Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi

SEÇER, ISMAIL

Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi

İsmail SEÇER (Atatürk Üniversitesi)

Eğitim ve Bilim

5 2

Yıl: 2014 Cilt: 39 Sayı: 176 Sayfa Aralığı: 369 - 382 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi

Öz:

Bu araştırmanın amacı ergenlerde anksiyete duyarlılığının obsesif kompulsif bozukluk üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubu Erzurum şehir merkezindeki ortaokul ve liselerde öğrenim görmekte olan öğrenciler arasından uygun örnekleme yöntemi ile belirlenen 542 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak için Obsesif Kompulsif Bozukluk Ölçeği Çocuk Formu ve Anksiyete Duyarlık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır. Araştırma sonucunda anksiyete duyarlılığı ile obsesif kompulsif belirtiler (OKB) arasında anlamlı ilişki olduğu ve anksiyete duyarlılığının OKB örtük değişkeni üzerinden şüphekontrol, obsesyon, etkisizleştirme, istifçilik, temizlik ve düzen alt boyutları üzerinde doğrudan ve dolaylı olarak anlamlı etkilere sahip olduğu ve anksiyete duyarlılığının obsesif kompulsif belirtilerin anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik Psikoloji Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Amerikan Psikiyatri Birliği (1994). Mental bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı (DSM-IV). (Çev: Köroğlu, E. Ankara: Hekimler Birliği Yayınları
Barrett, P., Healy-Farrell, L. ve March, J. S. (2004). Cognitive behavioral family treatment of childhood obsessive-compulsive disorder: A controlled trial. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 43, 46-62.
Bayram, N. (2011). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. Ankara: Ezgi Kitabevi
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayınları
Calamari, J. E., Rector, N. A., Woodard, J. L., Cohen, R. J. ve Chik, H. M. (2008). Anxiety sensitivity and obsessive compulsive disorder, Assesment, 15(3), 351-363.
Cox, B. J., Endler, N. S., Norton, G. R. ve Swinson, R. P. (1991). Anxiety sensitivity and nonclinical panic attacks. Journal of Behaviour Research and Therapy, 29(4), 367-369.
Douglass, H. M., Moffitt, T. E., Dar, R., McGee, R. ve Silva, P.(1995). Obsessive-compulsive disorder in a birth cohort of 18-year-olds: Prevalence and predictors. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 34, 1424-1431.
Geller, D. A., Biederman, J., Jones, J., Park, K., Schwartz, S. ve Shapiro, S. (1988). Juvenile obsessivecompulsive disorder a developmental subtype of the disorder? A review of the pediatric literature. Journal of American Academi Child and Adolescent Psychiatry, 37, 420-427.
Ghasempour, A., Akbari, E., Azimi, Z., Ilbeygi, R. ve Hassanzadeh, S.(2012). Predicting obsessivecompulsive disorder on the basis of emotion regulation and anxiety sensitivity. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences. 15(2), 94-97.
Gökçakan, N. (2005). Bir obsesif-kompulsif bozukluk vakasında bilişsel-davranışçı terapi uygulaması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 81-90.
Grant, D.M, Beck, J.G. ve Davila, J. (2007). Does anxiety sensitivity predict symptoms of panic, depression, and social anxiety? Journal of Behaviour Research and Therapy, 45(9), 2247-2255.
Flament, M. F., Whitaker, A., Rapoport, J. L. ve Davies, M. (1988). Obsessive compulsive disorder in adolescence: An epidemiological study. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 27, 764-771.
Flament, M (1990). Epidemiology of obsessive-compulsive disorder in children and adolescents. Encephale, 16, 311-316.
Freeston, M. H., Rhéaume, J. ve Ladouceur, R. (1996). Correcting faulty appraisals of obsessional thoughts. Behavior Research and Therapy, 34(5), 433-446.
Foa, E., Coles, M., Huppert, J., Pasupuleti, R., Franklin, M. ve March, J.(2010). Development and Validation of a child version of the obsessive compulsive ınventory. Behavior Therapy, 41, 121-132.
Foa, E. B., Kozak, M. J., Salkovskis, P. M., Coles, M. E. ve Amir, N. (1998). The validation of a new obsessive compulsive disorder scale: The obsessive-compulsive ınventory. Psychological Assessment, 10, 206-214.
Heyman, I., Fombonne, E., Simmons, H., Ford, T., Meltzer, H. ve Goodman, R. (2003). Prevalence of obsessive-compulsive disorder in the British nationwide survey of child mental health. International Review of Psychiatry, 15, 178-184.
Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 55-65.
Karakaya, İ. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ed (Tanrıöğen, A.) Ankara: Anı Yayıncılık
Karno, M., Golding, J. M., Sorenson, S. B. ve Burnam, M. A. (1988). The epidemiology of obsessive compulsive disorder in five US communities. Archives General Psychiatry, 45, 1094-1099Kline, R. B. (2011). An easy guide to factor analysis. New York: The Guilford Press
Leonard, H. L., Lenane, M. C., Swedo, S. E., Rettew, D. C., Gershon, E. S. ve Rapoport, J. L.(1992). Tics
and Tourette's disorder: a 2-to 7-year follow-up of 54 obsessive-compulsive children. Amarican Journal of Psychiatry, 149, 1244-1251.
Mantar, A., Yemez, B. ve Alkın, T. (2010). Anksiyete duyarlılığı indeksi-3'ün Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(3): 225-234.
Marcoulides, G. ve Schumacher, R. (2001). New developments and Technıques ın structural Equatıon modelıng. London: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers McLaughlin, E. N., Stewart, S. H. ve Taylor, S. (2007). Childhood anxiety sensitivity index factors predict unique variance in DSM-IV anxiety disorder symptoms. Cognitive Behaviour Therapy, 36(4), 210-219.
Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamalari. Ankara: Detay Yayıncılık
Muris, P. (2007). An expanded childhood anxiety sensitivity index: its factor structure, reliability, and validity in a non-clinical adolescent sample. Behavior Research and Therapy, 37(4), 299-311.
Pauls, D. L., Alsobrook, J. P., Goodman, W., Rasmussen, S. ve Leckman, J. F. (1995). A family study of obsessive-compulsive disorder. Amarican Journal of Psychiatry, 152, 76-84.
Piacentini, J., Bergman, L., Keller, M. ve MacCracken, J. (2003). Functional impairment in children and adolescents with obsessive compulsive disorder. Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology, 13(Supppl. 1), 61-69.
Raines, A., Oglesby, M., Capron, D. ve Schmidt, D. (2014). Obsessive compulsive disorder and anxiety sensitivity: Identification of specific relations among symptom dimensions. Journal of ObsessiveCompulsive and Related Disorders, 3(2), 71-76.
Reiss, S. ve McNally, R. J. (1985). Expectancy model of fear.. S. Reiss, RR Bootzin (Eds). Theoretical issues in behavior therapy inside. San Diego, CA: Academic Press
Reiss, S., Peterson, R. A., Gursky, D. M. ve McNally, R. J. (1986). Anxiety sensitivity, anxiety frequency, and the prediction of fearfulness. Behavior Research and Therapy, 24(1), 1-8.
Robinson, L. J. ve Freeston, M. H. (2014). Emotion and internal experience in Obsessive Compulsive Disorder: Reviewing the role. Clinical Psychology Review, 34, 256-271.
Schumacher, R. ve Lomax, R. (2004). A beginner's guide to structual equation modelling. London: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers Seçer, İ. ve Gülbahçe, A. (2013). Çocuk ve ergenlerde anksiyete duyarlılık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: güvenirlik ve geçerlik çalışması. Middle Eastern & African Journal of Educational Research (MAJER). Özel sayı, 91-106.
Seçer, İ. (2014). Obsesif kompulsif bozukluk ölçeği çocuk formunun Türkçe'ye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 355-367
Stewart, S. E., Geller, D. A., Jenike, M., Pauls, D., Shaw, D. ve Mullin, B. (2004).Long-term outcome of pediatric obsessive-compulsive disorder: a meta analysis and qualitative review of the literature. Acta Psychiatry Scandinavian, 110, 4-13.
Storch, E. A., Geffken, G. R., Merlo, L. J., Mann, G., Duke, D. ve Munson, M. (2007). Family-based cognitive-behavioral therapy for pediatric obsessive-compulsive disorder: Comparison of intensive and weekly approaches. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 46, 469-478.
Silverman, W. K., Fleisig, W., Rabian, B. ve Peterson, R. A. (1991). Childhood anxiety sensitivity index. Journal of Clinical Child Psychology, 20(2), 162-168.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş; Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.Taylor, S., Koch, W. J. ve Woody, S. (1996). Anxiety sensitivity and depression: How are they related? Journal of Abnormal Psychology, 105(3), 474-479.
Tolin, D. F., Woods, M. C. ve Abramowitz, J. S. (2006). Disgust sensitivity and obsessive-compulsive symptoms in a non-clinical sample. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 37, 30- 40
Türkbay, T., Doruk, A., Erman, H. ve Söhmen, T. (2000). Obsesif kompulsif bozukluğun belirti dağılımının ve komorbiditesinin çocuk ve ergenler ile erişkinler arasında karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri, 3, 86-91.
Öner, P. ve Aysev, A.(2001). Çocuk ve ergenlerde obsesif kompulsif bozukluk. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, 10(11), 409-411
Valderhaug, R. ve Ivarsson, T. (2005). Functional impairment in clinical samples of Norweigan and Swedish children and adolescents with obsessive-compulsive disorder. European Child and Adolescent Psychiatry, 14, 164-173.
Wheaton, M., Mahaffey, B., Timpano, K., Berman, N. ve Abramowitz, J. (2012). The relationship between anxiety sensitivity and obsessive-compulsive symptom dimensions. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 4(3), 891-896.
Wheaton, M. G., Deacon, B. J., Mcgrath, P. B, Berman, N. C. ve Abramowitz, J. S. (2012). Dimensions of anxiety sensitivity in the anxiety disorders: Evaluation of the ASI-3. Journal of Anxiety Disorders, 26, 401-408.
Zohar, A. H.(1999). The epidemiology of obsessive-compulsive disorder in children and adolescents. Journal of Children and Adolescent Psychiatri Clinic, 8, 445-460.
Zinbarg, R. E., Barlow, D. H. ve Brown, T. A. (1997). Hierarchical structure and general factor saturation of the Anxiety Sensitivity Index: Evidence and implications. Psychological Assessment, 9, 277-284.

APA	SEÇER I (2014). Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. , 369 - 382.
Chicago	SEÇER ISMAIL Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. (2014): 369 - 382.
MLA	SEÇER ISMAIL Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. , 2014, ss.369 - 382.
AMA	SEÇER I Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. . 2014; 369 - 382.
Vancouver	SEÇER I Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. . 2014; 369 - 382.
IEEE	SEÇER I "Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi." , ss.369 - 382, 2014.
ISNAD	SEÇER, ISMAIL. "Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi". (2014), 369-382.

APA	SEÇER I (2014). Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 369 - 382.
Chicago	SEÇER ISMAIL Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Eğitim ve Bilim 39, no.176 (2014): 369 - 382.
MLA	SEÇER ISMAIL Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.39, no.176, 2014, ss.369 - 382.
AMA	SEÇER I Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 369 - 382.
Vancouver	SEÇER I Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(176): 369 - 382.
IEEE	SEÇER I "Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi." Eğitim ve Bilim, 39, ss.369 - 382, 2014.
ISNAD	SEÇER, ISMAIL. "Ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluk ile Anksiyete Duyarlılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli ile İncelenmesi". Eğitim ve Bilim 39/176 (2014), 369-382.