Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni

ATABAY, Mithat

Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni

Mithat ATABAY (Yrd. Doç. Dr., Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi)

Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı

10 0

Yıl: 2016 Cilt: 14 Sayı: 21 Sayfa Aralığı: 213 - 232 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni

Öz:

Eski Hisarlık Tepe üzerinde Çanakkale Savaşları'nda şehit olanaskerlerin anısına inşa edilen ve Çanakkale Zaferi ile özdeşleşen bir eserolan Şehitler Abidesi, 1960 yılında tamamlanmıştır. Yapımına başladıktansonra kaynak yokluğu dolayısıyla tamamlanması uzun zaman alın anıtancak 1960 yılında ziyarete açılabilmiştir. Günümüzde ise çevresindekidüzenlemeler hâlâ devam etmektedir.Abidenin öyküsü, 1944 yılında Milli Savunma Bakanlığı'nın ÇanakkaleCephesi'nde verilen şehitlerin hatırasını ve Çanakkale Zaferi'ni ebedileştirmekamacıyla açtığı proje yarışmasıyla başlar. Yarışma sonunda Doğan Erginbaşve İsmail Utkular'ın projesi birinci seçilmiştir. Ancak maddi imkânsızlıklardolayısıyla abidenin inşaatına ancak on yıl sonra başlanabilmişti.Haziran 1952'de abidenin yapılamamasından dolayı büyüksorumluluk duyan bir kısım kişi ve kurumlar harekete geçti. İstanbulValiliği bu konudaki çalışmalara öncülük etti. Abidenin inşaatını yapmakiçin bir komite kuruldu. Komite üyeleri Emin Nihat Sözeri, Muhlis Erdener,Hamdi Mocan, Kurmay Yarbay Cemal Yıldırım, Tevfik Demircigil, Mustafaİnan, Orhan Safa ile Mithat Özdeş ve Üniversite Genel Sekreteri'ndenoluşuyordu. Komite, Şehitlikleri İmar Cemiyeti'ne bağlı olarak çalışacaktı.Şehitlikleri İmar Cemiyeti Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatına YardımKomitesi adını alan bu çalışma grubunda görevler paylaşıldı.17 Nisan 1954'te yapılan resmi bir törenle abidenin temeli atıldı. Ancakinşaatın ilerleyen safhalarında bazı eksiklikler ve hatalar olduğu tespit edilince,başka müteahhitlere ihale verilmiş ve inşaat zaman zaman durma noktasınagelmiştir. Bu süre içerisinde inşaatın bitirilememesi üzerine Abdi İpekçi'ninyayın yönetmeni olduğu Milliyet gazetesi bir kampanya başlatarak, halktanpara toplamaya başlamıştır. Pek çok kesim bu konuya duyarlı davranmışve kısa sürede istenilen para toplanabilmiştir. Halkın ve devletin katkısıylaÇanakkale Şehitler Abidesi 21 Ağustos 1960'te tamamlanabilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Martyrdom Reconstructıon Assocıatıon Of Çanakkale Martyrs Monument By The Archıves Completıon Of Constructıon And Openıng Ceremony

Öz:

The Turkish Memorial (Abide) built in memory of all the Turkishsoldiers who lost their lives in the Gallipoli Campaign can be seen onHisarlık Hill at the tip of the Gallipoli Peninsula. It was completed in 1960.The memorial took a long time to complete due to financial constraints butwas finally opened to visitors in 1960. Work on the surrounding area is stilcontinuing.The story of the monument starts with a competition held by the TurkishMinistry of Defence in 1944 with the aqim of immortalizing the memoryof those who died at Gallipoli. The desing Project of Doğan Erginbaşand İsmail Utkular was chosen as winner in the contest. However, due tophysical difficulties, construction of the monument could only be startedten years later. In June 1952, those responsible for construction of themonument took action and the Governorship of Istanbul pioneered studies.A committee was formed to build the monument. Members included EminNihat Sözeri, Muhlis Erdener, Hamdi Mocan, Lieutenant Colonel CemalYıldırım, Tevfik Demircigil, Mustafa İnan, Orhan Safa and Mithat Özdeş.Duties were shared among members of the committee and the foundationsof the memorial were laid with a formal ceremony on 17 April 1954.As building progressed work was given to different contractors andconstruction stopped from time to time due to insufficiencies. In order tohelp fund the construstion, the newspaper Milliyet, whose editor in chiefwas Abdi Ipekçi, started a campaign and collected Money from colunteers.A great proportion of the Turkish public donated money and the requiredamount was gathered in a short time. With the support of both publicand state, connstruction of the Turkish Gallipoli Memorial was thereforecompleted on 21 August 1960.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

BCA., 030.00.18.1.2.156.11.13.
Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşivi (ŞİCA)
Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatına Yardım Komitesi (ÇŞAİYK), ŞİCA-ÇŞAİYK, 5315/22.10.1959.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5310/1.12.1959
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5312/11.12.1959.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5309/22.12.1959
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5307/15.3.1960
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5306/21.3.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5305/23.3.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5299/25.4.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5323/20.5.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5322/10.6.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5303/20.6.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5298/4.7.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5291/12.7.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5293/14.7.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5290/19.7.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5289/1.8.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5288/3.8.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5300/11.8.1960
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5287/12.8.1960
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5296/12.8.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5286/15.8.1960.
ŞİCA-ÇŞAİYK, 5334/10.10.1960.
Büyüktuğrul, Amiral Afif, "Çanakkale Abidesi," Cumhuriyet, 22 Ağustos 1960.
Erginbaş, Doğan, Utkular, İsmail, "Çanakkale Abidesi," Arkitekt, c.1958/4, sayı:293, s.148-150.
İnan, Afet, "Arıburnu, Anafartalar ve Atatürk," Cumhuriyet, 10 Kasım 1952. Onur, Necmi, Çanakkale Savaşları ve Şehidler Abidesi, Gün Matbaası, İstanbul 1960.
Gazete ve Dergiler
"Çanakkale Abidesi", Çanakkale Ekspres, 22 Ağustos 1960.
"Çanakkale Abidesi Açıldı," Milliyet, 22 Ağustos 1960.
"Çanakkale Abidesi Bugün Açılacak," Cumhuriyet, 21 Ağustos 1960.
"Çanakkale Abidesi Dün Törenle Açıldı," Hürriyet, 22 Ağustos 1960.
Tezler
Yüksel, Cihangir, Çanakkale Meçhul Asker Anıtı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü (Yayınlanmamış Mezuniyet Tezi), İstanbul Ekim 1979.

APA	ATABAY M (2016). Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. , 213 - 232.
Chicago	ATABAY Mithat Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. (2016): 213 - 232.
MLA	ATABAY Mithat Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. , 2016, ss.213 - 232.
AMA	ATABAY M Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. . 2016; 213 - 232.
Vancouver	ATABAY M Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. . 2016; 213 - 232.
IEEE	ATABAY M "Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni." , ss.213 - 232, 2016.
ISNAD	ATABAY, Mithat. "Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni". (2016), 213-232.

APA	ATABAY M (2016). Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 14(21), 213 - 232.
Chicago	ATABAY Mithat Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 14, no.21 (2016): 213 - 232.
MLA	ATABAY Mithat Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, vol.14, no.21, 2016, ss.213 - 232.
AMA	ATABAY M Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 2016; 14(21): 213 - 232.
Vancouver	ATABAY M Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 2016; 14(21): 213 - 232.
IEEE	ATABAY M "Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni." Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 14, ss.213 - 232, 2016.
ISNAD	ATABAY, Mithat. "Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması Ve Açılış Töreni". Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 14/21 (2016), 213-232.