Yıl: 2014 Cilt: 56 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 97 - 101 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki

Öz:
Travma Sonrası Stres Bozukluğunda (TSSB) saldırganlık aşırı uyarılmışlık belirtileri ile ilişkili bir tablodur. Saldırgan davranışın etiyolojisinde biyolojik ve psikolojik etkenler rol oynamaktadır. Bu çalışmada TSSB hastalarındaki saldırgan davranış ile dissosiyasyon arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya DSMIV'e göre TSSB tanısı alan 42 hasta ve 41 sağlıklı birey alınmıştır. Katılımcılara sosyodemografik veri formu, Klinisyen Tarafından Uygulanan TSSB Ölçeği (CAPS), Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği (DES) ve Buss Perry Saldırganlık Ölçeği uygulanmıştır. Saldırganlık düzeyi yüksek olan TSSB hastalarında saldırganlık düzeyi yüksek olmayanlara göre; DES puanları ile CAPS aşırı uyarılmışlık puanları ve yaşantılanan travma sayıları yüksek bulunmuştur. Sonuçlar saldırganlığın belirgin olduğu TSSB olgularında dissosiyatif belirtilerin de iyi taranması gerektiğini göstermektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji

A Relatıonshıp Between The Aggresıve Behavıor And Dıssocıatıon In Posttraumatıc Stress Dısorder

Öz:
Aggression is associated with the hyper arousal symptoms in PostTraumatic Stress Disorder (PTSD). Biological and psychological factors play a role in the etiology of aggressive behavior. In this study, we aimed to investigate the relationship between dissociation and aggressive behavior in patients with PTSD. 42 patients with a diagnosis of PTSD according to DSM-IV criteria and 41 healthy subjects were enrolled to the study. Socio-demographic data form, the Clinician-Administered PTSD Scale (CAPS), Dissociative Experiences Scale (DES) and the Buss Perry Aggression Scale tests were administered to the participitants. DES scores, CAPS hyper arousal scores and number of experienced trauma were higher in the PTSD patients with high levels of aggression than the PTSD patients with low levels of aggression. The results suggested that dissociative symptoms should be screened carefully in PTSD patients who had aggressive behaviours prominently.
Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
0
0
0
  • American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and Statistical Manual for Mental Disorders. Ed. 4. Washington, DC.
  • Battal S, Özmenler N. Postravmatik stres bozukluğu ve akut stres bozukluğu. Psikiyatri Temel Kitabi, C Güleç, E Köroğlu (Ed), Hekimler Yayın Birliği 1997; Ankara, 505- 516.
  • Freeman TW, Roca V. (2001). Gun use, attitudes towards violence, and aggression among combat veterans with chronic posttraumatic stress disorder. The Journal of Nervous and Mental Disease 2001; 189(5): 317-320.
  • Böke Ö, Özkan, İ. Saldırganlık Nöroanatomi ve nöromediatörler, Psikiyatri Bülteni 1992; 3(1):25-29.
  • Blair RJ. Neurocognitive models of aggression, the antisocial personality disorders, and psychopathy. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2001; 71(6):727-731.
  • Polat MD. Antisosyal kişilik bozukluğu örnekleminde saldırgan davranış ile frontal lob fonksiyonları arasındaki ilişkinin irdelenmesi. Uzmanlık Tezi 2003; Ankara.
  • Wilson LI, Bierley RA, Beatty WW. Cholinergic agonists suppress play fighting in juvenile rats. Pharmacol Biochem Behav 1986; 24(5):1157-1159.
  • Rudissaar R, Pruus K, Skrebuhhova-Malmros T, Allikmets L, Matto V. Involvement of GABAergic neurotransmission in the neurobiology of the apomorphine-induced aggressive behavior paradigm, a model of psychotic behavior in rats. Methods Find Exp Clin Pharmacol 2000; 22(8):637-640.
  • Gendreau PL, Petitto JM, Petrova A, Gariepy J, Lewis MH. D(3) and D(2) dopamine receptor agonists differentially modulate isolation-induced social-emotional reactivity in mice. Behav Brain Res 2000;114(1-2):107-117.
  • Tanaka M. Emotional stress and characteristics of brain noradrenaline release in the rat. Ind Health 1999; 37(2):143-156.
  • Kindlundh AM, Lindblom J, Bergstrom L, Nyberg F. The anabolic-androgenic steroid nandrolone induces alterations in the density of serotonergic 5HT1B and 5HT2 receptors in the male rat brain. Neuroscience 2003; 119(1):113-120.
  • Van der Vegt BJ, Lieuwes N, Van de Wall EH, Kato K, Moya-Albiol L, Martinez-Sanchis S, de Boer SF, Koolhaas JM. Activation of serotonergic neurotransmission during the performance of aggressive behavior in rats. Behav Neurosci 2003; 117(4):667-674.
  • Steinberg M. Systematizing dissociation: Symptomatology and diagnostic assessment. D Spiegel (Ed.), Dissociation: Culture, Mind, and Body. Washington, DC, APP, 1994.
  • Van der Kolk BA, Pelcovitz D, Roth S, Mandel FS, McFarlane A, Herman JL. Dissociation, somatization, and affect dysregulation: the complexity of adaptation of trauma. Am J Psychiatry 1996; 153(7):83-93.
  • Bauer AM, Power KG. Dissociative experiences and psychopathological symptomatology in a Scottish sample. Dissociation 1995; 8:209-219.
  • Classen C, Koopman C, Spiegel D. Trauma and dissociation. Bulletin of the Menninger Clinic 1993; 27:178-194.
  • Mulder RT, Beautrais AL, Joyce PR, Fergusson DM. Relationship between dissociation, childhood sexual abuse, childhood physical abuse, and mental illness in a general population sample. American Journal of Psychiatry 1998; 155:806-811.
  • Yehuda R, Elkin A, Binder-Brynes K, Kahana B, Southwick SM, Schmeidler J, Giller EL. Dissociation in aging Holocaust survivors. Am J Psychiatry 1996;153(7):935-40.
  • Cima M, Merckelbach H, Hollnack S, Knauer E. The connection between trauma and dissociation: a critical evaluation. Fortschr Neurol Psychiatr. 2003;71(11):600- 8.
  • Gülsün M, Özdemir B, Çelik C, Uzun O, Özşahin A. Çatışma deneyimi yaşamış askerler arasında dissosiyatif yaşantılar. Anatolian Journal of Psychiatry 2009; 10:34- 39.
  • Chu JA, Dill DL. Dissociative symptoms in relation to childhood physical and sexual abuse. Am J Psychiatry 1990; 147:887-892.
  • Çelikel H, Beşiroğlu L. Klinik olmayan örneklemde çocukluk çağı travmatik yaşantıları, dissosiyasyon ve obsesif-kompulsif belirtiler. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2008; 9:75-83
  • Koren D, Norman D, Cohen A, Berman J, Klein ME. Increased PTSD Risk With Combat-Related Injury: A Matched Comparison Study of Injured and Uninjured Soldiers Experiencing the Same Combat Events. Am J Psychiatry 2005; 162:276-282.
  • Banscomb LB. Dissociation in combat-related post- traumatic stress disorder. Dissociation 1991; 4:13-20.
  • Bremner JD, Southwick S, Brett E, Fontana A, Rosenheck R, Charney DS. Dissociation and posttraumatic stress disorder in Vietnam combat veterans. Am J Psychiatry 1992; 149(3):328-32.
  • Hyer LA, Albrecht JW, Boudewyns PA, Woods MG, Brandsma J. Dissociative experiences of Vietnam veterans with chronic posttraumatic stres disorder. Psychol Rep 1993;73(2):519-30.
  • 27. Elhai JD, Frueh BJ, Davis JL, Jacobs GA, Hamner MB. Clinical Presentations in Combat Veterans Diagnosed with Posttraumatic Stress Disorder. Journal Of Clınıcal Psychology 2003; 59(3):385-397.
  • First MB, Spitzer RL, Gibbon M, Williams JBW. Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis I Disorders (SCID-I), Clinical Version. Washington D.C., American Psychiatric Press, Inc, 1997.
  • Özkürkçügil A, Aydemir O, Yildiz M, Esen Danaci A, Koroglu E. DSM-IV eksen I bozukluklari icin yapilandirilmis klinik gorusmenin Turkceye uyarlanmasi ve güvenilirlik çalışması. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999;12:233-6.
  • Weathers FW, Keane TM, Davidson JRT. Clinician- Administered PTSD Scale: a review of the first ten years of research. Depress Anxiety 2001; 13:132-156
  • Aker AT, Özeren M, Başoğlu M, Kaptanoglu C, Erol A, Buran B. Klinisyen tarafından uygulanan travma sonrası stres bozukluğu ölçeği (TSSB-Ö)-geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 1999; 10: 286-293.
  • Bernstein EM, Putnam FW. Development, reliability and validity of a dissociation scale. J Nerv Ment Dis 1986; 174:727-734.
  • Yargıç I, Tutkun H, Şar V. The reliability and validity of the Turkish version of the Dissociative Experiences Scale. Dissociation 1995; 8: 10-13.
  • Can S. "Aggression Questionnaire" Adlı ölçeğin Türk Popülasyonunda Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi 2002; İstanbul.
  • Kaplan ML, Erensaft M, William C, Sanderson WS, Foote B, Asnis GM. Dissociative symptomatology and aggressive behavior. Compr Psychiatry 1998; 39 (5): 271-276.
  • Semiz ÜB, Başoğlu C, Ebrinç S, Çetin M. Childhood trauma history and dissociative experiences among turkish man diagnosed with antisocial personality disorder. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2007; 42: 865-873.
  • Semiz ÜB, Disosiyatif Kimlik Bozukluğu Üzerine Çok Yönlü Kesitsel Bir Çalışma, GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi. Tıpta Uzmanlık Tezi 2000; İstanbul.
  • Algül A, Ateş MA, Gülsün M, Doruk A, Semiz ÜB. Antisosyal kişilik bozukluğu olgularında kendini yaralama davranışının saldırganlık, çocukluk çağı travmaları ve dissosiyasyon ile ilişkisi. Anadolu Psikiyatr Derg 2009; 10: 278-285.
  • Tolmunen T, Rissanen ML, Hinttikka J. Dissociation, self cutting and other self harm behavior in a general population of Finnish adolescents. J Nerv Ment Dis 2008; 196: 768-771.
  • Akyüz G, Sar V, Kuğu N, Doğan O. Reported childhood trauma, attempted suicide and self-mutilative behavior among women in the general population. Eur Psychiatry 2005; 20: 268-273.
  • Zoroğlu SS, Tüzün Ü, Sar V, Tutkun H, Savaş HA, Öztürk M, Alyanak B, Kora ME, Suicide attempt and self- mutilation among turkish high school students in relation with abuse, neglect and dissociation. Psychiatry Clin Neurosci 2003; 57: 119-126.
  • Ebrinc S, Semiz UB, Başoğlu C, Çetin M. Self-mutilating behavior in patients with dissociative disorders: the role of ınnate hypnotic capacity. Isr J Psychiatry Relat Sci 2008; 45: 39-48.
APA BOLU A, pan E, GÜNAY H, ÖZNUR T, AYDEMİR E, erdem m (2014). Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. , 97 - 101.
Chicago BOLU Abdullah,pan Erdal,GÜNAY Hüseyin,ÖZNUR Taner,AYDEMİR Emre,erdem murat Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. (2014): 97 - 101.
MLA BOLU Abdullah,pan Erdal,GÜNAY Hüseyin,ÖZNUR Taner,AYDEMİR Emre,erdem murat Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. , 2014, ss.97 - 101.
AMA BOLU A,pan E,GÜNAY H,ÖZNUR T,AYDEMİR E,erdem m Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. . 2014; 97 - 101.
Vancouver BOLU A,pan E,GÜNAY H,ÖZNUR T,AYDEMİR E,erdem m Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. . 2014; 97 - 101.
IEEE BOLU A,pan E,GÜNAY H,ÖZNUR T,AYDEMİR E,erdem m "Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki." , ss.97 - 101, 2014.
ISNAD BOLU, Abdullah vd. "Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki". (2014), 97-101.
APA BOLU A, pan E, GÜNAY H, ÖZNUR T, AYDEMİR E, erdem m (2014). Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. Gülhane Tıp Dergisi, 56(2), 97 - 101.
Chicago BOLU Abdullah,pan Erdal,GÜNAY Hüseyin,ÖZNUR Taner,AYDEMİR Emre,erdem murat Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. Gülhane Tıp Dergisi 56, no.2 (2014): 97 - 101.
MLA BOLU Abdullah,pan Erdal,GÜNAY Hüseyin,ÖZNUR Taner,AYDEMİR Emre,erdem murat Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. Gülhane Tıp Dergisi, vol.56, no.2, 2014, ss.97 - 101.
AMA BOLU A,pan E,GÜNAY H,ÖZNUR T,AYDEMİR E,erdem m Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. Gülhane Tıp Dergisi. 2014; 56(2): 97 - 101.
Vancouver BOLU A,pan E,GÜNAY H,ÖZNUR T,AYDEMİR E,erdem m Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki. Gülhane Tıp Dergisi. 2014; 56(2): 97 - 101.
IEEE BOLU A,pan E,GÜNAY H,ÖZNUR T,AYDEMİR E,erdem m "Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki." Gülhane Tıp Dergisi, 56, ss.97 - 101, 2014.
ISNAD BOLU, Abdullah vd. "Travma Sonrası Stres Bozukluğunda Saldırgan Davranış ile Dissosiyasyon Arasındaki İlişki". Gülhane Tıp Dergisi 56/2 (2014), 97-101.