Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi

ŞEN, Ahmet İlhan; ERTAŞ KILIÇ, HÜLYA

Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi

Hülya Ertaş KILIÇ, (Aksaray Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Eğitimi ABD, Türkiye,)

Ahmet İlhan ŞEN (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, OFMA Eğitimi Bölümü, Fizik Eğitimi ABD, Türkiye,)

Eğitim ve Bilim

27 7

Yıl: 2014 Cilt: 39 Sayı: 176 Sayfa Aralığı: 13 - 30 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi

Öz:

Araştırma 2009-2010 öğretim yılı bahar döneminde, Ankara'da bulunan bir Anadolu Lisesi'nde dokuzuncu sınıfta öğrenim gören, toplam 120 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bir kontrol grubu ve üç deney grubunun (Deney A, Deney B, Deney C) yer aldığı araştırmada fizik dersi, kontrol grubu öğrencileri ile mevcut programa uygun olarak yürütülmüştür. Deney A grubundaki öğrencilerle fizik dersi sınıf içerisinde, eleştirel düşünmeye dayalı olarak gerçekleştirilmiş, Deney B grubunda ise yalnızca okul dışı öğrenme etkinlikleri ile desteklenmiştir. Deney C grubu öğrencileri ile fizik dersi okul dışı öğrenme etkinlikleri ile birlikte eleştirel düşünme becerilerine dayalı olarak yürütülmüştür. Okul dışı öğrenme etkinlikleri Enerji Parkı, Feza Gürsey Bilim Merkezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Müzesi'nde gerçekleştirilmiştir. Ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desenin yöntemlerinin, öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerine etkisini tespit etmek amacıyla, İngilizceden Türkçeye uyarlaması yapılan "UF/EMI Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği", fizik dersine yönelik tutumlarına etkisini tespit etmek amacıyla "Fizik Dersi Tutum Ölçeği" ön test-son test olarak uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimleri ve fizik dersine yönelik tutumları arasında, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğunu göstermektedir. Okul dışı bilimsel etkinliklerle desteklenen eleştirel düşünmeye dayalı fizik öğretiminin, öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerinin geliştirilmesinde ve derse yönelik tutumlarının arttırılmasında yararlı olabileceği sonucuna ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akbıyık, C. ve Seferoğlu, S. S. (2006). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(32), 90-99.
Akınoğlu, O. (2001). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen bilgisi öğretiminin öğrenme ürünlerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Bapoğlu, S., Açıkgöz, F., Kapısız, Ö. ve Yılmaz, Ö. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmede drama yönteminin kullanılması. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 17-21.
Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Cohen, J., Cohen, P., West, S. G. ve Aiken, L. S. (2003). Applied multiple regression/correlation analysis for the behavioral sciences (3.bs.). Mahwah, New Jersey London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: Spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
Eldeleklioğlu, J. ve Özkılıç, R. (2008). Eleştirel düşünme eğitiminin pdr öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 25-36.
Ertaş Kılıç, H. ve Şen, A. İ. (2014). UF/EMI eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 1-12. doi:10.15390/EB.2014.3632
Eshach, H. (2006). Science literacy in primary schools and pre-schools (C.1). Dordrecht, Hollanda: Springer. Feuerstein, M. (1999). Media literacy in support of critical thinking. Journal of Educational Media, 24(1), 43-54. doi: 10.1080/1358165990240104
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education (8.bs.). New York: The McGraw Hill Companies.
Gürkaynak, İ., Üstel, F. ve Gülgöz, S. (2003). Eleştirel düşünme (1.bs.). İstanbul: Sabancı Üniversitesi, Eğitim Reformu Girişimi.
Irani, T., Rudd, R., Gallo, M., Ricketts, J., Friedel, C. ve Rhoades, E. (2007). Critical thinking instrumentation manual. 11 Ağustos 2011 tarihinde http://aec.ifas.ufl.edu/abrams/step/ctmanual.pdf adresinden erişildi.
Jay Bonk, C. ve Stevenson Smith, G. (1998). Alternative instructional strategies for creative and critical thinking in the accounting curriculum. Journal of Accounting Education, 16(2), 261-293. doi:10.1016/S0748-5751(98)00012-8
Kalaycı, Ş. (Ed.). (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Knapp, D. (2000). Memorable experiences of a science field trip. School Science and Mathematics, 100(2), 65-72. doi: 10.1111/j.1949-8594.2000.tb17238.x
Kocakülah, M. S. ve Kocakülah, A. (2006, Nisan). Öğrencilerin yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı olarak işlenen fizik dersine yönelik tutumları. Gazimağusa-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde düzenlenen 6. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı'nda bildiri olarak sunulmuştur.
Kurnaz, A. (2007). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde beceri ve içerik temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri, erişi ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Küçük, D. P. ve Uzun, Y. B. (2013). Müzik öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 327-345.
Lewalter, D. ve Geyer, C. (2009). Motivationale aspekte von schulischen Besuchen in naturwissenschaftlich-technischen Museen. Zeitschrift für Erziehungswissenschaft, 12(1), 28-44. doi:10.1007/s11618-009-0060
Marzano, R. J., Brandt, R. S., Hughes, C. S., Jones, B. F., Presseisen, B. Z., Rankin, S. C. ve Suhor, C. (1988). Dimensions of thinking: a framework for curriculum and instruction. Alexandria, Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
MEB (2007). Fizik dersi öğretim programı. Milli Eğitim Bakanlığı web sitesinden 10 Ekim 2011 tarihinde erişildi: http://ogm.meb.gov.tr/belgeler/fizik9.pdf
Melber, L. H. ve Abraham, L. M. (1999). Beyond the classroom: Linking with informal education. Science Activities, 36(1), 3-4.
Paul, R., Binker, A. J. A., Weil, D. ve Krekleau, H. (1990). Critical thinking handbook: 4th-6th grades - A guide for remodelling lesson plans in language arts, social studies and science. Rohnert Park, CA: Foundation for Critical Thinking.
Paul, R., Weil, D. ve Binker, A. J. A. (1990). Critical thinking handbook: K-3 rd grades - A guide for remodelling lesson plans in language arts, social studies & science. Rohnert Park, CA: Foundation for Critical Thinking.
Rodrigues, A. ve Oliveira, M. (2008, August). The role of critical thinking in physics learning. GazimağusaKıbrıs'ta düzenlenen GIREP 2008 Konferansı'nda bildiri olarak sunulmuştur.
http://lsg.ucy.ac.cy/girep2008 adresinden erişildi. Salmi, H. S. (1993). Science centre education: Motivation and learning in informal education. Master Thesis, University of Helsinki, Finland. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED363613.pdf adresinden erişildi.
Şengül C. ve Üstündağ T. (2009). Fizik öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimi düzeyleri ve düzenledikleri etkinliklerde eleştirel düşünmenin yeri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 237-248.
Şengül, C. (2007). Fizik öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğitim düzeyleri ve düzenledikleri etkinliklerde eleştirel düşünmenin yeri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Şentürk, E. (2009). The effect of science centres on students' attitudes towards science. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Şentürk, E. ve Özdemir, Ö. F. (2014). The effect of science centres on students' attitudes towards science, International Journal of Science Education, Part B: Communication and Public Engagement, 4(1), 1-24. doi:10.1080/21548455.2012.726754
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5.bs.). Boston: Pearson Education, Inc. Tishman, S., Jay, E. ve Perkins, D. N. (1993). Teaching thinking dispositions: From transmission to enculturation. Theory into Practice, 32(3), 147-153.
TÜBİTAK (2014). 4003-Bilim merkezi kurulması destek programı. TÜBİTAK web sitesinden 5 Haziran 2014 tarihinde erişildi: http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destekprogramlari/icerik-4003-bilim-merkezi-kurulmasi-destek-programi.
Yıldırım, H. İ. ve Şensoy, Ö. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimi üzerine eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen öğretiminin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 523-540.

APA	ERTAŞ KILIÇ H, ŞEN A (2014). Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. , 13 - 30.
Chicago	ERTAŞ KILIÇ HÜLYA,ŞEN Ahmet İlhan Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. (2014): 13 - 30.
MLA	ERTAŞ KILIÇ HÜLYA,ŞEN Ahmet İlhan Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. , 2014, ss.13 - 30.
AMA	ERTAŞ KILIÇ H,ŞEN A Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. . 2014; 13 - 30.
Vancouver	ERTAŞ KILIÇ H,ŞEN A Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. . 2014; 13 - 30.
IEEE	ERTAŞ KILIÇ H,ŞEN A "Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi." , ss.13 - 30, 2014.
ISNAD	ERTAŞ KILIÇ, HÜLYA - ŞEN, Ahmet İlhan. "Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi". (2014), 13-30.

APA	ERTAŞ KILIÇ H, ŞEN A (2014). Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 13 - 30.
Chicago	ERTAŞ KILIÇ HÜLYA,ŞEN Ahmet İlhan Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim 39, no.176 (2014): 13 - 30.
MLA	ERTAŞ KILIÇ HÜLYA,ŞEN Ahmet İlhan Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim, vol.39, no.176, 2014, ss.13 - 30.
AMA	ERTAŞ KILIÇ H,ŞEN A Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 13 - 30.
Vancouver	ERTAŞ KILIÇ H,ŞEN A Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 13 - 30.
IEEE	ERTAŞ KILIÇ H,ŞEN A "Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi." Eğitim ve Bilim, 39, ss.13 - 30, 2014.
ISNAD	ERTAŞ KILIÇ, HÜLYA - ŞEN, Ahmet İlhan. "Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi". Eğitim ve Bilim 39/176 (2014), 13-30.