Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları
Yıl: 2016 Cilt: 12 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 195 - 201 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları
Öz: Amaç: Bu çalışmanın amacı, geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumlarını değerlendirmektir.Gereç ve Yöntem: Çalışma grubunu; Mayıs 2012-Temmuz 2012 tarihleri arasında Gülhane Askeri Tıp Akademisi Geriatri Polikliniği'ne başvuran, hipertansiyon tanısı olan ve antihipertansif ilaç tedavisi alan altmış beş yaş ve üzeri toplam 107 birey oluşturmuştur. Veri toplama formunda, hastaların demografik özellikleri, kronik hastalıkları ve ilaç tedavilerine yönelik toplam 16 soru ve 13 maddelik Hipertansif Hastalarda İlaca Uyum Öz-etkililik Ölçeği kısa formu yer almaktadır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik hesaplaması, Student t-testi ve one way ANOVA yöntemleri kullanılmıştır.Bulgular: Çalışma grubunun ortalama yaşı 74.7±6.0 (erkekler için 77.2±6.7, kadınlar için 73.5±5.3) idi. Hastaların %93.4'ü hipertansiyonun yanısıra diğer sağlık sorunları da yaşamaktadırlar. Hipertansiyona ek olarak hastaların, %36.4'ü tip 2 diyabet, %27.1'i hiperlipidemi, %26.2'si koroner arter hastalığı (KAH) ve %12.1'i de kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) sorunu yaşamaktadırlar. Katılımcıların günde %34.6'sının üç (adet), %21.5'inin dört, %44'ünün beş ve daha fazla sayıda ilaç kullandığı belirlenmiştir. Geriatrik hipertansif hastaların ilaca uyum öz-etkililik puanlarının (45.05±6.06) yüksek olduğu belirlenmiştir. İlaçlarını alma-zamanının hatırlatılmasına ihtiyaç duymayan ve yalnız yaşayan yaşlı bireylerin uyum puan ortalamaları yüksek olup istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Hipertansif yaşlı bireylerin ilaç tedavilerine uyumlu oldukları saptanmıştır. Tedaviye uyumu sağlamada ve artırmada, tedavinin anlaşılıp anlaşılmadığının kontrol edilmesi önem taşımaktadır. Bu nedenle, hipertansif 65 yaş ve üzeri bireylerde tedavinin etkinliği için ilaca uyum durumlarının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
Compliance with drug treatment in geriatric patients with hypertension
Öz: Objective: The aim of this study is to evaluate the compliance with medication in geriatric patients with hypertension.Material and Methods: The study was conducted in 107 patients at the age of 65 and over with hypertension who were recieving antihypertensive treatment and following at the Ankara Gulhane Military Medical Academy Geriatric Outpatients in May to July 2012. The data collection form involves patient demographic data,16 questions on chronic diseases and treatment the patients have, and the Medication Adherence Self-Efficacy Scale-Short Form (MASES-SF) consisting of 13 questions. The data were analyzed through calculating percentage, the Student t-test and one way ANOVA. Results: The mean age of participants was 74.7±6.0 (for man 77.2±6.7, for woman 73.5±5.3). In addition to hypertension, 93.4% of patients had comorbid diseases. 36.4% of patients had type 2 diabetes, 27.1% had hyperlipidemia, 26.2% had coronary artery disease (CAD) and 12.1% had chronic obstructive pulmonary disease (COPD). It has been identified that 34.6%, 21.5%, 44% of participants were taking drugs in number of 3,4,5 and above a day, respectively. It was found the mean drug compliance score of self-efficacy scale in geriatric patients was high (45.05±6.06). The mean score of geriatric patients who didn't need to be reminded of the drug intake time, and who were living alone were high and the result was statistically significant (p<0.05).Conclusion: It was confirmed that geriatric patients with hypertension had compliance with drug treatment. To provide and increase the compliance with medication, it is essential to control whether the treatment way is understood or not. That's why, it is necessary to evaluate the compliance with drug treatment in 65 year-old and above patients for an effictual treatment.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- http://www.un.org/en/development/desa/population/ publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2013.pdf (22.06.2015).
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2014. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları 2013, www.turkstat.gov.tr/IcerikGetir.do?istab_ id=139 ( 22.06.2015).
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2014). İstatistiklerle Yaşlılar 2013, http://www.tuik.gov.tr/Kitap.do?metod=KitapDetay&KT_ ID=11&KITAP_ID=265 (22.06.2015).
- Labarthe DR. Hypertension. In: Maxcy-Rosenau-Last (Ed.). Public Health and Preventive Medicine.13 th Edition, 1992: s.849-858.
- Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, 2012. Türk Hipertansiyon Prevalans Çalışması PatenT2. http://www. turkhipertansiyon.org/prevelans_calismasi_2.php (23.06.2015)
- Irmak Z, Düzöz G, Bozyer İ. Bir eğitim programının hipertansiyonlu hastaların yaşam tarzı ve ilaç tedavisi uyumuna etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 14: 39-47.
- Casey G. Hypertension. Nurses' quide to management. Nursing Standart Essentials Guide 2004;18 (31): 1-19.
- Hill M, Miller NH. Antihipertansif Tedaviye Uyum. Kazancı G (Çeviri Ed). Primer Hipertansiyon. İstanbul: Nobel kitabevi, 2004: s.390-393.
- Brekke M, Straand J, Hunskar S. Self-reported drug utilization, health and lifestyle factors among 70-74 year old community dwelling individuals in Western Norvay. BMC Public Health 2006; 6: 1-19.
- Laroche ML, Charmes JP, Nouaille Y, Picard N, Merle L. Is inappropriate medication use a major cause of adverse drug reactions in the elderly? Br J Clin Pharmacol 2006; 63: 177-186.
- Coleman DJ. Medication compliance in the elderly. J Commun Nursing 2005; 19: 4-6.
- Esengen Ş, Seçkin Ü, Borman P, Bodur H, Kutsal YG, Yücel M. Huzurevinde yaşayan bir grup yaşlıda fonksiyonel-kognitif değerlendirme ve ilaç kullanımı. Türk Geriatri Dergisi 2000; 3: 6-10.
- Babaoğlu MÖ. Yaşlılıkta farmakoloji. In: Arıoglu S (Ed). Geriatri ve Gerontoloji. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri. 2006: s.117-124.
- Arslan LS, Semin S. Sağlık ocağına başvuran hastaların reçetede yazılan ilaçları kullanımı ve bunu etkileyen etmenler. Sağlık ve Toplum 2005; 15: 57- 64.
- Wawruch M, Zikavska M, Wsolova L, et al. Perception of potentially inappropriate medication in eldely patient by Slovak phycians. Pharmacoepidemiol Drug Safety 2006; 15: 829-834.
- Turaman C. Yaşlı sağlığı hizmetlerinin birinci basamakta planlanması. Turkish J Geriatrics 2001; 4: 22-27.
- Hacıhasanoğlu R, Gözüm S, Çapık C. Validity of the Turkish version of the medication adherence self-efficacy scale-short form in hypertensive patients. Anadolu Kardiyol Derg 2012; 12: 241-248.
- Kabakcı G. Antihipertansif tedavide yaşam kalitesi ve hasta uyumu. Folia Hipertansiyon Diyabet Ateroskleroz Dergisi 2006; 6: 5-6.
- Graves JW. Management of diffucult to control hypertension. Mayo Clinic Proceedings 2000; 75: 278-284.
- Gök T. Bireyselleştirilmiş ilaç eğitiminin yaşlıların ilaç kullanma uyumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği BD. İzmir: 2009.
- Dolu İÇ. Yaşlı bireylerin ilaç kullanımıyla ilgili bilgi ve uygulamaların belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı. Ankara: 2008.
- Tokem Y, Karadakovan A. Yaşlı bireylere verilen bireyselleştirilmiş ilaç eğitim programının ilaç yönetimleri üzerine etkisinin incelenmesi. Sağlık ve Toplum 2004; 14: 79-87.
- Donohue J, Huskamp H, Wilson I. Whom do older adults trust most to provide information about prescription drugs? Am J Geriatr Pharmacotherapy 2009; 7: 105-116.
- Eski Ö, Pınar R. Kardiyovasküler problemi olan yaşlılarda ilaç kullanım hatalarının incelenmesi. Turkish J Geriatrics 2005; 8: 141- 147.
- Krousel-Wood MA, Muntner P, Islam T, Morisky DE, Webber LS. Barriers to and determinants of medication adherence in hypertension management: perspective of the cohort study of medication adherence among older adults (CoSMO). Med Clin North Am 2009; 93: 753-769.
- Demirbağ CB, Timur M. Bir grup yaşlının ilaç kullanımı ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi 2012; 11: 1-7.
- Solmaz T, Akın B. Evde yaşayan yaşlılarda ilaç kullanımı ve kendi kendine ilaç kullanım yetisi. Turkish J Geriatrics 2009; 12: 72-81.
- Bayık A, Özgür G, Özsoy SA, ve ark. Huzurevinde yaşayan yaşlıların fiziksel sağlık sorunları ve hastalıklarına yönelik ilaç kullanma davranışları. Turkish J Geriatrics 2002; 5: 68-74.
- Eşer İ. Yaşlılarda meydana gelen fizyolojik değişiklikler. Ege Üniversitesi HYO Dergisi 1991; 7: 52-57.
- Arslan GG, Eşer İ. Yaşlıların kendi kendine ilaç kullanımına uyumu ve hemşirenin rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 21: 147-157.
- Banning M. Older people and adherence with medication: A review of the literature. International J Nursing Stud 2008; 45: 1550-1561.
APA | ÖZDEMİR Ö, AKYUZ A, DORUK H (2016). Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. , 195 - 201. |
Chicago | ÖZDEMİR Özlem,AKYUZ Aygul,DORUK Hüseyin Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. (2016): 195 - 201. |
MLA | ÖZDEMİR Özlem,AKYUZ Aygul,DORUK Hüseyin Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. , 2016, ss.195 - 201. |
AMA | ÖZDEMİR Ö,AKYUZ A,DORUK H Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. . 2016; 195 - 201. |
Vancouver | ÖZDEMİR Ö,AKYUZ A,DORUK H Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. . 2016; 195 - 201. |
IEEE | ÖZDEMİR Ö,AKYUZ A,DORUK H "Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları." , ss.195 - 201, 2016. |
ISNAD | ÖZDEMİR, Özlem vd. "Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları". (2016), 195-201. |
APA | ÖZDEMİR Ö, AKYUZ A, DORUK H (2016). Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. Bakırköy Tıp Dergisi, 12(4), 195 - 201. |
Chicago | ÖZDEMİR Özlem,AKYUZ Aygul,DORUK Hüseyin Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. Bakırköy Tıp Dergisi 12, no.4 (2016): 195 - 201. |
MLA | ÖZDEMİR Özlem,AKYUZ Aygul,DORUK Hüseyin Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. Bakırköy Tıp Dergisi, vol.12, no.4, 2016, ss.195 - 201. |
AMA | ÖZDEMİR Ö,AKYUZ A,DORUK H Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. Bakırköy Tıp Dergisi. 2016; 12(4): 195 - 201. |
Vancouver | ÖZDEMİR Ö,AKYUZ A,DORUK H Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları. Bakırköy Tıp Dergisi. 2016; 12(4): 195 - 201. |
IEEE | ÖZDEMİR Ö,AKYUZ A,DORUK H "Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları." Bakırköy Tıp Dergisi, 12, ss.195 - 201, 2016. |
ISNAD | ÖZDEMİR, Özlem vd. "Geriatrik hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları". Bakırköy Tıp Dergisi 12/4 (2016), 195-201. |