Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması

OLCAY ÇAM, Mahire; AYDOĞDU, Hilal

Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması

Hilal AYDOĞDU, (İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Servisi, İzmir)

Mahire OLCAY ÇAM (Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir)

Psikiyatri Hemşireliği Dergisi

26 4

Yıl: 2013 Cilt: 4 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 137 - 144 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması

Öz:

Amaç: Bu çalışma, madde kullanım bozukluğu olan ve olmayan ergenlerin bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin araştırılması, bağlanma stilinin, ebeveyn tutumlarının ve sosyal desteğin madde kullanımına etkisinin değerlendirilmesi amacı ile yapılmış, tanımlayıcı tipte bir araştırmadır.Gereç ve Yöntem: Gerekli kurum izinleri alındıktan sonra anne-babaları tarafından araştırmaya katılımı onaylanan ve araştırmayı sürdürecek düzeyde ruhsal iyilik düzeyine sahip olan 14-18 yaşları arasındaki 544 ergen ile yüz yüze görüşülerek sosyo-demografik özelliklerin yer aldığı Tanıtıcı Bilgi Formu, İlişki Ölçekleri Anketi, Ana-Baba Tutum Ölçeği ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği uygulandı.Bulgular: Araştırma sonunda madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin madde kullanım bozukluğu olmayan ergenlere göre, daha düşük düzeyde güvenli ve saplantılı bağlandığı, daha yüksek düzeyde korkulu ve kayıtsız bağlandığı; toplam sosyal destek algısının ve aile desteği algısının madde kullanım bozukluğu olmayan ergenlere göre, daha düşük olduğu; ailelerinin daha az kabul-ilgi, kontrol-denetleme gösterdiği ve psikolojik özerklik sağladığı belirlendi.Sonuç: Elde edilen sonuçlar doğrultusunda madde kullanım bozukluğu olan ergenlere ve ailelerine psikiyatri hemşiresi tarafından yapılandırılmış, destekleyici, terapötik bir ruhsal destek sunulmasının yararı olacaktır

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yüncü Z, Aydın C. Alkol ve madde kullanım bozukluğu. İçinde: Çuhadaroğlu Çetin F, editör. Çocuk ve ergen psikiyatrisi temel kitabı. Ankara: Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Derneği Yayınları; 2008. s. 554-69.
2. T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu İzleme Merkezi (TUBİM), 2012 Türkiye Uyuşturucu Raporu.
3. Ainsworth MS. The personal origins of attachment theory. An interview with Mary Salter Ainsworth. Interview by Peter L. Rudnytsky. Psychoanal Study Child 1997;52:386-405.
4. Kesebir S, Özdoğan KS, Üstündağ MF. Bağlanma ve psikopatoloji. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2011;3:321-42.
5. Keskin G, Cam O. Adolescents' strengths and difficulties: approach to attachment styles. J Psychiatr Ment Health Nurs 2010;17:433-41.
6. Keskin G, Çam O. Ergenlik ve bağlanma süreci: Ruh sağlığı açısından literatürün gözden geçirilmesi. Yeni Sempozyum Dergisi 2009;47:52-9.
7. Bowlby J. Developmental psychiatry comes of age. Am J Psychiatry 1988;145:1-10.
8. Ainsworth MD. Attachments beyond infancy. Am Psychol 1989;44:709- 16.
9. Keskin G, Çam O. Ergenlerin ruhsal durumları ve anne baba tutumları ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2008;9:139-47.
10. Soysal AŞ, Bodur Ş, İşeri E, Şenol S. Bebeklik dönemindeki bağlanma sürecine genel bir bakış. Klinik Psikiyatri 2005;8:88-99.
11. BOWLBY J. The nature of the child's tie to his mother. Int J Psychoanal 1958;39:350-73.
12. Barnett D, Vondra JI. Atypical attachment in infancy and early childhood among children at developmental risk. I. Atypical patterns of early attachment: theory, research, and current directions. Monogr Soc Res Child Dev 1999;64:1-24; discussion 213-20.
13. Hazan C, Shaver P. Romantic love conceptualized as an attachment process. J Pers Soc Psychol 1987;52:511-24.
14. Allen JP, Moore C, Kuperminc G, Bell K. Attachment and adolescent psychosocial functioning. Child Dev 1998;69:1406-19.
15. Lieberman M, Doyle AB, Markiewicz D. Developmental patterns in security of attachment to mother and father in late childhood and early adolescence: associations with peer relations. Child Dev 1999;70:202-13.
16. Furman W, Buhrmester D. Age and sex differences in perceptions of networks of personal relationships. Child Dev 1992;63:103-15.
17. Morsünbül Ü, Çok F. Bağlanma ve ilişkili değişkenler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2011;3:553-70.
18. Nickerson A, Nagle R. Parent and peer attachment in late childhood and early adolescence, The Journal of Early Adolescence 2005;25:223-49.
19. Kenny ME, Gallagher LA. Instrumental and social/relational correlates of perceived maternal and paternal attachment in adolescence. J Adolesc 2002;25:203-19.
20. Schweitzer RD, Lawton PA. Drug abusers' perceptions of their parents. Br J Addict 1989;84:309-14.
21. Morsünbül Ü. Attachment and risk taking: are they interrelated? International Journal of Social Sciences 2009;4:233-7.
22. Kılıç HG. Bazı demografik değişkenler ve anne baba tutumlarına göre madde bağımlısı bireylerin anne baba bağlılıkları ilişkisinin incelenmesi. [Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi] Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2007.
23. Alikaşifoğlu M. Madde kullanımı risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Adolesan Sağlığı Sempozyum Dizisi 2005;43:73-83.
24. Gelir E. Ana baba tutumları, aile sosyal atomu ve cinsiyete göre ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin öğrenilmiş çaresizlik ve akademik başarılarının incelenmesi. [Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi] Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2009.
25. Geçtan E. Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Metis Yayınları; 2008.
26. Wight RG, Botticello AL, Aneshensel CS. Socioeconomic context, social support and adolescent mental health: a multilevel investigation. Journal of Youth Adolescence 2006;35:109-20.
27. Ünsar S, Kurt Sadırlı S, Demir M, Zafer R ve ark. Üniversite öğrencilerinin sosyal destek düzeyleri ve etkileyen etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009;1:17-29.
28. Yüncü Z, Yıldız U, Kesebir S, Altıntoprak E ve ark. Alkol kullanım bozuklu- ğu olan olguların sosyal destek sistemlerinin değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2005;6:129-35.
29. Bartholomew K, Horowitz LM. Attachment styles among young adults: a test of a four-category model. J Pers Soc Psychol 1991;61:226-44.
30. Sümer N, Güngör D. Bağlanma stillerinin Türk örneklemi üzerinde psikometrik değerlendirmesi ve kültürler arası bir karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi 1999;14:71-106.
31. Sümer N, Güngör D. Çocuk yetiştirme stillerinin bağlanma stilleri, benlik değerlendirmeleri ve yakın ilişkiler üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi 1999;14:35-58.
32. Yılmaz A. Çocuk yetiştirme tutumları: Kuramsal yaklaşımlar ve görgül çalışmalar. Türk Psikoloji Yazıları 1999;1:99-118.
33. Eker D, Arkar H, Yaldız H. Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2001;12:17-25.
34. Marchiori E, Loschi S, Marconi PL, Mioni D, et al. Dependence, locus of control, parental bonding, and personality disorders: a study in alcoholics and controls. Alcohol Alcohol 1999;34:396-401.
35. De Rick A, Vanheule S. The relationship between perceived parenting, adult attachment style and alexithymia in alcoholic inpatients. Addict Behav 2006;31:1265-70.
36. Görgün S, Tiryaki A, Topbaş M. Üniversite öğrencilerinde madde kullanma ve anne babaya bağlanma biçimleri, Anadolu Psikiyatri Dergisi 2010;11:305-12.
37. Brown LS, Wright J. The relationship between attachment strategies and psychopathology in adolescence. Psychol Psychother 2003;76:351-67.
38. Coombs R, Landsverg J. Parenting style and substance use durink childhood and adolescence. J Marriage Fam 1988;50:473-82.
39. Kandel D. Parenting styles, drug use and childrens adjustment. J Marriage Fam 1990;52:183-96.
40. Icick R, Lauer S, Romo L, Dupuy G, et al. Dysfunctional parental styles perceived during childhood in outpatients with substance use disorders. Psychiatry Res 2013;210:522-8.
41. Branstetter SA, Furman W, Cottrell L. The influence of representations of attachment, maternal-adolescent relationship quality, and maternal monitoring on adolescent substance use: a 2-year longitudinal examination. Child Dev 2009;80:1448-62.
42. Siyez MS, Gürçay E, Yüncü Z. Madde kullanım bozukluğu olan ve olmayan ergenlerin çocukluk dönemi aile yaşantılarına ilişkin algıları. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2012;13:299-305.
43. Spear HJ, Kulbok PA. Adolescent health behaviors and related factors: a review. Public Health Nurs 2001;18:82-93.

APA	AYDOĞDU H, OLCAY ÇAM M (2013). Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. , 137 - 144.
Chicago	AYDOĞDU Hilal,OLCAY ÇAM Mahire Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. (2013): 137 - 144.
MLA	AYDOĞDU Hilal,OLCAY ÇAM Mahire Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. , 2013, ss.137 - 144.
AMA	AYDOĞDU H,OLCAY ÇAM M Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. . 2013; 137 - 144.
Vancouver	AYDOĞDU H,OLCAY ÇAM M Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. . 2013; 137 - 144.
IEEE	AYDOĞDU H,OLCAY ÇAM M "Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması." , ss.137 - 144, 2013.
ISNAD	AYDOĞDU, Hilal - OLCAY ÇAM, Mahire. "Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması". (2013), 137-144.

APA	AYDOĞDU H, OLCAY ÇAM M (2013). Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(3), 137 - 144.
Chicago	AYDOĞDU Hilal,OLCAY ÇAM Mahire Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 4, no.3 (2013): 137 - 144.
MLA	AYDOĞDU Hilal,OLCAY ÇAM Mahire Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, vol.4, no.3, 2013, ss.137 - 144.
AMA	AYDOĞDU H,OLCAY ÇAM M Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013; 4(3): 137 - 144.
Vancouver	AYDOĞDU H,OLCAY ÇAM M Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013; 4(3): 137 - 144.
IEEE	AYDOĞDU H,OLCAY ÇAM M "Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması." Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4, ss.137 - 144, 2013.
ISNAD	AYDOĞDU, Hilal - OLCAY ÇAM, Mahire. "Madde Kullanım Bozukluğu Olan ve Olmayan Ergenlerin Bağlanma Stilleri, Anne Baba Tutumları ve Sosyal Destek Algıları Yönünden Karşılaştırılması". Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 4/3 (2013), 137-144.