Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi

YAŞAR, Mustafa Burak; BEKTAŞ UYSAL, HİLAL; SÖNMEZ, Hulki Meltem

Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi

Hilal Bektaş UYSAL, (Adnan Menderes Üniversitesi)

Mustafa Burak YAŞAR, (Adnan Menderes Üniversitesi)

Hulki Meltem SÖNMEZ (Adnan Menderes Üniversitesi)

Türkiye Aile Hekimliği Dergisi

15 3

Yıl: 2016 Cilt: 20 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 54 - 63 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi

Öz:

Amaç: Hipertansiyon (HT) ve sigara önlenebilir kardiyovasküler risk faktörleri arasında yer almaktadır. Ancak kan basıncı ve sigara arasındaki ilişki halen net olarak tanımlanamamıştır. Çalışmamızda, Aydın ili ve çevresinde sigara içen ve içmeyenlerde HT epidemiyolojisini ortaya koymayı amaçladık. Sonuçları 20 yıl önce yöremizde yapmış olduğumuz AYDINHİP verileri ile karşılaştırarak, bölgemizde sigara içimindeki değişimin HT prevalansı üzerine etkisinin araştırılması dahedeflendi. Yöntem: Çalışmamız kesitsel bir araştırma niteliğindedir. Veriler, önceden hazırlanmış olan anket formları kullanılarak, rastgele örneklem yöntemi ile seçilmiş 18 yaş üzerindeki kişilere ev veya işyerlerinde yüz yüze görüşme tekniği ve kan basıncı ölçümü ile elde edildi. Çalışmamızda çift tabakalı küme örneklem yöntemi kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya 2528 katılımcı dâhil edildi. Katılımcıların %59'u kadın, %41'i erkekti. Tüm katılımcıların %26,7'si sigara içmekte idi. Erkekler istatistiksel olarak anlamlı şekilde kadınlardan daha fazla sigara içmekte idi (p<0,001). Lise ve altında eğitim durumuna sahip katılımcılarda sigara içme oranları %23,4 iken, üstünde eğitime sahip kişilerde sigara içme oranları %33,2 olarak saptandı (p<0,001). Çalışmaya katılan erkekler, kadınlara göre (p<0,001), hipertansif katılımcılar hipertansif olmayanlara göre daha uzun süredir sigara içiyordu (p<0,001). Toplam nüfusumuzun %30,9'u hipertansif olarak saptandı. Kadınlarda bu oran %31,0 iken erkeklerde %30,8 idi.Sigara içenler ve içmeyenler arasında hipertansiyon sıklığı açısından anlamlı fark saptandı (p<0,001). Buna göre hipertansif bireylerin %20,3'ü sigara içerken, hipertansiyonu olmayan katılımcıların %29,7'si sigara içiyordu. Sigara içenlerin SKB ve DKB ortanca değerleri, içmeyenlerinkinden daha düşük olmasına karşın istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Sigara içenlerde içilen sigara sayısı ile orantılı olarak SKB ve DKB değerlerinde yükselme gözlendi (p<0,001). Sonuç: Çalışmamızda son 20 yıl içinde, özellikle erkek katılımcılarda belirgin olmak üzere, yöremizde sigara içme oranlarında %36'lık bir düşüş olduğu gözlenmiştir. HT prevalansında, azalan sigara içimi oranlarına benzer bir düşüş gözlenmemiştir. AYDINHİP çalışması ve mevcut çalışmamızın her ikisinde de sigara içmeyenlerde hipertansiyon prevalansı, içenlere oranla daha yüksek bulunmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Solunum Sistemi Halk ve Çevre Sağlığı Genel ve Dahili Tıp Kadın Araştırmaları

The evolution of smoking and hypertension association in last 20 years in the city of Aydın

Öz:

Objective: Smoking and hypertension (HT) are both preventable cardiovascular risk factors. But the relationship between hypertension and smoking is not clear yet. In our study we aimed to reveal the HT epidemiology in both smoking and non-smoking people around the city of Aydin. We will evaluate the impact of the smoking changes on HT prevalence by comparing our results with AYDINHIP study which was conducted around Aydin, 20 years ago. Methods: Our study is designed as a cross-sectional study. People older than 18 years were selected with a random sampling method. A previously prepared questionnaire was applied by face to face method before blood pressure measurements. Stratified sampling method was used in our study. Results: 2528 persons enrolled in our study. The 59% of participants were female and 41% were male. 26,7% of participants were smoking. Men were significantly smoking much more than women (p<0.001). Smoking rate of the high school or lower educated participants was 23,4% while it was 33.2% in high school or higher educated participants (p<0.001). Men and hypertensive participants were smoking for a longer time compared to women and normotensive participants respectively(p<0.001, p<0.001). 30.9% of total participants were hypertensive. HT prevalence in women was 31% and 30.8% in men. There was a statistically significant difference between smoking and non-smoking participants in terms of HT prevalence (p<0.001). 20.3% of hypertensive participants were smoking and 29.7% of normotensive participants were smoking. Although the systolic and diastolic blood pressure medians of smokers were lower than non-smokers, this cannot reach statistical significance (p?0,303, p?0,806,respectively). Systolic and diastolic blood pressure results were proportionally elevated with the daily smoking count. In 1-10 cigarette/day smoking participants, mean systolic and diastolic blood pressure results were significantly lower than the other smoking groups (p<0,001). Conclusion: In the last 20 years, especially in men, there is a 36% reduction in smoking rates. HT prevalence was not accordingly reduced with smoking rates. Both in AYDINHIP and in our study, the HT prevalence was higher in non-smokers when compared with smokers.

Anahtar Kelime:

Konular: Solunum Sistemi Halk ve Çevre Sağlığı Genel ve Dahili Tıp Kadın Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. World Health Organization. Global status report on noncommunicable diseases 2010. Geneva: World Health Organization; 2011.
2. Onat A, Uğur M, Tuncer M, et al. Age at death in the Turkish Adult Risk Factor Study: temporal trend and regional distribution at 56,700 person-years' follow-up. Türk Kardiyol Dern Arş 2009; 37: 155-60.
3. World Health Organization. Raised blood pressure. Situations and trends. Geneva 2013. http://www.who.int/gho/ncd/risk_factors/ blood_pressure_prevalence_text/en/ adresinden 12 Aralık 2013 tarihinde erişilmiştir.
4. World Health Organization. A global brief on hypertension. Silent killer, global public health crisis. Geneva 2013. http://apps.who. int/iris/bitstream/10665/79059/1/WHO_DCO_WHD_2013.2_eng. pdf?ua=1 adresinden 16 Ocak 2014 tarihinde erişilmiştir.
5. Sönmez HM, Başak O, Camci C, et al. The epidemiology of elevated blood pressure as an estimate for hypertension in Aydin, Turkey. Journal of Human Hypertension 1999; 13(6):399-404.
6. Sengul S, Akpolat T, Erdem Y, et al. Turkish Society of Hypertension and Renal Diseases. Changes in hypertension prevalence, awareness, treatment, and control rates in Turkey from 2003 to 2012. J Hypertens 2016
7. World Health Organization. Report on the global tobacco epidemic. Geneva, 2008. http://www.who.int/tobacco /mpower/mpower report_ full_2008.pdf adresinden 14 Kasım 2013 tarihinde erişilmiştir.
8. Onat A, Aksu H, Uslu N, ve ark. Türk erişkinlerinde sigara içimi: Kadınlarımızda tiryakilik artma yolunda. Türk Kardiyol Dern Arş 1999; 27: 697-700.
9. TC sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Küresel Yetişkin Tütün Araştırması 2012.
10. Banegas JR, López-García E, Dallongeville J, et al. Achievement of treatment goals for primary prevention of cardiovascular disease in clinical practice across Europe: the EURIKA study. Eur Heart J 2011;32:2143-52.
11. Pankova A, Kralikova E, Fraser K, Lajka J, Svacina S, Matoulek M. No difference in hypertension prevalence in smokers, former smokers and non-smokers after adjusting for body mass index and age: a cross-sectional study from the Czech Republic, 2010. Tob Induc Dis 2015;13(1):24.
12. Okubo Y, MiyamotoY, Suwazono Y, Kobayashi E, Nogawa K. An association between smoking habits and blood pressure in normotensive Japan men. J Hum Hypertens 2002;16: 91-6.
13. Primatesta P, Falascheti E, Gupta S, Marmot MG, Poulter NR. Association between smoking and blood pressure. Evidence from the Health Survey for England. Hypertension 2001; 37: 187-93.
14. Papathanasiou G, Zerva E, Zacharis I, et al. Association of high blood pressure with body mass index, smoking and physical activity in healthy young adults. Open Cardiovasc Med J 2015; 9:5-17.
15. Mancia G, Fagard R, Narkiewicz K, et al. Task Force Members. 2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension: the Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC). J Hypertens 2013;31(7):1281-357.
16. Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, Obezite ve Endokrinolojik Hastalıklar Prevalans Çalışması II (TURDEP II) sonuçlarının özeti, 2011. http:// www.istanbul.edu.tr/itf/attachments/021_turdep.2.sonuclarinin. aciklamasi.pdf. adresinden 21 Aralık 2015 tarihinde erişilmiştir.
17. Green MS, Jucha E, Luz Y. Blood pressure in smokers and nonsmokers: epidemiologic findings. Am Heart J 1986; 111(5): 932-40.
18. Bolinder G, Faire U. Ambulatory 24h blood pressure monitoring in healthy, middle aged smokeless tobacco users, smokers, and nontobacco users. Am J Hypertens 1998; 11: 1153-63.
19. Kim JW, Park CG, Hong SJ, et al. Acute and chronic effects of cigarette smoking on arterial stiffness. Blood Press 2005; 14: 80-5.
20. Lucini D, Bertocchi F, Malliani A, Pagani M. A controlled study of the autonomic changes produced by habitual cigarette smoking in healthy subjects. Cardiovascular Res 1996; 31: 633-9.
21. Khalili P, Nilsson PM, Nilsson JA, Berglund G. Smoking as a modifier of the systolic blood pressure - induced risk of cardiovascular events and mortality: a population-based prospective study of middleaged men. J Hypertens. 2002;20(9):1759-64.
22. Rhee MY, Na SH, Kim YK, Lee MM, Kim HY. Acute effects of cigarette smoking on arterial stiffness and blood pressure in male smokers with hypertension. Am J Hypertens. 2007;20(6):637-41.
23. Lee S, Jang M, Noh HM, et al. Time to First Cigarette and Hypertension in Korean Male Smokers. Korean J FamMed. 2015;36(5):221-6.
24. Zhao J, Leung JY, Lin SL, Mary Schooling C. Cigarette smoking and testosterone in men and women: A systematic reviewand meta-analysis of observational studies. Prev Med 2016; 4; 85:1-10.
25. Gan WQ, Cohen SB, Man SF, Sin DD. Sex-related differences in serum cotinine concentrations in dailycigarettesmokers. NicotineTob Res 2008; 10(8): 1293-300.
26. Celermajer DS, Sorensen KE, Georgakopoulos D, et al. Cigarette smoking is associated with dose-related an and potentially reversible impairment of endothelium-dependent dilation in healthy young adults. Circulation 1993; 88:2149-2155.

APA	BEKTAŞ UYSAL H, YAŞAR M, SÖNMEZ H (2016). Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. , 54 - 63.
Chicago	BEKTAŞ UYSAL HİLAL,YAŞAR Mustafa Burak,SÖNMEZ Hulki Meltem Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. (2016): 54 - 63.
MLA	BEKTAŞ UYSAL HİLAL,YAŞAR Mustafa Burak,SÖNMEZ Hulki Meltem Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. , 2016, ss.54 - 63.
AMA	BEKTAŞ UYSAL H,YAŞAR M,SÖNMEZ H Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. . 2016; 54 - 63.
Vancouver	BEKTAŞ UYSAL H,YAŞAR M,SÖNMEZ H Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. . 2016; 54 - 63.
IEEE	BEKTAŞ UYSAL H,YAŞAR M,SÖNMEZ H "Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi." , ss.54 - 63, 2016.
ISNAD	BEKTAŞ UYSAL, HİLAL vd. "Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi". (2016), 54-63.

APA	BEKTAŞ UYSAL H, YAŞAR M, SÖNMEZ H (2016). Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 20(2), 54 - 63.
Chicago	BEKTAŞ UYSAL HİLAL,YAŞAR Mustafa Burak,SÖNMEZ Hulki Meltem Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 20, no.2 (2016): 54 - 63.
MLA	BEKTAŞ UYSAL HİLAL,YAŞAR Mustafa Burak,SÖNMEZ Hulki Meltem Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, vol.20, no.2, 2016, ss.54 - 63.
AMA	BEKTAŞ UYSAL H,YAŞAR M,SÖNMEZ H Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2016; 20(2): 54 - 63.
Vancouver	BEKTAŞ UYSAL H,YAŞAR M,SÖNMEZ H Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2016; 20(2): 54 - 63.
IEEE	BEKTAŞ UYSAL H,YAŞAR M,SÖNMEZ H "Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi." Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 20, ss.54 - 63, 2016.
ISNAD	BEKTAŞ UYSAL, HİLAL vd. "Aydın'da sigara içiminin ve hipertansiyonla birlikteliğinin son 20 yıldaki değişimi". Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 20/2 (2016), 54-63.