Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları

ERDUR BAKER, Özgür; TOPÇU, Çiğdem

Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları

Çiğdem TOPÇU, (Sinop Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Sinop, Türkiye)

Özgür ERDUR BAKER (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Ege Eğitim Dergisi

4 1

Yıl: 2016 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 127 - 145 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları

Öz:

Bu çalışmanın amacı siber alanda ya da fiziksel ortamda zorbalığa maruz kalan ergenlerinyardım alma davranışlarını incelemektir. Araştırmaya yaşları 14 ve 18 arasında değişen(Xyaş= 16.17; SS = 1.04) 703 (%51.4) kız ve 666 (%48.6) erkek lise öğrencisi katılmıştır.Katılımcılara ilk olarak zorbalık tanımı yapılmış, ardından kendilerinden siber alanda ya dafiziksel ortamda zorbalığa uğrayıp uğramadıklarını, uğradılarsa yardım alıp almadıklarını veyardım aldılarsa yardım kaynaklarını belirtmeleri istenmiştir. Bulgulara göre katılımcıların%24.5'inin siber, %23.4'ünün ise geleneksel zorbalık mağduru olduğu, siber zorbalık mağduruolanların %45.1'inin, geleneksel zorbalık mağdurlarının ise %59.1'inin zorbalık olayısonrasında yardım aldığı ve her iki grubun da yardım aldığı ilk kaynağın ebeveynleri olduğugörülmüştür. Yardım alıp almamakla ilgili değişkenleri belirleyebilmek için yapılan lojistikregresyon analizlerine göre ise cinsiyet sadece siber zorbalık mağduriyeti sonrası yardım almadavranışıyla ilişkili bulunmuş ve kızların erkeklere göre yardım alma oranlarının daha yüksekolduğu görülmüştür. Ayrıca hem siber hem de geleneksel zorbalık mağduriyeti sonrasındaergenlerin yaşları büyüdükçe yardım alma oranlarının arttığı bulunmuştur

Anahtar Kelime:

Help Seeking Behaviors of Bullying Victims and Resources for Help

Öz:

The aim of the present study is to examine help seeking behaviors of adolescents whoexperienced traditional or cyber victimization. A total of 1369 (703 females and 666 males)high school students whose ages ranged between 14 and 18 (M = 16.17; SD = 1.04) participatedin the study. The participants were given definitions of traditional and cyber bullying and askedto report whether they had a victimization experience, whether they sought for help after beingvictimized, and whom they asked for help. Results show that the rate of cyber victimization is24.5 % and the rate of traditional victimization is 23.4 % among participants. Of the cybervictims 45.1 % and of the traditional victims 59.1 % reported that they received help after beingvictimized. For both groups parents emerged as the first source of help. Findings of the logisticregression analyses that was conducted to determine the factors related to receiving helpindicate that gender significantly predicted help seeking only after cyber victimization andfemales were more likely to ask for help than males. For both cyber and traditional victims, asthe age of the adolescents' increased, their likelihood of receiving help increased

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akbulut, Y., Şahin, Y. L. ve Erişti, B. (2010). Cyberbullying victimization among Turkish online social utility members. Educational Technology & Society, 13(4), 192-201. http://www.ifets.info/ adresinden elde edildi.
Arıcak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoglu, A., Sarıbeyoglu, S., Çıplak, S., Yılmaz, N. ve Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. CyberPsychology & Behavior, 11(3), 253-261. doi: 10.1089/cpb.2007.0016
Ayas, T. ve Horzum, M. B. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma durumu. Elementary Education Online, 11(2), 369-380. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000037875/5000036733 adresinden elde edildi.
Beran, T. ve Li, Q. (2005). Cyber-harrasment: A new method for a behavior. Journal of Educational Computing Research, 32(3), 137-153. doi: 10.2190/8YQM-B04H-PG4D- BLLH
Burnukara, P. (2009). İlk ve orta ergenlikte geleneksel ve sanal akran zorbalığına ilişkin betimsel bir inceleme. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Craig, W., Pepler, D. ve Blais, J. (2007). Responding to bullying. What works? School Psychology International, 28(4), 465-477. doi: 10.1177/0143034307084136
Çetin, B., Peker, A., Eroğlu, Y., ve Çitemel, N. (2011). Siber zorbalığın bir yordayıcısı olarak ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar. Ergenler için bir ön çalışma. International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1064-1080. http://www.iojes.net/userfiles/article/iojes_464.pdf adresinden elde edildi.
Dehue, F., Bolman, C. ve Völlink, T. (2008). Cyberbullying: Youngsters' experiences and parental perception. CyberPsychology & Behavior, 11(2), 217-223. doi: 10.1089/cpb.2007.0008
Delara, E. (2012). Why adolescents don't disclose incidents of bullying and harassment. Journal of School Violence, 11, 288-305. doi:10.1080/15388220.2012.705931
Dooley, J. J., Gradinger, P., Strohmeier, D., Cross, D. ve Spiel, C. (2010). Cyber-victimisation: The association between help-seeking behaviours and self- reported emotional symptoms in Australia and Austria. Australian Journal of Guidance and Counseling, 20, 194-209. doi: 10.1375/ajgc.20.2.194.
Dowling, M. J. ve Carey, T. A. (2013). Victims of bullying: Whom they seek help from and why: An Australian sample. Psychology in the Schools, 50(8), 798-809. doi: 10.1002/pits.21709
Eliot, M., Cornell, D., Gregory, A. ve Fan, X. (2010). Supportive school climate and student willingness to seek help for bullying and threats of violence. Journal of School Psychology, 48, 533-553. doi: 10.1016/j.jsp.2010.07.001
Erdur-Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internet-mediated communication tools. New Media & Society, 12(1), 109-125. doi: 10.1177/1461444809341260
Erdur-Baker, Ö. ve Kavşut, F. (2007). A new face of peer bullying: cyber bullying. Journal of Euroasian Educational Research, 27, 31-42. http://www.ejer.com.tr/0DOWNLOAD/pdfler/tr/714017767.pdf adresinden elde edildi.
Erdur- Baker, Ö. ve Tanrıkulu, İ. (2010). Psychological consequences of cyber bullying experiences among Turkish secondary school children. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 2771-2776. doi: 10.1016/j.sbspro.2010.03.413
Horzum, M. B. ve Ayas, T. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma düzeylerinin okul türü ve cinsiyet açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 10(20), 139-159. http://www.ebuline.com/pdfs/20Sayi/EBU20_2.pdf adresinden elde edildi.
Li, Q. (2010). Cyberbullying in high schools: A study of students' behaviors and beliefs about this new phenomenon. Journal of Aggression, Maltreatment, & Trauma, 19, 372- 392. doi: 10.1080/10926771003788979
Machackova, H., Cerna, A., Sevcikova, A., Dedkova, L. ve Daneback, K. (2013). Effectiveness of coping strategies for victims of cyberbullying. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberpspace, 7(3), 1-12. doi: 10.5817/CP2013-3-5
Newman, R. S. ve Murray, B. J. (2005). How students and teachers view the seriousness of peer harassment: When is it appropriate to seek help? Journal of Educational Psychology, 97(3), 347-365. doi: 10.1037/0022-0663.97.3.347
Newman, R. S., Murray, B. ve Lussier, C. (2001). Confrontation with aggressive peers at school: Students' reluctance to seek help from the teacher. Journal of Educational Psychology, 93(2), 398-410. doi: I0.I037//OO22-0663.93.2.398
Ojanen, T. (2012, Ağustos). Cyber bullying: Promoting healthy schools. Annual Meeting of the Hillsborough Public Schools Current Issues for Student Services adlı toplantıda sunulmuş sözel bildiri, Florida, FL, The United States. http://labs.cas.usf.edu/social-development/data/Cyberbullying%20- %20Promoting%20Healthy%20Schools.pdf adresinden elde edildi.
Patchin, J. W. ve Hinduja, S. (2010). Cyber bullying and self-esteem. Journal of School Health, 80, 614-621. doi: 10.1111/j.1746-1561.2010.00548.x
Peker, A. (2015). Ergenlerin saldırganlık ve siber zorbalık davranışları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 19(61), 323-336. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ekev/article/viewFile/5000144081/5000131597 adresinden elde edildi.
Price, M. ve Dalgleish, J. (2010). Cyberbullying experiences, impacts and coping strategies as described by Australian young people. Youth Studies Australia, 29, 51-59. http://journals.sfu.ca/ysa/index.php/YSA adresinden elde edildi.
Raviv, A., Sills, R., Raviv, A. ve Wilansky, P. (2000). Adolescents' help-seeking behavior: The difference between self and other-referral. Journal of Adolescence, 23, 721-740. doi: 10.1006/jado.2000.0355
Riebel, J., Jager, R. S. ve Fischer, U. C. (2009). Cyberbullying in Germany-an exploration of prevelance, overlapping with real life bullying and coping strategies. Psychology Science Quarterly, 51(3), 298-314. http://www.psychologie-aktuell.com/ adresinden elde edildi.
Sleglova, V. ve Cerna, A. (2011). Cyberbullying in adolescent victims: Perception and coping. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberpspace, 5(2), 1- 16. http://cyberpsychology.eu/view.php?cisloclanku=2011121901&article=4 adresinden elde edildi.
Smith, P. K., Mandavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S. ve Tippett, N. (2008). Cyberbullying: Its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 49(4), 376-385. doi: 10.1111/j.1469- 7610.2007.01846.x.
Spears, B. A., Taddeo, C. M., Daly, A. L., Stretton, A. ve Karklins, L. T. (2015). Cyberbullying, help-seeking and mental health in young Australians: Implications for public health.
International Journal of Public Health, 60, 219-226. doi:
1007/s00038-014-0642-y
Şahin, M., Aydın, B. ve Sarı, S. V. (2012). Cyber bullying, cyber victimization and psychological symptoms: A study in adolescents. Çukurova University Faculty of Education Journal, 41(1), 53-59. http://193.255.206.126/efdergi/index.php/efdergi/article/view/cufej.2012.005 adresinden elde edildi.
Topcu, Ç. (2008). The relationship of cyber bullying to empathy, gender, traditional bullying, internet use and adult monitoring (Yayınlanmamış yükseklisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
Topcu, Ç., Erdur-Baker, Ö. ve Çapa-Aydın, Y. (2008). Examination of cyberbullying experiences among Turkish students from different school types. CyberPsychology & Behavior, 11(6), 643-648. doi: 10.1089/cpb.2007.0161
Topçu, Ç., Yıldırım, A. ve Erdur-Baker, Ö. (2013). Cyber bullying @ schools: What do Turkish adolescents think? International Journal for the Advancement of Counseling, 6(1), 139- 151. doi: 10.1007/s10447-012-9173-5
Vandebosch, H. ve Cleemput, K. V. (2008). Defining cyberbullying: A qualitative research into the perceptions of youngsters. CyberPsychology & Behavior, 11(4), 499-503. doi: 10.1089/cpb.2007.0042
Veenstra, S. (2009). Cyberbullying: An explonatory analysis (Yayınlanmamış yükseklisans tezi). University of Leicester, UK.
Williams, F. ve Cornell, D. G. (2006). Student willingness to seek help for threats of violence in middle school. Journal of School Violence, 5(4), 35-49. doi: 10.1300/J202v05n04_04
Yılmaz, H. (2011). Cyberbullying in Turkish middle schools: An exploratory study. School Psychology International, 32(6), 645-654. doi: 10.1177/0143034311410262

APA	TOPÇU Ç, ERDUR BAKER Ö (2016). Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. , 127 - 145.
Chicago	TOPÇU Çiğdem,ERDUR BAKER Özgür Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. (2016): 127 - 145.
MLA	TOPÇU Çiğdem,ERDUR BAKER Özgür Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. , 2016, ss.127 - 145.
AMA	TOPÇU Ç,ERDUR BAKER Ö Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. . 2016; 127 - 145.
Vancouver	TOPÇU Ç,ERDUR BAKER Ö Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. . 2016; 127 - 145.
IEEE	TOPÇU Ç,ERDUR BAKER Ö "Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları." , ss.127 - 145, 2016.
ISNAD	TOPÇU, Çiğdem - ERDUR BAKER, Özgür. "Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları". (2016), 127-145.

APA	TOPÇU Ç, ERDUR BAKER Ö (2016). Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 127 - 145.
Chicago	TOPÇU Çiğdem,ERDUR BAKER Özgür Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. Ege Eğitim Dergisi 17, no.1 (2016): 127 - 145.
MLA	TOPÇU Çiğdem,ERDUR BAKER Özgür Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. Ege Eğitim Dergisi, vol.17, no.1, 2016, ss.127 - 145.
AMA	TOPÇU Ç,ERDUR BAKER Ö Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. Ege Eğitim Dergisi. 2016; 17(1): 127 - 145.
Vancouver	TOPÇU Ç,ERDUR BAKER Ö Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları. Ege Eğitim Dergisi. 2016; 17(1): 127 - 145.
IEEE	TOPÇU Ç,ERDUR BAKER Ö "Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları." Ege Eğitim Dergisi, 17, ss.127 - 145, 2016.
ISNAD	TOPÇU, Çiğdem - ERDUR BAKER, Özgür. "Zorbalığa Uğrayan Ergenlerin Yardım Alma Davranışı ve Yardım Kaynakları". Ege Eğitim Dergisi 17/1 (2016), 127-145.