Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi

Geban, Ömer; YÜKSEL, Mehmet

Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi

Mehmet YÜKSEL, (Yenimahalle Alparslan Anadolu Lisesi)

Ömer GEBAN (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Fakültesi)

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

9 1

Yıl: 2015 Cilt: 30 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 299 - 312 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi

Öz:

Bu çalışmada kimya öğretmeni performansı, kimya öğretmeni özel alan yeterlikleri bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Kimya öğretmeni performansını değerlendirmek için önerilen yöntem üç adımdan oluşmaktadır: Önerilen yöntemin birinci adımında kimya öğretmeni özel alan yeterlikleri Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) tekniğinin öngördüğü modele dönüştürülmüştür. İkinci adımda AHP modelinde yer alan yeterliklerin yerel ağırlıkları ve ikili karşılaştırmaların tutarlılığı belirlenmiştir. Yöntemin son adımında ise kimya öğretmeni performansı yeterlikler temelinde öz değerlendirme yaklaşımı ile belirlenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, önerilen yöntemle kimya öğretmeni yeterliklerinin nispi önemlerinin belirlenebildiği görülmüştür. Çalışmada performans değerlendirmesinde temel alınan yeterlik alanları arasında kimya bilgisi alanının nispi önemi kimya eğitimi bilgisi ve kimya okuryazarlığından daha yüksek bulunmuştur. Çalışmanın bir diğer önemli sonucu ise, özel alan yeterlikleri temelinde öz değerlendirme yaklaşımı ile kimya öğretmeni performansının daha objektif bir şekilde AHP tekniği ile belirlenebilmesidir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Evaluation of Teacher Performance According to the Special Area Competencies of Chemistry Teachers

Öz:

This study tried to examine performance of a chemistry teacher within the context of the special area competencies of chemistry teachers. The method proposed to evaluate the performance of the chemistry teacher consists of three steps. In the first step, the special area competencies of the chemistry teacher were converted into the model estimated by the Analytic Hierarchy Process (AHP) technique. In the second step, the consistency of the local weights of the competencies and pairwise comparisons in the AHP model were determined. In the final, the performance of the chemistry teacher was determined by self-evaluation on the basis of these competencies. Among the competency areas, the relative importance of knowledge in the area of chemistry was found to be higher than that of chemistry literacy. Another finding was that, on the basis of special area competencies, performances of chemistry teachers can be evaluated more objectively with a self-evaluation approach using the AHP technique.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akşit, F. (2006). Performans değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri (Bigadiç ilköğretim öğretmenleri örneği). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 2, 76-101.
Altun, S. A. ve Çakan, M. (2008). Öğrencilerin sınav başarılarına etki eden faktörler: LGS/ÖSS sınavlarındaki başarılı iller örneği. İlköğretim Online, 7(1), 157-173.[Çevrim-içi: http://ilkogretim-online.org.tr] Erişim Tarihi: 14.03.2012.
Altun, S. A. ve Memişoğlu, S.P. (2008a). Performans değerlendirmesine ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 53, 7-24.
Altun, S. A. ve Memişoğlu, S. P.(2008b). İlköğretim okullarında çoklu veri kaynağına dayalı performans değerlendirmesine ilişkin nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 151-179.Altun, S. A. ve Memişoğlu, S. P. (2011). Çoklu veri kaynağına dayalı değerlendirmenin okul iklimine etkisi.
İlköğretim Online, 10(2), 743-756. [Çevrim-içi: http://ilkogretim-online.org.tr] Erişim Tarihi: 14.03.2012.
Altundepe, Ö. (1999). Orta öğretim kurumlarında öğretmen performansının değerlendirilmesi. D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 81-106.
Aslanargun, E. (2009). Öğretmen performansının değerlendirilmesi ve çoklu değerlendirme modeli. Milli Eğitim, 182, 239-258.
Atar, H. Y. & Atar, B. (2012a). Investigating the multilevel effects of several variables on Turkish students' science achievements on TIMSS. Journal of Baltic Science Education, 11(2), 115-126.
Atar, H. Y. & Atar, B. (2012b). Examining the Efffects of Turkish Education Reform on Students' TIMSS 2007 Sciences Achievements. Educational Science: Theory & Practice, 12(4), 2632-2636.
Aygün, S. Ç. (2008). Ankara ili genel liselerinde performansa dayalı denetimin uygulanmasına ilişkin öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. Balkar, B. ve Şahin, S. (2010). İlköğretim II. kademe öğretmenlerinin öğretmen performansını değerlendirme model ve uygulamalarına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 9(1), 396-412.[Çevrim-içi: http://ilkogretim-online.org.tr] Erişim Tarihi: 14.03.2012.
Barutçugil, İ. (2002). Performans Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık. Başol, G. ve Kaya, I. (2009).İlköğretim okulu öğretmenlerinin performanslarının okul yöneticileri tarafından değerlendirilmesi üzerine görüşleri. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Bostancı, B. A. ve Kayaalp, D. (2011). İlköğretim okullarında öğretmen performansının geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 127-140.
Bostancı, B. A. Yolcu, H. & Şap, H. (2010). Opinions of teachers and administrators towards the implementation of teacher performance management applications at public and private high School (Ankara sample). International Online Journal of Educational Sciences,2(2),378-402.[Çevrim içi: http://www.iojes.net/] Erişim Tarihi: 16.03.2012.
Büyüközkan, G. & Çifçi, G. (2012). A combined fuzzy AHP and Fuzzy TOPSIS based strategic analysis of electronic service quality in healthcare industry. Expert Systems with Applications, 39, 2341-2354.
Das, M. C., Sarkar, B. & Ray, S. (2012). A framework to measure relative performance of Indian technical institutionns using integrated fuzzy AHP and COPRAS methodology. Soci-Economic Planning Sciences, 46, 230-241.
DeCenzo, D.A.& Robbins, S.P. (2010). Human resource management (10th ed.). Singapore: John Willey&Sons. EARGED. (2001). Öğretmenlerin performans değerlendirme modeli ve sicil raporları. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
EARGED.(2006). Okulda performans yönetimi modeli. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
EARGED.(2008). Endüstri meslek lisesi ve teknik lise öğrencilerinin ÖSS başarısındaki düşüş nedenleri. Ankara: MEB.
Ekici, G. (2005). Lise öğrencilerinin öğrenci seçme sınavına (ÖSS) yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 82-90.
Eraslan, E. ve Algün, O. (2005). İdeal performans değerlendirme formu tasarımında analitik hiyerarşi yöntemi yaklaşımı. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20(1): 95-106.
Erarslan, A. (2009). Finlandiya'nın PISA'daki Başarısının Nedenleri: Türkiye İçin Alınacak Dersler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2), 238-248.
Expert Choice. (2000). Analytic hierarchy process (AHP) Software. Version 9.5, Expert Choice, Pittsburg, USA.
Güneş, S., Kavak, N., ve Yamak, H. (2011).Kimya öğretmen adaylarının özel alan yeterlik düzeyleri. II. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi.Erzurum: Atatürk üniversitesi. Işığıçok, E. (2008). Performans ölçümü, yönetimi ve istatistiksel analizi. Ekonometri ve İstatistik, 7, 1-23.
Joshi, R., Banwet, D.K., & Shankar, R. (2011). A Delphi-AHP-TOPSIS based benchmarking framework for performance improvement of a cold chain. Expert Systems with Applications, 38, 10170-10182.Kaptanoğlu, D. ve Özok, A.F. (2006). Akademik performans değerlendirmesi için bir bulanık model. ITÜ Dergisi, 5(1), 193-204.
Kaya, H. İ., Küçükoğlu, A., Taşgın, A., Ozan, C. ve Alak, G., (2011). Kimya öğretmeni adaylarının özel alan yeterliklerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. II. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi. Koçak, R. (2006). The validity and reliability of the teachers' performance evaluation scale. Educational Sciences: Theory & Practice, 6 (3),799-808.
MEB (2010), Orta öğretim projesi kimya öğretmeni özel alan yeterlikleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. MEB (2011). Kimya öğretmeni özel alan yeterlikleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Milani, A. S., Shanian, A. & El-Lahham, C. (2008). A decision-based approach for measuring human behavioral resistance to organizational change in strategic planning. Mathematical and Computer Modelling, 48, 1765-1774.
Ocak, G., Karataş, S.ve Ocak, İ. (2005). Okulda performans değerlendirme yöntemi hakkında fen bilimleri öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (Afyon-Erzurum il örneği).Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 27-40.
Okur, M. (2005). Milli Mücadele ve Cumhuriyetin İlk Yıllarında Milli ve Modern Bir Eğitim Sistemi Oluşturma Çabaları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 199-217. ÖSYM (2012).20.04.2012. 2012YGGS Sonuçları. [Çevrim içi: http:/.osym.gov.tr] Erişim tarihi: 17.04.2012.
Özdemir, M. S. (2002).Bir İşletmede Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanılarak Performans Değerlendirme Sistemi Tasarımı. Endüstri Mühendisliği Dergisi, 13(2), 2-11.
Özenç, B. ve Arslanhan, S.(2010). PISA 2009 Sonuçlarına İlişkin Bir Değerlendirme. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. http://www.tepav.org.tr/upload/files/1292255907- 8.PISA_2009_Sonuclarina_Iliskin_Bir_Degerlendirme.pdf. Erişim tarihi : 11.05.2013
Saaty, T. L. (1980). The analytic hierarchy process. New York: McGraw-Hill. Saaty, T. L. (1986). Axiomatic Foundation of the Analytic Hierarchy Process. Management Science. 32(7), 841-855.
Saaty, T. L. (1991). Some Mathematical Concepts of the Analytic Hierarchy Process, Behaviormetrika, 29, 1-9.
Saaty, T. L. (1994). How to make a decision: the analytic hierarchy process. Interfaces, 24(6), 19-43.
Sabuncuoğlu, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. Bursa: Ezgi Yayınları. Savaş, E., Taş, S.ve Duru, A. (2010). Matematikte öğrenci başarısını etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 113-132.
Sun, C-C.& Lin, G. T. R. (2009). Using fuzzy TOPSIS method for evaluating the competitive advantages of shopping websites. Expert Systems with Application,36(9), 11764-11771.
Sun, C. C. (2010). A performance evaluation model by integrating fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS methods. Expert Systems with Applications, 37, 7745-7754.
Tonbul, Y. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerine yönelik performans değerlendirme modelinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 173-188.
Uyargil, C., Adal, Z., Ataay, İ. D., Acar, A. C., Özçelik, A. O., Sadullah vd. (2013). İnsan kaynakları yönetimi. İstanbul. Beta Basım Yayın.
Uzun, S., Bütüner, S. Ö. ve Yiğit, N. (2010). 1999-2007 TIMSS Fen Bilimleri ve Matematik Sonuçlarının Karşılaştırılması: Sınavda En Başarılı İlk Beş Ülke-Türkiye Örneği. İlköğretim Online, 9(3), 1174-1188. http://ilkogretim-online.org.tr/vol9say3/v9s3m27.pdf. Erişim tarihi: 11.05.2013
Yüksel, İ ve Dağdeviren, M. (2006). Sosyo-teknik sistemlerde hatalı davranış riskini belirlemeye yönelik bir erken uyarı modeli. Gazi Üniversitesi, MMF Dergisi, 21(4), 791-799.

APA	YÜKSEL M, Geban Ö (2015). Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. , 299 - 312.
Chicago	YÜKSEL Mehmet,Geban Ömer Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. (2015): 299 - 312.
MLA	YÜKSEL Mehmet,Geban Ömer Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. , 2015, ss.299 - 312.
AMA	YÜKSEL M,Geban Ö Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. . 2015; 299 - 312.
Vancouver	YÜKSEL M,Geban Ö Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. . 2015; 299 - 312.
IEEE	YÜKSEL M,Geban Ö "Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi." , ss.299 - 312, 2015.
ISNAD	YÜKSEL, Mehmet - Geban, Ömer. "Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi". (2015), 299-312.

APA	YÜKSEL M, Geban Ö (2015). Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 299 - 312.
Chicago	YÜKSEL Mehmet,Geban Ömer Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 30, no.1 (2015): 299 - 312.
MLA	YÜKSEL Mehmet,Geban Ömer Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.30, no.1, 2015, ss.299 - 312.
AMA	YÜKSEL M,Geban Ö Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 30(1): 299 - 312.
Vancouver	YÜKSEL M,Geban Ö Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 30(1): 299 - 312.
IEEE	YÜKSEL M,Geban Ö "Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, ss.299 - 312, 2015.
ISNAD	YÜKSEL, Mehmet - Geban, Ömer. "Kimya Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine Göre Öğretmen Performansının Değerlendirilmesi". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 30/1 (2015), 299-312.