ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER
Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 369 - 388 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER
Öz: Hz. Peygamber'in yaşadığı, ashabını terbiye edip yetiştirdiği, İslamiyet'in tebliğ edildiği ve tam anlamıyla uygulandığı zaman dilimini ifade eden Asr-ı Saâdet terimi; mutluluk dönemi, insanların en bahtiyar oldukları çağ anlamlarına gelmektedir. Sosyal hizmetler; kişi, grup ve toplulukların yapı ve çevre koşullarından doğan ya da kendi denetimleri dışında kalan yoksulluk ve eşitsizliklerini gidermek; toplumun değişen koşullarından ortaya çıkan sorunları önlemek ve insan kaynaklarını geliştirmek; kişi, aile ve toplum refahını sağlamak amacıyla düzenlenen hizmet ve programları kapsayan bir alandır. Kimsesiz çocukların korunması ve desteklenmesi, özellikle Türkiye'de, sosyal hizmetlerin en önemli ayağını oluşturmaktadır. Asr-ı Saâdet'te koruma ve bakıma muhtaç kimsesiz çocuklara yönelik önemli sosyal hizmet uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Asr-ı Saâdet'te, günümüzdeki koruyucu aile modeline benzer, ancak daha sağlam esaslara dayanan bir koruma ve bakım modeli uygulanmıştır. Günümüzdeki evlat edinme modeli ise Asr-ı Saâdet'in ilk yıllarında uygulanmış daha sonra Kur'ân tarafından yasaklanmıştır. Bu çalışmada günümüz çocuk koruma ve bakım modellerinin, özellikle koruyucu aile modelinin Asr-ı Saâdet'teki karşılıkları üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelime: Konular:
Social Services for Orphans in al-Asr al-Saadah (Golden Age)
Öz: The concept of al-Asr al-Saadah (Golden Age) which refers a period in whichProphet Muhammad lived in and has trained his companions and Islam is issuedand applied as a religion, means happiness period and an age which peoplelived in happiness. Social services is a field which includes programs aboutsolving poverty and inequalities which appear in social groups in society, avoidingproblems which occur in society because of variable social conditions anddeveloping human resources. It is a field which includes services and programs,organized for ensuring welfare of individual, family and society. Protecting andsupporting orphans is the basic activity of social services especially in Turkey. Inal-Asr al-Saadah (Golden Age) for orphans who need care and protection therewere many activities. There was a protection and maintenance model similar tomodel of foster family in modern times. However it was more stronger and basedon more solid foundations. The model of adoption which is currently applied wasalso a model in early period of al-Asr al-Saadah (Golden Age) but it was forbiddenby the Qur'an. In this study we will compare modern child proection and maintenancemodels with models of al-Asr al-Saadah (Golden Age), especially model of foster family.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- » Abdürrezzâk San'ânî, Ebû Bekir b. Hemmâm b. Nâfi' es-San'ânî el-Himyerî (ö. 211/827), elMusannef, Trc. Hüseyin Yıldız, I-XII, İstanbul, 2012.
- » Akyüz, Vecdi, "Sunuş", Bütün Yönleriyle Asr-ı Saâdet'te İslâm, Edt. Vecdi Akyüz, I-V, İstanbul, 1995, I, 69; Özaydın, Abdülkerim, "Asr-ı Saâdet", DİA, III, İstanbul, 1991.
- » Apak, Adem, Hz. Peygamber'in Etrafındaki Çocuklar ve Gençler, İstanbul, 2013.
- » Arı, Abdüsselam, "Yetim", DİA, XLIII, 501-503, İstanbul, 2013.
- » Arıcı, Kadir, Sosyal Güvenlik Dersleri, Ankara, 1999.
- » Aydın, M. Akif, "Evlat Edinme", DİA, XI, 527-529, İstanbul, 1995.
- » ..................... "Çocuk-fıkıh", DİA, VIII, 361-363, İstanbul, 1993.
- » Baktır, Mustafa," İslâm Hukukunda Hıdâne", Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1986, (7), 259-289.
- » Bardakoğlu, Ali, "Hidâne", DİA, XVII, 467-471, İstanbul, 1998.
- » Belâzurî, Ebû'l-Abbas Ahmet b.Yahyâ b. Câbir (Ö. 279/892), Fütûhu'l-Büldân, Trc. Mustafa Fayda, İstanbul, 2013.
- » Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail (Ö. 255/869), Sahîhu'l-Buhârî, Nşr. Beytu'lEfkâr, Riyâd, 1998.
- » Çelik, Cemil, "Çocuk Kavramı ve Medeni Hukuk Açısından Çocuk Haklarının Tarihi Gelişimi", E-Akademi, Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, 2005, 36 (E.T. 20.08.2016).
- » Çifci, E. Gökçearslan, "Türkiye'de ve Dünyada Korunmaya İhtiyacı Olan Çocuklara Yönelik Hizmetlerin Tarihsel Gelişimi", Aile ve Toplum, 2009, Yıl: 11, C. 5, S. 19, 53-65.
- » Dilik, Sait, "Sosyal Güvenlik ve Sosyal Hizmetler Arasındaki İlişkiler", AÜSBF Dergisi, Ankara, 1980, XXXV, 73-84.
- » Ebû Ubeyd Kâsım b. Sellâm (Ö. 224/838), Kitâbu'l -Emvâl, Çev. Cemaleddin Saylık, İstanbul, 1981.
- » Ebû Yûsuf, (Ö.182/798) Kitâbu'l-Harâc, Çev. Ali Özek, İstanbul,1973.
- » Efendioğlu, Mehmet, Arap Olmayan Sahabîler, İstanbul, 2011.
- » Erbay, Celal, İslâm Hukukunda Küçüklerin Himayesi, İstanbul, 1998.
- » Ertuç, Hüseyin, "İslâm'da Yetimlerin Hukuki Statüsü", Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2009, S.31, 127-150.
- » Eser, Mithat, Engelli Sahabîler, İstanbul, 2013.
- » Hamidullah, Muhammed, Muhammed, İslâm Peygamberi, Ç. Salih Tuğ, I-II, İstanbul, 1991.
- » Halîfe b. Hayyât (Ö. 240/854), Târîhu Halîfe b. Hayyât, Thk. Süheyl Zekkâr, Beyrut,1993.
- » Hasan İbrahim Hasan, Siyasi, Dini, Kültürel ve Sosyal İslâm Târihi, Trc. İ.Yiğit-S.Gümüş, I-VI, İstanbul, 1991.
- » Heysemî, Ebü'l-Hasan Nureddin Ali b. Ebî Bekr b. Süleyman (Ö. 807/1405), Mecmeu'zZevâid ve Menbau'l-Fevâid, Trc. Heyet, İstanbul, 2011.
- » Hitti, Philip K., Siyâsî ve Kültürel İslâm Târihi, Çev. Salih Tuğ, I-II, İstanbul, 1995.
- » Hökelekli, Hayati, "Çocuk", DİA, VIII, 355-359, İstanbul, 1993.
- » İbn Abdilber, Yûsuf b. Abdullah en-Nemerî (Ö. 463/1071), el-İstîâb fî Ma'rifeti'l-Ashâb, tsh. Âdil Mürşid, Amman, 2002.
- » İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid el-Kazvinî (Ö. 273/886), Sünen, Thk. Beşşâr Avvâd Ma'rûf, I-VI, Beyrut, 1998.
- » İbn Manzûr, Cemâleddin Muhammed b. Mükerrem el-Mısrî (Ö. 711/1311), Lisânu'l-Arab, Nşr. Ahmed Fâris eş-Şidyâk, I-XV, Beyrut, 1882/1300.
- » İbn Sa'd, Muhammed (Ö. 230/844), Kitâbu't-Tabakâti'l-Kebîr, Thk. Ali Muhammed Ömer, IXI, Kâhire, 2001.
- » İbnü'l-Esîr, İzzeddin Ebû'l-Hasen Ali b. Muhammed (Ö. 630/1232), Üsdü'l-Ğâbe fî Ma'rifeti's-Sahâbe, Thk. Ali Muhammed Muavvid-Âdil Ahmed Abdülmevcûd, I-VIII, Beyrut, 1994.
- » ............., el Kâmil fi't Târîh, Çev. A. Ağırakca-M. B. Eryarsoy-Y. Apaydın, I-XII, İstanbul, 1986.
- » Karagöz, İsmail, "Toplumda İlgiye, Desteğe ve Yardıma Muhtaç Gruplar ve İnsan Onuru", Hz. Peygamber ve İnsan Onuru, Ankara, 2013.
- » Kettânî, Muhammed Abdülhay, et-Terâtîbu'l-İdâriyye (Hz. Peygamber'in Yönetimi), Çev. Ahmet Özel, I-II, İstanbul, 2003.
- » Köse, Murtaza, "Mukayeseli Hukukta Evlat Edinme Problemi", AÜİF Dergisi, 2001, S. 15, 267-306.
- » Köse, Saffet, "Lakît", DİA, XXVII, 68-69, İstanbul, 2003.
- » Landau, Jacob M., "Küttâb", DİA, XXVII, 3-4, İstanbul, 2003.
- » Mâlik b. Enes (Ö.179/795), el-Muvattâ', Thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, I-II, Beyrut, 1985.
- » Müslim, Ebû'l-Huseyn Müslim b. Haccâc (Ö. 261/874), Sahîh-i Müslim, Nşr. Beytu'l-Efkâr, Riyad, 1998.
- » Özaydın, Abdülkerim, "Asr-ı Saâdet", DİA, III, 501, İstanbul, 1991.
- » Özel, Ahmet, İslâm Devletler Hukukunda Savaş Esirleri, Ankara, 2014.
- » Râgıp el-İsfahânî, Hüseyin b. Muhammed (Ö. 502/1109), el-Müfredât (Kur'ân Kavramları Sözlüğü), Çev. Abdulbaki Güneş-Mehmet Yolcu, İstanbul, 2012.
- » Sancaklı, Saffet, "Hz. Peygamber'in Çocuklara Verdiği Değer Bağlamında Sokak Çocukları Sorununa Genel Bir Bakış," Manevi Sosyal Hizmetler, Edt. Ali Seyyar, İstanbul, 2008, s. 465-505.
- » Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, Ankara, 2011.
- » Seyyar, Ali, Sosyal Hizmetlerde Bakım Terimleri (Ansiklopedik Sözlük), Ankara, 2007.
- » Shardlow, Steven M., "Çocuğun Korunması, Aile ve Devlet: Kısa Bir Değerlendirme, Çev. B. Y. Çakar-C.Aslan, Uluslararası Katılımlı Sosyal Hizmet Sempozyumu, Türkiye'de Çocuğun Refahı ve Korunması "Kapsayıcı Bir Yaklaşım Arayışı", Kocaeli, 28-30 Kasım 2013, s, 6- 11.
- » Şulul, Kasım, Hz. Peygamber Devri Kronolojisi, İstanbul, 2011.
- » Tirmizî, Muhammed b. İsa (Ö. 279/892), es-Sünen, Thk. Muhammed b. Sâlih er-Râcıhî, Riyad, 1999.
- » Ünal, Vehbi, "Dünden Bugüne Kültürümüzde Koruyucu Aile Hizmetleri Üzerine Bazı Değerlendirmeler" Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 2015, Vol. 10/6, p. 875-900.
- » Yeniçeri, Celal, İslâm'ın Dayanışma - Paylaşma Medeniyeti, İstanbul, 2013.
- » Yolcuoğlu, İsmet Galip, Sosyal Hizmete Giriş, Ankara, 2012.
- » III' üncü Milli Sosyal Hizmetler Konferansı, 11-14 Aralık 1968, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü Yayını, Yayın, No: 54, s. 305, 364.
| APA | ÇELİK Y (2016). ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. , 369 - 388. |
| Chicago | ÇELİK YILMAZ ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. (2016): 369 - 388. |
| MLA | ÇELİK YILMAZ ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. , 2016, ss.369 - 388. |
| AMA | ÇELİK Y ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. . 2016; 369 - 388. |
| Vancouver | ÇELİK Y ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. . 2016; 369 - 388. |
| IEEE | ÇELİK Y "ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER." , ss.369 - 388, 2016. |
| ISNAD | ÇELİK, YILMAZ. "ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER". (2016), 369-388. |
| APA | ÇELİK Y (2016). ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. İstem, 0(28), 369 - 388. |
| Chicago | ÇELİK YILMAZ ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. İstem 0, no.28 (2016): 369 - 388. |
| MLA | ÇELİK YILMAZ ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. İstem, vol.0, no.28, 2016, ss.369 - 388. |
| AMA | ÇELİK Y ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. İstem. 2016; 0(28): 369 - 388. |
| Vancouver | ÇELİK Y ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER. İstem. 2016; 0(28): 369 - 388. |
| IEEE | ÇELİK Y "ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER." İstem, 0, ss.369 - 388, 2016. |
| ISNAD | ÇELİK, YILMAZ. "ASR-I SAÂDET'TE KİMSESİZ ÇOCUKLARA YÖNELİK SOSYAL HİZMETLER". İstem 28 (2016), 369-388. |
