2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması

SABAN, Yakup; ELMAS, RIDVAN; AYDOĞDU, Bülent

2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması

Yakup SABAN, (Afyon Kocatepe Üniversitesi)

Bülent AYDOĞDU, (Yrd. Doç. Dr., Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü,)

Rıdvan ELMAS (Yrd. Doç. Dr., Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü,)

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

23 0

Yıl: 2014 Cilt: 0 Sayı: 32 Sayfa Aralığı: 62 - 85 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması

Öz:

2005 yılında hazırlanan Fen ve Teknoloji dersi öğretim programı 2013 yılından itibaren kademeli olarak yerini Fen Bilimleri dersi öğretim programına bırakacaktır. Öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini kazanması her iki öğretim programının vizyonunda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı 2005 ve 2013 Fen Bilgisi dersi öğretim programlarının 4 ve 5. sınıf düzeylerini bilimsel süreç becerileri açısından karşılaştırmaktır. Her iki öğretim programı temel ilkeler, içerik, hedefler, öğrenme-öğretme süreci ve değerlendirme olmak üzere beş boyutta analiz edilmiştir. Araştırmanın veri toplama araçları bu iki yıla ait öğretim programlarıdır. Araştırma verilerine nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi ve içerik analizi yöntemleriyle ulaşılmıştır. Hedeflerin analizinde her bir kazanım, diğer bölümlerin analizinde ise her bir cümle analiz birimi olarak kabul edilmiştir. Çalışma sonuçları temel ilkeler temasında 2013 programının genel amaçlarında 2005 programının aksine bilimsel süreç becerilerine yönelik vurgular olduğunu; içerik temasında 2005 programında 2013 programının aksine bilimsel süreç becerilerinin ünitelere dağılımının ünite odağı bölümünde açıklandığını; kazanımlar temasında 2005 programında bilimsel süreç becerileri kazanımları verildiğini ve yeri geldikçe bilgi kazanımlarıyla eşleştirildiğini; öğrenme-öğretme süreci temasında 2005 programında 2013 programının aksine etkinlik örneklerinin bilimsel süreç becerileriyle eşleştirildiğini; değerlendirme temasında her iki programda doğrudan vurguyla karşılaşılmamakla birlikte 2005 programındaki örnek değerlendirme formlarında bilimsel süreç becerilerinin vurgulandığını göstermiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

The Comparison of 2005 and 2013 Science Curricula for Science Process Skills in 4th and 5th Grades

Öz:

New curriculum has been disseminated gradually since 2013. Both former and recent curricula include science process skills as a key factor in their visions. The aim of this research is to compare 4th and 5th grade levels of both curricula in various aspects for science process skills. These are basic principles, content, aims and objectives, learning and teaching processes, measurement and evaluation. Content and document analysis were used as data collection procedures. The unit of analysis was sentences in the both curricula documents. The 2013 curriculum was emphasized more on science process skills than 2005 curriculum in basic principles section however the 2005 curriculum made more explanations and presented the relationships between the science process skills and the related units and activities in depth in content section. In addition, the matching of the educational goals and science process skills were presented when necessary in the 2005 curriculum. In the measurement and evaluation part, sample forms are included the emphasis of the science process skills in 2005 curriculum. As a result the 2005 curriculum made more emphasis on the science process skills clearly but the new curriculum made this more covert and teachers need to reveal this hidden relationship between science process skills and educational goals and objectives.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AktamıG, H. ve Ergin, E. (2007). Bilimsel süreç ile bilimsel yaratıcılık arasındaki iliGkinin belirlenmesi. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi 33 (1), 11-23.
Altınok, M. A. ve Tunç, T. (2013). Bilimsel süreç becerileri bağlamında geçmiG Türk fen programlarının karGılaGtırmalı incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(4), 22-55.
Ango, M. L. (2002). Mastery of science process skills and their effective use in the teaching of science: An Educology of Science Education in the Nigerian Context. International Journal of Educology, 16 (1), 11-30.Aslan-Efe, H., Efe, R. ve Yücel, S. (2012). Ortaöğretim Biyoloji Ders Kitaplarında Yer Alan Etkinliklerin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (24), 1-20.
Aydoğdu, B. (2009). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, bilimin doğasına yönelik görüşlerine, laboratuvara yönelik tutumlarına ve öğrenme yaklaşımlarına etkileri. YayınlanmıG Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Gzmir.
Aydoğdu, B. ve Ergin, Ö. (2012). Fen ve teknoloji dersi "Kuvvet ve Hareket" ünitesine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliGtirilmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 49-62.
Bağcı-Kılıç, G. (2003). Üçüncü uluslar arası matematik ve fen araGtırması (TIMMS) : Fen Öğretimi, Bilimsel AraGtırma ve Bilimin Doğası. İlköğretim Online E- Dergi, 2(1), 42- 51.
Bağcı-Kılıç, G., Haymana, F. ve Bozyılmaz, B. (2008). Glköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programının bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(150), 52-63.
BaGdağ, G. (2006). 2000 yılı fen bilgisi dersi ve 2004 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programlarının bilimsel süreç becerileri yönünden karşılaştırılması. YayınlanmamıG Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Böyük, U., Tanık, N. ve Saraçoğlu, S. (2011). Glköğretim ikinci kademe öğrencilerinin bilimsel süreç beceri düzeylerinin çeGitli değiGkenler açısından incelenmesi. TUBAV Bilim Dergisi, 4(1), 20-30.
Büyükkurt, D. (2010). Yeni fen ve teknoloji programı "bilimsel süreç becerileri" kazanımları açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. YayınlanmamıG Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars.
Celep, A. ve Bacanak, A. (2013). Yüksek lisans yapan öğretmenlerin bilimsel süreç becerileri ve kazandırılması hakkındaki görüGleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(1), 56-78.
Cesur, D. (2011). İlköğretim 4. ve 5. sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının bilimsel süreç becerileri açısından öğretmen düşüncelerine göre değerlendirilmesi: Afyonkarahisar ili örneği. YayınlanmamıG Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
Chan, M. T. (2002). The teaching of science process skills: primary teachers' self-perception. Asia-Pacific Journal of TeacherEducation&Development, 5 (1), 91-11Çakar, E. (2008). 5. sınıf fen ve teknoloji programının bilimsel süreç becerileri kazanımlarının gerçekleşme düzeylerinin belirlenmesi. YayınlanmamıG Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Çelik, P. (2013). Probleme dayalı öğrenmenin öğretmen adaylarının fizik dersi başarısı, öğrenme yaklaşımları ve bilimsel süreç becerileri üzerindeki etkisi. YayınlanmamıG Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi: Gzmir.
Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. ve Turgut, F. (1997). Fizik öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi GeliGtirme Projesi.
Demirel, Ö. (2011). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. (15. basım). Ankara: Pegem Akademi.
Ercan- Özaydın, T. (2010). İlköğretim yedinci sınıf fen ve teknoloji dersinde 5E öğrenme halkası ve bilimsel süreç becerileri doğrultusunda uygulanan etkinliklerin, öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi. YayınlanmamıG Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Gzmir.
Ergüder, Ü., Terzioğlu, T., Tekeli, G., KağıtçıbaGı, Ç., Gürkayanak, G., Sevük, S., AGkar, P., ve diğer. (2005). Yeni öğretim programlarını inceleme ve değerlendirme raporu. http://ilkogretim-online.org.tr/vol5say1/yenimufredat_raporu%5B1%5D.pdf
adresinden 12 Ocak 2014 tarihinde indirilmiGtir. Ertek, Y., Ertek, E. ve Güneş, B. (2013). Bilimsel süreç becerileri ile fizik öğretim programında yer verilen problem çözme becerileri arasındaki iliGkinin incelenmesi. FEAD Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(2), 110-121.
Germann, P.J. (1994). Testing a model of science process skills acquisition: an interaction with parents' education, preferred language, gender, science attitude, cognitive development, academic ability, and biology knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 31 (7), 749-783.
Harlen, W. (1999). Purpoce and procedures for assessing science process skills. Assessment in Educations, 6(1), 129-144.
GGman, A. ve Eskicumalı, A. (2006). Öğretimde planlama ve değerlendirme. (5. basım). Ankara: Sempati Yayınları.
Karaca, D. (2011). Yaparak yazarak bilim öğrenmenin gene fizik laboratuarı-I dersinde öğretmen adaylarının akademik başarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. YayınlanmamıG Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
Kurnaz, F. B. (2013). İlkokul 4. sınıflar için hazırlanan bilimsel süreç becerileri programının etkililiğinin belirlenmesi. YayınlanmamıG Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.Martin, D. J. (2012). Elelmentary science methods: constructivist approach (6. edition). USA: Cengage Learning.
MEB (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı. Ankara. MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çeviren). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. (second edition). California: SAGE Pub. Inc.
Opateye, J. A. (2012). Developing and assessing science and technology process skills in Nigerian universal basic education environment. Journal of Education and Society Research, 2(1), 34-42.
Ostlund, K. L. (1992). Science process skills: assessing hands-on student performance. New York: Addison-Wesley.
Rubin, R.L. ve Norman, J.T. (1992). Systematic modeling versus learning cycle: comparative effects on integrated science process skills achievement. Journal of Research in Science Teaching, 29(1), 715-727.
Saat, R.M. (2004). The acquisition of integrated science process skills in a web-based learning environment. Research in Science ve Technological Education, 22(1), 23- 40.
Saban, Y., Aydoğdu, B. ve Elmas, R. (2014). 2005 ve 2013 fen bilgisi öğretim programlarının 4. ve 5. sınıf düzeylerinin bilimsel süreç becerileri açısından karGılaGtırılması. ICEMST 2014, 16-18 Mayıs 2014, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
gahin- Pekmez, E. (2000). Procedural understanding: teachers perception of conceptual basis of pratical work. PhD Thesis, University of Durham, Durham.
genyüz, G. (2008). 2000 yılı fen bilgisi ve 2005 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programlarında yer alan bilimsel süreç becerileri kazanımlarının tespiti ve karşılaştırılması. YayınlanmamıG Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Toraman, S. ve Alcı, B. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersi öğretim programına iliGkin görüGleri. EKEV Akademi Dergisi, 17(56), 11-22.
Turan, F. (2012). 8. sınıf fen ve teknoloji öğretim programı ve ders kitabındaki bilimsel süreç becerilerinden ``gözlem`` becerisinin tespit edilmesi. 10. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 28-30 Haziran 2012 (s. 723), Niğde: Niğde Üniversitesi.
Uslu, S. (2011). Cumhuriyet dönemi fen programları üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. YayınlanmamıG Yüksek Lisans Tezi, Abant Gzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Wellington, J. (1994). Secondary science: contemporary issues and practical approaches. London: Routledge.
Yıldırım, A. ve gimGek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, H. ve Yiğit, N. (2011). Fen ve teknoloji dersi 6. sınıf öğretim programına yönelik öğrenci görüG ve beklentileri. Milli Eğitim Dergisi, 190(1), 269-292.
Zorlu, F., Zorlu, Y., Sezek, F. ve AkkuG, H. (2014). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ile seviye belirleme sınavı sonuçlarının karGılaGtırılması. EKEV Akademi Dergisi, 18 (59), 519-532.

APA	SABAN Y, AYDOĞDU B, ELMAS R (2014). 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. , 62 - 85.
Chicago	SABAN Yakup,AYDOĞDU Bülent,ELMAS RIDVAN 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. (2014): 62 - 85.
MLA	SABAN Yakup,AYDOĞDU Bülent,ELMAS RIDVAN 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. , 2014, ss.62 - 85.
AMA	SABAN Y,AYDOĞDU B,ELMAS R 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. . 2014; 62 - 85.
Vancouver	SABAN Y,AYDOĞDU B,ELMAS R 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. . 2014; 62 - 85.
IEEE	SABAN Y,AYDOĞDU B,ELMAS R "2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması." , ss.62 - 85, 2014.
ISNAD	SABAN, Yakup vd. "2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması". (2014), 62-85.

APA	SABAN Y, AYDOĞDU B, ELMAS R (2014). 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(32), 62 - 85.
Chicago	SABAN Yakup,AYDOĞDU Bülent,ELMAS RIDVAN 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.32 (2014): 62 - 85.
MLA	SABAN Yakup,AYDOĞDU Bülent,ELMAS RIDVAN 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.32, 2014, ss.62 - 85.
AMA	SABAN Y,AYDOĞDU B,ELMAS R 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 0(32): 62 - 85.
Vancouver	SABAN Y,AYDOĞDU B,ELMAS R 2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 0(32): 62 - 85.
IEEE	SABAN Y,AYDOĞDU B,ELMAS R "2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.62 - 85, 2014.
ISNAD	SABAN, Yakup vd. "2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. Sınıf Düzeylerinin Bilimsel Süreç Becerileri Açısından Karşılaştırılması". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32 (2014), 62-85.