Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi
Yıl: 2014 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 62 - 78 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi
Öz: Psikolojik testler eğitim bilimlerinden, sağlık bilimlerine, gazetecilikten turizme kadar çok geniş bir yelpazede sıklıkla kullanılan ölçme araçlarıdır. Özellikle bilimsel araştırmalarda oldukça sık tercih edilen bu ölçme araçları, gerek uyarlama gerekse ölçek geliştirme çalışmalarıyla ilgili alanlara kazandırılmakta ve kullanıcılara sunulmaktadır. Geliştirilen psikolojik testlerin amacına yönelik ölçmeler yapabilmesi yeni çalışmalarla takip edilmesi ve niteliklerinin sorgulanması gerekmektedir. Bu çalışma kapsamında, APA tarafından yayınlanan Eğitimde ve Psikolojide Ölçme Standartları kitabının test ve ölçek geliştirme bölümünde yer alan standartlardan oluşturulan bir kontrol listesi kullanılarak eğitim bilimleri alanında son beş yıl içerisinde gerçekleştirilen ölçek geliştirme amaçlı beş doktora tezi incelemeye alınmıştır. İncelemeye alınan doktora tezlerinin, söz konusu standartları karşılama durumu kategorisel içerik analizi yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Her psikolojik test için karşılanan, kısmen karşılanan ve hiç karşılanmayan standartların frekansları belirlenmiş, böylece söz konusu doktora tezlerinde uyulması gereken ölçek geliştirme standartlarının ne düzeyde karşılandığı belirlenmiştir. Sonuçlar incelendiğinde, incelenen tezlerden ikisinin standartları karşılama düzeyinin oldukça yüksek olduğu, bir tez çalışmasının standartları orta düzeyde ve diğer iki tez çalışması ise incelenen standartları oldukça düşük düzeyde karşıladığı belirlenmiştir. Her tez çalışmasında geliştirilen psikolojik testlerin gözden geçirilmesi gereken yönleri de yapılan incelemeler sonucunda belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- American Psycholocigal Assosiation, American Educational Reserach Association & National Council on Measurement in Education. (1999). Standarts for educational and psychological testing.
- Washington: American National Research Education.
- Anastasi, A. (1988). Psychological testing. (6thEd. ). New York: MacMillan Publishing Co. Inc.
- Baykul, Y., Turgut, F. (2010). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Cansever, G. (1982). Klinik Psikolojide Değerlendirme Yöntemleri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. Gözlem Matbaacılık Koll. Sti.
- Conway, Malcolm J. (2006). How to collect data: measurement and evaluation. NY: American Society for Training and Development.
- Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing. (5thEd. ). New York: Harper Collins Publishers.
- Çukur, C. S. (1999). Kültürün Psikoloji Bilimindeki Yeri Üzerine Görüşler. Türk Psikoloji Yazıları, 1(3), 1- 16.
- Çüm. S.(2013). "Türkiye'de Psikoloji Ve Eğitim Bilimleri Dergilerinde Yayımlanan Ölçek Geliştirme Ve Uyarlama Çalışmalarının İncelenmesi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Dirlik, E. (2013). "Eğitim Kurumlarında Kullanılan Psikolojik Testlerin Ölçme Standartlarına Göre İncelenmesi." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Doğan, E. M. (2009). "Türkiye'deki Psikolojik Çalışmalarda Kullanılan Testlerin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi: Kültürel Açıdan Test Uyarlama Çalışmalar." Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi, Muğla.
- Hovardaoğlu,S. ve Sezgin, N.(1998) . Eğitimde ve Psikolojide Ölçme Standartları. Türk Psikologlar Derneği Yayınları: Ankara Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri.(21. Baskı). Nobel Yayıncılık: Ankara.
- Koç, N. (21-21 Kasım 1986). Psikolojik Hizmetlerde Psikolojik Ölçme Araçları ve Sorunlar. Türk Eğitim Derneği X. Eğitim Toplantısı'nda sunulmuş bildiri, Ankara.
- Koç, N. (2008). Eğitimimizde Psikolojik Testlerin(Standart Testlerin) Kullanım Durumu, Sorunlar ve Öneriler. 1. Ulusal Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Kongresi . Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. 85-103.
- Krippendorff, K. (2003). Content analysis: an introduction to its methodology. (2thEd.). USA: Sage Publications.
- MEB,(1971). Sekizinci Milli Eğitim Şurası- Esaslar, Raporlar, Kararlar, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Öner, N. (1994). Güvenirliği ve/veya Geçerliği Sınanmış Psikolojik Testler. Türk Psikoloji Dergisi , 9(33), 9- 18.
- Özge, S. (1981). "Psychological Tests Used In Turkey: A Preliminary Survey." Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Bogaziçi Üniversitesi.
- Özoğlu, S., Ç.(2007). Eğitimde Rehberlik ve Psikolojik Danışma. (3. Baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yayınları.
- Ramazan, O. (1988). "Survey For a Source Book on Psychological Tests Used in Turkey. "Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Bogaziçi Üniversitesi.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayın.
- Uçman, P. (1980). Psikologların Görev Tanımı ve Eğitimlerine İlişkin Sorunları Giderebilecek Çözüm Yolları.Türkiye'de Uygulamalı Psikoloji Ve Sorunları . Ankara: Psikologlar Derneği Yayını.
- Urbina,S. (2004). Essentials of psychological testing. (1st Ed.). NJ: Wiley&Sons, Inc.
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp 12. 03.2014 tarihinde alınmıştı
| APA | DİRLİK MOR E (2014). Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. , 62 - 78. |
| Chicago | DİRLİK MOR Ezgi Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. (2014): 62 - 78. |
| MLA | DİRLİK MOR Ezgi Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. , 2014, ss.62 - 78. |
| AMA | DİRLİK MOR E Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. . 2014; 62 - 78. |
| Vancouver | DİRLİK MOR E Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. . 2014; 62 - 78. |
| IEEE | DİRLİK MOR E "Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi." , ss.62 - 78, 2014. |
| ISNAD | DİRLİK MOR, Ezgi. "Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi". (2014), 62-78. |
| APA | DİRLİK MOR E (2014). Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(2), 62 - 78. |
| Chicago | DİRLİK MOR Ezgi Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 5, no.2 (2014): 62 - 78. |
| MLA | DİRLİK MOR Ezgi Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, vol.5, no.2, 2014, ss.62 - 78. |
| AMA | DİRLİK MOR E Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi. 2014; 5(2): 62 - 78. |
| Vancouver | DİRLİK MOR E Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi. 2014; 5(2): 62 - 78. |
| IEEE | DİRLİK MOR E "Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi." Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5, ss.62 - 78, 2014. |
| ISNAD | DİRLİK MOR, Ezgi. "Ölçek Geliştirme Konulu Doktora Tezlerinin Test ve Ölçek Geliştirme Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi". Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 5/2 (2014), 62-78. |
