Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor
Yıl: 2016 Cilt: 8 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 85 - 112 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor
Öz: Endonezya'nın 1975 yılında adayı ilhak etmesi, Doğu Timor sorununun yapısal sebeplerinin incelenmesini gerekli hale getirmiştir. Bu bağlamda Doğu Timor sorununun yapısal sebeplerinden olan tarihsel süreç, Portekiz'de meydana gelen darbe ile daha etkili bir aktör haline gelmiştir. Endonezya, Doğu Timor'un coğrafi olarak kendisinin parçası olduğunu dile getirmiş ve ilhakı bu sebebe dayandırarak meşrulaştırmaya çalışmıştır. Doğu Timor ilhakının krize dönüşmesine yol açan bir diğer yapısal sebep ise bölge devletleri arasındaki ekonomik menfaat yarışıdır. Doğu Timor'un zengin doğal kaynaklara sahip olması bölge ülkelerinin iştahını kabartmıştır. Endonezya'nın ilhak döneminde yaklaşık 250.000 kişi hayatını kaybetmiştir. Uluslararası toplumun sürece müdahalede gecikmesi, kayıpların artmasına neden olmuştur. Soğuk Savaş Sonrasında uluslararası toplumun soruna daha yakından ilgi göstermesiyle, Birleşmiş Milletler sürece dâhil olmuştur. Böylece bağımsız Doğu Timor Devleti'nin temelleri inşa edilmiştir. Doğu Timor Devleti bağımsızlığına 2002 yılının Mayıs ayında kavuşmuştur. Çatışmanın dönüştürülme sürecinde BM kurumlarının koordinasyon eksikliği, yeni kurulan Doğu Timor devletini parçalanmanın eşiğine getirmiştir. Buradan hareketle çalışmanın amacı, sorunun tarihsel sürecinden yola çıkarak, çatışmanın yapısal sebeplerini ortaya koyarak; sürecin çatışma yönetimi dâhilinde analizini yapmaktır. Bununla birlikte bu çalışma, Doğu Timor Sorunu'nun; Endonezya'nın ilhak ve BM'nin bölgede devlet inşa etme süreci olmak üzere iki ayrı dönemini tanıtmayı amaçlamaktadır
Anahtar Kelime: Konular:
From the Process of Conflict to State Building: East Timor
Öz: Indonesian annexation on the island in 1975 made it necessary to examine the structural causes of the problem of East Timor. In this context, the historical process of the structural causes of the problem of East Timor became an effective actor with the coup took place in Portugal. Indonesia expressed that East Timor is geographically part of its own and tried to justify the annexation basing on this reason. Another structural cause that led the annexation of East Timor to be problematic is the economic interests race among the states of the region. East Timor's having rich natural resources was quite appetizing for the regional states. Approximately 250,000 people were killed during Indonesia's occupation. The international community's delaying to intervene the process caused the losses increased. After the Cold War, the international community showed interest in the problem more closely and the United Nations became involved in the process. Thus, foundations of an independent state of East Timor began to be constructed and the State of East Timor gained independence in May 2002. In the process of transforming the conflict, the lack of coordination in the UN institutions brought the newly established state of East Timor to the brink of fragmentation. The purpose of this study is to reveal the analysis of the process within the conflict management revealing the structural causes of the problem from the historical process of problem. However, this study tries to make the definition of the East Timor Problem in two separate periods as Indonesian annexation in East Timor and the United Nations process of state-building in East Timor
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AKYEŞİLMEN Nezir, (ed.), Barışı Konuşmak, ODTÜ Yayınevi, Ankara,
- Amnesty International, East Timor the Santa Cruz Massacre, 14 November , AI Index: ASA 21/23/91.
- ANDERSSON,Joel, Realpolitik and Resistance - The Birth Pangs of Timor Loro Sa'e -Lund University Department of Sociology,Master's Programme in East and Southeast Asian Studies,İsveç, 2001, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi).
- ARIBOĞAN Ülke ve vd., Uluslararası İlişkiler Sözlüğü, Der Yayınları, İs- tanbul, 2000.
- Austrialian Goverment, 2010 Austrilia Overview For Applicants, Common- wealth of Australia 2010.
- Australian Goverment Report, Violence against Women in Melanesia and East Timor: A Review of International Lessons, 2007.
- BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Resmi İnternet Sitesi, http://www.unhcr. org/refworld/docid/3b00f06a4c.html, Erişim tarihi: 26.01.2012.
- BM Resmi İnternet Sitesi, http://www.un.org/en/peacekeeping/missions/past/ etimor/docs/9931277E.htm, Erişim tarihi: 25.01.2013.
- BM Resmi İnternet Sitesi, http://www.un.org/en/peacekeeping/missions/past/ unmiset/mandate.html, Erişim tarihi: 27.01.2012.
- BM Resmi İnternet Sitesi, http://www.un.org/News/Press/docs/2005/sc8371. doc.htm, Erişim tarihi: 27.01.2012.
- BOGDANDY A. Von, R. Wolfrum, (eds.), Max Planck Yearbook of United Nations Law , içinde Markus Benzing, "Midwifing a New State: The United Nations in East Timor", Volume 9, 2005.
- BURCHILL Scott vd., Uluslararası İlişkiler Teorileri, Ali Aslan, Muham- med Ali Ağcan (Çev.), Küre Yayınları, İstanbul, 2009.
- CHAWLA Shalini, "Shaping East Timor: A dimension of United Nations Pe- acekeeping", Strategic Analysis, 2001, Vol. 24, No. 12, 2291-2303.
- CHOMSKY, Noam, Batı'nın Yeni Standartları, Kosova, Doğu Timor ve Dün- yaya Hükmeden "Yeni Kuşak", Çeviren: Ebru Kılıç, İstanbul: Everest Yayın- ları, 2003.
- CHOPRA Jarat, "Building State Failure in East Timor, Development Chan- ge", 2002,Vol. 33. No.5, 979-1000s
- CIA Resmi İnternet Sitesi, https://www.cia.gov/library/publications/the- world-factbook/geos/tt.html, Erişim tarihi: 16.01.2012.
- CIA Resmi İnternet Sitesi, https://www.cia.gov/library/publications/the- world-factbook/geos/tt.html, Erişim tarihi: 16.01.2012.
- CIA resmi internet sitesi, https://www.cia.gov/library/publications/the-world- factbook/geos/tt.html, Erişim tarihi: 16.01.2012.
- CLARK Roger S., The Timor Gap: The Legality of the "Treaty on the Zone of Cooperation in an Area between the Indonesian Province of East Timor and Northern Australia, Pace International Law Review, Vol. 4, No. 69, 1992, 95.
- DOLVEN Ben, MARGESSON Rhoda, VAUGHN Bruce, East Timor: Poli- tical Dynamics, Development and International Involvement, Congressional Research Service, July 2012.
- DUNN James, Crimes Against Humanity in East Timor, January to October Their Nature and Causes, Dili, 2001.
- "East Timor", https://www.cpj.org/attacks99/asia99/East_Timor.html, Erişim tarihi: 14.08.2013
- East Timor Documents, Volumes 41-42, 3 November 1995 - 31 January 1996.
- East Timor, 2006 Annual Report, EAAF.
- Freedom in the World 2013, Freedoom House,ABD, 2013.
- GREWAL Baljit Singh, "Johan Galtung: Positive and Negative Peace", School of Social Science,Auckland University of Technology, 2003.
- HAINSWORTH Paul, "East Timor: Indonesia's Twenty-Seventh Province?", Regional & Federal Studies,1997, Vol. 7, No. 2, 120-128.
- HATTORI Ryokko, GOMES Matias, AJO Frances, BELO Nelson, The Eth- nolinguistic Situation in East Timor, East- West Center Working Papers, No.5, 2005.
- HEISER Anthony, " East Timor and the Joint Petroleum Development Area", MLAANZ Journal, 2003, Vol. 17, 54-79.
- ISHIZUKA Katsumi ,"Australia's policy towards East Timor, The Round Table: The Commonwealth", Journal of International Affairs, 2004-a, Vol. , No. 374, 271-285.
- ISHIZUKA Katsumi, Australia's Policy Towards East Timor : Australia as Regional Hegemon ?, United Nations University, Comparative Regional In- tegration Studies, 0-2004-b/1.
- JEONG, Ho-Won, Understanding Conflict and Conflict Analysis, SAGE Pub- lications, London, 2008.
- Katsumi Ishizuka, Peacekeeping in East Timor: The Experience of UNMI- SET, International Peacekeeping, 2003, Vol. 10, No.3, 44-59.
- KIERNAN Ben, "The Demography of Genocide in Southeast Asia", Critical Asian Studies, 2003, Vol.35, No.4, 585-597.
- LYON, Alynna J. "The Activist Catholic Church in Independent East Timor: The Church is not a Political Institution.", World International Studies Com- mittee, Annual Conference, Porto, Portugal, August 17, 2011, 1-18.
- MARGESSON Rhoda VAUGHN Bruce, East Timor: Political Dynamics, Development,and International Involvement, Congressional Research Servi- ce, 17 June 2009.
- MYRTTIEN Henri, "Timor-Leste A Relapsing 'Success' Story", Taiwan Jo- urnal of Democracy, Volume 5, No.1, 219-239. NAIDU G.V.C., "The East Timor Crisis", Strategic Analysis, 1999, Vol. 23, No.9, 1467-1480.
- NAIR Sheila, "Human Rights, Sovereignty, and the East Timor 'Question", Global Society, 2000, Vol.14, No.1, 101-126.
- NEVINS Joseph,"Representing East Timor's Past: Structural Symbolic Vio- lence, İnternational Law, and the Institutionalization of Injustice", Journal of Human Rights,2002 Vol.1, No.4, 523-540.
- Nobel Barış Ödülü Resmi İnternet Sitesi, http://www.nobelprize.org/nobel_ prizes/peace/laureates/1989/, Erişim tarihi: 13.08.2013.
- OFSTAD Olav, Reconciliation and Conflict Resolution in East Timor, Oxford Institute for Ethics, Law, and Armed Conflict, Nisan 2012.
- Report of the United Nations Independent Special Commission of Inquiry for Timor-Leste , Geneva, October 2006.
- ROBINSON Geoffrey, East Timor 1999,Crimes Against Humanity, University of California Los Angeles, July 2005.
- "Self Determination", http://www.cavr-timorleste.org/chegaFiles/ finalReportEng/07.1-Self-Determination.pdf, Erişim tarihi: 14.08.2013.
- SMITH Anthony L., "The Role of the United Nations in East Timor's Path to Independence", Asian Journal of Political Science,2001, Vol.9, No. 2, 25-53.
- STROHMEYER Hansjörg, Collapse and Reconstruction of a Judicial System: the United Nations Missions in Kosovo and East Timor", The American Journal of International Law, 2001, Vol. 95, No.46, 46-63.
- "The UN's Kingdom of East Timor",The International Insititute for Strategic Studies, Vol. 42., No. 3, Autumn 2000, 27-39.
- UNESCO Resmi İnternet Sitesi, http://www.unesco.org/education/nfsunesco/ pdf/UNESCO_E.PDF, Erişim tarihi: 29.01.2012.
- UNITED NATIONS SECRETARIAT, United Nations Peacekeeping Opera- tions, UN, New York, 2008.
- WEBEL Charles, GALTUNG Johan, (ed.), Handbook of Peace and Conflict Studies, Routledge, USA, 2007.
- WEHEELER Nicholas J., DUNNE Tim, "East Timor and the New Humani- tarian Interventionism", International Affairs, 2001, Vol. 77, No.4, 805-827
- YENİGÜN Cüneyt ve DURAN Selman, "Endonezya: Çatışma'dan Demok- rasiye", Kemal İnat, Burhanettin Duran, Muhittin Ataman, Dünya Çatışma- ları, Nobel Yayınevi, Ankara, Cilt 2, 2010, 463-499.
| APA | ÇINAR Y (2016). Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. , 85 - 112. |
| Chicago | ÇINAR YUSUF Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. (2016): 85 - 112. |
| MLA | ÇINAR YUSUF Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. , 2016, ss.85 - 112. |
| AMA | ÇINAR Y Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. . 2016; 85 - 112. |
| Vancouver | ÇINAR Y Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. . 2016; 85 - 112. |
| IEEE | ÇINAR Y "Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor." , ss.85 - 112, 2016. |
| ISNAD | ÇINAR, YUSUF. "Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor". (2016), 85-112. |
| APA | ÇINAR Y (2016). Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. Bilge Strateji, 8(15), 85 - 112. |
| Chicago | ÇINAR YUSUF Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. Bilge Strateji 8, no.15 (2016): 85 - 112. |
| MLA | ÇINAR YUSUF Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. Bilge Strateji, vol.8, no.15, 2016, ss.85 - 112. |
| AMA | ÇINAR Y Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. Bilge Strateji. 2016; 8(15): 85 - 112. |
| Vancouver | ÇINAR Y Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor. Bilge Strateji. 2016; 8(15): 85 - 112. |
| IEEE | ÇINAR Y "Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor." Bilge Strateji, 8, ss.85 - 112, 2016. |
| ISNAD | ÇINAR, YUSUF. "Çatışma Sürecinden Devlet İnşasına: Doğu Timor". Bilge Strateji 8/15 (2016), 85-112. |
