HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI

AYDIN, Öztürk

HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI

Öztürk AYDIN (Ar. Gör)

Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi

20 3

Yıl: 2016 Cilt: 22 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 345 - 370 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI

Öz:

Eşlerin üreme hücreleri kullanılarak elde edilen embriyo kocanın ölümü sırasında dondurularak tüpte saklı bulunuyorsa, tüpteki embriyonun ölen kocaya yasal mirasçı olup olmayacağı tartışılmaktadır. Bu çalışmamızda bahsi geçen konu hak ehliyeti, soybağı hükümleri ve çocuğun üstün yararı ilkesi ışığında ele alınmıştır. Ayrıca kocanın ölümünden sonra yapay döllenmenin gerçekleşmesi halinde yasal mirasçılığın söz konusu olup olmayacağı hakkında görüşümüze yer verilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

The Statuory Heir of Embryo in Vitro Obtained Via Homolog Fertilization

Öz:

It is controversial whether or not embryo obtained from reproductive cells of spouses can be inherited in case of husband's death during that frozen embryo is being stored in tube. In this article it is considered in the light of capacity to right, paternity provisions and the principle of the best interest of child. There is also our opinion on whether husband's sperm has right of inheritance in case of implementation of artificial insemination after the death of the husband.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

kipek, Jale Akıntürk, Turgut Karaman, Derya Ateş, Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku, 11. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 2014.
Altunkaya, Mehmet, "Tabii Olmayan Yollarla Çocuk Sahibi Olmanın Soybağına Etkisi", IMGB, Organ ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sorunları, I. Uluslar arası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, 2007, 3. 98-118.
Arpacı, Abdülkadir, Kişiler Hukuku: Gerçek Kişiler, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2000.
Aydın Ünver, Tülay, Ceninin Hukuki Konumu, X11 Levha Yayıncılık, İstanbul, 2011.
Benshushan, Abraham Schenker, Joseph G., "The Right to an Heir in the Era of Assisted Reproduction", Human Reproduction, 1998, Vol. 13, No. 5, 5. 1407-1410.
Broekhuijsen-Molenaar, A.M.L., "The Legal Status of the Embryo in Vitro", Council of Europe, Third Symposium on Bioethics: Medically--Assisted Procreation and Protection ofthe Human Embryo, Strasbourg, 15-18 December, 1996, CDBI/SPK (06) 17.
Büyükay, Yusuf, "Hekimlerin Embriyo Nakillerinde Hukuki Sorumluluğu", II. Sağlık Hukuku Kurultayı, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 2009.
Çoban, Aykut, "İnsan Hakları Bağlamında Embriyonun Moral Statüsü", Toplum ve Bilim, NO: 109, 2007.
Damschen, Gregor Schöneker, Dieter, Der moralische Status menschlicher Embryonen, De Gruyter Studienbuch, Berlin, 2002.
Dural, Mustafa Öğüz, Tufan, Türk Özel Hukuku C: II, Kişiler Hukuku, 15. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014.
Dural, Mustafa Öz, Turgut, Türk Özel Hukuku C: IV, Miras Hukuku, 8. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2015.
Gemalmaz, Burak, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Mülkiyet Hakkı, Beta Yayıncı- lık, lstanbul, 2009.
Hatemi, Hüseyin Oğuztürk, Kalkan Burcu, Kişiler Hukuku (Gerçek Kişiler-Tüzel Kişiler), Vedat Kitapçılık, lstanbul, 2013.
Hatemi, Hüseyin, Miras Hukuku, 5. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2014.
Hausheer, Heinz/Aebi-Müller, Regina E., Das Personenrecht des Schweizerischen Zivilgesetzbuches, 3. Auflage, Stampflis Verlag, Bern, 2012.
Hochreuter, Stefanie, Die Problematik des Embryobegriffs und der Referenzkategorie "Mensch", Breyer Verlag, 2008.
Imre, Zahit Erman, Hasan, Miras Hukuku, 8. Bası, Der Yayınları, 2011.
Inan, Ahmet N. Ertaş, Şeref Albaş, H., Miras Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008.
Kalkan Oğuztürk, Burcu, Türk Medeni Hukuku'nda Biyoetik Sorunlar, Vedat Kitapçı- lık, İstanbul, 2011.
Keskin, Dilşad, "Doğum Öncesi Gerçekleşen Zarar Verici Fiil Sebebiyle Tazminat: Ceninin Tazminat Talebi", Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, Sa. 1-2, 2013, s. 743--774.
Kırkbeşoğlu, Nagehan, Soybağı Alanında Biyoetik ve Hukuki Sorunlar, Vedat Kitapçılık, Istanbul, 2006.
Charles P. Kindregan Jr., "Dead Dads, Thawing an Heir from the Freezing", William Mitchell Law Rewiev, 2009, Vol. 35, Issue 2, 3.432-448.
Kurt, Leyla Müjde, "Ceninin Mal Varlığı Hakları", İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:2 Sayı:1, 2011, s. 177-207.
Mannsdorfer, Thomas M., "Rights of Embryo and Fetus in Private Law", Rapports suisses présentés au XVIeme Congres international de droit compare, Zurich 2002, s. 515--554.
Nomer, Haluk N., "Suni Döllenme Dolayısıyla Ortaya Çıkabilecek Nesep Problemleri", M.Kemal Oğuzman Anısına Armağan, Istanbul, 2000, s. 545 594.
Oğuzman, M. Kemal Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt II, Gözden Geçirilmiş 10. Bası, Istanbul, Vedat Kitapçılık, 2013.
Oğuzman, M. Kemal Seliçi, Özer Oktay-Özdemir, Saibe, Kişiler Hukuku, 14. Bası, Filiz Kitabevi, Istanbul, 2014.
Özer Taşkın, Özden, Velayette Çocuğun Yüksek Yararı Ilkesi, Özel Hukuk Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir 2006.
Özsunay, Ergun, Gerçek Kişilerin Hukuki Durumu, 5. Bası, Istanbul, 1982, (Gerçek Kişiler).
Özsunay, Ergun, "Hayatın Başlangıcı ve Sonuna Ilişkin En Önemli Hukuksal Sorunlar", Bülent Davran'a Armağan, Beta Yayıncılık, Istanbul, 1998, 5. 1-58, (Hayatın Baş- langıcı).
Özsunay, Ergun, "Rights of Embryo and Foetus in Private Law", Convergence of Legal Systems in the 21st Century, General Reports Delivered at the XVIth International Congress of Comparative Law, Brisbane, Australia, 14-21 July 2002, Extrait, Bruxelles 2006, s. 1274-1413, (Embryo).
Özsunay, Ergun, "Uluslararası Belgelerde ve Bazı Ulusal Hukuk Düzenlerinde Embriyo ve Cenin'in Hukuksal Durumu ve Korunması", Medeni Hukuk Hocalarına Saygı
Günleri, Medeni Hukukta Güncel Sorunlar ve Önemli Gelişmeler Sempozyumu, 26-27 Haziran 2008, Istanbul 2011, s. 129--149, (Uluslar arası Belgeler).
Schenker, Joseph G., "Assisted Reproduction Practice in Europe: Legal and Ethical Aspects", Human Reproduction Update, 1997, Vol. 3, N0. 2, s. 173--184.
Schwenzer, Ingeborg, Bassler Kommentar, Zivilgesetzbuch I, Art. 1--456 ZGB, 3. Aufla-- ge, Base-Genf-München, Helbing &Lichtenhahn, 2006.
Serozan, Rona, "Kişilik Hakkının Korunmasıyla ilgili Bazı Düşünceler", İstanbul Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Enstitüsü Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, 1997, Yıl: 11, No: 14, s. 93-123, (Kişilik Hakkı).
Serozan, Rona, Çocuk Hukuku, 2. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2005, (Çocuk Hukuku). Serozan, Rona Engin, Baki İlkay, Miras Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2008.
Schockenhof, Eberhard, Ethik des Lebens, Grundlage und neue Herausforderungen, Herder Verlag, Freiburg-Basel_Wien, 2009.
Smith 11, George P., "Australia's Frozen 'Orphan' Embryos: Medical, Legal And Ethical Dilemma", Journal of Familiy Law, 1985-1986.
Steinbock, Bonni, "The Morality of Killing Human Embriyos", The Journal of Law, Medicine and Ethics, Volume 34, Spring 2006.
Sungurbey, İsmet, Medeni Hukukun Temel Sorunları, İstanbul, 2002.
Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, Türk Medeni Hukuku, Nurgök Matbaası, İstanbul, 1963. von Tuhr, Andreas Peter, Allgemeiner Teil des Schweizerischen Obligationenrechts Bd. I, Lieferung 2, Zürich, 1979.
Yargıtay Kararları Dergisi, Yıl: 1986, S: 11.
Zevkliler, Aydın Acabey, M. Beşir Gökyayla, K. Emre, Giriş, Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, Aile Hukuku, Medeni Hukuk, Ankara, 2008.

APA	AYDIN Ö (2016). HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. , 345 - 370.
Chicago	AYDIN Öztürk HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. (2016): 345 - 370.
MLA	AYDIN Öztürk HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. , 2016, ss.345 - 370.
AMA	AYDIN Ö HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. . 2016; 345 - 370.
Vancouver	AYDIN Ö HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. . 2016; 345 - 370.
IEEE	AYDIN Ö "HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI." , ss.345 - 370, 2016.
ISNAD	AYDIN, Öztürk. "HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI". (2016), 345-370.

APA	AYDIN Ö (2016). HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22(3), 345 - 370.
Chicago	AYDIN Öztürk HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 22, no.3 (2016): 345 - 370.
MLA	AYDIN Öztürk HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, vol.22, no.3, 2016, ss.345 - 370.
AMA	AYDIN Ö HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2016; 22(3): 345 - 370.
Vancouver	AYDIN Ö HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2016; 22(3): 345 - 370.
IEEE	AYDIN Ö "HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22, ss.345 - 370, 2016.
ISNAD	AYDIN, Öztürk. "HOMOLOG DÖLLENME YOLUYLA ELDE EDİLEN TÜPTEKİ EMBRİYONUN YASAL MİRASÇILIĞI". Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 22/3 (2016), 345-370.