Yıl: 2017 Cilt: 36 Sayı: 62 Sayfa Aralığı: 205 - 228 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI

Öz:
Celal Bayar, Adnan Menderes, M. Fuad Köprülü ve Refik Koraltan Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu'na Türkiye'nin tam anlamıyla demokratikleşmesi ve çok partili sisteme geçmesi gibi istekleri içeren ve Türk demokrasi tarihine "dörtlü takrir" olarak geçen önergeyi vermiştir. Önerge mevcut kanunların değiştirilmesine yol açacağı ve bu gibi tekliflerin görüşülme yerinin CHP Meclis Grubu olmayıp TBMM olduğu gerekçeleriyle reddedilmiştir. Bunun üzerine önergede imzası bulunanlardan Menderes ve Köprülü, bu kez mücadelelerini basın yoluyla kamuoyu nezdinde sürdürme kararı almış; demokrasi isteklerini CHP yönetimi tarafından "muhalif" olarak nitelendiren Vatan Gazetesi'nde kaleme aldıkları yazılarla ve yaptıkları açıklamalarla dile getirmeye başlamışlardır. Menderes ve Köprülü'nün Vatan Gazetesi'nde çıkan yazıları, CHP yönetimini bir hayli rahatsız etmiştir. CHP idaresi tarafından Meclis toplantılarındaki hareket tarzları ve aldıkları tavır parti prensipleri ile örtüşmediği gerekçesiyle her iki isim hakkında da soruşturma açılmıştır. Soruşturma sonucunda Menderes ve Köprülü'nün CHP'den ihraç edilmesine karar verilmiştir. Bu makalede Menderes ve Köprülü'nün Cumhuriyet Halk Partisi'nden ihraç süreçleri arşiv belgeleri, dönemin gazeteleri ve telif-tetkik eserler ışığında değerlendirilmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

THE REMOVAL OF ADNAN MENDERES AND M. FUAD KÖPRÜLÜ FROM THE REPUBLICAN PEOPLE’S PARTY

Öz:
Celal Bayar, Adnan Menderes, M. Fuad Köprülü, and Refik Koraltan have presented the motion known as “Memorandum of the Four”, to the Parliament Group of Republican People’s Party (CHP), in which it contained wishes of full democracy for Turkey, and transition to a multi-party system. The motion was rejected, for reasons that it was going to cause a change of the existing legislations/laws, and the place to negotiate such proposals was not the Parliament Group of CHP but the Turkish Grand National Assembly (TBMM) itself. Thus Menderes and Köprülü who had signed the motion decided to carry out their fight in front of the public by using the media; they have started to voice their wishes of democracy through the articles they have wrote at the Vatan Newspaper which was described as an “opponent” by CHP, and with their statements. The articles of Menderes and Köprülü published by Vatan Newspaper have disturbed the CHP management. Reasoning that their behavior and attitudes during the Parliament meetings were not overlapping with the part principles, an inquiry was started on both of them by the CHP management. As a result of this inquiry the removal of Menderes and Köprülü from CHP was decided on. With this study Menderes and Köprülü’s removal process from Republican People’s Party will be evaluated in the light of archival documents, newspapers of the period and revised and compilation works
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 490.1/5.27.17.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 490.1/572.2277.3.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem: VII, C. 15, Birleşim: 26.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem: VII, C. 17, Birleşim: 54.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem: VII, C. 17, Birleşim: 55.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem: VII, C. 17, Birleşim: 57.
APA UZMAN N (2017). ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. , 205 - 228.
Chicago UZMAN NASRULLAH ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. (2017): 205 - 228.
MLA UZMAN NASRULLAH ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. , 2017, ss.205 - 228.
AMA UZMAN N ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. . 2017; 205 - 228.
Vancouver UZMAN N ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. . 2017; 205 - 228.
IEEE UZMAN N "ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI." , ss.205 - 228, 2017.
ISNAD UZMAN, NASRULLAH. "ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI". (2017), 205-228.
APA UZMAN N (2017). ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. Tarih Araştırmaları Dergisi, 36(62), 205 - 228.
Chicago UZMAN NASRULLAH ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. Tarih Araştırmaları Dergisi 36, no.62 (2017): 205 - 228.
MLA UZMAN NASRULLAH ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. Tarih Araştırmaları Dergisi, vol.36, no.62, 2017, ss.205 - 228.
AMA UZMAN N ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2017; 36(62): 205 - 228.
Vancouver UZMAN N ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2017; 36(62): 205 - 228.
IEEE UZMAN N "ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI." Tarih Araştırmaları Dergisi, 36, ss.205 - 228, 2017.
ISNAD UZMAN, NASRULLAH. "ADNAN MENDERES VE M. FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NDEN İHRAÇLARI". Tarih Araştırmaları Dergisi 36/62 (2017), 205-228.