BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ

H. Nehrin TUNALI, (Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)
Ayşegül YILMAZ (Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
12 2
Yıl: 2016 Cilt: 14 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 295 - 318 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ

Öz:
Ülkelerin mevcut kaynaklarını doğru ve etkin bir şekilde kullanmasına imkân verecek olan beşeri sermayenin yeterli nitelikte ve miktarda olması, ülkelerin ekonomik büyümesi ve kalkınması için hayati bir öneme sahiptir. Ayrıca, ekonomik büyüme unsurunun göstergesi niteliğinde olan reel gayrisafi yurtiçi hâsıla oranı; sağlık ve eğitim gibi faktörler ile beraber kalkınma üzerinde önemli bir etki yaratmaktadır. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın yayınladığı raporlar incelendiğinde, bir ülkenin kalkınmışlık düzeyinin ''insani gelişmişlik endeksi'' oranı tarafından temsil edildiği görülmektedir. Aynı raporlarda bir ülkenin sağlığa yönelik yatırımlarını belirleyen unsur olarak ''doğumda yaşam beklentisi oranı'', eğitime yönelik yaptığı katkıları belirlemek için ise ''okullaşma oranı'' düzeylerinin gösterge olarak kabul edildiği görülmektedir. Bu bağlamda çalışma, öncelikle beşeri sermaye, kalkınma ve büyüme kavramlarını teorik düzeyde inceleyecek, sonrasında OECD ülkelerinin verilerinden faydalanılarak bu ülkeler için ilişkinin geçerliliğini ekonometrik düzeyde test edecektir.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

THE NEXUS BETWEEN GROWTH, HUMAN CAPITAL AND DEVELOPMENT: AN ECONOMETRIC ANALYSIS ON OECD COUNTRIES

Öz:
The quality and quantity of human capital which allows countries to wisely and effectively use their resources is vital to economic growth and development of countries. Additionally, real gross domestic product- an indicator of economic growth- has a significant effect on development along with factors such as health and education. A review of the reports published by United Nations Development Program reveals that a country's level of development is represented by the ''human development index'' ratings. In the same report appears "expectancy of life at birth" which is an indicator of health investments, and ''schooling rate'' as a measure of educational investments. In this context, this study presents a theoretical discussion on the concepts of human capital, development and growth and later, the study empirically tests the relevance and validity of the relationships among the research variables utilizing data on OECD countries.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALPER, A. Eren, ORANSAY Gürçem ve ALPER F. Özlem (2015), "Sermayenin Belirleyicileri: Üst Orta Gelirli Ülkeler Grubu ile OECD Karşılaştırmalı Analizi", Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, S:3, C:9, ss. 565-578.
  • BARRO, Robert (1991), Economic Growth in Cross Section of Countries, The Quarterly Journal of Economics, S.106, C:2, ss. 403-443.
  • BARRO, Robert (2013), ''Education and Economic Growth'', Annals of Economics and Finance, S.14, C:2A, ss. 277-304.
  • BAŞOL, Koray, DURMAN, Mustafa ve Mehmet Y. ÇELİK (2005), "Kalkınma Sürecinin Lokomotifi:Doğal Kaynaklar",Muğla Üniversitesi SBE Dergisi,C:14, ss. 61-71.
  • BERBER, Metin (2004) "İktisadi Büyüme ve Kalkınma", 4. Baskı, Derya Kitapevi, Trabzon.
  • BLOMSTROOM, Magnus, LİPSEY, Robert E. ve ZEJAN, Mario (1993), "Is Fixed Investment The Ket To Economic Growth", National Bureau of Economic Reserach, S: 4436, ss. 1-25.
  • BLOOM, David ve CANNİNG, David (2003), "The Health and Poverty of Nations: From Theory to Practice", Journal of Human Development, 4(1), 47-71.
  • ÇOLAK, Ömer F. ve ÖZTÜRKLER, Harun (2012), "Tasarrufun Belirleyicileri: Küresel Tasarruf Eğiliminde Değişim ve Türkiye'de Hanehalkı Tasarruf Eğilimin Analizi", Bankacılar Dergisi, S:82, ss. 3- 44.
  • DOMAR, Evsey D. (1946), "Capital Expansion, Rate of Growth, and Employment", Econometrica, C.14, S.2, ss. 137-147.
  • ERCAN, Nihal (2002), "İçsel Büyüme Teorilerine Genel Bir Bakış", Planlama Dergisi, DPT Kuruluşu 42.Yıl Özel Sayısı.
  • ESER, Kadir ve GÖKMEN, Çisel (2009), "Beşeri Sermayenin Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri: Dünya Deneyimi ve Türkiye Üzerine Gözlemler", Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, C.1, S.2, ss.1309- 8012.
  • GÖKTAŞ, Özlem (2005), "Türkiye Ekonomisinde Büyüme ile İşsizlik Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi", İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, S.2, ss. 63-76.
  • GÜMÜŞ, Sevda (2004), Beşeri Sermaye ve Ekonomik Kalkınma: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz (1960-2002), Erzurum Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzurum.
  • HARRİS, Jonathan M. (2000), "Basic Principles of Sustainable Development", Global Development and Environment Institute Working Paper, No: 00-04, ss. 1-24.
  • HARROD, Roy F., (1939) "An Essay in Dynamic Theory", The Economic Journal, Blackwell Publishing for the Royal Economic Society, S.49, C.193, ss. 14-33.
  • HİÇ, Mükerrem (1994), Büyüme ve Gelişme Ekonomisi, 9. Baskı, Filiz Yayınevi, İstanbul.
  • HUSZ, Martin (1989), Human Capital, Endogenous Growth, and Government Policy ,Peter Lang Pub. Inc., New York.
  • IM, Kyung So, PESARAN, M. Hashem ve SHIN, Yongcheol, (1997) "Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels'', Department of Applied Economics, University of Cambridge, S: 115, ss. 53-74.
  • İLKİN, Akın (1988), Kalkınma ve Sanayi Ekonomisi, 1. Baskı, Ajans Yayınları, İstanbul.
  • JONES, Charles (2001), İktisadi Büyümeye Giriş, (çev.) Sanlı Ateş & İsmail Tuncer, Literatür Yayınevi, İstanbul.
  • KARATAŞ, Muhammed ve ÇANKAYA, Eda (2010), "İktisadi Kalkınma Sürecinde Beşeri Sermayeye İlişkin Bir İnceleme", Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi SBE Dergisi, S:2,C:3,ss. 29-55.
  • KAYNAK, Muhteşem (2009), Kalkınma İktisadı, 3. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • KELLY, Trish (1997), "Public Expenditures and Growth", The Journal of Development Studies", S:34 C:1, ss.60-84.
  • KİBRİTÇİOĞLU, Aykut (1998), "İktisadi Büyümenin Belirleyicileri ve Yeni Büyüme Modellerinde Beşeri Sermayenin Yeri", AÜ Sosyal Bilgiler Fakültesi Dergisi, S: 53, C:1-4, ss.207-230.
  • KİNG, Robert ve LEVİNE, Ross (1994), "Capital Fundamentalizm, Economic Development and Economic Growth", Carnegie-Rochester Serieson Public Policy, S:40, ss.259-292.
  • LEWİS, W. Arthur (1954), "Economic Development With Unlimited Supplies Of Labour", Manchester School, S:2, C:2, ss.139- 191.
  • LİPSEY, Richard E., Steiner Peter O. ve Purvis, Dauglas D. (1984), Economics, 7. Baskı, Harper and Row Publishers, New York.
  • LUCAS, Robert E. (1988), "On the Mechanics of Economic Development", Journal of Monetary Economics, S:22, ss.3-42.
  • NAYAR, K. Rajasekharan (1994), "Politics of 'Sustainable Development", Economic and Political Weekly, S:29, C:22, ss.1327- 1329.
  • NURKSE, Ragner (1952), "Growth In Underdeveloped Country: Some International Aspect Of The Problem Of Economic Development", The American Economics Rewiew, S.:43, C:2,ss.571- 583.
  • NURKSE, Ragner (1966), "Az gelişmiş Ekonomilerde Büyüme", İktisadi Büyüme ve Gelişme: Seçme Yazılar, İstanbul Üniversitesi Yayınları, No: 1193, İstanbul.
  • OAKLEY, Peter ve GARFORTH, Chris (1985), "Guide to Extension Training", FAO, S:11.
  • ÖZYAKIŞIR, Deniz (2011), "Beşeri Sermayenin Ekonomik Kalkınma Sürecindeki Rolü: Teorik Bir Değerlendirme",Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, S :6, C:1., ss.46-71.
  • PARASIZ, İlker (2008), Büyüme Teorileri, 3. Baskı, Ezgi Kitabevi, Bursa.
  • PERKİNS, Dwight H., RADELET, Steven ve LİNDAUER, David L. (2006), Economics of Development, 7. Baskı, W.W. Norton& Company, New York.
  • RAMSEY, Frank P. (1928), "A Mathematical Theory of Saving", The Economic Journal, S:38, C:153, ss.543-559.
  • ROMER, Paul M. (1986), "Increasing Returns and Long-Run Growth", The Journal of Political Economy, S:94, C:5, ss.1002-1037.
  • ROSENSTEİN, Rodan P. (1943), "Problems of Industrialisation of Eastern and South- Eastern Europe", The Economic Journal, S:53, C:210-211, ss. 202-211.
  • ROSENSTEİN, Rodan P. (1966), "Doğu ve Güneydoğu Avrupa'nın Sanayileşme Problemleri", İktisadi Büyüme ve Gelişme İstanbul Üniversitesi Yayınları, No: 1193, İstanbul.
  • SCHULTZ, Theodore (1961)," Investment In Human Capital", The American Economic Review, S:51, C:1, ss.1-17.
  • SAVAŞ, Vural (2007), Keynesyen İktisat Yıkılırken, 1. Baskı, Beta Basım Yayın, İstanbul.
  • ŞİRİNER, İsmail ve DOĞRU, Yılmaz (2008), Türkiye'de Büyümenin Ekonomi Politiği: 1980 Sonrası Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir İnceleme, 2. Baskı, Dipnot Yayınları, Ankara.
  • TABAN, Sami (2011), İktisadi Büyüme Kavramı ve Modeller, 3. Baskı, Nobel Yayınevi, Ankara.
  • TABAN, Sami ve KAR, Muhsin (2014), Kalkınma Ekonomisi, 2. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa.
  • TİRYAKİOĞLU, Murad (2008) "Gelişmekte Olan Ülkelerin Çıkmazı: Beşeri Sermaye Yoksulluğu", Ege Akademik Bakış Dergisi, S:8, C:1, ss.319-337.
  • TOLUNAY, Ahmet ve AKYOL, Ayhan (2006) "Kalkınma ve Kırsal Kalkınma: Temel Kavramlar ve Tanımlar", Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, S:A, C:2, ss.116-127.
  • TURAN, Türkan (2008), İktisadi Büyüme Teorisine Giriş, Yalın Yayıncılık, İstanbul
  • TÜRKİYE EKONOMİ KURUMU (2003), "Tartışma Metni", Ankara. UNDP (2015), "Human Development Report", New York.
  • YETİNER, İ. Hakan (2006), "Sağlık ile Büyüme", Ege Akademik Bakış Dergisi, S.1, ss. 83-91.
APA TUNALI H, YILMAZ A (2016). BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. , 295 - 318.
Chicago TUNALI H. Nehrin,YILMAZ Ayşegül BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. (2016): 295 - 318.
MLA TUNALI H. Nehrin,YILMAZ Ayşegül BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. , 2016, ss.295 - 318.
AMA TUNALI H,YILMAZ A BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. . 2016; 295 - 318.
Vancouver TUNALI H,YILMAZ A BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. . 2016; 295 - 318.
IEEE TUNALI H,YILMAZ A "BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ." , ss.295 - 318, 2016.
ISNAD TUNALI, H. Nehrin - YILMAZ, Ayşegül. "BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ". (2016), 295-318.
APA TUNALI H, YILMAZ A (2016). BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 295 - 318.
Chicago TUNALI H. Nehrin,YILMAZ Ayşegül BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14, no.4 (2016): 295 - 318.
MLA TUNALI H. Nehrin,YILMAZ Ayşegül BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.14, no.4, 2016, ss.295 - 318.
AMA TUNALI H,YILMAZ A BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2016; 14(4): 295 - 318.
Vancouver TUNALI H,YILMAZ A BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2016; 14(4): 295 - 318.
IEEE TUNALI H,YILMAZ A "BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ." Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, ss.295 - 318, 2016.
ISNAD TUNALI, H. Nehrin - YILMAZ, Ayşegül. "BÜYÜME, BEŞERİ SERMAYE VE KALKINMA İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİ'NİN EKONOMETRİK BİR İNCELEMESİ". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14/4 (2016), 295-318.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
28-04-2024 11:11

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları