Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış

KUNDURACI, Arzu Cılasun; Kazanasmaz, Tugce

Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış

Arzu Cılasun KUNDURACI, (Yaşar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü,)

ZEHRA TUĞÇE KAZANASMAZ (İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)

Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi

4 0

Yıl: 2016 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 553 - 560 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış

Öz:

Otomatik aydınlatma kontrol sistemleri, yapay aydınlatma tüketimini düşürme amacı ile günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Farklı çeşitleri ile kullanımı giderek yaygınlaşan otomatik aydınlatma kontrol sistemleri, teknolojinin ve bina enerji yönetim sistemlerinin gelişmesi ile enerji tasarrufunu kullanıcı memnuniyetinden ödün vermeden sağlamayı hedeflemektedir. Bu teknolojik uygulamaların enerji açısından verimliliği pek çok araştırma ile ortaya çıkarılmış, alan çalışmalarıyla elde edilen verilerle ve örneklerle açıklanmıştır. Ancak, söz konusu sistemlerin enerji tüketimine sağladığı katkının dışında kullanıcı memnuniyeti ile kurduğu ilişki üzerinde az durulmuş bir konudur. Halbuki yapılar, kullanıcıları için tasarlanıp uygulanır. Bu sebeple, öncelikli hedeflerden biri kullanıcı memnuniyetini sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda, literatürdeki aydınlatma kontrol sistemlerini inceleyen çalışmaların kullanıcı memnuniyeti açısından yaptığı değerlendirmeler ve söz konusu sistemlerin kullanıcı ile kurduğu ilişkiler incelenecektir. Bu incelemede, çeşitli aydınlatma kontrol sistemi türleri (varlık, günışığı ve zaman ayarlı kontrol sistemleri) ele alınıp, kullanıcı memnuniyeti açısından literatürde yer alan çalışmalar üzerinden tartışılmıştır.

Anahtar Kelime:

A Critical Approach to Lighting Control Systems in Terms of User Satisfaction

Öz:

Lighting control systems are commonly being used to reduce lighting energy consumption. With the improvements on technology, there are number of types of lighting control systems are available on the market. The main aim of the lighting control systems is to save energy without compromising user satisfaction. A variety of research concluded their energy saving potentials with both monitoring and simulations methods. Besides their energy saving potential, the relation between lighting control systems and user satisfaction was rarely mentioned in those studies. We design buildings for the occupants, therefore satisfying them is the priority. Therefore within this study, the existing literature on lighting control systems (namely; occupancy, daylight and working hours) were discussed in terms of user satisfaction.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Sattrup, P. A. Sustainability - Energy Optimization - Daylight and Solar Gains. Royal Danish Academy of Fine Arts School of Architecture, Design and Conservation Institute of Architectural Technology. 2012.
[2] Thewes, A., Maas, S., Scholzen, F., Waldmann, D. & Zürbes, A. Field study on the energy consumption of school buildings in Luxembourg. Energy Build. 2014; 68, 460-470.
[3] Kutlu, R. Ofislerde Enerji Etkin Aydınlatma Sistemleri. in Tasarımda Genç Bakışlar" Ulusal Sempozyum : Sempozyum Bildirileri. 2010.
[4] T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. Elektrik Elektronik Teknolojisi İç Aydınlatma Tesisatları. 2007.
[5] Pigg, S., Eilers, M. & Reed, J. Behavioral Aspects of Lighting and Occupancy Sensors in Privates Offices: A case study of a University Office Building. ACEEE 1996 Summer Study Energy Effic. Build. 1996; 161-170.
[6] Reinhart, C. F. Lightswitch-2002 : a model for manual and automated control of electric lighting and blinds A versio. Sol. Energy. 2004; 77, 15-28.
[7] Yavuz, C., Yanikoğlu, E. & Güler, Ö. Evaluation of Daylight Responsive Lighting Control Systems According to the Results of A Long Term Experiment. Light Eng.2012; 20, 75-83.
[8] Chiogna, M., Mahdavi, a., Albatici, R. & Frattari, a. Energy efficiency of alternative lighting control systems. Light. Res. Technol. 2011; 44, 397- 415.
[9] Guo, X., Tiller, D., Henze, G. & Waters, C. The performance of occupancy-based lighting control systems: A review. Light. Res. Technol. 2010; 42, 415-431.
[10] Galasiu, A. D., Newsham, G. R., Suvagu, C. & Sander, D. M. Energy saving lighting control systems for open-plan offices : a field study. Leukos. 2007; 4, 7-29.
[11] Onaygıl, S. & Güler, Ö. Determination of the energy saving by daylight responsive lighting control systems with an example from Istanbul. Build. Environ.2003; 38, 973-977.
[12] Gentile, N., Laike, T. & Dubois, M. C. Lighting control systems in individual offices rooms at high latitude: Measurements of electricity savings and occupants' satisfaction. Sol. Energy. 2016; 127, 113-123.
[13] Parys, W., Saelens, D. & Hens, H. Impact of Occupant Behaviour on Lighting Energy Use. in Building Simulation Eleventh International IBPSA Conference, 2009; 1143-1150.
[14] Rossi, M., Pandharipande, A., Caicedo, D., Schenato, L. & Cenedese, A. Personal lighting control with occupancy and daylight adaptation. Energy Build. 2015; 105, 263-272.
[15] Moore, T., Carter, D. J. & Slater, A. I. A field study of occupant controlled lighting in offices. Light. Res. Technol. 2002; 34, 191-205.
[16] Soori, P. K. & Vishwas, M. Lighting control strategy for energy efficient office lighting system design. Energy Build.2013; 66, 329-337.
[17] Bourgeois, D., Reinhart, C. & Macdonald, I. A. Assessing the total energy impact of occupant behavioural response to manual and automated lighting systems. in Ninth International IBPSA Conference. 2005; 99-106.
[18] Aries, M. B. C. & Newsham, G. R. Effect of daylight saving time on lighting energy use: A literature review. Energy Policy . 2008; 36, 1858- 1866.
[19] Jennings, J. D. et al. Comparison of Control Options in Private Offices in an Advanced Lighting Controls Testbed. Illum. Eng. Soc. 2000.
[20] Jennings, J., Colak, N. & Rubinstein, F. Occupancy and time-based lighting controls in open offices. J. Illum. Eng. Soc. 2002; 31, 86.
[21] Görgülü, S. & Ekren, N. Energy saving in lighting system with fuzzy logic controller which uses light-pipe and dimmable ballast. Energy Build. 2013; 61, 172-176.
[22] Galasiu, A. D., Atif, M. R. & MacDonald, R. a. Impact of window blinds on daylight-linked dimming and automatic on/off lighting controls. Sol. Energy. 2004; 76, 523-544.
[23] Williams, A., Atkinson, B., Rubinstein, F. & Page, E. A Meta-Analysis of Energy Savings from Lighting Controls in Commercial Buildings. 2011.
[24 ] Newsham, G. R., Aries, M. B. C., Mancini, S. & Faye, G. Individual control of electric lighting in a daylit space. Light. Res. Technol. 2008; 40, 25-41.
[25] Roisin, B., Bodart, M., Deneyer, A. & D'Herdt, P. Lighting energy savings in offices using different control systems and their real consumption. Energy Build.2008; 40, 514-523.
[26] Williams, A., Pe, B. A., Garbesi, K., Pe, E. P. & Fies, F. R. Lighting Controls in Commercial Buildings. Leukos. 2012; 8, 161-180.
[27] Dubois, M.-C. & Blomsterberg, Å. Energy saving potential and strategies for electric lighting in future North European, low energy office buildings: A literature review. Energy Build. 2011; 43, 2572-2582.
[28] Lam, K. P. et al. Occupancy Detection Through an Extensive Environmental Sensor Network in an Open-Plan Office Building. in Building Simulation. 2009; 1452-1459.
[29] Ramroth, L. Comparison of Life-Cycle Analyses of Compact Fluorescent and Incandescent Lamps Based on Rated Life of Compact Fluorescent Lamp. Rocky Mountain Institute. 2008.
[30] Reinhart, C. Daylight Availability and Manual Lighting Control in Office BuildingsSimulation Studies and Analysis of Measurements. University of Karlsruhe. 2001.
[31] Leslie, R., Raghavan, R., Howlett, O. & Eaton, C. B. The Potential of Simplified Concepts for Daylight Harvesting. Light. Res. Technol. 2005; 37.
[32] CEN/TC169. EN 15193 : Energy performance of buildings -- Energy requirements for lighting Contents. 2006.
[33] Veitch, J. A. & Newsham, G. R. Preferred luminous conditions in open-plan offices : research and practice recommendations. Int. J. Light. Res. Technol. 2000; 32, 199-212.
[34] Galasiu, A.D.; Newsham, G. R. Energy savings due to occupancy sensors and personal controls: a pilot field study. in Lux Europa 2009, 11th European Lighting Conference. 2009; 745-752.
[35] Boyce, P. R., Eklund, N. H. & Simpson, N. S. Individual Lighting Control; Task Performance, Mood and Illuminance. J. Illum. Eng. Soc. 2000; 131-142.
[36] Escuyer, S. & Fontoynont, M. Lighting controls : a field study of office workers ' reactions. Chart. Inst. Build. Serv. Eng. 2001; 2.
[37] Begemann, S. H. A., van den Beld, G. J. & Tenner, A. D. Daylight, artificial light and people in an office environment, overview of visual and biological responses. Int. J. Ind. Ergon. 1997; 20, 231-239.
[38] Tabak, V. User Simulation of Space Utilisation: System for Office Building Usage Simulation. Eindhoven, Technische Universiteit Magnificus, De Rector. 2009.
[39] Doulos, L., Tsangrassoulis, A. & Topalis, F. V. Evaluation of lighting controls in office buildings. in 6th WSEAS International Conference on Circuits, Systems, Electronics,Control & Signal Processing. 2007; 69-77.
[40] Merritt, A. C., Effron, D. a. & Monin, B. Moral Self-Licensing: When Being Good Frees Us to Be Bad. Soc. Personal. Psychol. Compass. 2010; 4, 344-357.

APA	KUNDURACI A, Kazanasmaz T (2016). Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. , 553 - 560.
Chicago	KUNDURACI Arzu Cılasun,Kazanasmaz Tugce Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. (2016): 553 - 560.
MLA	KUNDURACI Arzu Cılasun,Kazanasmaz Tugce Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. , 2016, ss.553 - 560.
AMA	KUNDURACI A,Kazanasmaz T Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. . 2016; 553 - 560.
Vancouver	KUNDURACI A,Kazanasmaz T Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. . 2016; 553 - 560.
IEEE	KUNDURACI A,Kazanasmaz T "Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış." , ss.553 - 560, 2016.
ISNAD	KUNDURACI, Arzu Cılasun - Kazanasmaz, Tugce. "Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış". (2016), 553-560.

APA	KUNDURACI A, Kazanasmaz T (2016). Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 12(3), 553 - 560.
Chicago	KUNDURACI Arzu Cılasun,Kazanasmaz Tugce Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 12, no.3 (2016): 553 - 560.
MLA	KUNDURACI Arzu Cılasun,Kazanasmaz Tugce Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.12, no.3, 2016, ss.553 - 560.
AMA	KUNDURACI A,Kazanasmaz T Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2016; 12(3): 553 - 560.
Vancouver	KUNDURACI A,Kazanasmaz T Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2016; 12(3): 553 - 560.
IEEE	KUNDURACI A,Kazanasmaz T "Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış." Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 12, ss.553 - 560, 2016.
ISNAD	KUNDURACI, Arzu Cılasun - Kazanasmaz, Tugce. "Aydınlatma Kontrol Sistemlerinin Kullanıcı Memnuniyeti Üzerindeki Etkisine Eleştirel Bir Bakış". Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 12/3 (2016), 553-560.