KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ

Yıl: 2016 Cilt: 8 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 562 - 589 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ

Öz:
Bu makale, ekonomik küreselleşmenin Türk hazır giyimsektörü üzerindeki etkilerini, Suriyeli göçmen işgücüneçalışma izni verilmesi konusu çerçevesinde tartışmayıamaçlıyor. Makalede kullanılan bilgiler, önce Ağustos-Aralık2015 tarihleri arasında, sonra da 2016'nın ilk yarısındaİstanbul'da gerçekleştirilen görüşmelere dayanmaktadır.Sektörün uzmanları, konfeksiyon atölyesi sahipleri, sendikatemsilcileri ve uluslararası hazır giyim markalarınınTürkiye'deki temsilcileriyle yüz yüze görüşmeler ve odak gruptoplantıları yapılmıştır. Bu görüşmeler Ocak 2016'da kabuledilen, Suriyeli mültecilere çalışma izni verilmesinidüzenleyen yasadan önce sektördeki farklı aktörlerin göçmenişçilerin yasallaşması konusuna nasıl baktığını değerlendirmefırsatı vermiştir.Araştırmanın bulguları, küresel kapitalizmin yenidenyapılanması sırasında güvencesizleşme ve eğretileşmedurumunun İstanbul'daki hazır giyim imalatı için de geçerliolduğunu ve ortaya çıkan işgücü hiyerarşisinde göçmenlerinancak en altta yer bulabildiklerini tespit etmektedir. Buna ekolarak, kayıtdışı çalışmanın çok yaygın olduğu sektörde, yerelsendikaların üye sayısı ve etkinlik açısından çok zayıfkaldığını ve göçmen işçilerin temel haklarının iyileştirilmesikonusunda küresel çalışma örgütlerinin yerel sendikalara görekarar süreçlerine daha müdahil olabildiklerinigöstermektedir. Suriyeli işçilere Ocak 2016'da yasal çalışmaizni hakkı verilmesi konusunda, Türk hükümeti, küresel hazırgiyim markaları ve diğer ilgili aktörleri bir araya getirebilenFLA ve ETI gibi "aracı STK'lar" önemli bir rol oynamıştır.Ancak, yerel sendikaların zayıfladığı bir ortamda, bu gibikuruluşların katkıları önemli olsa da, sendikaların bıraktığıboşluğu doldurabilmeleri mümkün gözükmemektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler

GLOBAL DEALINGS IN APPAREL MANUFACTURING: MIGRANT WORKERS, TRADE UNIONS AND GLOBAL

Öz:
This article describes the effects of economic globalization on Turkish apparel manufacturing, within the framework of the debate on granting work permits to Syrian refugees. The information that is used in this paper is based on the fieldwork that is realized in Istanbul during AugustDecember 2015 and later in the first half of 2016. Experts of the textile sector, garment production workshop owners, trade unions and international fast fashion brands representatives were interviewed and two focus group meetings were conducted. This helped to grasp the position of different actors on regularization of Syrian labor force before the decision taken by the Turkish Government to issue work permits for Syrian refugees in January 2016. The findings of the research show the prevalence of informality and the precarious conditions for the workers of the apparel manufacturing in Istanbul and demonstrate that foreign migrant workers can incorporate into it only from the very below of the labor hierarchy. The article also reveals the weakness of local trade unions both in terms of the unionization rate and efficiency. In such a context, global labor organizations become more influential than trade unions in participating into decision making processes about work conditions and the rights of foreign workers. In our case, they played a particular role as "mediating NGOs" by bringing together multiple stakeholders such as international labor agencies, global fast fashion companies and governmental agencies for the regularization of Syrian workers. However, despite the increasing importance of organizations such as FLA and ETI in the field of labor rights, they seem far from filling the void of the unions.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akalın, Ayşe (2012), "The Exceptional Migrants? The regularization of migrant domestic workers in Turkey", paper presented at Second ISA Forum of Sociology, Buenos Aires.
  • Akpınar, Taner (2010), "Türkiye'ye Yönelik Kaçak İşgücü Göçü", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(3):1-22.
  • Anner, Mark, Ian Greer, Marco Hauptmeier, Nathan Lillie ve Nik Winchester (2006), "The industrial determinants of transnational solidarity: Global interunion politics in three sectors", European Journal of Industrial Relations, 12(1), 7-27.
  • Balaban, Utku B. (2014), "Conditions of Internal Migration and Contemporary Industrial Relations in Turkey", Sert, Deniz Şenol ve Deniz Karel Korfalı (der.) Migration and Turkey: Changing Human Geography içinde, The Isis Press, Istanbul, 91-136.
  • ÇSGB (2014), "Yabancıların Çalışma İzinleri Raporu", Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ankara. http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowProperty/WLP%20Repository/csgb/dos yalar/istatistikler/Yabanci-Izinleri-2014 (erişim tarihi: 14.8.2015)
  • Dağdelen, Görkem (2008), Changing Labour Market Positions and Workplace Interactions of Irregular Moldovan Migrants: The Case of Textile/Clothing Sector in Istanbul, Turkey, Unpublished Master Thesis, ODTÜ Sociology Department, Ankara.
  • Dal, Vedat ve Muazzez Gürpınar (2010), Hazır Giyim Sanayinde Hızlı Moda Kavramı ve Bir Model Önerisi, İstanbul Sanayi Odası Yayınları, No.2010/13 (İstanbul).
  • Danış, Didem, Cherie Taraghi ve Jean-François Perouse (2009), "'Integration in Limbo': Iraqi, Afghan, Maghrebi and Iranian Migrants in Istanbul", İçduygu, Ahmet ve Kemal Kirişci (Der.), Land of Diverse Migrations: Challenges of Emigration and Immigration in Turkey (İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları): 443-636.
  • Danış, Didem (2016), "Türk Göç Politikasında Yeni Bir Devir: Bir dış politika enstrümanı olarak Suriyeli mülteciler", Saha Dergisi, 2: 6-12.
  • Dedeoğlu, Saniye (2008), Women workers in Turkey: Global industrial production in Istanbul (IB Tauris).
  • Dedeoğlu, Saniye ve Çisel Ekiz Gökmen (2011), Göç ve Sosyal Dışlanma: Türkiye'de Yabancı Göçmen Kadınlar (Ankara: Efil Yayınları).
  • Dedeoğlu, Saniye (2011), "Garment ateliers and women workers in Istanbul: Wives, daughters and Azerbaijani immigrants", Middle Eastern Studies 47(4): 663- 674.
  • Dinçer, Osman B., Vittoria Federici, Elizabeth Ferris , Sema Karaca, Kemal Kirişci, ve Elif Özmenek Çarmıklı (2013), Turkey and Syrian Refugees: The Limits of Hospitality. International Strategic Research Organization (USAK).
  • Eder, Mine ve Özlem Öz (2010), "From Cross-Border Exchange Networks to Transnational Trading Practices? The Case of Shuttle Traders in Laleli, Istanbul", Transnational Communities: Shaping Global Economic Governance: 82- 104.
  • Erder, Sema, Selmin Kaşka (2003), "Düzensiz Göç ve Kadın Ticareti: Türkiye Örneği", International Organization for Migration, Cenevre.
  • Erdoğdu, Seyhan ve Nazlı Şenses (2015), "Irregular Migrant Labour, Trade Unions, and Civil Society Organizations in Turkey", Migration, Precarity and Global Governance. Challenges and Opportunities for Labour, 177-198.
  • Gökbayrak, Şenay ve Seyhan Erdoğdu (2010), "Irregular Migration and Trade Union Responses: The Case of Turkey." Industrial Relations and Human Resources Journal, 12(2): 89- 114.
  • İçduygu, Ahmet (2003), Irregular migration in Turkey (No. 12), International Organization for Migration.
  • İçduygu, Ahmet (2015), Syrian refugees in Turkey: The long road ahead (Washington, DC: Migration Policy Institute).
  • ITKIB (2015), İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri "Tekstil ve Hammaddeleri Sektörü 2015 Yılı Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu", https://www.itkib.org.tr/ihracat/DisTicaretBilgileri/raporlar/dosyalar/2015/1_te kstil_bilgi_notu_ocak_2015_sifreli.pdf (18/08/2015).
  • Kılıç, Cem (2011), "Kayıtlı Çalışma Süreci ve Tekstil Sektörü İşletmelerinin Yeniden Yapılandırılması El Kitabı", Öz-İplik İş Sendikası ile Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Sosyal Dialog ve Eğitim Yoluyla Kayıtlı İstihdamın Desteklenmesi Projesi Raporu.
  • Kızıl, Cihan (2016), "Turkey's Policy on Employment of Syrian Refugees and Its Impact on the Turkish Labor Market", paper presented at the 4th Turkish Migration Conference, Vienna, 12-15 July 20016.
  • Korkmaz, Emre Eren (2015), "Building Coalitions for Transnational Trade Union Solidarity: Comparative Analysis of Three Campaigns from Turkey", Global Labour Journal, 6 (1): 24-40.
  • Lordoğlu, Kuvvet (2010), "Türkiye'deki Çalışma Hayatının Bir Parçası Olarak Yabancı Çalışanlar", Pusch, B. ve Wilkoszewski, T. (Der.) Türkiye'ye Uluslararası Göç: Toplumsal Koşullar-Bireysel Yaşamlar (İstanbul: Kitap Yayınevi): 89-109.
  • Marino, Stefania, Rinus Penninx and Judith Roosblad (2015), "Trade unions, immigration and immigrants in Europe revisited: Unions' attitudes and actions under new conditions", Comparative Migration Studies, 3 (1): 1-16.
  • Maroukis, Thanos, Krystyna Iglicka, Katarzyna Gmaj (2011), "Irregular Migration and Informal Economy in Southern and Central-Eastern Europe: Breaking the Vicious Cycle?", International Migration, 49(5): 129-156.
  • Nova Scott ve Isaac Shapiro (2012), "Polishing Apple: Fair Labor Association gives Foxconn and Apple undue credit for labor rights progress", Economic Policy Institute, Briefing Paper 352.
  • Özçürümez, Saime ve Deniz Yetkin (2014), "Limits to Regulating Irregular Migration in Turkey: What Constrains Public Policy and Why?", Turkish Studies, 15(3): 442-457.
  • Öz-İplik İş Sendikası (2009), "Tekstil Sektörü Değerlendirme Raporu", http://www.oziplikis.org.tr/tr/data.asp?id=171 (18.8.2015).
  • Piveteau, Alain (2009), "Intégration productive transfrontalière ou reproduction d'un rapport de sous-traitance: les confectionneurs tangérois", Critique économique, 25: 17-39.
  • Sethi, S. Prakash (2002), "Corporate codes of conduct and the success of globalization", Ethics & International Affairs, 16 (01): 89-106.
  • Sethi, S. Prakash, ve Janet L. Rovenpor (2016), "The Role of NGOs in Ameliorating Sweatshop-like Conditions in the Global Supply Chain: The Case of Fair Labor Association (FLA), and Social Accountability International (SAI)", Business and Society Review, 121 (1): 5-36.
  • Sluiter, L. (2009), Clean clothes: A global movement to end sweatshops (Pluto Press).
  • Spener, David ve Randy Capps (2001), "North American free trade and changes in the nativity of the garment industry workforce in the United States", International Journal of Urban and Regional Research, 25 (2): 301-326.
  • Şenses, Nazlı (2015), "Rethinking Migration in the Context of Precarity: The Case of Turkey", Critical Sociology, 42 (7-8): 975-987.
  • Tanyılmaz, Kurtar ve M. K. Kıroğlu (2007), "Türkiye'de göçmen işçiler ve işgücü piyasası üzerine etkileri", Arı, Aylan (Der.), Türkiye'de Yabancı İşçiler, (İstanbul: Derin Yayınları).
  • Tokatlı, Nebahat, Neil Wrigley, ve Ömür Kızılgün (2008), "Shifting global supply networks and fast fashion: made in Turkey for Marks & Spencer", Global Networks, 8 (3): 261-280.
  • Tokatlı, Nebahat, Ömür Kızılgün ve Jinsook E. Cho (2010), "The clothing industry in Istanbul in the era of globalisation and fast fashion". Urban Studies, 48 (6): 1201- 1215.
  • Toksöz, Gülay, Seyhan Erdoğdu ve Selmin Kaşka (2012), "Türkiye'ye Düzensiz Emek Göçü ve Göçmenlerin İşgücü Piyasasındaki Durumları", IOM International Organization for Migration Raporu http://www.turkey.iom.int/documents/Labour/IOM_irregular_labour_migration_ tr_06062013.pdf.
  • Yükseker, Deniz (2003), Laleli-Moskova Mekiği, Kayıtdışı Ticaret ve Cinsiyet İlişkileri (İstanbul: İletişim)
APA DANIŞ ŞENYÜZ A (2016). KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. , 562 - 589.
Chicago DANIŞ ŞENYÜZ ASLI DİDEM KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. (2016): 562 - 589.
MLA DANIŞ ŞENYÜZ ASLI DİDEM KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. , 2016, ss.562 - 589.
AMA DANIŞ ŞENYÜZ A KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. . 2016; 562 - 589.
Vancouver DANIŞ ŞENYÜZ A KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. . 2016; 562 - 589.
IEEE DANIŞ ŞENYÜZ A "KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ." , ss.562 - 589, 2016.
ISNAD DANIŞ ŞENYÜZ, ASLI DİDEM. "KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ". (2016), 562-589.
APA DANIŞ ŞENYÜZ A (2016). KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. Alternatif Politika, 8(3), 562 - 589.
Chicago DANIŞ ŞENYÜZ ASLI DİDEM KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. Alternatif Politika 8, no.3 (2016): 562 - 589.
MLA DANIŞ ŞENYÜZ ASLI DİDEM KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. Alternatif Politika, vol.8, no.3, 2016, ss.562 - 589.
AMA DANIŞ ŞENYÜZ A KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. Alternatif Politika. 2016; 8(3): 562 - 589.
Vancouver DANIŞ ŞENYÜZ A KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ. Alternatif Politika. 2016; 8(3): 562 - 589.
IEEE DANIŞ ŞENYÜZ A "KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ." Alternatif Politika, 8, ss.562 - 589, 2016.
ISNAD DANIŞ ŞENYÜZ, ASLI DİDEM. "KONFEKSİYON SEKTÖRÜNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR: GÖÇMEN İŞÇİLER, SENDİKALAR VE KÜRESEL ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ". Alternatif Politika 8/3 (2016), 562-589.