TY  - JOUR
TI  - İlköğretim Okullarının Fiziksel Yapılarının Eğitim ve Öğretim Açısından Değerlendirilmesi
AB  - 1-Problem Durumu: Türkiye'de milyonlarca öğrencinin öğrenim gördüğü ilköğ- retim okulları daha çok aynı mimari özellikte yapılan tip proje olarak tasarlanmaktadır. Bu tip projeler Türkiye genelinde coğrafi şartlar gözetilmeksizin tüm bölge ve illerde yapılmaktadır. Ancak ilköğretim okullarının tip proje olarak yapılmasından ziyade fiziksel olarak eğitim ve öğretime uygunluğu daha önemlidir. Çünkü öğrenciler zamanlarının büyük bölümünü bu okullarda geçirmektedir. Dolayısıyla ilköğretim okulları fiziki olarak yeterli, sağlık koşullarına uygun, ihtiyaçları karşılayacak şekilde bölümlere sahip, okul bahçelerinin de yine öğrencinin ihtiyacını karşılayacağı şekilde düzenlenmemesi bir problem olarak karşı- mıza çıkmaktadır. 2-Arastırmanın Amacı: İlköğretim okullarının fiziksel yapılarının (okul binası ve bina dışı/bahçesi) eğitim ve öğretim açısından uygunluğunun 4-8. sınıf öğrencilerin görüşlerine göre değerlendirilmesidir. 3-Yöntem: Araştırma tarama modelinde olup mevcut durum ortaya konulaca- ğından dolayı da betimsel niteliktedir. Araştırma evrenini Afyonkarahisar'a bağlı Emirdağ İlçesi Mehmet Akif Ersoy İlköğretim okulundaki 325 öğrenci oluşturmaktadır. Evrenden "Küme Örnekleme Yöntemi" ile 260 öğrenci örnekleme alınmıştır. Araştırmada geliştirilen anket okul binasıyla ilgili 18, bina dışıyla/bahçesiyle ilgili 11 olmak üzere toplam 29 maddeden oluşmuştur. Anketin iç güvenirliği için hesaplanan "Cronbach (Alpha)" katsayısı .770 olarak bulunmuştur. Veriler "SPSS 13.0" paket programına kodlanarak; aritmetik ortalama ve standart sapma, t-test, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey HSD testi yapılmıştır. İstatistiksel işlemlerde anlamlılık düzeyi p: .05 alınmıştır. 4-Bulgular ve Sonuçlar: İlköğretim okullarının fiziksel yapılarının eğitim ve öğ- retim açısından uygunluğunun okul binası ve okul bina dışı/bahçesi bölümlerinin değerlendirilmesine ilişkin öğrenci görüşleri arasında fark olduğu bulgusuna ula- şılmıştır. Öğrencilerin okul dışı/bahçesi bölümle ilgili görüşleri (X=2.859) okul binası bölümleriyle ilgili görüşlerinden (X=2.234) daha olumludur. Ayrıca cinsiyet değişkenine göre okul binasıyla ilgili kız öğrencilerin [t=2.214, p>05] ve erkek öğrencilerin [t=2.223, p>.05] görüşleri arasında anlamlı fark olmadığı ancak okul dışı bölümle/bahçesiyle ilgili olarak kız öğrencilerin [t=2.946, p<05] ve erkek öğrencilerin [t=2.769, p<.05] görüşleri arasında anlamlı fark olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Yine 4.-8. sınıf öğrencilerinin ilköğretim okullarının fiziksel yapılarının eğitim ve öğretim açısından uygunluğunun değerlendirilmesi bakımından okul binasının bölümleriyle ilgili [F=(4, 244), p<.05] ve okul dışı/bahçesi bölümlerle ile ilgili olarak görüşleri bakımından aralarında [F=(4, 244), p<.05] tek yönlü varyans analizi sonuçlarına göre de .05 düzeyinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen tüm bulgular değerlendirildiğinde; 4.-8. sınıf öğrencilerinin ilköğretim okullarının fiziksel yapılarının eğitim ve öğretim açısından uygunluğunun değerlendirilmesine ilişkin okul binalarıyla ilgili olarak verdikleri cevapların genel ortalaması (X=2.46) "arasıra düzeyinde" kaldığından yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 5-Öneriler: Okul binaları yapılırken tip proje yerine, coğrafi şartlar göz önünde bulundurularak makro planlama yapılarak her türlü değişikliklere (öğrenci artması, öğrenci azalması, öğretmen azlığı, iç göç, dış göç, engelli öğrenci, teknolojik gelişmeler, çevre, uzaklık, yakınlık, taşımalı olma, okul kapanması) uygun esnek mimari tarz düşünülmelidir. Çünkü okul binaları yapıldıktan sonra binada değişiklik yapılması (ek derslik, fiziki değişiklik, düzenleme) çoğu zaman ihtiyacı karşılamamakta, eğitim ve öğretimi aksatmakta ayrıca doğal afetlerde de risk faktörünü arttırmaktadır. Bu nedenle üniversitelerin mimarlık ve mühendislik bö- lümlerinde "eğitim mimarisi" bölümü kurulup geliştirilmelidir
AU  - yılmaz, ahmet
PY  - 2012
JO  - Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
VL  - 15
IS  - 28
SN  - 1301-5265
SP  - 77
EP  - 110
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/227429
ER  -