TY  - JOUR
TI  - Problem-Solving Training: Effects on the Problem-Solving Skills and Self-Efficacy of Nursing Students
AB  - Problem Durumu: Hemşirelikte problem çözme (PÇ) becerisi, "hemşirelik süreci" olarak adlandırılan ve sağlıklı ya da hasta bireylerin gereksindiği hemşirelik bakımının belirlenmesi, uygulanması ve değerlendirilmesinde kullanılan en önemli beceridir.Hemşireliksüreci,bilimselPÇaşamalarınıkullanarak gerçekleştirilmektedir. PÇ becerisi, iyi bir hemşirelik bakımı sunulabilmesi için uluslararası strateji olarak belirlenmiştir. Veri toplama, verileri değerlendirerek hemşirelik tanısı koyma (problemi belirleme), problemi çözmek için gereklihemşirelik bakımı girişimlerini belirleme, girişim planını uygulama ve sonucu değerlendirme aşamalarından oluşan hemşirelik süreci, dinamik bir süreçtir. Bu nedenle hemşirelik eğitimi veren kurumlar,topluma kaliteli bir sağlık hizmeti sunabilmeleri için bu beceriye sahip meslek üyeleri yetiştirmek durumundadırlar. Türkiye'de PÇ becerisi eğitimi, hemşirelik süreci sistemi adıyla ve dört yıllık lisans eğitiminin ikinci döneminden başlayıp yedi sömestreboyunca devam etmektedir. Öğrencilerden teorik eğitimde öğrendikleri PÇ becerisini haftada 8-16 saatlik klinik alan/toplum sağlığı uygulamalarında kullanmaları ve geliştirmeleri beklenmektedir. Lisans eğitimi süresince PÇ eğitimi ve uygulaması almalarına karşın, öğrencilerin PÇ becerilerinin düşük ya da orta düzeyde olduğu ya da eğitim boyunca artmadığı görülmektedir. Bu nedenle öğrencilerin PÇ becerilerini etkileyebilecek eğitim, eğitici, öğrenci ya da eğitim programından kaynaklanan nedenler mutlaka incelenmeli, PÇ becerileri ile ilişkili faktörler araştırılmalı ve farklı eğitim programları denemelidir. Literatür taramasında, Türkiye'de hemşirelik öğrencilerindePÇ becerilerini artırmada mesleki yönetim dersi kapsamında verilen PÇ eğitiminin etkisi ve PÇ ile öz-yeterlik (ÖY) inancı arasındaki ilişkinin incelendiği bir çalışmaya ulaşılamamıştır. Hemşirelik eğitiminin etkili biçimde yapılması ve geliştirilmesi için bu konuda çalışmalar yapılmasına gereksinim bulunmaktadır.Araştırmanın amacı:Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin PÇ becerilerinin artırılmasında mesleki yönetim dersi kapsamında verilecek bir eğitimin etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca öğrencilerin, PÇ becerilerini kullanabilmelerinin bu konuda kendilerine inanmaları ile de ilişkili olduğunun düşünülmesi nedeniyle; eğitimin ÖY inancına etkisi ve problem çözme ile öz-yeterlik arasındaki ilişkinin de belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırmanın Yöntemi:Çalışma ön test-son test uygulamalı ve deneysel olarak planlanmıştır. Son sınıfta okuyan öğrenci sayısının çalışmaya katılanlarla sınırlı olması ve ikinci bir grup olmaması nedeniyle kontrol grubu oluşturulamamıştır. Çalışmaya bir üniversitenin hemşirelik lisans programına kayıtlı olan, PÇ becerisine dayalı hemşirelik süreci eğitimi almış,son sınıfta okuyan ve mesleki yönetim dersine kayıtyaptırmış öğrenciler alınmıştır. Örneklem seçimine gidilmemiş ve çalışmaya katılmaya gönüllü olan 26 öğrencinin tamamı alınmıştır. Veriler öğrencilerin sosyo-demografik özellikleriyle ilgili soru formu,Problem Çözme Envanteri (PÇE)veÖz-Yeterlik-Etkililik Ölçeği (ÖYÖ)kullanılarak ölçülmüştür. PÇE'ninCronbach alfa katsayısı çalışmamızda .87 olarak ÖYÖ'nin ise .85 olarak hesaplanmıştır.Öğrencilere mesleki yönetim dersi kapsamında 8 saati kuramsal, 56 saati uygulamadan oluşan 7 haftalık bir eğitim verilmiştir. Kuramsal eğitim, problem kavramı ve tanımı, problemin belirlenmesi ve ifade edilmesi, çözüm seçeneklerini sıralama, seçeneklerin avantaj ve dezavantajlarını karşılaştırarak uygun seçeneğe karar verme, çözümü uygulamak için eylem basamaklarının oluşturulması ve değerlendirme için sonuç çıktılarını belirleme konularını kapsamaktadır. Kuramsal eğitimde, ayrıca öncelikli problemi belirleyebilmek için "Pareto Analizi", kök nedenleri bulabilmek için "Ishikawa Diyagramı", problem çözümünde sahip olunan güçlü (Strength)ve zayıf (Weakness) yanlar ile tehditler (Threats) ve fırsatları (Oportunities)değerlendirebilmek amacıyla "SWOT Analizi" gibi teknikler öğretilmiştir. Kuramsal eğitim, sınıf içi uygulamalar, bireysel ve grup çalışmaları, ev ödevleri ve son olarak ta klinik ortamda yapılan tartışmalarla pekiştirilmiştir. Öğrenciler egzersizlerle önce kendi yaşamlarında karşılaştıkları problemleri çözme konusunda cesaretlendirilmişlerdir. İkinci aşamada, bir üniversite hastanesinin kliniğinde, belirledikleri bir yönetimsel problem çözümü için uygulama yapmışlardır. Veriler, SPSS(Statistical Packages for Social Sciences)15. paketi ile değerlendirilmiş, tanımlayıcı istatistik analizler, öğrencilerin eğitim öncesi ve sonrası PÇEveÖYÖpuanlarındaki değişimibelirlemek için Wilcoxon Testi ve ölçekler arası ilişki için Spearman Korelasyon Testi kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi 0.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmanın Bulguları: Öğrencilerin % 80.7 sinin eğitimleri boyunca hemşirelik süreci eğitimi almalarına karşın PÇ eğitimi almadıklarını belirtmeleri, hemşirelik süreci eğitiminin PÇ becerisi ile ilişkilendirilerek öğretilmesinde sorun olduğunu göstermiştir. Çalışma bulguları, mesleki yönetim dersi kapsamında yapılandırılmış bir PÇeğitiminin öğrencilerin PÇbecerileri ve ÖY inancını artırabileceğini ortaya koymuştur. Eğitim öncesi öğrencilerin PÇEpuanlarının 87.0±16.7(81-192 arası düşük), eğitim sonrası 82±12.9,olduğu (puan azaldıkça yeterli hissetme düzeyi yükselmektedir) ve ÖY inancı puanlarının eğitim öncesi 85.23±11.8, sonrası 94.35±9.3 olduğu (puan arttıkça yeterlik inancı artmaktadır) belirlenmiştir. Eğitimle PÇE'nin "düşünen yaklaşım" "değerlendirici yaklaşım" ve "planlı yaklaşım" alt boyut puanlarında istatistiksel olarak anlamlı değişim olduğu ve öğrencilerin kendilerini daha yetkin algıladıkları görülmüştür (p<0.05). PÇE'nin "Kendine güvenli yaklaşım" alt boyutunda ise istatistiksel olarak anlamlı olmasa da olumlu bir değişim görülmüştür. Aynı şekilde, ÖYinançlarında da anlamlı bir artış olduğu (p<0.05) belirlenmiştir. PÇ becerisi veÖYinancı arasında orta düzeyde, negatif ancak, istatistiksel olarak
AU  - ANÇEL, Gülsüm
PY  - 2016
JO  - Eurasian Journal of Educational Research
VL  - 16
IS  - 64
SN  - 1302-597X
SP  - 231
EP  - 246
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/211056
ER  -