Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları

BALSOY, Gülhan

Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları

Gülhan BALSOY (Bilgi Üniversitesi)

Toplum ve Bilim

32 0

Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 134 Sayfa Aralığı: 5 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları

Öz:

Bu çalışmada Osmanlı toplumunda on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında izlenen doğum ve nüfus politikalarını inceleyeceğim. Bu dönemde yaşanan büyük demografik dönüşümler Osmanlı devlet adamlarının nüfusun geleceği konusundaki kaygılarını tetiklemiş, bu da kadın bedenin tıbbi ve hukuki biz gözetim altına alınmasıyla sonuçlanmıştır. Bu kitapta kadın bedenini ve doğurganlığını denetim altına almaya yönelik politikaların kurucu unsurlarından olduğunu iddia ettiğim dört meseleyi, ebelik, doğum, kürtaj ve hamileliği inceleyeceğim. Bu konuları incelemek suretiyle son derece mahrem olan ve özel alana giren cinsellik ve doğuma ilişkin deneyimlerin özel ve mahrem oldukları kadar politik konular olduğunu göstermeye çalışacağım. Bu çalışmada doğumun tıbbileştirilmesi ve ebeliğin profesyonelleşmesi; kürtajın yasaklanması; ve hamileliğin ve kısırlığın tıbbileştirilmesi konuları üzerinden geç Osmanlı nüfus politikalarının kadın bedeni üzerindeki tasarrufunu tartışacağım.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Abdülaziz Bey (1995) Osmanlı Adet, Merasim ve Tabirleri/Adat ve Merasim-i Kadime, Tabirat ve Muamelat-i Kavmiye-i Osmaniye, yay. haz. Kazım Arısan ve Duygu Arısan Günay, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Akgündüz, A. (1986) Mukayeseli İslam ve Osmanlı Hukuku Külliyatı, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Diyarbakır.
Akgündüz, A. (1988) Şer'iye Sicilleri: Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
Balsoy, G. (2013) The Politics of Reproduction in Ottoman Society, 1838-1890, Routledge. [(2015)
Kahraman Doktor İhtiyar Acuzeye Karşı: Geç Osmanlı Doğum Politikaları, Can Yayınları, İstanbul. (yayına hazırlanıyor)]
Beyinli, G. (2014) Elleri Tılsımlı: Modern Türkiye'de Ebelik, Ayizi Kitap, Ankara.
Bowen, D. L. (1997) "Abortion, Islam, and the 1994 Cairo Population Conference", International Journal of Middle East Studies, 29(2): 161-184.
Butler. J. (2008) Cinsiyet Belası, Metis, İstanbul.
Camiscioli, E. (2001) "Producing Citizens, Reproducing the 'French Race': Immigration, Demography, and Pronatalism in Early Twentieth-Century France", Gender & History, 13(3): 593-621.
Canning, K. (1994) "Feminist History after the Linguistic Turn: Historicizing Discourse and Experience", Signs, 19(2): 368-404.
Cole, J. H. (2000) The Power of Large Numbers: Population, Politics, and Gender in Nineteenth-Century France, Cornell University Press, Ithaca.
Davin, A. (1997) "Imperialism and Motherhood", F. Cooper ve A. L. Stoler (der.), Tensions of Empire: Colonial Cultures in a Bourgeois World içinde, University of California Press, Berkeley.
Debay, A. (1859) Hygiène et Physiologie du Mariage; Histoire Naturelle et Médicale de l'Homme et de la Femme Mariés; dans ses plus Curieux Détails. Théorie Nouvelle de la Procréation Mâle et Femelle, Stérilité, Impuissance, Imperfections Génitales, Moyens de les Combattre. Hygiène Spéciale de la Femme Enceinte et du Nouveau-né, E. Dentu, Paris.
Demirci, T ve S. A. Somel (2008) "Women's Bodies, Demography, and Public Health: Abortion Policy and Perspectives in the Ottoman Empire of the Nineteenth Century", Journal of the History of Sexuality, 17(3): 377-420.
Demirci, T. (2008) Body, Disease and Late Ottoman Literature: Debates on Ottoman Muslim Family in the Tanzimat Period (1839-1908), Yayınlanmamış doktora tezi, Bilkent Üniversitesi.
Ergin, O. N. (1995) Mecelle-i Umûr-ı Belediyye, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Baş- kanlığı, İstanbul.
Grossman, A. (1995) Reforming Sex: The German Movement For Birth Control and Abortion Reform 1920-1950, Oxford University Press, New York.
Imber, C. (1997) Ebu's-Su'ud: The Islamic Legal Tradition, Stanford University Press, Stanford. Karpat, K. (1972) "The Transformation of the Ottoman State, 1789-1908", International Journal of Middle East Studies, 3(3): 243-281.
Karpat, K. (1978) "Ottoman Population Records and the Census of 1881/82-1893", International Journal of Middle East Studies, 9(3): 237-274.
Miller, R. A. (2007) "Rights, Reproduction, Sexuality, and Citizenship in the Ottoman Empire and Turkey", Signs, 32: 347-375.
Ömer, Besim (1306/1890) Ukm ve Ananet, Mahmud Bey Matbaası, Dersaadet. Ömer, Besim (1318(1900/1901)) Gebelik ve Gebelikte Tedabir, İstanbul. Patriarca, S. (1996) Numbers and Nationhood: Writing Statistics in Nineteenth-Century Italy, Cambridge University Press, Cambridge, New York.
Quataert, D. (1997) "The Age of Reforms, 1812-1914", H. İnalcık ve D. Quataert (der.), An Economic and Social History of the Ottoman Empire içinde, Cambridge University Press, Cambridge ve New York.
Quataert, D. (2000) The Ottoman Empire: 1700-1922, Cambridge University Press, New York.
Redhouse, Sir J.W (1309/1892) Turkish and English Lexicon, The Oriental Literature Society, Londra.
Rublack, U. (1997) "The Public Body: Policing Abortion in Early Modern Germany", L. Abrams ve E.
Harvey (der.), Gender Relations in German History: Power, Agency, and Experience from the Sixteenth to the Twentieth century içinde, Duke University Press, Durham.
Salzmann, A. (1999) "Citizens in Search of a State: The Limits of Political Participation in the Late Ottoman Empire", M. Hanagan ve C. Tilly (der.), Extending Citizenship, Reconfiguring States içinde, Rowman and Littlefield Publishers, New York ve Oxford, 37-66.
Sami, Şemseddin (1317/1899), Kamus-ı Türki, I, İkdam Matbaası, Dersaadet.
Scott, J. W. (1986) "Gender: A Useful Category of Historical Analysis", American Historical Review, 91: 1053-75. [(2013) Feminist Tarihin Peşinde, BGST, İstanbul].
Skanzoni (1298(1880/81)) Fenn-i Vilade, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane Matbaası, İstanbul.
Somel, S. A. (2002) "Osmanlı Son Döneminde Iskat-ı Cenin Meselesi", Kebikeç, 13: 65-88.
Süleyman, Avanzade M. (1336/1920) Mesail-i Mühimme-i Hayatiye ve Sıhhiyeden Kısır Kadınlar, Kader Matbaası, İstanbul.
Szreter, S. (1996) Fertility, Class and Gender in Britain, 1860-1940, Cambridge University Press Cambridge, New York.
Tahir, Seyyid Tahir (1331/1915) Vaz'ı Haml: İbtia-ı Hamil, Kabilenin Vazifesi, Cenin, Şems Matbaası, İstanbul.
Tuğ, B. (2014) "Gendered Subjects in Ottoman Constitutional Agreements, ca 1740-1860", European Journal of Turkish Studies, 18: 2-18.
Usborne, C. (1997) "Abortion for Sale! The Competition between Quacks and Doctors in Weimar Germany", M. Gijswit-Hofstra, H. Marland ve H. de Vaard (der.) Illness and Healing Alternatives in Western Europe içinde, Routledge, Londra ve New York, 183-204.
Uşaklıgil, Halid Ziya (1311/1893) Kanun ve Fenn-i Vilade, Nişan Berberyan Matbaası, İstanbul.
Ülman, Y. I. (1994) Journal de Constantinople'a Göre Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahanenin Galatasaray Dönemi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi.

APA	BALSOY G (2015). Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. , 5 - 29.
Chicago	BALSOY Gülhan Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. (2015): 5 - 29.
MLA	BALSOY Gülhan Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. , 2015, ss.5 - 29.
AMA	BALSOY G Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. . 2015; 5 - 29.
Vancouver	BALSOY G Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. . 2015; 5 - 29.
IEEE	BALSOY G "Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları." , ss.5 - 29, 2015.
ISNAD	BALSOY, Gülhan. "Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları". (2015), 5-29.

APA	BALSOY G (2015). Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. Toplum ve Bilim, 0(134), 5 - 29.
Chicago	BALSOY Gülhan Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. Toplum ve Bilim 0, no.134 (2015): 5 - 29.
MLA	BALSOY Gülhan Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. Toplum ve Bilim, vol.0, no.134, 2015, ss.5 - 29.
AMA	BALSOY G Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. Toplum ve Bilim. 2015; 0(134): 5 - 29.
Vancouver	BALSOY G Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları. Toplum ve Bilim. 2015; 0(134): 5 - 29.
IEEE	BALSOY G "Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları." Toplum ve Bilim, 0, ss.5 - 29, 2015.
ISNAD	BALSOY, Gülhan. "Geç Osmanlı nüfus ve kadın bedeni politikaları". Toplum ve Bilim 134 (2015), 5-29.