Yıl: 2002 Cilt: 2 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 473 - 506 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Türk ve akraba topluluklarından öğrenim görmek için Türkiye'ye gelen öğrencilerin stres kaynakları, stresle başaçıkma tarzlarını ve bunların ruh sağlıkları üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmaya katmanlı örnekleme yöntemi kullanılarak yansız seçilmiş 17-36 yaş arası iki yüz otuz iki öğrenci katılmıştır. Örneklemi oluşturan grubun stres kaynakları araştırmacılar tarafından hazırlanan bir araçla belirlenirken, stresle başaçıkma tarzları Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği, ruh sağlığı parametreleri de Kısa Semptom Envanteri ile değerlendirilmiştir. Ekonomik problemler ile gelecek kaygısı hem en çok karşılaşılan sorun hem de en fazla stres yaratan faktörler olarak ifade edilmiştir. Erkeklerin problem odaklı başaçıkma tarzlarını daha fazla kullandığı bulgulanırken bayanlar ve yüksek stres yaşadığını ifade edenlerin daha fazla psikopatolojik semptom gösterdiği saptanmıştır. Etkin başaçıkma yöntemleri (örn. Kendine Güvenli Yaklaşım) ruh sağlığı ile olumlu korelasyonlara sahipken, edilgen başaçıkma yöntemleri (örn., Çaresiz Yaklaşım) tam tersi bir tablo ortaya koymuştur. Çalışma son olarak bu bulguları mevcut literatür çerçevesinde tartışmış, psikolojik danışma açısından doğurgularla tamamlanmıştır.
Anahtar Kelime: psikopatoloji stresle başa çıkma stres kaynakları üniversite öğrencileri akıl sağlığı

Konular: Davranış Bilimleri

The Sources of Stress, Coping and Psychological Well-Being among Turkic and Relative Societies' Students in Turkey

Öz:
The purpose of the present study is to investigate the impact stress and coping on the psychological well-being of the students of Turkic and relative societies' studying in Turkey. The sample of the study was selected using random-cluster sampling technique and includes 232 17-36 years old students. The main stress sources were listed by the researchers, coping was measured by the Ways of Coping with Stress Scale, and the parameters of psychological well-being was measured by the Brief Symptom Inventory. Economical problems along with future anxiety are both the most frequent and the strongest causes stress. It was found that while men preferred using more problem-focused coping strategies, women and those who indicated high levels of stress displayed more psychosomatic symptoms. Whereas active coping strategies to deal with stress (i.e., self-reliance approach and etc.) were found to be positively correlated with psychological well-being, passive coping strategies (i.e., hopelessness approach and etc.) were negatively correlated with psychological wellbeing. Finally, the study discussed the findings in the light of current literature and offered suggestions regarding psychological counseling.
Anahtar Kelime: mental health psychopathology coping with stress stress sources university students

Konular: Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Açıkalın, A., Demirel, Ö. & Önsoy, R. (1996). Türkiye’de yüksek öğrenim gören Türk Cumhuriyetleri öğrencilerinin sorunları. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Akbağ, M. (2000). Stresle başaçıkma tarzlarının üniversite öğrencilerinde olumsuz otomatik düşünceler, TAego durumları ve bazı değişkenler açısından incelenmesi.Yayımlanmamış doktora tezi,Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Albayrak-Kaymak, D. (1998, July). Psychological profiles and coping strategies of Boğaziçi University students. Poster sesssion presented at The 19thInternational Society for Stress and Anxiety Research International Conference,Istanbul, Turkey.
  • Artam, A. (1993). Türk Cumhuriyetlerinin sosyal-ekonomik analizleri ve Türkiye ilişkileri.İstanbul: Sabri Artam Vakfı.
  • Atkinson, R. L, Atkinson R. C., Smith, E. E., Bem D. J., & Hilgard, E. R. (1990). Introduction to psychology (10th Edition). San Diego: Harcourt Brave Jovanovich.
  • Atkinson, R. L., Atkinson R. C., Smith, E. E., Bem D. J. & Nolen-Hoeksena, S. (1999).Psikolojiye giriş (12. basımdan çeviri). İstanbul:Arkadaş Yayınları.
  • Aydın, B. (1995). Azerbaycan’dan Türkiye’ye eğitim amacıyla gelen öğrencilerin dil-kültür-sosyal problemleri ve çözüm teklifleri. Gazi ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Azmaz, S. (1995). Orta Asya Cumhuriyetlerinden gelen Uludağ üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin uyum düzeylerini etkileyen bazı etmenler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Baltaş, A. & Baltaş, Z. (1991). Stres ve başaçıkma yolları(11. basım).İstanbul:Remzi Yayınları.
  • Baltaş, Z. (2000). Sağlık psikolojisi.İstanbul: Remzi Yayınları.
  • Batlaş, Z., & Steptoe, A. (2000). Migration, cultureconflict and psychological well-being among Turkish-British married couples. Ethnicity & Health, 5, 173-180.
  • Barlas, G. (1998). İstanbul ili hemodiyaliz birimlerinde çalışan hemşirelerde görülen depresyon belirtileri ve başaçıkma yöntemleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Bjorck, J. P.,& Cohen, L. H. (1993). Coping with threat, losses and challenges. Journal of Social and Clinical Psychology, 12, 56-72.
  • Braham, B. J. (1998). Stres yönetimi İstanbul:Hayat yayınları.
  • Carver C. S, Scheier M. F., & Weintraub J. K. (1989). Assessing coping strategies: A theoretically based approach.Journal of Personality and Social Psychology, 56, 267-283.
  • Davison, G. C., & Neale, J. M. (1986). Abnormal psychology: An experimental clinical approach.New York: John Wiley.
  • de Anda, D., Baroni, S., Boskin,L., Buchwald, L, Morgan, J., Ow, J. et al (2000). Stress, stressors and coping among high school students. Children and Youth Services Review, 27, 441-463.
  • Doğan, O. (1995). Ruhsal bozukluklar epidemiyolojisi. Sivas:Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesiyayınları.
  • Esentürk-Ercan, L. (1998). Yabancı uyruklu ve Türk üniversite öğrencilerine ait sorunların bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Folkman, S., & Lazarus, R. S.(1986). Stress processes and depressive symptomalogy. Journal of Abnormal Psychology, 95, 107-113
  • Folkman, S., Lazarus, R. S., Gruen, R. J., & Delongis, A. (1986). Appraisal, coping, health status and psychological symptoms. Journal of Personality and Social Psychology, 50, 571-579.
  • Garabayev, B. (2000). Türkiye’de yüksek öğrenim gören Türk Cumhuriyetleri öğrencilerinin uyum sorunları ve Türkiye ve Türkler ilişkin kalıp yaygıları.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Gök, Ş. (1995). Anksiyete ve depresyonda stresle başaçıkma. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Hertz, D. G. (1988). Identity-lost and found: Patterns of migration and psychological and psychosocial adjustment of migrants. Acta Psychiatrica Scandinavica,78(344, Suppl), 159-165.
  • Karancı, A. N. & Rüstemli, A. (1996). Erzincan depremi sonrası stres tepkileri.VII. Ulusal psikoloji kongresi bilimsel çalışmalarıiçinde(s. 58-67). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Kobus, K., & Reyes, O. (2000). A descriptive study of urban Mexican American adolescents’ perceived stress and coping. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 22, 163-178.
  • Kulaksızoğlu, A. (1998). Ergenlik Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.Lazarus, R. S. (2000). Toward better research on stress and coping.American Psychologist, 55, 665-673.
  • Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer Publishing.
  • Overcash, W. S., Calhoun, L. G., & Tedeschi, R. G. (1996) Coping with cises: An examination of the impact of traumatic events on religious beliefs. Journal of Genetic Psychology, 154, 455-464.
  • McCrae, D. R. (1984). Situational determinants of coping responses: Loss, threat and challenges. Journal of Personality and Social Psychology, 46, 919-928.
  • Pargament,K. I, Ensing,D. S., Falgout,K., Olsen,H., Reilly,B., Van Haitsma, K.et al. (1990). God help me (I): Religious coping efforts as predictors of the outcomes to significant negative life events. American Journal of ommunity Psychology, 18, 793-824.
  • Plunkett, S. W., Radmacher, K. A., & Moll-Phamara, D. (2000) Adolescent life events, stress, and coping: A comparison of communities and genders. Professional School Counseling,3, 356-367.
  • Ptacek, J. T., Pierce-Gregory, R., Eberhardt-Tara, L., & Dodge-Kenneth, L. (1999). Parental relationships and coping with life stress. Anxiety, Stress and Coping: An International Journal, 12, 427-453
  • Ptacek, J. T.,Smith-Ronald, E., & Dodge-Kenneth, L. (1994). Gender differences in coping with stress: When stressor and appraisals do not differ. Personality and Social Psychology Bulletin, 20, 421-430
  • Rao, K., Moudad. S., & Subbakrishna, D. K. (2000). Appraisal of stress and coping behaviour in college students. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 26(1-2), 5-13
  • Saklofske,D. H, & Kelly, I.W. (1995). Personality and gender were not substantial predictors of other coping strategies. Psychological Reports,77, 481-482
  • Soares, J. F. J., & Grossi, G. (1999) Psychosocial factors, pain parameters, mental health and coping among Turkish and Swedish patients with musculoskeletal pain. Scandinavian Journal of Occupational Therapy, 6, 174-183.
  • Soyutürk, M.(2000). Balkan ülkelerinden eğitim-öğretim için gelen öğrencilerin (Batı Trakya örneği) sosyal yapıya uyumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü Ankara.
  • Şahin, N. H. & Durak, A.(1994). Kısa semptom envanteri: Türk gençliği için uyarlanması.Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 44-56.
  • Şahin N. H. & DurakA. (1995). Stresle başaçıkmatarzlarıölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi,10(34), 56-73.
  • Torun, G. (1995). Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinden gelen öğrencilerin uyum süreçleri üzerine sosyal antropolojik bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Uçman, P. (1990). Ülkemizde çalışan kadınlarda stresle başaçıkmave psikolojik rahatsızlıklar. Psikoloji Dergisi, 7(24), 58-75.
  • Uludağ, I & Mehmedov S. (1992). Sovyetler Birliği sonrası bağımsız Türk Cumhuriyetleri ve Türk gruplarının sosyo-ekonomik analizi ve Türkiye ile ilişkileri. İstanbul: TOBB.
  • Weinborn, M. (1999). A theoretical approach to the religion-mental health connection: Initial exploration of a religious orienting system. Unpublished doctoral thesis, Bowling Green State University, USA.
  • Yılmaz, N. E. (1993). Üniversite öğrencilerinde stres düzeyleri psikopatoloji ve stresle başaçıkma, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yüksek ÖğretimKurumu (2000). Türk yükseköğreniminin bugünkü durumu. Yayımlanmamış Rapor,Ankara.
APA OTRAR M, Eksi H, Dilmaç B, ŞİRİN A (2002). Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. , 473 - 506.
Chicago OTRAR Mustafa,Eksi Halil,Dilmaç Bülent,ŞİRİN AHMET Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. (2002): 473 - 506.
MLA OTRAR Mustafa,Eksi Halil,Dilmaç Bülent,ŞİRİN AHMET Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. , 2002, ss.473 - 506.
AMA OTRAR M,Eksi H,Dilmaç B,ŞİRİN A Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. . 2002; 473 - 506.
Vancouver OTRAR M,Eksi H,Dilmaç B,ŞİRİN A Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. . 2002; 473 - 506.
IEEE OTRAR M,Eksi H,Dilmaç B,ŞİRİN A "Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma." , ss.473 - 506, 2002.
ISNAD OTRAR, Mustafa vd. "Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma". (2002), 473-506.
APA OTRAR M, Eksi H, Dilmaç B, ŞİRİN A (2002). Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 473 - 506.
Chicago OTRAR Mustafa,Eksi Halil,Dilmaç Bülent,ŞİRİN AHMET Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2, no.2 (2002): 473 - 506.
MLA OTRAR Mustafa,Eksi Halil,Dilmaç Bülent,ŞİRİN AHMET Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.2, no.2, 2002, ss.473 - 506.
AMA OTRAR M,Eksi H,Dilmaç B,ŞİRİN A Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2002; 2(2): 473 - 506.
Vancouver OTRAR M,Eksi H,Dilmaç B,ŞİRİN A Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2002; 2(2): 473 - 506.
IEEE OTRAR M,Eksi H,Dilmaç B,ŞİRİN A "Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2, ss.473 - 506, 2002.
ISNAD OTRAR, Mustafa vd. "Türkiye'de Öğrenim Gören Türk ve Akraba Topluluk Öğrencilerinin Stres Kaynakları, Başaçıkma Tarzları ile Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2/2 (2002), 473-506.