Yıl: 2016 Cilt: 25 Sayı: Özel sayı-1 Sayfa Aralığı: 177 - 183 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri

Öz:
Börülce fasulye gibi kullanılabilme özelliğine sahip bir bitkidir ve olumsuz ekolojik şartlardan, özellikleçiçeklenme dönemindeki yüksek sıcaklıklardan ve kuraktan fasulyeden daha az etkilenmektedir. Ayrıcabörülcenin zengin vegetatif aksam oluşturabilme yeteneği toprak korumada kullanılmaktadır. Karışık ekimegirebilme ve özellikle çeltik ekili alanlarda münavebede kullanılabilme potansiyeli bu bitkinin bölgemizde deşansının olduğunu göstermektedir. Bu nedenlerle bölge şartlarımız için geliştirip 2010 yılında tescil ettirdiğimizSırma ve Amazon adlı kuru tane amaçlı börülce çeşitlerimizin çiftçilere tanıtılması ve tarımının yaygınlaştırılmasıiçin yetiştirme paketinin hazırlanması gerekmektedir. Bu çalışma, iki çeşidin uygun ekim zamanı ve bitki sıklığınıortaya koymak, bu faktörlerin bitkinin verim ve verim özelliklerine etkisini belirlemek üzere planlanmıştır.Denemeler 2 farklı çevrede (konvansiyonel ve organik), 2 çeşit (Amazon, Sırma), 2 ekim zamanı (erken ve geçekim), 4 farklı sıra arası mesafesi (30, 45, 60, 75 cm) kullanılarak, 3 tekrarlamalı bölünen bölünmüş parsellerdeneme deseninde yürütülmüştür. Varyans analizi çevreler ayrı ayrı olacak şekilde yapılmıştır. Konvansiyoneluygulamanın yapıldığı Atakum'da tane verimine zaman, çeşit, sıra arasının, organik tarımın uygulandığı Bafra'dazaman, sıra arası ve zaman x sıra arası interaksiyonunun etkisi olduğu tespit edilmiştir. Erken ekimde veriminher iki çevrede de daha yüksek olduğu, sıra arası daraldıkça bitkide tane veriminin azaldığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği

Seed Yield and It's Components of Amazon and Sırma Cowpea Varieties that are Grown with Different Cultivatons

Öz:
Cowpea which can be used and consumed as bean is a legume plant. It is affected less than beans inthe unfavorable ecological conditions and particulary the high temperatures and drought during floweringperiod. Otherwise it has got the ability to produce rich vegetative material therefore it is used in soilconservation. Cowpea can be sown in intercropping system and particulary at area which is sown rice it canbe attended crop rotation. These show that cowpea has got a chance to grown in our region. Amazon andSırma varieties were developed for our region conditions and were registered in 2010. The cultivation packageof these varieties and should be prepared for the promotion of agriculture and introduced to farmer. This studywere planned to determine the appropriate sowing time and plant density of two varieties and the effects ofthe seed yield and yield characteristics of these factors. The experiments were established on two enviroment(conventional and organic) split split plot desing with 3 replication at two varieties (Amazon, Sırma), twosowing time (early, late), four row space (30, 45, 60, 75 cm). Analysis of variance was done to separate onthe environments. The effect of sowing time, variety, row spacing on the seed yield in Atakum that was madeconventional agriculture; sowing time, row spacing and timexrow spacing interaction in Bafra that was madeorganic agriculture were significant as statistically. The highest seed yield per plant was obtained from earlysowing time both enviroments. Narrow row spaces effected seed yield per plant negatively.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akdağ C., 1995. Sıra aralıklarının Tokat-Kazova şartlarında börülce (Vigna sinensis (L.) Savi)'nin verim ve verim unsurlarına etkileri. Gaziosmanpaşa Üni. Ziraat Fak. Dergisi, 12(1): 141-146
  • Akdağ C., Gül K. ve Düzdemir O., 1998. Börülcenin (Vigna sinensis (L.) ENDL) Tokat-Kazova şartlarına adaptasyonu ve uygun ekim zamanının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üni., Ziraat Fak. Dergisi, 343-357
  • Bahçeci B. ve Engin M., 1989. İki börülce bitkisinde farklı ekim sıklığının bazı bitkisel ve tarımsal özelliklere etkisi üzerinde bir araştırma. Çukurova Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(3): 21-28
  • Bozoğlu H. ve Gülümser A., 1995. Samsun ilinde börülce yetiştirilebilme olanakları. Karadeniz Bölgesi Tarımının Geliştirilme-sinde Yeni Teknikler Kongresi, 10-11 Ocak 1995, Samsun, Bildiri Kitabı: 349-353
  • Bozoğlu H. ve Pekşen E., 2009. Kuru tane amaçlı tescile aday börülce (Vigna unguiculata L.) hatlarının bazı özellikleri. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim 2009, Hatay, s:343-346
  • Ceylan A. ve Sepetoğlu H., 1983. Börülcede (Vigna sinensis Endl.) çeşit-ekim zamanı üzerine araştırma. Ege Üni. Ziraat Fak. Dergisi, 20(1): 25-40
  • Erman M. ve Çığ F., 2009. Farklı bitki sıklığı uygulamalarının börülce (Vigna unguiculata L.) Walp.)'de verim ve verim öğelerine etkisi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi-Poster Bildiriler, 669-672
  • FAO 2012. www.fao.org
  • Gülümser A., Tosun F. ve Bozoğlu H., 1989. Samsun ekolojik koşullarında börülce yetiştirilmesi üzerinde araştırmalar. Ondokuz Mayıs Üni. Ziraat Fak. Dergisi 4(1-2): 49-65
  • Hall A.E., 2004. Breeding for adaptation to drought and heat in cowpea. European Journal of Agronomy, 21(4): 447-454
  • Hall A.E., Cisse N., Thiaw S., Elawad H.O.A., Ehlers J., Ismail A.M., Fery R.L., Roberts A., Kitch L.W., Murdock K.L., Boukar O., Phillips R.D. and McWatters K.H., 2003. Development of cowpea cultivars and germplasm by the bean/cowpea crsp. research highlights of the bean/cowpea collaborative research support program, 1981 - 2002. Field Crops Research, 82(2-3): 103-134
  • Mali O.P. and Mali A.L., 1991. Responce of promising cowpea (Vigna unguiculata L.) genotypes to row spacing and phosphate levels. Indian J. Agricultural Science, 61(9): 672-673
  • Özturan Y., 2003. Börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.)'de bitki sıklığı ve azotlu gübrelemenin verim ve verim öğelerine etkisi. Ziraat Fak. Dergisi, 19(3): 41-49
  • Şehirali S., 1988. Yemeklik Tane Baklagiller. IV.Börülce. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara
  • Sert H., 2011. Hatay İli Ekolojik Şartlarında Börülce (Vigna sinensis (L.) Savi) Çeşitlerinin Tane Verimi ve Bazı Tarımsal Özellikleri Üzerine Farklı Bitki Sıklıklarının Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, 45s
  • Sing B.B., Chambliss O.L. and Sharma B., 1997. Recent advances in cowpea breeding advances in cowpea research. IITA, JIRCAS.
  • Ünlü H., 2004. Börülce (Vigna unguiculata (L.) Walp.) çesitlerinde farklı ekim zamanlarının sulu ve kurak koşullarda verim ve kalite özelliklerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta
APA ÇULHA G, BOZOĞLU H (2016). Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. , 177 - 183.
Chicago ÇULHA Gülbahar,BOZOĞLU HATICE Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. (2016): 177 - 183.
MLA ÇULHA Gülbahar,BOZOĞLU HATICE Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. , 2016, ss.177 - 183.
AMA ÇULHA G,BOZOĞLU H Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. . 2016; 177 - 183.
Vancouver ÇULHA G,BOZOĞLU H Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. . 2016; 177 - 183.
IEEE ÇULHA G,BOZOĞLU H "Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri." , ss.177 - 183, 2016.
ISNAD ÇULHA, Gülbahar - BOZOĞLU, HATICE. "Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri". (2016), 177-183.
APA ÇULHA G, BOZOĞLU H (2016). Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(Özel sayı-1), 177 - 183.
Chicago ÇULHA Gülbahar,BOZOĞLU HATICE Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25, no.Özel sayı-1 (2016): 177 - 183.
MLA ÇULHA Gülbahar,BOZOĞLU HATICE Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.25, no.Özel sayı-1, 2016, ss.177 - 183.
AMA ÇULHA G,BOZOĞLU H Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2016; 25(Özel sayı-1): 177 - 183.
Vancouver ÇULHA G,BOZOĞLU H Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2016; 25(Özel sayı-1): 177 - 183.
IEEE ÇULHA G,BOZOĞLU H "Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri." Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25, ss.177 - 183, 2016.
ISNAD ÇULHA, Gülbahar - BOZOĞLU, HATICE. "Farklı Kültürel Uygulamalarla Yetiştirilen Amazon ve Sırma Börülce Çeşitlerinin Verim ve Verim Özellikleri". Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25/Özel sayı-1 (2016), 177-183.