TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI

DURMUŞ KARATAŞ, Neslihan

TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI

Neslihan DURMUŞ KARATAŞ (Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Mali Hukuk AnabilimDalı Öğretim Üyesi,)

Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi

1 0

Yıl: 2015 Cilt: 1 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 71 - 84 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI

Öz:

6102 sayılı kanun ile hukuk sistemimiz içinde yer alan "şirketler topluluğu" kavramı ile kanun koyucu birbiriyle ekonomik bir birliktelik kurmak amacıyla ilişki içerisinde olan hakim şirket-bağlı şirket ilişkilerini, bağlı şirket menfaatinin grup karşısında geri planda kalmamasını sağlayarak pay sahipleri ve alacaklarının haklarını, topluluk içerisindeki şirketlere yüklenen birtakım sorumluk ve yükümlükleri de düzenleyerek Türk hukukundaki eksikliği doldurmayı hedeflemiştir. Bu düzenleme ile eski kanunda yer alan "her şirket yönetim kurulu bağımsız olarak hareket eder" yönündeki anlayışa son verilmiş, hakim şirketin bağlı şirketi yönlendirebileceği kabul edilmiştir. Ancak bu yönlendirmelerin de sınırları kanun koyucu tarafından belirlenmiş olup; aksi bir uygulamada hakim şirketlerin sorumlulukları da söz konusu olur.Bu çalışmamızda topluluk şirketleri ile ilgili olarak Türk Ticaret Kanunundaki düzenlemelerden kısaca bahsettikten sonra, şirket topluluklarının (grup şirketleri) vergi hukuku kapsamında değerlendirmesini yapacağız. Bu çerçevede şirket topluluklarına sağlanan bir takım avantajlara değinilecek, daha sonra KVK m.7 de belirtilen kontrol edilen yabancı kurum ile şirket topluluğu ilişkisi, konsolide matrah beyanı, kredi transferi, ortak giderlerin bağlı şirketlere dağılımı konuları incelenecektir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

COMPANY GROUPS IN SCOPE OF TURKISH COMMERCIAL CODE AND THEIR SITUATION IN TAX LAW

Öz:

Lawmaker in the Turkish Commercial Code no.6102 aims at filling the gaps in Turkish law regardingshareholders, creditors' rights, some responsibilitiesand obligations of companies in the group through theconcept of group of companies. The purposes of lawmakerare to ensure that the interest of an affiliatedcompany is not set aside for the sake of the interest of aholding company and therefore to establish a connectionbetween these two companies. After this, the TCCno 6102 accepts that holding company can govern theaffiliates on contrary to the TCC no. 6762 where therewas an understanding as "every board of directors isindependent". However, this type of governance hassome limits by lawmaker and so in any contrary cases,holding company will be responsible.In this paper, after briefly explaining the provisionsin the TCC no. 6102 about the group companies,their situation will be evaluated in the context of taxlaw. In this context, some tax advantages of groupcompanies will be mentioned, then the relationshipbetween company group and controlled foreign corporations,the consolidated statement of tax basis, credittransfer and the distribution of common costs for theaffiliated companies in the Art. 7 of Corporate TaxLaw will be examined.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acarkan, İrem, "Avrupa Toplulukları'nda Kurumlar Vergisi Uyumlaştırması ve Ekonomik Etkilerinin Türkiye Açısından Değerlendirmesi", Ankara Üniversitesi SBE, Avrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler (Ekonomi-Maliye) Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007.
Akarca, Akif/Şafak Mehmet, Holding Yapılanmaları ve Yasal Düzenlemeler, http://www.dunya. com/holding-yapilanmalari-ve-yasal-duzenlemeler-150087yy.htm, 26.09.2014.
Arıkan, Vural, Holding Şirketlerde Muhasebe, Denetim ve Vergi Problemleri, İstanbul Üniversitesi Yayınlarından No: 1954, İstanbul 1974.
Bilgili, Fatih/Demirkapı, Ertan, Şirketler Hukuku, Dora Yayınevi, Bursa 2013.
Ceyhan, Murat, "Vergi Güvenlik Müessesesi Olarak Örtülü Sermaye", https://www.alomaliye. com/murat_ceyhan_ortulu.htm, 08.11.2014.
Çakır, Rasim Can, "6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda holding şirketler," http://www.dunya.com/6102-sayili-turk-ticaret-kanununda-holding-sirketler-216780h.htm, 25.09.2014.
Gedik, Gülşen, Türk ve Amerikan Vergi Hukuklarında Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazanç- ları, Oniki Levha Yayınevi, İstanbul 2014
Gezmiş, Şeyma/Başaran, Mustafa, 6335 sayılı Kanunla değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda Anonim Şirketler Rehberi, Bilge Yayınevi, Ankara 2012.
Gündüz, Zeki, "Köprü Krediler: Transfer Fiyatlandırması, Örtülü Sermaye, KDV ve BSMV açılarından değerlendirilmesi", http://www.pwc. com.tr/tr_TR/TR/microsite/transfer-pricing/yayinlar/2010/pages/zeki-gunduz-02.04.2010-cuma-kopru-krediler.pdf, 11.11.2014.
Karahan, Sami, Şirketler Hukuku, Mimoza Yayınevi, Konya 2013.
Öğredik, Güray, "Grup Şirketleri Arasında Kredi Aktarımında Örtülü Kazanç, Örtülü Sermaye, Katma Değer Vergisi ve Muhasebe", http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/guray/016/, 8.11.2014.
Pekiner, Kamuran, Ana Şirkette Konsolide Bilanço ve Kar-Zarar Problemleri, Holding Şirketlerde Muhasebe, Denetim ve Vergi Problemleri, İstanbul Üniversitesi Yayınlarından No: 1954, İstanbul 1974.
Pulaşlı, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, Cilt I, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
Sağlam, Meltem, "Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançlarının Vergilendirilmesi", Marmara Üniversitesi SBE, Maliye Anabilim Dalı, Mali Hukuk Bilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul 2010.
Tekinalp, Ünal, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2013.
Tenker, Nejat, Türkiye'de Holdingler ve Vergi Muhasebesi Açısından İncelenmesi, Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, no:128, Ankara 1979.
Ürel, Gürol, Yorum ve Açıklamalı Kurumlar Vergisi Kanunu Uygulaması, Seçkin Yayınevi Ankara 2014.
Üst, Hüseyin, "AB Ortak Konsolide Kurumlar Vergisi Matrahı", http://huseyinust.com/konu-ab-ortak-konsolide-kurumlar-vergisi-matrahi. html, 29.09.2014.
Gelirler İdaresi Başkanlığı, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi Sayı B.07.1.Gİ- B.04.99.16.01/2-MUK- 137, tarih 16.06.2008/18412, http://www.bmvdb.gov.tr/ozelgeler/2008/kvk/18412. htm, 10.11.2014.
Grup Şirketlerin Vergilendirilmesinde Yeni Yaklaşım, http : // www . ekodialog . com/Makaleler/grup_ sirketlerinin_vergilendirilmesi.html, 28.09.2014.
Le projet d'assiette commune consolidée de l'impôt sur les sociétés (ACCIS) http ://www.touteleurope.eu/les-politiques-europeennes/fiscalite/ synthese/le-projet-d-assiette-commune-consolideede-l-impot-sur-les-societes-accis.html, 30.10.2014.

APA	DURMUŞ KARATAŞ N (2015). TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. , 71 - 84.
Chicago	DURMUŞ KARATAŞ Neslihan TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. (2015): 71 - 84.
MLA	DURMUŞ KARATAŞ Neslihan TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. , 2015, ss.71 - 84.
AMA	DURMUŞ KARATAŞ N TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. . 2015; 71 - 84.
Vancouver	DURMUŞ KARATAŞ N TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. . 2015; 71 - 84.
IEEE	DURMUŞ KARATAŞ N "TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI." , ss.71 - 84, 2015.
ISNAD	DURMUŞ KARATAŞ, Neslihan. "TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI". (2015), 71-84.

APA	DURMUŞ KARATAŞ N (2015). TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 1(2), 71 - 84.
Chicago	DURMUŞ KARATAŞ Neslihan TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi 1, no.2 (2015): 71 - 84.
MLA	DURMUŞ KARATAŞ Neslihan TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, vol.1, no.2, 2015, ss.71 - 84.
AMA	DURMUŞ KARATAŞ N TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi. 2015; 1(2): 71 - 84.
Vancouver	DURMUŞ KARATAŞ N TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi. 2015; 1(2): 71 - 84.
IEEE	DURMUŞ KARATAŞ N "TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI." Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 1, ss.71 - 84, 2015.
ISNAD	DURMUŞ KARATAŞ, Neslihan. "TİCARET KANUNU KAPSAMINDAKİ ŞİRKET TOPLULUKLARI VE BUNLARIN VERGİ HUKUKU KARŞISINDAKİ DURUMLARI". Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi 1/2 (2015), 71-84.