Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları

EKENLER, Şükrü; KOÇOĞLU, Deniz

Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları

Şükrü EKENLER, (Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Deniz KOÇOĞLU (Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi

3 1

Yıl: 2016 Cilt: 3 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 44 - 55 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları

Öz:

Amaç: Bu çalışma, bireylerin akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi ve uygulamalarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı türdeki çalışma 141 birey ile yürütülmüştür. Veriler Akılcı İlaç Kullanım Anketi ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı analiz yöntemleri ve ki-kare testi kullanılmıştır.Bulgular: Çalışmada bireylerin %77,3'ü doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullandıklarını, %26,2'si doktora danışmadan ilaç dozlarını artırıp/azalttıklarını, %84,4'ü doktorun önerdiği ilaç saatlerine uyduklarını, %77,3'ü de doktorun önerdiği süreden önce ilaç kullanmayı bıraktıklarını ifade etmişlerdir.Sonuç: Akılcı ilaç kullanımı konusunda bireylerin geliştirilmesi gereken sağlık davranışları bulunmaktadır. Özellikle doktora danışmadan ilaç kullanımı ve ilacın önerilen süreden önce bırakılması en önemli sorun olarak değerlendirilmelidir. Bu sonuçlar doğrultusunda akılcı ilaç kullanma davranışlarını arttırmaya yönelik rehberlik ve danışmanlık programlarının oluşturulması önerilmektedir

Anahtar Kelime:

Konular: Farmakoloji ve Eczacılık

Individuals’ Knowledge and Practices About Rational Drug Use

Öz:

Aim: This study was carried out to examine individuals’ knowledge and practices towards rational drug use.Material and Methods: This descriptive study was conducted with 141 individuals. Data was collected with Rational Drug Use Survey in face to face interviews. Descriptive analysis methods and chi-square test were used in data analysis.Results: In this study; 77.3% of the participants said that they used drugs without consulting a doctor, 26.2% increased/decreased their drug doses without consulting a doctor, 84.4% followed the drug-taking hours advised by their doctors, 77.3% stopped using the drugs before the time advised by their doctors.Conclusion: Regarding to rational drug use, individuals have health behaviors that need to be improved. Especially, drug use without consulting a doctor and stopping use of drugs before advised duration should be considered as the most important problems. In the direction of these results, it is suggested to develop guidance and counseling programs towards improving rational drug use behaviors

Anahtar Kelime:

Konular: Farmakoloji ve Eczacılık

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. WHO. The Rational use of drugs: report of the conference of experts, Nairobi, 25-29 November 1985: World Health Organization; 1987.
2. WHO. Guide to good prescribing: a practical manual. 1997:7-16.
3. Sağlık Bakanlığı. Stratejik Plan 2013-2017. Ankara. 2012:46.
4. İEİS. Türkiye İlaç Pazarı. Erişim tarihi 5.12.2014 2014. p. Erişim adresi, http://www.ieis.org.tr/ieis/tr/ indicators/33/turkiye-ilac-pazari.
5. Acar A, Yeğenoğlu S. Akılcı ilaç kullanımı açısından farmakoekonomi ve hastane formülleri. Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi. 2005;34(3):207-18.
6. Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuranların ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışları. Dicle Tıp Dergisi. 2011;38(4):458-65.
7. Özçelikay G. Akılcı İlaç Kullanımı Üzerinde Bir Pilot Çalışma. Ankara Ecz Fak Der. 2001;30(2):9-18.
8. Aydın B, Gelal A. Akılcı ilaç kullanımı: yaygınlaştırılması ve tıp eğitiminin rolü. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2012;26(1):57-63.
9. Özer E, Özdemir L. Yaşlı Bireyde Akılcı İlaç Kullanımı ve Hemşirenin Sorumlulukları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2009;16(2):042-51.
10. Gürol Arslan, Eşer. Yaşlıların Kendi Kendine İlaç Kullanımına Uyumu ve Hemşirenin Rolü. Ege Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2005;21(2):147-57.
11. Işık A, Doruk H, Mas M. Yaşlılarda ilaç kullanım ilkeleri. Klinik Gelişim Dergisi. 2004;17(2):25-31.
12. Özkan S, Özbay OD, Aksakal FN, İlhan MN, Aycan S. Bir Üniversite Hastanesine Başvuran Hastaların Hasta Olduklarındaki Tutumları ve İlaç Kullanım Alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005;4(5):223-37.
13. Uzun Ş, Arslan F. İlaç Uygulama Hataları. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences. 2008;28(2):217- 22.
14. Uskun E, Uskun SB, Öztürk M, Kişioğlu AN. Sağlık ocağına başvuru öncesi ilaç kullanımı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2004;13(12):451-4.
15. Pınar N, Karataş Y, Bozdemir N, Ünal İ. Adana İlindeki İnsanların İlaç Kullanım Alışkanlıkları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2013;12(6):639-50.
16. Ouédraogo D-D, Zabsonré JW, Tiendrebeogo EZ, Kakpovi KG, Kaboré F, Drabo JY, et al. Prevalence and factors associated with self-medication in rheumatology in Sub-Saharan Africa. Eur J Rheumatol. 2015;2:52-6.
17. Holloway K, Van Dijk L. Rational use of medicines. Chapter in: The world medicines situation 2011, Geneva. World Health Organization. 2011.
18. Şendir M, Çelik Z, Güzel E, Büyükyılmaz F. Aile sağlığı merkezlerine başvuran bireylerde akılcı ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2015;14(1).
19. Yılmaz M, Güler N, Güler G, Kocataş S. Bir grup kadının ilaç kullanımı ile ilgili bazı davranışları: Akılcı mı? Cumhuriyet Tıp Derg. 2011;33:266-77.
20. Bilgili N, Karatay G. Sait Yazıcı Sağlık Ocağı bölgesinde yaşayan bireylerin ilaç tüketimi ile ilgili bazı uygulamalarının belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2005;12(1):039-48.
22. İlhan MN, Aydemir Ö, Çakır M, Aycan S. Akılcı olmayan ilaç kullanım davranışları: Ankara’da üç ilçe örneği. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2014;12(3):188-200.
23. Yousef A-MM, Al-Bakri AG, Bustanji Y, Wazaify M. Self-medication patterns in Amman, Jordan. Pharmacy World & Science. 2008;30(1):24-30.
24. Önder E, Koçia O, Öztürk S, Sabuncu Z, Soyutemiz Ö, Altıntaş H. Yunus Emre Sağlık ocağı bölgesinde yaşayan 18 yaş ve üstü bireylerin ağrı kesici kullanımı ve bu konudaki bazı bilgilerinin saptanması. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni. 2002;23(1):16-8.
25. Mollahaliloğlu S, Alkan A, Dönertaş B, Özgülcü Ş, Akici A. Türkiye’nin Farkli İllerinde Yazilan Reçetelerin İlaç Kullanimi İlkeleri Açisindan İncelenmesi. Marmara Medical Journal. 2011;24(3):161-73.

APA	EKENLER Ş, KOÇOĞLU D (2016). Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. , 44 - 55.
Chicago	EKENLER Şükrü,KOÇOĞLU Deniz Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. (2016): 44 - 55.
MLA	EKENLER Şükrü,KOÇOĞLU Deniz Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. , 2016, ss.44 - 55.
AMA	EKENLER Ş,KOÇOĞLU D Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. . 2016; 44 - 55.
Vancouver	EKENLER Ş,KOÇOĞLU D Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. . 2016; 44 - 55.
IEEE	EKENLER Ş,KOÇOĞLU D "Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları." , ss.44 - 55, 2016.
ISNAD	EKENLER, Şükrü - KOÇOĞLU, Deniz. "Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları". (2016), 44-55.

APA	EKENLER Ş, KOÇOĞLU D (2016). Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 3(3), 44 - 55.
Chicago	EKENLER Şükrü,KOÇOĞLU Deniz Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 3, no.3 (2016): 44 - 55.
MLA	EKENLER Şükrü,KOÇOĞLU Deniz Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, vol.3, no.3, 2016, ss.44 - 55.
AMA	EKENLER Ş,KOÇOĞLU D Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2016; 3(3): 44 - 55.
Vancouver	EKENLER Ş,KOÇOĞLU D Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2016; 3(3): 44 - 55.
IEEE	EKENLER Ş,KOÇOĞLU D "Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları." Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 3, ss.44 - 55, 2016.
ISNAD	EKENLER, Şükrü - KOÇOĞLU, Deniz. "Bireylerin Akılcı İlaç Kullanımıyla İlgili Bilgi ve Uygulamaları". Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 3/3 (2016), 44-55.