“Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri
Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 126 Sayfa Aralığı: 120 - 143 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
“Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri
Öz: Bu makale iki ana tartışma çevresinde şekilleniyor. İlki bir baba olarak kızım Azade ile yaşadığım deneyimlere dayanıyor ve içinde yaşadığımız mekânların cinsiyetçi-sınıfsal ayrımlarını ele alıyor. Zamanın temposu, günün nasıl bölündüğü, şehrin neresinin kim tarafından kullanılabileceği, angarya tabir edilen işlerin kime nasıl dağıtıldığı gibi meseleler, iktidar ilişkilerinin görünür olduğu önemli alanlar. Amacım, babalık üzerinden bu ilişkileri bir kere daha sorgulamak.Yazının ikinci önemli tartışması, "angarya" işlere odaklanıyor. Ev işlerinin genellikle ücretlendirilmeyen ve hattâ görünmeyen bir emek cinsi olması, kadın çalışmalarında sık sık gündeme getirilen bir konu. Fakat burada savunacağım tez, görünmez/ucuz emek kavramından daha farklı olacak. Bakım işini, yani Azade ile olan ilişkimi bir "armağan ilişkisi" olarak değerlendirmenin belli noktalarda daha farklı bir analiz imkânı tanıdığını iddia edeceğim.Armağan derken piyasa (sözleşmeye dayalı ekonomik değişim) ve sosyal devlet (bir havuzda toplanan değerin yeniden dağıtımı) gibi iki hâkim değiş-tokuş modelinin dışında kalan bir üçüncü modelden bahsediyorum. Bu kadar yaygın ve önemli olmasına rağmen armağanın genellikle diğer ikisinin bir türevi olarak ele alındığını (yahut tamamen yok sayıldığını), bunun da emek teorilerinde önemli bir eksiğe işaret ettiğini göstereceğim
Anahtar Kelime: Konular:
-
Öz: Bu makale iki ana tartışma çevresinde şekilleniyor. İlki bir baba olarak kızım Azade ile yaşadığım deneyimlere dayanıyor ve içinde yaşadığımız mekânların cinsiyetçi-sınıfsal ayrımlarını ele alıyor. Zamanın temposu, günün nasıl bölündüğü, şehrin neresinin kim tarafından kullanılabileceği, angarya tabir edilen işlerin kime nasıl dağıtıldığı gibi meseleler, iktidar ilişkilerinin görünür olduğu önemli alanlar. Amacım, babalık üzerinden bu ilişkileri bir kere daha sorgulamak.Yazının ikinci önemli tartışması, “angarya” işlere odaklanıyor. Ev işlerinin genellikle ücretlendirilmeyen ve hattâ görünmeyen bir emek cinsi olması, kadın çalışmalarında sık sık gündeme getirilen bir konu. Fakat burada savunacağım tez, görünmez/ucuz emek kavramından daha farklı olacak. Bakım işini, yani Azade ile olan ilişkimi bir “armağan ilişkisi” olarak değerlendirmenin belli noktalarda daha farklı bir analiz imkânı tanıdığını iddia edeceğim.Armağan derken piyasa (sözleşmeye dayalı ekonomik değişim) ve sosyal devlet (bir havuzda toplanan değerin yeniden dağıtımı) gibi iki hâkim değiş-tokuş modelinin dışında kalan bir üçüncü modelden bahsediyorum. Bu kadar yaygın ve önemli olmasına rağmen armağanın genellikle diğer ikisinin bir türevi olarak ele alındığını (yahut tamamen yok sayıldığını), bunun da emek teorilerinde önemli bir eksiğe işaret ettiğini göstereceğim
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Akalın, A. (2009) “Ev İşlerinde Yeni Emek Çağı: Müdür, İşçisi, Ürünü ve Misafir”, Express, no. 99, Ekim.
- Alkan, A. (2005) Yerel Yönetimler ve Cinsiyet, Ankara: Dipnot.
- Arıcan, G. (2012) “Doğum ve Babalık İzni”, Kaynak: http://blog.milliyet.com.tr/dogum-ve-babalik-izni/Blog/?BlogNo=373126. 29 Ekim 2012’de girildi.
- Castells, M. (2005) “Sonsuzluğun Kıyısında Zamansız Zaman”, Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür içinde, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Chakrabarty, D. (1997) “The Time of History and the Times of Gods”, The Politics of Culture in the Shadow of Capital içinde, Durham: Duke University Press.
- Davis, M. (2007) Gecekondu Gezegeni, İstanbul: Metis. Enloe, C. (1990) “Womenandchildren: Making Feminist Sense of the Persian Gulf Crisis”, Village Voice, 25 September.
- Foucault, M. (1983) “Afterword”, P. Rabinow ve H. L. Dreyfus (der.), Michel Foucault: Beyond Structuralism and Hermeneutics içinde, University of Chicago Press.
- Gellner, E. (1983) Nations and Nationalism, Oxford: Blackwell. Gibson-Graham, J. K. (2010) (Bildiğimiz) Kapitalizmin Sonu: Siyasal İktisadın Feminist Eleştirisi, İstanbul: Metis.
- Godbout, J. T. (2003) Armağan Dünyası, İstanbul: İletişim. Gorz, A. (2007) İktisadi Aklın Eleştirisi: Çalışmanın Dönüşümleri / Anlam Arayışı, İstanbul: Ayrıntı.
- Gorz, A. (2009) “Otomobilin Ekolojisi”, Birikim, no.248, s. 94-98. Harvey, D. (2008) “Ütopya Mekanları”, Umut Mekanları içinde, İstanbul: Metis, s. 167-223.
- Honoré, C. (2004) In Praise of Slowness: How A Worldwide Movement Is Challenging the Cult of Speed, New York: Harper One.
- Hürriyet (Ekim, 2012) “Avrupa’nın En Yoğun Trafiği İstanbul’da”, Kaynak: http://www.hurriyet. com.tr/planet/21672997.asp. 11 Aralık 2012’de girildi.
- İETT (2011) Yolcu Memnuniyeti Araştırması, Kaynak: http://www.iett.gov.tr/YolcuMemnuniyeti2011.pdf. 11 Aralık 2012’de girildi.
- Illich, I. (2011) İşsizlik Hakkı, İstanbul: Yeni İnsan Yayınları.
- İnsel, A. (2003) “Armağan Sorunsalının Açtığı Ufuk”, Armağan Dünyası içinde, İstanbul: İletişim.
- İş Kanunu, 4857/74. http://www.iskanunu.com/icerik/soruyorum/dogum-izni.html. 27 Haziran 2012’de girildi.
- Latour, B. (1993) We Have Never Been Modern, Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
- Lefebvre, H., & Régulier, C. (2003) “The Rhythmanalytical Project”, Henri Lefebvre: Key Writings içinde, Londra: Continuum.
- Marcuse, H. (2002) One-Dimensional Man: Studies in the Ideology of Advanced Industrial Society, Routledge.
- Marx, K. (1969) The Economic and Philosophical Manuscripts of 1844, der. D. J. Struik, New York: International Publishers.
- OECD Report (2011a) Better Life Index: Work Life Balance, OECD, http://www.oecdbetterlifeindex. org/topics/work-life-balance/ OECD Report (2011b) Better Life Index: Jobs, OECD, http://www.oecdbetterlifeindex.org/topics/jobs/. Scott, J. W. (2007) The Politics of the Veil, Princeton: Princeton University Press.
- Sennett, R. (2011) “Sivil Bedenler: Çokkültürlü New York”, Ten ve Taş içinde, İstanbul: Metis, s. 319- 338.
- Stadlen, N. (2004) What Mothers Do: Especially When it Looks Like Nothing, Londra: Piatkus Books.
- Stewart, K. (2012) “Atmospheric Attunements”, yayımlanmamış kitap makalesi.
- Sullivan, S. A. (1992) The Father’s Almanac: Revised, New York: Doubleday.
- Williams, D. (1999) “Constructing the Economic Space: The World Bank and the Making of Homo Oeconomicus”, Millenium: Journal of International Studies, 28(1): 79-99.
| APA | ZEYBEK S (2013). “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. , 120 - 143. |
| Chicago | ZEYBEK Sezai Ozan “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. (2013): 120 - 143. |
| MLA | ZEYBEK Sezai Ozan “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. , 2013, ss.120 - 143. |
| AMA | ZEYBEK S “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. . 2013; 120 - 143. |
| Vancouver | ZEYBEK S “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. . 2013; 120 - 143. |
| IEEE | ZEYBEK S "“Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri." , ss.120 - 143, 2013. |
| ISNAD | ZEYBEK, Sezai Ozan. "“Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri". (2013), 120-143. |
| APA | ZEYBEK S (2013). “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. Toplum ve Bilim, 0(126), 120 - 143. |
| Chicago | ZEYBEK Sezai Ozan “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. Toplum ve Bilim 0, no.126 (2013): 120 - 143. |
| MLA | ZEYBEK Sezai Ozan “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. Toplum ve Bilim, vol.0, no.126, 2013, ss.120 - 143. |
| AMA | ZEYBEK S “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. Toplum ve Bilim. 2013; 0(126): 120 - 143. |
| Vancouver | ZEYBEK S “Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri. Toplum ve Bilim. 2013; 0(126): 120 - 143. |
| IEEE | ZEYBEK S "“Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri." Toplum ve Bilim, 0, ss.120 - 143, 2013. |
| ISNAD | ZEYBEK, Sezai Ozan. "“Bu bebeğin annesi nerede?”: Cinsiyet, babalık ve armağan ilişkileri". Toplum ve Bilim 126 (2013), 120-143. |
