Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi

ARAL, NERİMAN; ÜNAL, MERVE

Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi

Merve ÜNAL, (İnönü Üniversitesi)

Neriman ARAL (Ankara Üniversitesi)

Eğitim ve Bilim

13 2

Yıl: 2014 Cilt: 39 Sayı: 176 Sayfa Aralığı: 279 - 291 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi

Öz:

Bu araştırmada, anasınıfına devam eden altı yaş (60-72 ay) çocuklarının problem çözme becerilerini belirlemek ve deney yöntemine dayalı eğitim alan ile almayan çocukların problem çözme becerilerinde farklılık olup olmadığını saptamak amaçlanmıştır. Ön test, son test, kontrol gruplu deneme modelinin kullanıldığı araştırmada çalışma grubu olarak, 20122013 eğitim-öğretim yılında okul öncesi eğitime devam eden 22'si (11 kız, 11 erkek) deney, 20'si (11 kız, 9 erkek) kontrol grubu olmak üzere toplam 42 çocuk yer almıştır. Çocukların yaş ortalaması 64,38 aydır ve orta gelirli ailelerin çocuklarıdır. Deney grubundaki çocuklara ön test uygulamalarından sonra on hafta boyunca haftada iki gün "Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı" uygulanmıştır. Hazırlanan deney yöntemine bağlı eğitim programında yer alan etkinlikler, genel olarak çocukların bilimsel düşünebilme, karar verme ve problem çözme süreçlerini geliştirebilmelerine yönelik deneyleri içermektedir. Araştırmada, çocuklar ile ilgili bilgi almak amacıyla "Genel Bilgi Formu" ve çocukların problem çözme becerilerini belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan ve geçerlik güvenirliği yapılan "Fen Eğitiminde Problem Çözme Ölçeği (FPÇÖ)" kullanılmıştır. Elde edilen veriler Mann Whitney U, bağımsız gruplarda t testi ve Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre, Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'na katılan deney grubundaki çocukların Fen Eğitiminde Problem Çözme Ölçeği puan ortalamaları ile kontrol istatistiksel olarak 0,05 anlamlı fark gözlenmiştir. Deney grubundaki çocukların puanları kontrol grubu çocukların puanlarına göre daha yüksek bulunmuştur. Bu sonuç, anasınıfına devam eden çocuklara uygulanan Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın çocuklara problem çözme becerilerini kazandırmada etkili olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akgül, M. E. (2007). Fen ve doğa etkinlikleri uygulama kitabı. İstanbul: Morpa.
Altun, M., Dönmez, N., İnan, H. Taner, M. ve Özdilek, Z. (2001). Altı yaş grubu çocukların problem çözme stratejileri ve bunlarla ilgili öğretmen ve müfettiş algıları, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 211-230.
Andrews, G. ve Knighton, K. (2010). 100 bilimsel deney (A. İ. Başgül, Çev.). Ankara: TÜBİTAK yayınları.
Anlıak, Ş. ve Dinçer, Ç. (2005). Farklı eğitim yaklaşımları uygulayan okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların kişilerarası problem çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakülte Dergisi, 38(1), 149-166.
Arı, R. ve Seçer, Ş. Z. (2003). Farklı ana baba tutumlarının çocukların psikososyal temelli problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 10, 451- 463.
Aydede, M. N. ve Matyar, F. (2009). Aktif öğrenme yaklaşımının fen bilgisi dersindeki akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 137-152.
Ayvacı, H. Ş., Devecioğlu, Y., Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. 14 Mayıs 2005 tarihinde erişildi: http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek5/b_kitabi/pdf/ogretmenyetistirme/bildiri/t277d.pdf.
Bal, S. (1993). Anaokullarında fen çalışmaları. 9. Ya-pa okul öncesi eğitimi ve yaygınlaştırma semineri kitabı içinde (s. 141-152). İstanbul: Ya-pa yayıncılık.
Balat, U. G. ve Önkol, L. (2010). Okul öncesi dönemde fen eğitimi öğretim yöntemleri. B. Akman, U.G. Balat ve T. Güler (Yay. Haz.). Okul öncesi dönemde fen eğitimi içinde (ss. 89-129). Ankara: Pegema.
Bearison, D. J., Magzeman, J. S. ve Filardo, E. K. (1986). Socio-cognitive conflict and cognitive growth in young children. Merrill-Palmer Quaterly, 32(1), 51-72.
Bell, R., Smetana, L. ve Binns I. (2005). Simplifying inquiry instruction. The Science Teacher, 72(7), 30-34.
Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegema. Büyüköztürk, Ş, Çakmak-Kılıç, E., Akgün, E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (3.bs.). Ankara: Pegema
Büyüktaşkapu, S., Çeliköz, N. ve Akman, B. (2012). Yapılandırmacı bilim eğitimi programının 6 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 275-292.
Chaille, C. ve Britain, L. (2003). The young children as scientist (3.bs.). USA: Pearson. Charlesworth, R. ve Lind, K. K. (2003). Math and science for young children (4. bs.). USA: Delmar.
Çağdaş, A. ve Yıldız, F. Ü. (2003). Deneysel yaratıcılık programının 4-5 yaş çocuklarının bilişsel gelişimine olan etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 31-328.
Çeken, R. (2002). Yedinci sınıf öğrencilerine basınç kavramının öğretilmesinde aktivitelerin etkisinin araştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Dağlıoğlu, H. E. ve Çakır, F. (2007). Erken çocukluk döneminde düşünme becerilerinden planlama ve derin düşünmenin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 32(144), 28-35.
Demiriz, S. ve Ulutaş, İ. (2000). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki fen ve doğa etkinlikleriyle ilgili uygulamaların belirlenmesi. IV. Fen bilimleri eğitim kongresi içinde (s. 86-90). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Dereli, E. (2008). Çocuklar için sosyal beceri eğitim programının 6 yaş çocukların sosyal problem çözme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Dharmadasa, I. ve Silvern, S. B. (2000). Children's conceptualization of force: Experimenting and problem solving. Journal of Research in Childhood Education, 15(1), 88-103.Doğru, M., Arslan A. ve Şeker, F. (2011). Okul öncesinde uygulanan fen etkinliklerinin 5-6 yaş çocukların problem çözme becerilerine etkisi. III. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, 4-7 Mayıs, 2011 içinde (s. 291-316). Girne, Kıbrıs.
Drons, C. ve Given, H. (2005). An exploration of how water moves. 20 Eylül 2005 tarihinde erişildi: http://tufts.edu/as/wright_center/lessons/pdf/docs/general_sci.html
Edom, H. ve Woodward, K. (2006). Deneylerle bilim 2 ( A. Turak, Çev.). Ankara: TÜBİTAK yayınları.
Ercan, H., Yalçın, S. (2013). Oyun tercihini etkileyen faktörler, çocuklarımıza oyun ve oyuncak seçerken dikkat etmemiz gereken noktalar. 12 Mart 2013 tarihinde erişildi: http://www.trnet.com.tr/saglik/cocuk_sagligi_oyunun_katkisi.shtml
Ergin, Ö., Pekmez, E. Ş. ve Erdal, S. Ö. (2005). Kuramdan uygulamaya deney yoluyla fen öğretimi. İzmir: Kanyılmaz matbaası.
Faulkner-Schneider, L. A. (2005). Child care teachers' attitudes, beliefs, and knowledge regarding science and the impact on early childhood learning opportunities. Unpublished Bachelor of Science, University of Oklahoma, Norman, Oklahoma.
Fawcett, L. M. ve Garton, F. A. (2005). The effect of peer collaboration on children's problem-solving ability. British Journal of Educational Psychology, 75(2), 157-169.
Flick, B. L. (1993). The meanings of hands-on science. Journal of Science Teacher Education, 4(1), 1-8.
French, L., Conezio, K. ve Boynton, M. (2000). Using Science as the hub of an integrated early childhood curriculum: The ScienceStart! Curriculum. Arlington, VA: National Science Foundation. Developmental Psychology, 25(1), 139-151.
Garbett, D. (2003). Science education in early childhood teacher education: putting forward a case to enhance student teachers'confidence and competence. Research in Science Education, 3, 467-481.
Gauvain, M. ve Rogoff, B. (1989). Collaborative problem solving and children's planning skills. Developmental Psychology, 25(1), 139-151.
Gök, T. ve Sılay İ. (2009). Problem çözme stratejilerinin öğrenilmesinde işbirlikli öğrenme yönteminin etkileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 58-76.
Graham, J., Mellett, P., Challoner, J. ve Angliss, S. (2010). Bilim kütüphanem 150 fantastik deney (A. Berktay, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası yayınları.
Green, D. M. (1996). 474 Science activities for young children. USA: Delmar. Güler, D. ve Bıkmaz, H. (2002). Ana sınıflarında fen etkinliklerinin gerçekleştirilmesine ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulamaları, 1(2), 249-267.
Haury, D. L. ve Rillero, P. (1994). Perspectives of hands-on science teaching. 12 Ağustos 2008 tarihinde erişildi: http://www.ncrel.org/sdrs/areas/issues/content/cntareas/science/eric/eric-toc.htm
Heddle, R. ve Shipton P., (2010). Deneylerle bilim 3. (Y. U. Yazgan, Çev.). Ankara: TÜBİTAK yayınları.
Helm, H. J. ve Gronlund, G. (2000). Linking standarts and engaged learning in the early years. Early Childhood Research and Practice, 2(1). 30 Haziran 2006 tarihinde http://ecrp.uiuc.edu/v2n1/helm.html adresinden erişildi.
Hong, S. Y. (2008). Two approaches to teaching young children science concept/vocabulary and scientific problem solving skills. Unpulished Ph.D. Thesis. Purdue University, Indiana.
Johnson, D. W. (1992). Cooperative learning. Increasing college faculty instructional productivity. 27 Mart 2012 tarihinde http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED343465 adresinden erişildi.
Kallery, M. (2004). Early years teachers'late concerns and perceived needs in science: an explotory study. Europan Journal of Teacher Education, 27(2), 147-165.
Kamay, P. O. ve Kaşker, Ş. Ö. (2006). İlk fen deneylerim. Ankara: Smg Yayıncılık. Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Karamustafaoğlu, S., Üstün, A. ve Kandaz, U. (2004). Okul öncesi öğretmen adaylarının fen ve doğa etkinliklerini uygulayabilme düzeylerinin belirlenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 6-9
Temmuz 2004. 14 Mayıs 2005 tarihinde https://pegem.net/dosyalar/dokuman/158.pdf adresinden erişildi.
Kargı, E. (2009). Bilişsel yaklaşıma dayalı kişilerarası sorun çözme becerileri kazandırma (BSÇ) programının etkiliği: Okul öncesi dönem çocukları üzerinde bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Korwin A. R. ve Jones R. E. (1990). Do hands-on, technology-based activities enhance learning by reinforcing cognitive knowledge and retention? Journal of Technology Education, 1(2), 26-33.
Laçin, C. (2003). İlköğretim fen bilgisi öğretiminde ev laboratuvarı yönteminin kullanılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Lambert, E. B. (2001). Metacognitive problem solving in preschoolers. Australian Journal of Early Childhood, 26(3), 24-30.
Levitt, K. (2001). An analysis of elemantary teachers'beliefs regarding the teaching and learning of science. Science Education, 86, 1-21.
Light, P. ve Glachan, M. (1985). Facilitation of individual problem solving through peer interaction. Educational Psychology: An International Journal of Experimental Educational Psychology, 5(3-4), 217- 225.
Lind, K. K. (2000). Exploring science in early childhood education. USA: Delmar. Mirzaie, R. B., Hamidi, F. ve Anaraki, A. (2009). A study on the effect of science activities on fostering creativity in preschool children. Journal of Turkish Science Education, 6(3), 81-90.
Ornstein, A. (2006). The freguency of hands-on n experimentation and student attitudes toward science: A statistically signifcant relation (2005-51-Ornstein). Journal of Science Education and Technology, 15(3), 285-297.
Owens, C. V. (1999). Conversational science 101A: Talking it up! Young Children, 54(5), 4-9.
Önen, F. ve Gürdal, A. (2006). Fen deneylerinin okul öncesi ve ilköğretim 1. kademe öğrencileriyle yaratıcı düşünmeye yönelik uygulanması. I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Konferansı, 30 Haziran- 3 Temmuz 2004, Bildiri Kitabı-1 (s.186-199), İstanbul: Yapa.
Özdil, G. (2008). Kişilerarası problem çözme becerileri eğitimi programının okul öncesi kurumlara devam eden çocukların kişilerarası problem çözme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
Parlakyıldız, B. ve Aydın, F. (2004). Okul öncesi dönem fen eğitiminde fen ve doğa köşesinin kullanımına yönelik bir inceleme. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 6-9 Temmuz 2004, 14 Mayıs
2005 tarihinde https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/115.pdf adresinden erişildi. Perlmutter, M., Behrend, S. D., Kuo, F. ve Muller, A. (1989). Social influences on children's problem solving. Developmental Psychology, 25(5), 744-754.
Potter, J. (2005). Çocuklar için çok kısa sürede yapılabilecek fen deneyleri (H.Yılmaz, B. Çavaş, P. H. Çavaş, Çev.). Ankara: Palme.
Ramani, G. B. (2005). Cooperative play and problem solving in preschool children. Unpublished PhD Thesis University of Pittsburgh, Pittsburgh. 10 Mart 2013 tarihinde http://search.proquest.com/docview/305444971/fultextPDF?accountid=16268 adresinden erişildi.
Raviv, D. (2004). Hands-on activities for innovative problem solving. American Society for Engineering Education. 12 Ocak 2013 tarihinde http://ree.stanford.edu/archive07/usa/notes/2004-897Final.pdf adresinden erişildi.
Satterthwait, D. (2010). "Why are 'hands-on' science activities so effective for student learning?". Teaching Science, 56(2), 7-10.Schiller, P. ve Hastings, K. (1998). The complete resource book for preschoolers. Maryland: Gryphon House Beltsville.
Seeler, D. C., Turnwald, K. H. ve Bull, K. S. (1994). From teaching to learning. Journal of Veterinary Medical Education, 21(1), 7-12.
Söker, S. (1998). İşbirlikli (ortak çalışma yoluyla) ile öğretmenin şarkı öğretimine etkileri, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Stangl, J. (1993). The little scientist: An activity lab/40 science projects! for ages 4-6. USA: McGraw-Hill.
Stangl, J. (1994). Science toolbox. Making and using the tools of science. USA: McGraw-Hill.
Stoll, J., Hamilton, A., Oxley, E., Eastman, A. M. ve Brent, R. (2012). Young thinkers in motion. Problem solving and physics in preschool. Young Children, 67(2), 20-26.
Şahin, F. (2000). Okul öncesinde fen bilgisi öğretimi ve aktivite örnekleri. İstanbul: Yapa.
Şahin, F. ve Yıldırım, M. (2006). Okul öncesinde örnek olaya dayalı problem çözme ile ilgili bir araştırma. I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Konferansı, 30 Haziran-3 Temmuz 2004, Bildiri Kitabı-1 (s.201-210), İstanbul: Yapa.
Şimşek, N. ve Çınar, Y. (2008). Okul öncesi dönemde fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Anı.
Tahta, F. (2010). Erken çocuklukta fen eğitimi ve eğlenceli deneyler. Ankara: Eğiten Kitap.
Tsai, C. C. (1999). Laboratory exercises help me memorize the scientific truths': A study of eighth graders' scientific epistemological views and learning in laboratory activities. Science Education, 83(6), 654-674.
Turpin, T. ve Cage, B. N. (2004). The effects of an integrated activity-based science curriculum on student achievement, science process skills and science attitudes. Electronic Journal of Literacy through Science, 3, 1-15.
Üçok, K. (2004). Deneyler, anasınıfı, 1, 2, 3. Ankara: TÜBİTAK yayınları.
Ünal, M. ve Aral, N. (2010). Bilim ve çocuk. Çağdaş Eğitim Dergisi, 35(378), 35-42.
Ünal, M. ve Aral, N. (2014). Fen eğitiminde problem çözme ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Eğitim ve Bilim, 39(176), 267-278.
Wang, D. (1994). A working laboratory [abstract]. The Science Teacher, 61(2), 26-29.
Worth, K. ve Grollman, S. (2003). Worm, shadows, and whirlpools: Science in the early childood classroom. Washington DC: Heinemann.
Zeytun, S. (2010). Okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcılık ve problem çözme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

APA	ÜNAL M, ARAL N (2014). Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. , 279 - 291.
Chicago	ÜNAL MERVE,ARAL NERİMAN Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. (2014): 279 - 291.
MLA	ÜNAL MERVE,ARAL NERİMAN Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. , 2014, ss.279 - 291.
AMA	ÜNAL M,ARAL N Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. . 2014; 279 - 291.
Vancouver	ÜNAL M,ARAL N Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. . 2014; 279 - 291.
IEEE	ÜNAL M,ARAL N "Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi." , ss.279 - 291, 2014.
ISNAD	ÜNAL, MERVE - ARAL, NERİMAN. "Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi". (2014), 279-291.

APA	ÜNAL M, ARAL N (2014). Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 279 - 291.
Chicago	ÜNAL MERVE,ARAL NERİMAN Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim 39, no.176 (2014): 279 - 291.
MLA	ÜNAL MERVE,ARAL NERİMAN Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.39, no.176, 2014, ss.279 - 291.
AMA	ÜNAL M,ARAL N Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 279 - 291.
Vancouver	ÜNAL M,ARAL N Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 279 - 291.
IEEE	ÜNAL M,ARAL N "Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi." Eğitim ve Bilim, 39, ss.279 - 291, 2014.
ISNAD	ÜNAL, MERVE - ARAL, NERİMAN. "Deney Yöntemine Dayalı Eğitim Programı'nın 6 Yaş Çocuklarının Problem Çözme Becerilerine Etkisinin İncelenmesi". Eğitim ve Bilim 39/176 (2014), 279-291.