Yıl: 2002 Cilt: 17 Sayı: 50 Sayfa Aralığı: 63 - 73 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi

Öz:
Bu çalışmanın amacı Türk çocuklarının farklı özellikteki üstdil işlemlerindeki performanslarını incelemektir. Araştırmanın örneklemine 3-8 yaşlar arasındaki toplam 65 çocuk alınmıştır. Çalışmada çocukların dil gelişimlerini belirleyici ölçüt olarak Ortalama Sözce Uzunluğu (OSU) kullanılmıştır. Her çocuğa sözcük, hece ve ses birim bölme ile verilen sesin başta ve sonda olduğu sözcük bulmayı içeren 5 farklı üstdil işlemi uygulanmıştır. Sonuçlar üstdil işlemlerindeki başarının yaşla arttığını ve işlemin özelliklerine göre farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Üstdil gelişimi ve okuma becerisi arasındaki ilişki de tartışılmıştır.
Anahtar Kelime: ana dili dil gelişimi üstdil becerileri fonolojik farkındalık okuma dil kazanımı üstdil farkındalığı

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Bayd›k, B. (2002). Okuma güçlü¤ü olan ve olmayan çocuklar›n sözcük okuma becerilerinin karfl›laflt›r›lmas›.Yay›nlanmam› fl doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Bialystok, E., & Ryan, B. E. (1985). Toward a definition of metalinguistic skill. Merrill-Palmer Quarterly, 31(3), 229-251.
  • Bowey, J. A., & Patel, R. K. (1988). Metalinguistic ability and early reading achievement. Applied Psycholinguistics, 9, 367-383.
  • Bradley, L., & Bryant, P. E. (1983). Categorizing sounds and learning to read- a causal connection. Nature, 301(3), 419- 421.
  • Caravolas, M., & Bruck, M. (1993). The effect of oral and written language input on children’s phonological awareness: A cross-linguistic study. Journal of Experimental Child Psychology, 55, 1-30.
  • Chaney, C. (1989). I pledge a legiance tothe flag: Three studies in word segmentation. Applied Psycholinguistics, 10, 261- 281.
  • Chaney, C. (1994). Language development, metalinguistic awareness, and emergent literacy skills of 3-year-old children in relation to social class. Applied Psycholinguistics, 15, 371-394.
  • Cossu, G., Shankweiler, D., Liberman, I., Katz, L., & Tola, G. (1988). Awareness of phonological segments and reading ability in Italian children. Applied Psycholinguistics, 9, 1-16.
  • Dreher, M. J., & Zenge, S. A. (1990). Using metalinguistic awareness in first grade to predict reading achievement in third and fifth grades. Journal of Educational Research, 84 (1), 13-21.
  • Durguno¤lu, A.Y., & Öney, B. (1999). A cross-linguistic comparison of phonological awareness and word recognition. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 11, 281-299.
  • Edwards, H. T., & Kirkpatrick, A. G. (1999). Metalinguistic awa-reness in children: a developmental progression. Journalof Psycholinguistic Research, 28(4), 313-329.
  • Ege, P., Acarlar, F., & Güleryüz, F. (1998). Türkçe kazan›m›ndayafl ve ortalama sözce uzunlu¤unun etkisi. Türk Psikolo-ji Dergisi, 13(41), 19-31.
  • Gibb, C., & Randall, P.E. (1988). Metalinguistic abilities and le-arning to read. Educational Research, 30 (2), 135- 141.
  • Hirschman, M. (2000). Language repair via metalinguistic means.International Journal of Language and CommunicationDisorders, 35 (2), 251-268.
  • Karmiloff-Smith, A., Grant, J., Simms, K., Jones, M. C., & Cukk-le, P. (1996). Rethinking metalinguistic awareness: repre-senting and accessing knowledge about what counts as aword. Cognition, 58, 197-219.
  • Karmiloff, K., & Karmiloff-Smith, A. (2001). Pathways to Langu-age- From fetus to adolescent. Harvard University Press.
  • Lundberg, I, Frost, J., & Petersen, O. (1988). Effects of an exten-sive program for stimulating phonological awareness inpreschool children. Reading Research Quarterly,23 (3),263-284.
  • Magnusson, E. (1991). Metalinguistic awareness in phonologi-cally disordered children, in M. Yavafl (ed.) PhonologicalDisorders in Children-Theory, Research and Practice,vol.4, 87-120, NY: Routledge.
  • Mann, V. (1986). Phonological awareness: The role of reading ex-perience.Cognition, 24, 65-92.
  • Menyuk, P., & Chesnick, M. (1997). Metalinguistic skills, orallanguage knowledge, and reading. Topics in LanguageDisorders, 17 (3), 75-87.
  • Öney, B., & Durguno¤lu, A.Y. (1997). Beginning to read in Tur-kish: a phonologically transparent orthography. AppliedPsycholinguistics, 18, 1-15.
  • Stanovich, K. E., Cunningham, A. E., & Cramer, B. B. (1984). As-sessing phonological awareness in kindergarten children:Issues of task comparability. Journal of ExperimentalChild Psychology, 38, 175-190.
  • Torneus, M. (1984). Phonological awareness and reading: A chic-ken and egg problem? Journal of Educational Psycho-logy, 76 (6), 1346-1358.
  • Tunmer, W. E., Bowey, J. A., & Grieve, R. (1983). The develop-ment of young children’s awareness of the word as a unitof spoken language. Journal of Psycholinguistic Rese-arch,12 (6), 567-594.
  • Tunmer, W. E., Nesdale, A. R., & Wright, A. D. (1987). Syntac-tic awareness and reading acquisition. British Journal ofDevelopmental Psychology,5, 25-34.
  • Uhry, J. K., & Shepherd, M. J. (1997). Teaching phonological re-coding to young children with phonological processingdeficits: The effect on sight-vocabulary acquisition. Le-arning Disability Quarterly, 20,104-125.
  • Van Kleeck, A., & Schuele, C. M. (1987). Precursers to literacy:normal development. Topics in Language Disorders,7(2), 13-31.
  • Vellutino, F. R., & Scanlon, D. M. (1987). Phonological coding,phonological awareness, and reading ability: Evidencefrom a longitudinal and experimental study. Merrill-Pal-mer Quarterly, 33 (3), 321-363.
  • Wagner, R. K., & Torgesen, J. K. (1987). The nature of phonolo-gical processing and its causal role in the acquisition ofreading skills. Psychological Bulletin, 101 (2), 192-212.
  • Warren-Leubecker, A., & Warren Carter, B. (1988). Reading andgrowth in metalinguistic awareness: Relations to socioe-conomic status and reading readiness skills. Child Deve-lopment, 59,728-742.
APA Acarlar F, EGE P, Turan F (2002). Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. , 63 - 73.
Chicago Acarlar Funda,EGE Pınar,Turan Figen Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. (2002): 63 - 73.
MLA Acarlar Funda,EGE Pınar,Turan Figen Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. , 2002, ss.63 - 73.
AMA Acarlar F,EGE P,Turan F Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. . 2002; 63 - 73.
Vancouver Acarlar F,EGE P,Turan F Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. . 2002; 63 - 73.
IEEE Acarlar F,EGE P,Turan F "Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi." , ss.63 - 73, 2002.
ISNAD Acarlar, Funda vd. "Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi". (2002), 63-73.
APA Acarlar F, EGE P, Turan F (2002). Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 17(50), 63 - 73.
Chicago Acarlar Funda,EGE Pınar,Turan Figen Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi 17, no.50 (2002): 63 - 73.
MLA Acarlar Funda,EGE Pınar,Turan Figen Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, vol.17, no.50, 2002, ss.63 - 73.
AMA Acarlar F,EGE P,Turan F Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi. 2002; 17(50): 63 - 73.
Vancouver Acarlar F,EGE P,Turan F Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi. 2002; 17(50): 63 - 73.
IEEE Acarlar F,EGE P,Turan F "Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi." Türk Psikoloji Dergisi, 17, ss.63 - 73, 2002.
ISNAD Acarlar, Funda vd. "Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma İle İlişkisi". Türk Psikoloji Dergisi 17/50 (2002), 63-73.