Yıl: 2017 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 408 - 429 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması

Öz:
Bu çalışmada Ng tarafından 2012 yılında geliştirilen 17 maddeden oluşan "Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin" Türkçe 'ye uyarlaması yapılmıştır. Ölçeğin orijinali 4 faktörlü bir yapıya sahiptir. Bu faktörler tutum, teknik, bilişsel ve sosyal olarak isimlendirilmiştir. Ölçeğin Türkçe' ye uyarlama çalışmaları dilsel eşdeğerlik ile başlamış, iyi derecede İngilizce ve Türkçe bilen 3 uzman tarafından İngilizce'den Türkçe'ye, farklı 3 uzman tarafından da Türkçe'den İngilizce'ye çevrilmiş, uzmanların görüşleri doğrultusunda Türkçe deneme formu elde edilerek İngilizce ve Türkçe bilen 37 akademisyene iki hafta arayla her iki form uygulanmış ve her iki form arasındaki korelasyon katsayıları anlamlı olarak bulunmuştur. Dilsel eşdeğerliğin ardından AFA, DFA ve güvenirlik analizleri ile gerçekleştirilmiştir. AFA için 185 öğrenciden elde edilen veriler, DFA için ise farklı 210 öğrenciden elde edilen veriler kullanılmıştır. Birinci düzey DFA ile araştırma grubundaki kişi sayısı faktör analizi için yeterli seviyede olduğu, ikinci düzey DFA ile dijital okuryazarlık örtük değişkenin anlamlı birer yordayıcısı olduğu bulunmuştur. İç tutarlılık katsayısı (Cronbach Alpha) ve test tekrar test yöntemleriyle de ölçeğin güvenirliğine bakılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda ölçeğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir yapıya sahip olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Adapting Digital Literacy Scale into Turkish

Öz:
In this study it is aimed to adapt the "Digital Literacy Scale" to Turkish, which was developed by Ng (2012), and included 17 items. The original form of the scale comprises 4 components such as attitude, technical, cognitive and social dimension. In order to adapt the scale, firstly the language validity was carried out. Firstly, the original form of the scale was translated into the original language and later back to Turkish language, through six different professional experts, who speak both languages well. At the end of translation, the Turkish trial form of the scale was obtained. The correlations of the items between the original and target language were held with 37 academicians in two weeks. The obtained results show that the scale has the language validity. Secondly, Exploratory Factor Analysis- EFA, Confirmatory Factor Analysis- CFA and reliability analysis were carried out with 185 students for EFA and 210 students for CFA. The results of the factor analysis show that the instrument fit the original form. To reveal the first level of CFA results show that the participants of the study are suitable for factor analysis and the results belong to second level of CFA show that the components of the scale are a significant predictor of Digital Literacy. The reliability of the instrument were computed with Cronbach Alpha correlation coefficiency and test-retest reliability coeficiency. Hence, the obtained results show that the instrument which was adapted to Turkish is valid and reliable.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ainley, J., Schulz, W., & Fraillon, J. (2016). A global measure of digital and ICT literacy skills.
  • Akkayonlu, B. & Yılmaz, M., (2005). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri ile internet kullanım sıklıkları ve internet kullanım amaçları. Eğitim Araştırmaları, 5 (19), 1-14.
  • Atav, E., Akkoyunlu, B. & Sağlam, N. (2006). Öğretmen adaylarının internete erişim olanakları ve kullanım amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 37-44.
  • Bagozzi, R. P., & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the academy of marketing science, 16(1), 74-94.
  • Bentler, P.M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: Causal modeling. Annual Review of Psychology, 31, 419-456.
  • Bentler, P.M., ve Bonett, D.G. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588-606.
  • Browne, M. W.,ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. K. A. Bollen ve J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models (ss. 136-162). Beverly Hills, CA: SageBurnett, K. ve McKinley, E.G. (1998). Modeling information seeking. Interacting With Computers, 10, 285-302.
  • Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Byrne, B.M., ve Campbell, T.L. (1999). Cross-cultural comparisons and the presumption of equivalen tmeasurement and theoretica lstructure: A look beneath the surface. Journal of Cross-Cultural Psychology , 30, 555-574.
  • Çubukçu, A. ve Bayzan, ş. (2013). Türkiye'de Dijital Vatandaşlık Algısı ve Bu Algıyı İnternetin Bilinçli, Güvenli ve Etkin Kullanımı ile Artırma Yöntemleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.
  • Field, A. (2009). Discovering statistics Using SPSS. London: SAGE Publications Ltd. Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of marketing research, 382- 388.
  • Geisinger, K. F. (1994). Cross-cultural normative assessment: Translation and adaptation issues influencing the normative interpretation of assessment instruments. Psychological assessment, 6(4), 304.
  • Hamutoğlu, N. B. ve Kıyıcı, M. (2014). Öğretmen Adaylarının Eğitimde Mobil Teknolojileri Kullanım Algısı. 8th International Computer&Instructional Technologies Symposium, Trakya University Edirne, 284-290.
  • Jolliffe, I. (2002). Principal component analysis. John Wiley & Sons, Ltd. Jöreskog, K.G.,ve Sörbom, D. (1993). LISREL 8: User'sguide. Chicago: Scientific Software. Karaca, Ş. ve Gülmez, M. (2010). Mobil Pazarlama: Kavramsal Bir Değerlendirme. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 1(1), 69-81.
  • Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Marsh, H.W.,Hau, K.T., Artelt, C., Baumert, J., ve Peschar, J.L. (2006). OECD's brief selfreport measure of educational psychology's most useful affective constructs: Crosscultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360.
  • Mohammadyari, S., & Singh, H. (2015). Understanding the effect of e-learning on individual performance: The role of digital literacy. Computers & Education, 82, 11-25.
  • Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59, 1065-1078.Oğuzlar, A. (2003). Veri ön işleme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 67-76.
  • Özbay, M. ve Özdemir, O. (2014). Türkçe Öğretim Programı İçin Bir Öneri: Dijital Okuryazarlığa Yönelik Amaç ve Kazanımlar. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 2 (2), 31-40.
  • Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for windows. Australia: Australian Copyright.
  • Prior, D. D., Mazanov, J., Meacheam, D., Heaslip, G., & Hanson, J. (2016). Attitude, digital literacy and self efficacy: Flow-on effects for online learning behavior. The Internet and Higher Education, 29, 91-97.
  • Radovanovic, D., Hogan, B., & Lalic, D. (2015). Overcoming digital divides in higher education: Digital literacy beyond Facebook. New media & society, 17(10), 1733- 1749.
  • Ribble, M. (2011). Digital Citizenship in Schools. Washington DC: The International Society for Technology in Education (ISTE).
  • Schermelleh-Engel, K.,ve Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  • Sönmez, E. E.,ve Gül, H. Ü. (2014). Dijital Okuryazarlık ve Okul Yöneticileri. 19. Türkiye'de İnternet Konferansı. http://inet-tr.org.tr/inetconf19/ozet/69.html adresinden 05.01.2016 tarihinde elde edilmiştir.
  • Tezbaşaran, A. A.(1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Ankara: Türk Psikoloji Derneği Yayınları.
  • Tornero, J. M. P. (2004). Promoting digital literacy: Understanding digital literacy. Barcelona: University of Autonoma.
  • Tüzel, S.ve Tok, M. (2013). Öğretmen Adaylarının Dijital Yazma Deneyimlerinin İncelenmesi. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 6(15), 577-596.
  • Zins, C. (2000). Success, a structured search strategy rationale, principles and implications. Journal of the American Society for Information Science, 51, 1232-1247.
APA Hamutoglu N, CANAN GÜNGÖREN Ö, KAYA UYANIK G, GÜR ERDOĞAN D (2017). Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. , 408 - 429.
Chicago Hamutoglu Nazire,CANAN GÜNGÖREN ÖZLEM,KAYA UYANIK GULDEN,GÜR ERDOĞAN DUYGU Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. (2017): 408 - 429.
MLA Hamutoglu Nazire,CANAN GÜNGÖREN ÖZLEM,KAYA UYANIK GULDEN,GÜR ERDOĞAN DUYGU Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. , 2017, ss.408 - 429.
AMA Hamutoglu N,CANAN GÜNGÖREN Ö,KAYA UYANIK G,GÜR ERDOĞAN D Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. . 2017; 408 - 429.
Vancouver Hamutoglu N,CANAN GÜNGÖREN Ö,KAYA UYANIK G,GÜR ERDOĞAN D Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. . 2017; 408 - 429.
IEEE Hamutoglu N,CANAN GÜNGÖREN Ö,KAYA UYANIK G,GÜR ERDOĞAN D "Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması." , ss.408 - 429, 2017.
ISNAD Hamutoglu, Nazire vd. "Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması". (2017), 408-429.
APA Hamutoglu N, CANAN GÜNGÖREN Ö, KAYA UYANIK G, GÜR ERDOĞAN D (2017). Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 408 - 429.
Chicago Hamutoglu Nazire,CANAN GÜNGÖREN ÖZLEM,KAYA UYANIK GULDEN,GÜR ERDOĞAN DUYGU Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. Ege Eğitim Dergisi 18, no.1 (2017): 408 - 429.
MLA Hamutoglu Nazire,CANAN GÜNGÖREN ÖZLEM,KAYA UYANIK GULDEN,GÜR ERDOĞAN DUYGU Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. Ege Eğitim Dergisi, vol.18, no.1, 2017, ss.408 - 429.
AMA Hamutoglu N,CANAN GÜNGÖREN Ö,KAYA UYANIK G,GÜR ERDOĞAN D Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. Ege Eğitim Dergisi. 2017; 18(1): 408 - 429.
Vancouver Hamutoglu N,CANAN GÜNGÖREN Ö,KAYA UYANIK G,GÜR ERDOĞAN D Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması. Ege Eğitim Dergisi. 2017; 18(1): 408 - 429.
IEEE Hamutoglu N,CANAN GÜNGÖREN Ö,KAYA UYANIK G,GÜR ERDOĞAN D "Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması." Ege Eğitim Dergisi, 18, ss.408 - 429, 2017.
ISNAD Hamutoglu, Nazire vd. "Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe 'ye Uyarlama Çalışması". Ege Eğitim Dergisi 18/1 (2017), 408-429.