ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

Burhan BAŞARAN (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Ardeşen Meslek Yüksekokulu, Rize, Türkiye)
Journal of Food and Health Science
64 12
Yıl: 2016 Cilt: 2 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 9 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

Öz:
Ülkelerin refah düzeyindeki artış ve tüketicilerin bilinçlenmesi gıda sektöründe faaliyet gösteren işletmeleri gıda güvenliği açısından yeni arayışlara sevk etmektedir. İşletmelerin en yaygın tercih ettiği gıda güvenliği sistemi ise uluslararası geçerliliği olan ISO 22000'dir. Bu çalışmanın amacı; gıda güvenliği ile ilgili hazırlanan uluslararası standartlardan birisi olan ISO 22000'nin, gıda sektöründeki uygulamalarının daha etkin ve verimli yapılabilmesi için gereken bilgileri araştırmak ve bu alanda araştırma yapan ilgili paydaşlara sunarak yol göstermektir. Bu çalışma kapsamında ortaya konan literatür bilgilerinin ve ISO 22000 kalbi konumundaki ön gereksinim programları ve HACCP uygulamalarına ilişkin pratik bilgilerin gıda sektöründeki pek çok yiyecek ve içecek firmasına ve diğer araştırmacılara katkı sağlayabileceği düşünülmektedir
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme

ISO 22000 Food Safety Management System

Öz:
The increase in the level of welfare of the countries and the awareness of the consumers have forced the firms in the food sector to seek for new pursuits. In this regard, ISO 22000 is the most commonly preferred food safety system. This study aims to contribute the shareholders and the researchers studying this topic by interpreting the latest studies in this field and determine the critical relationships in order to picture an effective and productive implementation of ISO22000 which is one of the international standards for food safety. The literature reviewed and other topics discussed in this study; such as prerequisite programmes which are the critical steps of ISO22000 and HACCP implementations, are thought to guide many firms in the food sector and the researchers in the field
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ait Hou, M., Grazia, C., Malorgio, G. (2015): Food safety standards and international supply chain organization: A case study of the Moroccan fruit and vegetable exports. Food Control, 55:190-199.
  • Alli, İ. (2004): Food quality assurance: principles and practices, CRC Press LCC USA, s.127.
  • Anonim, (2015a): http://www.standartkalite.com/haccp_iso220 00_nedir.htm. Erişim:12 Mart 2015.
  • Anonim, (2015b): https://www.tse.org.tr/tr/icerikdetay/88/74/b elgelendirme-basvuru.aspx. Erişim:12 Mayıs 2015.
  • Anonim, (2015c): http://www.wcs.com.tr/iso22000_belgelendi rme.htm. Erişim:12 Mayıs 2015.
  • Anonim, (2015d): http://belgelendirme.ctr.com.tr/uploads/docs/ 419_sistem-belgelendirme-sureci.pdf. Erişim 13 Mayıs 2015.
  • Anonim, (2015e): http://www.tse.org.tr/tr/icerikdetay/2/1/tse- nin-kurulusu.aspx. Erişim: 31 Ağustos 2015.
  • Anonim, (2015f): Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik. Yayın Tarihi: 09.06.1998 Sayı: 23367
  • Anonymous, (2015): http://www.iso.org/iso/home/about.htm Erişim:14 Nisan 2015.
  • Arıkbay, C. (2004): Gıda sektöründe kalite yönetim sistemleri ve HACCP. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
  • Artık, N. (2009): Şirketlerin gıda güvenliği sistemi uygulamalarına bakış açısı ve gelişmeler. http://www.tgdf.org.tr/turkce/globalgidaguv enligi/nevzatartik.pdf. Erişim:05 Mart 2015.
  • Arouma, I. (2006): The impact of food regulation on the food supply chain. Food Toxicology, 221(1): 119-127.
  • Aslan, E. (2006): ISO 9001:2000 kalite yönetim sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin performanslarına araştırma. Haccettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2): 67- 83. üzerine bir
  • Aslan, E., Şengelen, M. (2010). Farklı boyutlarıyla Organizmalar. Ankara Tabip Odası, Ankara. http://static.ato.org.tr/fs/4f4f776f67cde9021 d000002/gdo.pdf. Erişim: 06 Ekim 2015.
  • Başaran, B. (2009): ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi baş denetçilik eğitim notları. Alberk QA Technic Uluslararası Teknik Kontrol ve Belgelendime Şti. İzmir.
  • Balzarova, M.A., Castka, P. (2008): Underlying mechanisms in the maintenance of ISO 14001 environmental management system. Journal of Cleaner Production, 16 (18): 1949-1957.
  • Baynal, K. (2014): Günümüz işletmelerinde yönetim sistemleri ve entegre yönetim sisteminin gerekliliği ve rekabet açısından önemi. http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/kbay nal/bildiri/kbaynal01.10.2014_13.11.27bildi ri.pdf).Erişim:22 Nisan 2015.
  • Demirözü, B. (2005): Dünya'da ve Türkiye'de yeniden yapılanan gıda otoritesi. Sayı: 20, s. 33-37.
  • Bilalis, D., Stathis, I., Konstantas, A., Patsiali, S. (2009): Comparison between HACCP and ISO 22000 in Greek organic food sector. Journal of: Food Agriculture & Environment, 7(2): 237-242.
  • Bucak, T. (2011): İşletmelerde kalite yönetimi. İlya Yayıncılık, İzmir.
  • Büyükhelvacıgil, T. (2009): Gıda sektöründe kalite. TSE Standard Dergisi, 561:1-5.
  • Celaya, C., Zabala, S.M., Pérez, P., Medina, G., Mañas, J., Fouz, J.,. Alonso, R., Antón, A., Agundo, N. (2007): The HACCP system implementation in small businesses of Madrid's community. Food Control, 18(10): 1314-1321.
  • Çopur, U.Ö., Yonak, S., Şenkoyuncu, A. (2010): Gıda güvenliği ve denetim sistemi. https://scholar.google.com.tr/scholar?q=g% C4%B1da+g%C3%BCvenli%C4%9Fi+ve+ denetim+sistemi+utku&btnG=&hl=tr&as_s dt=0%2C5. Erişim:21 Nisan 2015.
  • Dalgıç, C.A., Belibağlı, B.K. (2006): Gıda güvenligi ve kalite yönetim sistemleri entegrasyonu: güvenligi yönetim sistemi ve ISO 9000:2000 kalite yönetim sistemi uygulamaları. Türkiye 9. Gıda Kongresi, Bolu, s.7-10. gıda
  • Demirel, T. E., & Aksoy, A. (2010): İhracatçı imalatçı sanayi işletmelerinin kalite ve sistem belgelendirme sürecinde yaşadıkları temel sorunlar: Doğu ve Güneydoğu Anadolu örneği. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.
  • Erfa, M. A. (2007): Ham ve ayçiçeği yağı üretiminde TS EN ISO 22000 gıda güvenliği yönetim Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Tekirdağ. kurulması. Fen Bilimleri Enstitüsü,
  • Erkan, N., Alakavuk, Ü.D., Tosun, Ş.Y. (2008): Gıda sanayinde kullanılan kalite güvence sistemleri. Journal of FisheriesSciences.com, 2(1): 88-99.
  • Erkmen, O. (2010): Gıda kaynaklı tehlikeler ve güvenli gıda üretimi (Derleme). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53: 220-235.
  • Ertürk, E.Y. (2009): Gıda sanayinde kullanılan kalite güvence sistemlerinin tüketicilerin satınalma davranışlarına etkisi: ISO 9000, ISO 22000 (HACCP) örneği. Doktora Tezi, Ankara Enstitüsü, Ankara. Fen Bilimleri Erişim:
  • ISO, (2015): http://www.iso.org/iso/home.htm. Erişim: 31 Ağustos 2015.
  • Kafel, P. (2013): Food quality products in EU countries. 7th International Quality Conference, Center for Quality, s. 273-278. http://www.cqm.rs/2013/cd/7iqc/pdf/33.pdf. Erişim:14 Nisan 2015.
  • Koçak, N. (2010): Yiyecek içecek işletmelerinde gıda ve personel hijyeni. Detay Yayıncılık, Ankara.
  • Mahmutoğlu, T. (2007): Gıda endüstrisinde "güvenli gıda" üretmek. ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş, Ankara.
  • Malatyalı, K. (2007): Gıda sektöründe gıda güvenliği ve kalite sistemleri neden gerekli. TSE Standard Dergisi, 542: 1-7.
  • Mısır, B. G. (2008): HACCP, gıda güvenliği ve risk yönetim sistemi. SUMAE Yunus Araştırma Bülteni, http://yunus.gov.tr/yunus/uploads/Makale_0 80303.pdf Erişim:15 Mart 2015. 8-10. Motarjemi, Y., Lelieveld, Fundamentals in management of food safety in the industrial setting: challenges and outlook of the 21st century. In Food Safety Management: A practical guide for the food industry. 2-23. H. (2014):
  • Mutlu, S. (2007): Gıda güvenilirliği açısından tüketici davranışları (Adana kentsel kesimde kırmızı et tüketim örneği). Doktora Tezi, Çukurova Enstitüsü, Adana. Fen Bilimleri
  • Ötleş, S. (2015): Gıda sertifikasyon ve yeni bir yaklaşım olarak gıda güvenliği kültürü. TuttoFOOD Grow Own Your Business 3-6 May 2015 Milano.
  • Özbek, F.Ş., Fidan, H. (2010): Türkiye ve Avrupa Birliği'nde gıda standartları. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(1): 92-99.
  • Özdikmenli, S., & Zorba, D. N. N. (2015): Közlenmiş kırmızı biber (kapya) konservesi üretiminde gıda güvenliği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1): 55-64.
  • Sikora, T., & Nowick, P. (2007): Food safety assurance according to codex alimentarius and ISO 22000 standard. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, 57(4): 489-493.
  • Şahin, I.O., Aka, A., Akpınar, B.A., Baltaş, M.E. (2010): Sofralık zeytin üretim tesislerinde gıda uygulanması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(1): 11-24. sisteminin
  • Tekin, M. (2006): Kalite güvence ve standartlar. Günay Ofset, Konya.
  • TS EN ISO 22000:2005. TSE, Ankara.
  • TS EN ISO 9001:2008.TSE, Ankara.
  • TS/ISO 22004:2005. TSE. Ankara.
  • TST EN 22002-1:2011. TSE, Ankara.
  • TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2004): Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun. Kanun No: 5179. Kabul Tarihi: 27 Mayıs 2004. Kararnamenin
  • TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2010): Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik. Resmi Gazete Tarihi: 13.08.2010. Resmi Gazete Sayısı: 27671.
  • TGK (Türk Gıda Kodeksi), 2011a: Gıda Hijyeni Yönetmeliği. 17.12.2011. Resmi Gazete Sayısı: 28145. Gazete Tarihi:
  • TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2011b). Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi: 29.12.2011. Resmi Gazete Sayısı: 28157.
  • Türker, S. (2012): Türkiye'de gıda güvenliği ve gıda mevzuatının gelişim süreci. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 21: 34-37. World Health Organization, (2015): http://www.who.int/trade/glossary/story027/ en/. Erişim:14 Nisan 2015.
  • Varzakas, H. T., Zakynthinos, G., & Arvanitoyannis, S. I. (2010): Application of failure mode and effect analysis (FMEA) and cause and effect analysis in conjunction with ISO22000 to an almond processing plant. Options Méditerranéennes, 94: 289-297.
  • Velioğlu, D. S. (2008). Gıda alerjisi. Türkiye 10. Gıda Kongresi. Erzurum, s.1107-1110.
  • Yazıcı, M. (2008): ISO 22000 sisteminin bir gıda firmasında uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Yörük, G.N., Güner, A. (2014): Gıda güvenliğinin tarihsel gelişimi. 2. Ulusal Laboratuvar Akreditasyonu ve Güvenliği Sempozyumu. İstanbul, s.102-103.
  • Zheng, Y., Muth, K.M., Brophy, J. (2013): The impact certifications on China's food exports to the United States. Agricultural & Applied Economics Association's Annual Meeting, Washington, s.6. safety third-party
APA BASARAN B (2016). ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. , 9 - 26.
Chicago BASARAN BURHAN ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. (2016): 9 - 26.
MLA BASARAN BURHAN ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. , 2016, ss.9 - 26.
AMA BASARAN B ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. . 2016; 9 - 26.
Vancouver BASARAN B ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. . 2016; 9 - 26.
IEEE BASARAN B "ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ." , ss.9 - 26, 2016.
ISNAD BASARAN, BURHAN. "ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ". (2016), 9-26.
APA BASARAN B (2016). ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. Journal of Food and Health Science, 2(1), 9 - 26.
Chicago BASARAN BURHAN ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. Journal of Food and Health Science 2, no.1 (2016): 9 - 26.
MLA BASARAN BURHAN ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. Journal of Food and Health Science, vol.2, no.1, 2016, ss.9 - 26.
AMA BASARAN B ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. Journal of Food and Health Science. 2016; 2(1): 9 - 26.
Vancouver BASARAN B ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ. Journal of Food and Health Science. 2016; 2(1): 9 - 26.
IEEE BASARAN B "ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ." Journal of Food and Health Science, 2, ss.9 - 26, 2016.
ISNAD BASARAN, BURHAN. "ISO 22000 GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ". Journal of Food and Health Science 2/1 (2016), 9-26.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 0:59

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları