Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları

ÖZCEBE, Lütfiye Hilal; Bilir, Nazmi

Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları

Nazmi BİLİR, (Hacettepe University, Institute of Public Health, Ankara, Turkey)

Lütfiye Hilal ÖZCEBE (Hacettepe University, Institute of Public Health, Ankara, Turkey)

Türkiye Halk Sağlığı Dergisi

32 6

Yıl: 2013 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 96 - 103 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları

Öz:

Dünya genelinde her yıl altı milyon kişinin ölümüne yol açan tütün kullanımı çok önemli bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte 2003 yılında Dünya Sağlık Örgütünün 56. Genel Kurulunda kabul edilen ve ilk uluslararası tütün kontrolü antlaşması olan Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (DSÖ TKÇS) içinde yer alan etkili tütün kontrolü önlemlerinin uygulanması ile milyonlarca kişinin ölümü önlenebilir. DSÖ TKÇS paralelinde belirlenen etkili tütün kontrolü stratejileri 2008 yılında MPOWER Paketi içinde tanımlanmıştır. Türkiye'de 1996 yılında yürürlüğe giren ilk tütün kontrolü yasası ile bir çok kapalı olan kamusal alanda sigara kullanımı yasaklanmıştır. Yasanın kapsamının 2008 yılında genişletilmesi ile Türkiye "tam sigara dumansız ülke" olmuştur. Son 15-20 yıl içerisinde Türkiye'de tütün kontrolü bakımından önemli başarılar sağlanmıştır. Tütün kullanım sıklığı belirgin olarak azalmış (erkeklerde %63'ten %41'e ve kadınlarda %24'ten%13'e), kapalı ortam hava kalitesi düzelmiş (PM2,5 partikül düzeylerinde %90'lara varanazalma), ikram işletmelerinde çalışanların sağlık yakınmaları azalmış (restoranlarda çalışangarsonlarda burun akıntısı, göz yaşarması veya öksürük gibi yakınmalarda azalma) ve tütündumanına bağlı kalp ve solunum sistemi ile ilgili akut sağlık etkilerinde azalma. TürkiyeMPOWER Paketinde yer alan altı önlemi başarılı şekilde uygulayan dünyadaki tek ülkedir ve DSÖtarafından diğer ülkelere örnek olarak gösterilmektedir. Ancak, sigara kullanımının yüksekolması ve kapalı alanlarda sigara yasağının uygulanmasındaki ihlaller nedeniyle halenTürkiye'de yapılması gerekenler vardır.

Anahtar Kelime:

Konular: Halk ve Çevre Sağlığı

Tobacco control activities in Turkey

Öz:

Tobacco use is accepted as a major public health problem, killing 6 million people every year globally. However, millions of lives can be saved by implementing the effective tobacco control measures recommended by WHO Framework Convention on Tobacco Control (FCTC), the first international treaty on tobacco control which was accepted in 56th World Health Assembly in 2003. In line with WHO FCTC six effective tobacco control strategies were defined in MPOWER Package in 2008. In Turkey, the first law controlling tobacco came into force in 1996, banning smoking in most indoor public places. By amendment of the law in 2008, Turkey became a completely smoke free country. Turkey achieved major advances on tobacco control during the past 15-20 years; tobacco use was reduced considerably (from 63% to 41% among males, and from 24% to 13% among females), indoor air quality improved (up to 90% reduction of PM2.5 values), health complaints, such as stuffy nose, watering eyes or coughs, of workers at restaurants, hospitality venues were reduced), and acute health effects of smoking such as cardiovascular and respiratory conditions were reduced. Turkey is the only country implementing all six measures of the MPOWER package successfully and was used as a model for other countries by WHO. Nevertheless, there is still much to do in Turkey as there is a high smoking prevalence and still some violations of smoking bans in indoor places

Anahtar Kelime:

Konular: Halk ve Çevre Sağlığı

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, MPOWER, WHO, 2008.
2. Wynder EL, Graham EA. Tobacco Smoking as a Possible Etiologic Factor in Bronchogenic Carcinoma, a Study of 684 Proved Cases, JAMA 1950;143(4):329-336.
3. Doll R, Hill AB. Smoking and Carcinoma of the Lung: Preliminary Report, Brit Med J 1950;2(4682):739-748.
4. Doll R, Hill AB. Mortality in Relation to Smoking: Ten Years Observation of British Doctors, Brit Med J 1964;1(5396):1460- 1467.
5. Cunningham R. Smoke and Mirrors, International Development Research Centre, Ottawa, Canada, 1996.
6. World Health Organization. WHO Framework Convention on Tobacco Control, 2003, Geneva.
7. Ministry of Health. Tobacco Use in Turkey, PIAR Study, 1988.
8. Ministry of Health. Global Adult Tobacco Survey, Ankara, 2008.
9. Ministry of Health. Global Adult Tobacco Survey, Ankara, 2012.
10. Bilir N, Özcebe H. Success Story of Smoke-Free Turkey, MJIAS 2011;19(2):59- 66.
11. The Prevention of the Harms of Tobacco Products Law, 26.11.1996, No. 4207.
12. Constitutional Court Decision (Anayasa Mahkemesi Kararı), No: 1998/24, Official Gazette 20.04.2000 / 24026.
13. Bill Amending the Law on Prevention of Hazards of Tobacco Control Products, 3 January 2008, No. 5727. T.C. Official Gazette, 19/1/2008, No. 26761.
14. Bilir N, Özcebe H, Ergüder T, MauerStender K. Tobacco Control in Turkey; Story of Commitment and Leadership, WHO Euro, 2012.
15. Bilir N, Özcebe H, Smoke-Free Public Places; Article 8: Protection from Exposure to Tobacco Smoke, WHO Euro, 2012,
16. Caman OK, Erguder BI, Ozcebe H, Bilir N. Urinary Cotinine and Breath Carbon Monoxide Levels Among Bar and Restaurant Employees in Ankara. Nicotine Tob Res 2013;15(8):1446-1452.
17. WHO. WHO Global Tobacco Control Report 2013, Geneva, 2013.

APA	Bilir N, ÖZCEBE L (2013). Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. , 96 - 103.
Chicago	Bilir Nazmi,ÖZCEBE Lütfiye Hilal Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. (2013): 96 - 103.
MLA	Bilir Nazmi,ÖZCEBE Lütfiye Hilal Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. , 2013, ss.96 - 103.
AMA	Bilir N,ÖZCEBE L Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. . 2013; 96 - 103.
Vancouver	Bilir N,ÖZCEBE L Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. . 2013; 96 - 103.
IEEE	Bilir N,ÖZCEBE L "Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları." , ss.96 - 103, 2013.
ISNAD	Bilir, Nazmi - ÖZCEBE, Lütfiye Hilal. "Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları". (2013), 96-103.

APA	Bilir N, ÖZCEBE L (2013). Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 11(2), 96 - 103.
Chicago	Bilir Nazmi,ÖZCEBE Lütfiye Hilal Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 11, no.2 (2013): 96 - 103.
MLA	Bilir Nazmi,ÖZCEBE Lütfiye Hilal Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, vol.11, no.2, 2013, ss.96 - 103.
AMA	Bilir N,ÖZCEBE L Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2013; 11(2): 96 - 103.
Vancouver	Bilir N,ÖZCEBE L Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2013; 11(2): 96 - 103.
IEEE	Bilir N,ÖZCEBE L "Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları." Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 11, ss.96 - 103, 2013.
ISNAD	Bilir, Nazmi - ÖZCEBE, Lütfiye Hilal. "Türkiye'de tütün kontrolü uygulamaları". Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 11/2 (2013), 96-103.