Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi

AYAS, Alipaşa; ÖZMEN, Haluk; ÇOŞTU, Bayram

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi

Haluk ÖZMEN, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Alipaşa AYAS, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Bayram ÇOŞTU (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

25 7

Yıl: 2002 Cilt: 2 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 507 - 529 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi

Öz:

Bu çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının kimyanın en temel konularından biri olan maddenin tanecikli yapısı hakkındaki anlama seviyeleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla üç tane açık uçlu sorudan oluşan bir test hazırlanmış ve 2001-2002 öğretim yılı güz döneminde KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği ikinci sınıfta okuyan toplam 190 öğrenciye uygulanmıştır. Öğrencilerin cevapları ayrıntılı olarak analiz edilmiş ve anlama, kısmen anlama, yanlış anlama, anlamama ve cevapsız şeklinde beş kategoride toplanarak yüzde oranları hesaplanmıştır. Buna göre öğrencilerin anlama kategorisindeki cevaplarının oranları %16-18 arasında, kısmen anlama kategorisindeki cevapları %37-53 arasında, yanlış anlama kategorisindeki cevapları ise %16-24 arasında değişmektedir. Elde edilen sonuçlar öğrencilerin maddenin tanecikli yapısı kavramını anlamada ve bu kavramı günlük olayları açıklamada kullanmada sorun yaşadıklarını ve çeşitli yanılgılara sahip olduklarını göstermektedir. Öğrencilerin yanılgılarının giderilmesi için, öğretim öncesinde öğrenci ön bilgilerinin belirlenmesi, ders kitaplarının ve materyallerin öğrenci yanılgılarının da dikkate alınarak yeniden düzenlenmesi ve en önemlisi derslerin öğrenci etkinlikleri üzerinden yürütülmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelime: fen öğretmenleri maddenin tanecikli yapısı fen eğitimi kavram yanılgıları anlama seviyesi öğretmen adayları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abraham, M. R., Grzybowski, E. B., Renner, J., & Marek, E. A. (1992).Understandings and misunderstandings of eight graders of five chemistryconcepts found in textbooks. Journal of Research in Science Teaching, 29, 105-120.
Anderson, B. (1986). Pupils’ explanations of some aspects of chemical reactions,Science Education, 70,549-563.
Ayas, A. (1995, Eylül). Lise 1 kimya ö¤rencilerinin maddenin tanecikli yap›s› kavram›n›anlama seviyelerine iliflkin bir çal›flma. II. Ulusal Fen Bilimleri E¤itimi Sempozyumundasunulan bildiri, ODTÜ E¤itim Fakültesi,Ankara.
Ayas, A. & Özmen, H. (1999). Asit baz kavramlar›n›n güncel olaylarlabütünlefltirilme seviyesi: Bir örnek olay çal›flmas›. KTÜ Fatih E¤itim Fakültesi III.Ulusal Fen Bilimleri E¤itimi Sempozyumu Bildiriler Kitab› içinde (s. 152-159). Trabzon:Milli E¤itim Yay›nevi.
Ayas, A. (2001). Students’ level of understanding of five basic chemistryconcepts. Bo¤aziçi University Journal of Education 18(1), 19-32.
Bar, V. (1989). Children’s views about the water cycle. Science Education, 73, 481-500.
Ben-Zvi, R., Eylon, B., & Silberstein, J. (1986). Is an atom of copper malleable?Journal of Chemical Education, 63, 64-66.
Ben-Zvi, R., Eylon, B., & Silberstein, J. (1987, July). Students’ visualization of achemical reaction. Education in Chemistry,7, 117-120.
Ben-Zvi, R., Eylon, B., & Silberstein, J. (1988, May). Theories, principles andlaws. Education in Chemistry, 5, 89-92.
Bodner, G. M. (1986). Constructivism: A theory of knowledge. Journal of ChemicalEducation, 63,873-878.
Bradley, J. D., & Mosimege, M. D. (1998). Misconceptions in acids and bases:A comparative study of student teachers with different chemistry backgrounds.South African Journal of Chemistry, 51 (3), 137.
Briggs, H., & Holding, B. (1986). Aspects of secondary students’ understanding ofelementary ideas in chemistry. Research Report, CLISP, University of Leeds, UK.
Comber, M. (1993). Concept development in relation to particulate theory ofmatter in the middle school. Research in Science and Technological Education, 1(1),27-39.
Çepni, S., Özbay, Y. & Ayas, A. (1994). E¤itim araflt›rmalar›nda kullan›lanmetotlar üzerine tart›flma. Akademik Yorum, 6, 41-44.
Dall’ Alba, G., Walsh, E., Bowden, J., Martin, E., Masters, G., Ramsden, P. etal. (1993). Textbook treatments and students’ understanding of acceleration.Journal of Research in Science Teaching, 30,621-635.
Demircio¤lu, G., Özmen, H. & Ayas, A. (2001). Kimya ö¤retmen adaylar›n›nasitler ve bazlarla ilgili yanl›fl anlamalar›n›n belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi E¤itimFakültesi Yeni Biny›l›n Bafl›nda Türkiye’de Fen Bilimleri E¤itimi Sempozyumu Bildiri Kitab›içinde (s. 451-457). ‹stanbul: Marmara E¤itim Vakf› Yay›nlar›.
de Vos, W., & Verdonk, A. H. (1996). The particulate nature of matter insci-ence education and in science. Journal of Research in Science Teaching, 33,657-664.
Fleer, M. (1999). Children’s alternative views: Alternative to what? InternationalJournal of Science Education, 21(2), 119-135.
Gabel, D. L., Samuel, K. V., & Hunn, D. (1987). Understanding the particulatenature of matter. Journal of Chemical Education, 64,695-697.
Goodwin, A. (2000). The teaching of chemistry: Who is the learner? ChemistryEducation: Research and Practice in Europe, 1(1), 51
Griffiths, A. K., & Preston, K. R. (1992). Grade-12 students’ misconceptionsrelating to fundamental characteristics of atoms and molecules. Journal of Researchin Science Teaching, 29,611-628.
Hackling, M. W., & Garnett, P. J. (1986). Chemical equilibrium: Learning dif-ficulties and teaching strategies. The Australian Science Teachers Journal, 31(4), 8-13.
Haidar, A. H., & Abraham, M. R. (1991). A comparison of applied andtheoretical knowledge of concepts based on the particulate nature of matter.Journal of Research in Science Teaching, 28, 919-938.
Hewson, P. W., & Hewson, M. G. (1984). The role of conceptual conflict in con-ceptual change and the design of science instruction. Instructional Science, 13, 1-13.
Johnstone, A. H. (1993). The development of chemistry teaching. Journal ofChemical Education, 70,701-705.
Kruger, C. J., & Summers, M. K. (1989) An investigation of some primaryteachers’ understanding of change in materials.School Science Review, 71(255), 17.
Lee, O., Eichinger, D. C., Anderson, C. W., Berkheimer, G. D., & Blakeslee, T.D. (1993). Changing middle school students’ conceptions of matter andmolecules. Journal of Research in Science Teaching, 30, 249-270
Nakhleh, M. B. (1992). Why some students don’t learn chemistry: Chemicalmisconceptions. Journal of Chemical Education, 69, 191-196.
Nakhleh, M. B., & Samarapungavan, A. (1999). Elementary school children’sbeliefs about matter. Journal of Research in Science Teaching, 36(7), 777-805.
Novick, S., & Nussbaum, J. (1978). Junior high school students’ understanding ofthe particulate nature of matter: An interview study. Science Education, 62, 273-281.
Novick, S., & Nussbaum, J. (1981). Pupils’ understanding of the particulatenature of matter: A cross-age study. Science Education, 65,187-196.
Odom, A. L., & Barrow, L. H. (1995). Development and application of atwo-tier diagnostic test measuring college biology students’ understanding ofdiffusion and osmosis after a course of instruction. Journal of Research in ScienceTeaching, 32 (1), 45-61.
Osborne, R. J., & Cosgrove, M. M. (1983). Children’s conceptions of thechanges of state of water. Journal of Research in Science Teaching, 20,825-838.
Osborne, R. (1982). Science education: Where do we start?The Australian ScienceTeachers’ Journal, 28(1), 21-30.
Özmen, H. (2002). Kimyasal reaksiyonlar ünitesindeki kavramlar›n ö¤retimine yönelik rehbermateryal gelifltirilmesi ve uygulanmas›. Yay›nlanmam›fl doktora tezi, Karadeniz TeknikÜniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Özmen, H., fiahin, N. F. & fiahin, B. (Bask›da). Fen bilgisi ö¤retmen adaylar›n›ndifüzyon ve osmoz kavramlar›n› anlama seviyelerinin belirlenmesi. Dokuz EylülÜniversitesi Buca E¤itim Fakültesi Dergisi.
Palmer, D. H. (1999). Exploring the link between students’ scientific andnonscientific conceptions. Science Education, 83, 639-653.
Palmer, D. (2001). Students’ alternative conceptions and scientifically acceptableconceptions about gravity. International Journal of Science Education, 23,691-706.
Taber, K. S. (1995). Development of student understanding: A case study ofstability and liability in cognitive structure. Research in Science and TechnologicalEducation, 13(1), 87-97.
Treagust, D. F. (1988). Development and use of diagnostic tests to evaluate students’misconceptions in science. International Journal of Science Education, 10(2), 159-169.
Valanides, N. (2000). Primary student teachers’ understanding of the particulatenature of matter and its transformations during dissolving. Chemistry Education:Research and Practice in Europe, 1(2), 249-262.
Wu, H., Krajcik, J. S., & Soloway, E. (2001). Promoting understanding ofchemical representations: Students’ use of a visualization tool in the classroom.Journal of Research in Science Teaching, 38,821-842.
Yah, Y. D. (1998). Children’s misconceptions on reproduction and implicationfor teaching. Journal of Biological Education, 33(1), 21.
Y›ld›r›m, A., Demircio¤lu, G., Özmen, H. & Ayas, A. (2000). Kimyasal dengekonusunun ö¤renciler taraf›ndan anlafl›lma düzeyi ve karfl›lafl›lan yan›lg›lar.
Hacettepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi IV. Fen Bilimleri E¤itimi Kongresi, Bildiriler Kitab›içinde(s. 427 – 432). Ankara: Milli E¤itim Yay›nevi.

APA	ÖZMEN H, AYAS A, ÇOŞTU B (2002). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. , 507 - 529.
Chicago	ÖZMEN Haluk,AYAS Alipaşa,ÇOŞTU Bayram Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. (2002): 507 - 529.
MLA	ÖZMEN Haluk,AYAS Alipaşa,ÇOŞTU Bayram Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. , 2002, ss.507 - 529.
AMA	ÖZMEN H,AYAS A,ÇOŞTU B Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. . 2002; 507 - 529.
Vancouver	ÖZMEN H,AYAS A,ÇOŞTU B Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. . 2002; 507 - 529.
IEEE	ÖZMEN H,AYAS A,ÇOŞTU B "Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi." , ss.507 - 529, 2002.
ISNAD	ÖZMEN, Haluk vd. "Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi". (2002), 507-529.

APA	ÖZMEN H, AYAS A, ÇOŞTU B (2002). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 507 - 529.
Chicago	ÖZMEN Haluk,AYAS Alipaşa,ÇOŞTU Bayram Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2, no.2 (2002): 507 - 529.
MLA	ÖZMEN Haluk,AYAS Alipaşa,ÇOŞTU Bayram Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.2, no.2, 2002, ss.507 - 529.
AMA	ÖZMEN H,AYAS A,ÇOŞTU B Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2002; 2(2): 507 - 529.
Vancouver	ÖZMEN H,AYAS A,ÇOŞTU B Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2002; 2(2): 507 - 529.
IEEE	ÖZMEN H,AYAS A,ÇOŞTU B "Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2, ss.507 - 529, 2002.
ISNAD	ÖZMEN, Haluk vd. "Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Maddenin Tanecikli Yapısı Hakkındaki Anlama Seviyelerinin ve Yanılgılarının Belirlenmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2/2 (2002), 507-529.