![](/assets/images/TRDizinlogo.png)
VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER
Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 56 Sayfa Aralığı: 837 - 857 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER
Öz: Ağız çalışmalarında genellikle çalışmanın sonuna sözlük ve dizinler eklenir. Ancak bu sözlük ve dizinlerde deyim ve özellikle atasözlerine pek yer verilmez. Hâlbuki bir dilin ifade gücü, işlenmişlik düzeyi ve söz varlığının zenginliğini gösteren deyim ve atasözlerinin ağız çalışmalarında göz ardı edilmesi, bu araştırmalarının önemli bir eksikliğidir. Bu eksiklik, ağız çalışmalarında elde edilen verilerin yeterince değerlendirilmediğini gösterir. Yapılan ağız çalışmalarında deyim ve atasözleri tespit edilerek bunların nerede ve ne anlamda kullanıldıkları kayıt altına alınmalıdır. Böylece bir yandan pratik zekâ ürünü olan konuşma dilinin ifade gücü ve işlenmişlik düzeyine önemli katkılar sağlanırken bir yandan da kültür mirası kayıt altına alınmış olur Mülakat, gözlem ve sınıflandırma metotları kullanılarak sondajlama usulüyle yapılan bu çalışmada Van Küresin Ağzı'nın konuşulduğu Van il merkezi ve merkeze bağlı köyler ile Özalp, Saray ve Edremit ilçe merkezleri ile bu ilçelere bağlı köylerde konuşulan Van Küresin Ağzı'nda kullanılan deyimlerden oluşan söz varlığı derlemeleri yapılmıştır. Daha sonra bu ağızda kullanılan sesler tespit edilerek bir alfabe oluşturulduktan sonra, yapılan derlemeler transkripsiyon işaretleriyle deşifre edilmiştir. Böylece yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan Van Küresin Ağzı'nın ifade gücü, işlenmişlik düzeyi ve söz varlığı zenginliğini gösteren deyimlerin dokümantasyonu çıkarılmıştır. Bu deyimlerin kaynak kişileri verilmiş ve derlenen deyimlerin ne durumda ve ne anlamda kullanıldıkları tespit edilerek kayıt altına alınmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
IDIOMS IN VAN KURESIN DIALECT
Öz: In general, le?icons and inde?es are prepared in studies of dialect. However, there is not much allowed for idioms and notably proverbs in such le?icons and inde?es. It is a shortcoming for such studies to ignore idioms and proverbs which reveal articulation of a language, level of functionality and richness of vocabulary in studies of dialect. This shortcoming points to a failure of sufficient assessment data obtained in studies of dialect. In studies of dialect, idioms and proverbs should be determined and where, for what and in what sense these are used should be recorded. In this way, while in one hand important contributions will be made to articulation and level of functionality of the spoken language as a product of practical intelligence; cultural heritage will be recorded on the other. This study, made by drill method using interviews, observations and classification methods, contains collations of vocabulary composed of idioms from Van Kuresin Dialect spoken in center of Van city and its villages as well as in county towns Özalp, Saray and Edremit as well as districts of thesetowns. After an alphabet has been formed following a determination of phones used in this dialect, collations made have been decoded through transcription signs. As a result;idioms have been documented, showing articulation, level of functionality and richness of vocabulary of Van Kuresin Dialect which is on the verge of e?tinction. References of these idioms have been given together with their features and compiled idioms have been recorded following a determination of in what situation, why and in what sense they have been used.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
0
0
0
- Aksoy, Ö. A. (1998). Atasözleri ve deyimler sözlüğü 2 deyimler sözlüğü. Ankara: İnkılâp Kitabevi.
- Altaylı, S. (1994). Azerbaycan Türkçesi sözlüğü I-II, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Altaylı, S. (2005). Azerbaycan Türkçesi deyimler sözlüğü. Ankara: Prestij Matbaası.
- Bulak, Ş. (2015). Van Küresin ağzı. Yayımlanmamış doktora tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ergin, M. (1982). Azeri Türkçesi. İstanbul: Ebru Yayınları.
- Gemalmaz, E. (1989). Ağız bilimi araştırmaları üzerine genellemeler. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Hacaloğlu, R. A. (1992). Azeri Türkçesi dil kılavuzu Güney Azeri sahası derleme deneme sözlüğü. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Karahan, L. (2011). Anadolu ağızlarının sınıflandırılması, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Kartallıoğlu, Y. ve Yıldırım, H. (2007). Azerbaycan Türkçesi, Türk lehçeleri grameri. Ankara: (Editör: Ahmet Bican Ercilasun), Akçağ Yayınları, s. 171-230.
- Sarıca, B. (2003). Van ağzının oluşumu ve bazı özellikleri. İlmî Araştırmalar Dil Tarih Edebiyat Dergisi, 15, 71-90.
- Sarıkaya, M. (1998). Güney Azerbaycan Türkçesi (fonetik- morfoloji - sentaks), Yayımlanmamış doktora tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şireliyev, M. (1962). Azerbaycan diyalektolojisinin esasları. Bakü.
- Zülfikar, H. (1978). Van Gölü çevresi ağızlarının özellikleri. Ömer Asım Aksoy Armağanı, Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 297-317.
APA | BULAK Ş (2016). VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. , 837 - 857. |
Chicago | BULAK ŞAHAP VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. (2016): 837 - 857. |
MLA | BULAK ŞAHAP VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. , 2016, ss.837 - 857. |
AMA | BULAK Ş VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. . 2016; 837 - 857. |
Vancouver | BULAK Ş VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. . 2016; 837 - 857. |
IEEE | BULAK Ş "VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER." , ss.837 - 857, 2016. |
ISNAD | BULAK, ŞAHAP. "VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER". (2016), 837-857. |
APA | BULAK Ş (2016). VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0(56), 837 - 857. |
Chicago | BULAK ŞAHAP VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 0, no.56 (2016): 837 - 857. |
MLA | BULAK ŞAHAP VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.56, 2016, ss.837 - 857. |
AMA | BULAK Ş VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2016; 0(56): 837 - 857. |
Vancouver | BULAK Ş VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2016; 0(56): 837 - 857. |
IEEE | BULAK Ş "VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER." Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0, ss.837 - 857, 2016. |
ISNAD | BULAK, ŞAHAP. "VAN KÜRESİN AĞZINDA DEYİMLER". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 56 (2016), 837-857. |