Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması
Yıl: 2017 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1088 - 1122 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması
Öz: Edebi eserler, yazıldıkları dönemin sanat anlayışını yansıttıkları kadar içinde bulundukları toplumun dini, ahlaki, siyasi ve sosyal hayatı hakkında da ipuçları vermektedir. Bu unsurlar tiyatro gibi bazı edebi eserlerde daha belirginken, şiir gibi edebi eserlerde daha örtülü olarak bulunmaktadır. Araştırmamız, Cumhuriyet'in ilk yıllarında ve çok partili hayata geçiş sırasında Türkiye'deki dini, siyasi ve toplumsal havanın farklı kesimlerce nasıl hissedildiğini şiirler üzerinden anlamaya çalışmaktadır. Bunun için ideolojik olarak iki zıt kutbu temsil eden Necip Fazıl Kısakürek ve Nazım Hikmet Ran'ın şiirleri incelenmiştir. Okur-yazarlığın %40 seviyesine dahi ulaşamadığı, sözlü anlatım ve kültürün hakimiyetini sürdürdüğü bu dönemde şiirler, akılda tutmanın kolaylığı ve edebi gücün etkisiyle ideolojileri bayraklaştıran mottolara dönüşmüştür. Birçok şiir ideolojik ve toplumsal mesaj vermenin aracı olarak kullanılmış, kimi şiirler de bestelenerek daha geniş kitleleri etkileme aracına dönüştürülmüştür. İki şairin yaşanan olayları nasıl yorumladığını görmek, erken dönem Cumhuriyet tecrübelerinin farklı kesimlerde nasıl hissedildiğini anlamak bakımından önemlidir
Anahtar Kelime: Konular:
Understanding the Experience of the Early Turkish Republic Over Poems: A Comparison of Nazım Hikmet and Necip Fazıl
Öz: Literary works give clues about the religious, moral, political and social life of their time as much as they reflect the art concept of the era. By examining the poetry of Necip Fazıl Kısakürek and Nazım Hikmet Ran, who were flagged to represent certain ideologies, this research depicts the religious, political and social atmosphere of the time they lived. In that time period, which even literacy level was below forty percent and still oral tradition was common, poems have turned into ideological mottos by their literary power and ease of keeping in mind. Many poems have been used as means of spreading ideological and social messages as well as some of them have been composed to influence masses. Therefore, it is important to examine their poems to understand how the experience differed among diverse parts of society during the early Republic and transition to multi-party system
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ak, S. (2009). Necip Fazıl Kısakürek ve Büyük Doğu: Sistem Karşısında Gerçek Muhalefet. İstanbul: Rasyo Yayınları.
- Akbayır, S. (2012). Aynı Göğün Yıldızları: Nâzım Hikmet, Necip Fazıl (6. Baskı). İstanbul: Asur Yayınları.
- Alver, K. (2015). Türkiye’de Edebiyat Sosyolojisi Çalışmaları Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyoloji Konferansları, 52(2), 343-354.
- Avcı, N. (2000). Türkiye’de Modernleşme Açısından Din Kültür Siyaset (1839- 1960). İstanbul: Pınar Yayınları.
- Beyaz, Y. (2013). Necip Fazıl’ın Düşünce Dünyası: Edebiyat—Toplum—Din— Siyaset. İstanbul: İşaret Yayınları.
- Binyazar, A. (2010). Toplum ve Edebiyat. İstanbul: Can Yayınları.
- Boynukalın, N. (2013). Argümantasyon Yoluyla Fikir İklimi Oluşturma: Nazım Hikmet Ran ve Necip Fazıl Kısakürek Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ceylan, A. (2014). Yenimahalle’de İnsanlar Parka Gidemiyor. Memurlar.net, 25 Mart 2014. Erişim 01.05.2017 http://www.memurlar.net/haber/461613/adem-ceylan-yenimahalle-deinsanlar-parka-gidemiyor.html
- Coşkun, A. (2002). Nâzım’ın Siyasal Yaşamı ve Davaları. İstanbul: Cem Yayınevi. http://www.nazimhikmet.org.tr/davalari.asp Fuat, M. (2002). A’dan Z’ye Nazım Hikmet. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Göksu, S. & Timms, E. (2002). Romantik Komünist: Nazım Hikmet’in Yaşamı ve Eseri (5. Baskı). İstanbul: Doğan Kitap.
- Gül, M. (2003). Nazım Memleket mi? Direnen Son Lenin Heykeli. İstanbul: Zaman Kitap.
- İnce, Ö. (2017). Cumhuriyet’in Şairi Nazım Hikmet, Cumhuriyetsiz Şair Necip Fazıl. İstanbul: Eksik Parça.
- Kılıç, A. (2013). Necip Fazıl’dan Menderes’e Yalvaran Mektuplar! HaberTürk, 02.01.2013. Erişim 01.05.2017 http://www.haberturk.com/kultursanat/haber/808111-necip-fazildan-menderese-yalvaran-mektuplar Kısakürek, N. F. (1932). Ben ve Ötesi: 1922-1931. İstanbul: Sühulet Kütüphanesi.
- Kısakürek, N. F. (1964). Büyük Doğu, Sayı 1-7.
- Kısakürek, N. F. (1965). Büyük Doğu, Sayı 1-10.
- Kısakürek, N. F. (1983). Bir Sanatçının Günlüğü: Necip Fazıl Kısakürek. TRT 2 Mart 1979, 21:00. İçinde B. Oğuzbaşaran (ed.), Necip Fazıl’ın Şiiri (ss. 19-27). İstanbul: Kültür ve Sanat Yayınları.
- Kısakürek, N. F. (1986). Benim Gözümde Menderes. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
- Kısakürek, N. F. (2011). Öfke ve Hiciv. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
- Kısakürek, N. F. (2016). Çile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
- Marx, K. (1978). Contribution to the Critique of Hegel’s Philosophy of Right: Introduction. İçinde R. C. Tucker (ed.), the Marx-Engels Reader (2. Baskı). New York: W .W. Norton & Company.
- Öke, M. K. (1990). Unutulan Savaşın Kronolojisi Kore, 1950-53. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
- Ran, N. H. (2017). Bütün Şiirleri (13. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Seçer, T. (2008). Kore Savaşı’nın Bilinmeyenleri. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
- Sert, İ. (2005). Fikir Öfkesiyle Kavrulan Bir Ömür. Hece, Necip Fazıl Kısakürek Özel Sayısı, 9(97), 83-94.
- Tatar, H. C. (1999). Nuh’un Gemisindekiler: Şehirleşme ve Dinî Cemaatleşme. İstanbul: Turan Yayıncılık.
- TÜİK (2012). İstatistik Göstergeler 1923-2011. Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara: TÜİK. www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do?istab_id=158
- Uyar, T. (1983). Bir Şiirden: Bu Yağmur. İçinde B. Oğuzbaşaran (ed.), Necip Fazıl’ın Şiiri (ss. 284-288). İstanbul: Kültür ve Sanat Yayınları.
- Yılmaz, S. (2013). State, Politics, and Religion: Effects of Political and Social Change on the Relationship between State and Religion in Turkey, 2002-2012. Dissertation. University of Pittsburgh.
- Yılmaz, S. (2014). Social Mobility and Its Discontents: The Center-Periphery Cleavage of Turkey. Tarih Kültür Sanat Araştırmaları Dergisi, 3(2), 28-44.
| APA | Yılmaz S (2017). Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. , 1088 - 1122. |
| Chicago | Yılmaz Selman Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. (2017): 1088 - 1122. |
| MLA | Yılmaz Selman Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. , 2017, ss.1088 - 1122. |
| AMA | Yılmaz S Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. . 2017; 1088 - 1122. |
| Vancouver | Yılmaz S Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. . 2017; 1088 - 1122. |
| IEEE | Yılmaz S "Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması." , ss.1088 - 1122, 2017. |
| ISNAD | Yılmaz, Selman. "Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması". (2017), 1088-1122. |
| APA | Yılmaz S (2017). Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 1088 - 1122. |
| Chicago | Yılmaz Selman Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6, no.2 (2017): 1088 - 1122. |
| MLA | Yılmaz Selman Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, vol.6, no.2, 2017, ss.1088 - 1122. |
| AMA | Yılmaz S Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2017; 6(2): 1088 - 1122. |
| Vancouver | Yılmaz S Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2017; 6(2): 1088 - 1122. |
| IEEE | Yılmaz S "Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması." İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6, ss.1088 - 1122, 2017. |
| ISNAD | Yılmaz, Selman. "Erken Dönem Cumhuriyet Tecrübelerinin Farklı İdeolojik Kesimlerce Nasıl Hissedildiğini Şiirler Üzerinden Anlamak: Bir Nazım Hikmet ve Necip Fazıl Karşılaştırması". İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6/2 (2017), 1088-1122. |
