TY - JOUR TI - İnsan embriyonik kök hücreleri ve mikroçevre AB - İnsan embriyonik kök hücreleri (iEKH) pluripotent özellikleri ile sınırsız çoğalıp kendi kendilerini yenileyebilirken, üç embriyonik tabakayı temsil eden hücrelere farklılaşabilme yetenekleri ile rejeneratif tıp alanında büyük ilgi uyandırmışlardır. Genellikle mitotik olarak inaktive edilmiş fare besleyici hücreleri ile büyütülseler de, türler arası kontaminasyon riskini ortadan kaldırmak için insan kökenli besleyici hücrelerin kullanıldığı in vitro kültür sistemleri de bulunmaktadır. Son dönemde geliştirilen kültürlerde iEKH'nin besleyici hücre ile birebir temasına gerek olmadığı, ancak hücre tutunmasını sağlayan substratın varlığının uzun süreli, etkin in vitro iEKH'nin kültürü için gerekli olduğu ileri sürülmüştür. Bu substrat çoğunlukla in vivo mikroçevrenin de bir parçası olan ekstrasellüler matriks moleküllerinden biri ya da birkaçının karışımı olabilmektedir. İEKH biyolojisinde ekstrasellüler matriks moleküleriyle etkileşim, hücrelerin kısa süreli ve geçici in vivo mikroçevre ile interaksiyonu nedeniyle şimdiye kadar ihmal edilen bir alan olarak kalmıştır. Ancak ekstraselüler matriks molekülleriyle oluşturulacak bir in vitro kültür sistemi, besleyici hücrelerin kullanıldığı geleneksel kültür sistemlerine nazaran güvenli bir alternatif oluşturarak, 'İyi Üretim Uygulamaları (GMP)' standardında tedaviye yönelik iEKH'nin üretiminin yolunu açacaktır. Bu nedenle iEKH'nin geniş çaplı üretiminin, iş yükünü en aza indirecek şekilde yapılabilmesi için gerekli in vitro kültür standartlarının oluşturulması, iEKH'nin ekstraselüler matriks molekülleriyle ilişkilerinin araştırılmasına bağlıdır. Böylelikle hem pluripotent özelliği kontrol eden mekanizmalar hakkında önemli bilgi edinilirken hem de gelecekteki tedaviye yönelik olası uygulamalarda kullanılacak iEKH'nin yönlendirilmiş farklılaşmasını sağlayan sinyal yolakları tanımlanabilecektir AU - CANATAN, Halit AU - İZGİ, Kenan AU - ŞANLIOĞLU, Salih AU - İSKENDER, Banu PY - 2014 JO - Journal of Clinical and Experimental Investigations VL - 5 IS - 3 SN - 1309-8578 SP - 486 EP - 495 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/210046 ER -