ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA
Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 64 Sayfa Aralığı: 335 - 368 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA
Öz: Aile Hukukunun en temel iki konusu evlenme ve boşanmadır. Bunlar belirli şartlar dâhilinde ve mutlak sözlerle hemen gerçekleşir. Eğer evlenme akdinin kuruluşu, müstakbelde gerçekleşecek bir olaya (ta'lîki şart) bağlanırsa geçersiz olur, fakat uygun takyîdi bir şarta bağlanırsa geçerli olur. Çünkü evlenme temlikat (mülk edindirme, devir) nev'inden bir akittir. Boşanma ise iskatat (hak düşürme) nev'inden olduğundan her iki şartla da gerçekleşir. Fıkıhta insanın akitlerinde ve tasarruflarında ileri sürdüğü ca'lî şartların, Şâri'nin vaz' ettiği şer'î şartlara aykırı olmaması asli bir kuraldır. Çalışmamızda evlenme ve boşanmada ileri sürülen şartların çeşitleri ve hukuki sonuçları eski ve yeni meselelerle birlikte ele alınmıştır.
Anahtar Kelime: Marriage and Divorce in Islamic Family Law in Terms of the Theory of Requirement
Öz: The two main issues of Islamic family law are marriage and divorce. These two issues take place within certain conditions and with absolute promises right away. The establishment of the marriage contract would be invalid if it is tied to a condition that will take place in the future. However, the marriage would be valid if there is a compatible condition attached to the marriage contract. Because marriage is one of kind acts that means transfer of property or a right. However, divorce takes place with both types of conditions because divorce is one of kind acts that means reducing a property or right. As a basic rule of Islamic law, private conditions set forth in an agreement or act by the people, should not be contrary to the conditionsset by Allah and Prophet. In our study, both types of conditions set forth in the marriage and divorce are discussed. In addition, the legal consequences of those conditions are discussed with the old and new issues.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abay, Aydın, Borçlar Hukuku Dersleri, İstanbul, 1983.
- Abdulhamid, M. Muhyiddin, Ahvalu'ş--Şahsiyye, Beyrut, 1984.
- Acar, H. İbrahim, İslam Hukukunda Evliliğin Sona Ermesi, Erzurum, 2000.
- Akgündüz, Ahmet, Osmanlı Kanunnameleri, C. 1, İstanbul, 1990.
- Alihaydar Efendi (Küçük--Arsebuk), Diirerii'l-Hiı'kkam Şerhu mecelleti'l-Ahkâm, İstan-- bul, 1330.
- Ali Cuma, Muhammed, el--Hı'ı'kmu'ş'Şer'İnde'l-Usuliyyin, Kahire, 2006.
- Aydın, M. Akif, İslam-Osmanlı Aile Hukuku, İstanbul, 1985.
- Bâcî, Ebu'l--Velid, Şerhu Muvatta Malik, Beyrut, 1999.
- Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuku İslamiyye ve Istılahati zkhiyye Kamusu, İstanbul, 1976.
- Boynukalın, Mehmet, Fıkıh Usıîliinde Şart Kavramı, MÜİFD, 2009, S. 36/ 1, s. 7--46.
- "Şart" DİA, C. XXXVIII, s. 364-365.
- Buharî, Ebu Abdullah M. b. İsmail, Sahihu'l-Buhari, Beyrut, 2012.
- Cantürk, Gürol, "Evlilik ve Boşanma ile İlgili Adli Psikiyatri Uygulamaları",Türkiye Kli-- nikleri Foren Med, 2006, S. 3, s. 58--64.
- Cassas, Ebu Bekir Ahmed, Muhtasaru İhtilajî'l-Ulema, thk. Abdullah Nezir, Beyrut, 1996.
- Ahkâmu'l--Kuran, Beyrut, 1993.
- Dalgın, Nihat, "Müzakere", Hacı Mehmet Günay "Gizli Evlilik, Misyâr Nikâhı ve Tescil Edilmeyen Nikâhlar", Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı V, Afyonkarahisar, 2012, s. 526--529.
- Debüsî, Ebu Zeyd, Takvîmu'l-Edille, thk, Halil el--Meys, Beyrut, 2001. Dihlevî, Mahmud b. Muhammed, İfadetii'l-Envar İddeti Usuli 'l-Menar, thk. Halid Muhammed, Riyad, 2005. Döndüren, Hamdi, Delilleriyle Aile İlmihali, İstanbul, 1995.
- Dönmez, İbrahim Kafi, "Mut'a" DİA, C. XXXII, s.174--180.
- Düsükî, Muhammed, el--Ahvalu'ş--Şahsiyyejî'l-Mezhebi'ş-ŞaJîiyyî, Kahire, 2011.
- Düzdağ, Ertuğrul, Şeyhülislam etvaları Işığında 16. Asır Türk Hayatı, İstanbul, 1983.
- Ebu Davud, Süleyman es--Sicistanî, Sı'ı'nenı'ı' Ebi Davud, Beyrut, 2013.
- Ebu Zehra, Muhammed, Ahvalu'ş-Şahsiyye, Kahire, 1957.
- Edip Salih, Muhammed, Masadiriı"t--Teşrii'l-İslami ve Menahicii'l--İstinbat, Riyad, 2002.
- Ensarî, Kâdî Zekeriyya, Şerhu İsagoci, thk. İbrahim ez--Zahidi, Kerkük, 2012.
- Erdoğan, Mehmet, Fıkıh ve Hukuk TerimleriSözlı'iğii, İstanbul, 1998.
- Ezherî, Mustafa Mahmud, Şerhu kavaidi'l-Hadımî, Riyad, 2013.
- Gazâlî, Ebu Hamid, siyam-Gaul, Beyrut, 1999.
- el--Mustasfa Min İlmi 'l--Usıîl (Fevatihu'r--Rahamut ile birlikte) Beyrut, trs.
- Gamravî, Muhammed Zühri, es--Siracı'i'l-Vehhac ala Metni 'l--Minhac, Beyrut, 2012.
- Günay, Hacı Mehmet, "Gizli Evlilik, Misyâr Nikâhı ve Tescil Edilmeyen Nikâhlar", Gün-- cel Dini Meseleler İstişare Toplantısı V, Afyonkarahisar, 2012, s.505--52 1.
- Hallaf, Abdulvehhab, İlmii Usulü'l-Fıkıh, İstanbul, 1984.
- Ahkâmu' 'l--Ahvâli 'ş--Şahsiyye, Kuveyt, 1990.
- Heyet, Türk Hukuk Lı'ı'gaıı, Ankara, 1998.
- Hıllî, Allame, Muhtelefı'i'ş--Şia Ahkami 'ş-Şeria, Tahran, 1954.
- Husarî, Ahmed, Nazariyeıii'l--Hiikı'im ve Masadirii'ı-Teşr'jî Usuli 'l--Fıkhi 'l--İslamî, Bey-- rut, 1986.
- İbn Abidîn, Muhammed Emin, Haşiyetu' Reddi 'l--Muhtar, Daru'l Fikr, 1979.
- İbn Faris, Ebu'l--Hüseyn Ahmed, Mekayisu'l-Luğa, thk, Enes Muhammed eş--Şamî, Ka-- hire, 2008.
- İbnü'l--Emin, Mahmut Esad, Fıkıh Usıîlu', İstanbul, 2002.
- İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali el--Endelüsî, el-Muhalla bi 'l-Asar, Beyrut, trs. İbn Hümam, Kemalüddin, ethu'l--Kadir, Beyrut, trs.
- İbn Kayyım, el-- Cevziyye, 'lamu'l--Muvakkıin an Rabbi 'l--Alemin, Beyrut, 1993.
- İbn Kudâme, Allame, el--Muğnî, Kahire, 1996.
- İbn Melek, İzzüddîn Abdullatif, Şerhu'l--Menar Fi Usuli'l-Fıkıh, İstanbul, 1965.
- İbn Rüşd, Ebu'l--Velid el--Hafîd, Bidayeıı'i'l-Mı'ı'çtehid ve Nihayeıii'l--Muktesid, İstanbul, 1985.
- İbn Teymiyye, Takiyyüddin Ahmed, Mecmuatu'l-Fetava, thk. Amir el--Cezzar--Enver el-- Baz, Riyad, 1998.
- Karaman, Hayreddin, Mukayeseli İslam Hukuku, İstanbul, 1991.
- Kasânî, Alauddin Ebi Bekr b. Mes'ud, Bedaiu 's-Sanâi Tertibi 'ş--Şerâi ', Beyrut, 1974.
- Kaşıkçı, Osman, "Şart", DİA, C. XXXVIII, s. 365-367.
- Kazvînî, Ömer b. Ali el--Katib, Şerhu Risaleıi'ş--Şemsiye, haşiye Seyyid Şerif Cürcanî, Daru İhyail kütübü'l--Arabî, trs.
- Kılıçer, M. Esad, "Kemalpaşazade'nin Aile Hukuku İle İlgili Bazı eıvaları", AÜİFD, C.
- XIX, S.], 1971, S. 83--95.
- Koca, Ferhat, "Müzakere" Hacı Mehmet Günay "Gizli Evlilik, Misyâr Nikâhı ve Tescil Edilmeyen Nikâhlar", Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı V, Afyonkarahisar, 2012, s.530--551.
- Köse, Saffet, "Misyâr Nikâhı", İHAD, Konya, 2009, S. 13, s. 13--33.
- Mansurizâde, Said, "Cevazı Şer'i Ahkâmdan Olmadığına Dair", İslam Mecmuası, C. X, s. 295-303. Sad. Bardakoğlu, Ali, EÜSBED(1), 1987, s. 81-89.
- Mehmed Zihni, Nimet--i İslam Munakehat ve Mufarekat), İstanbul, 1324.
- Merginani, Şeyhülislam Burhanüddin, el--Hidaye Şerhu Bidayeti'l--Mı'ı'btedi, Beyrut, 1990.
- Meydani, Hasan Habenneke, Davabidı'i'l--Ma'rife, Dımeşk, 2014.
- Molla Hüsrev, Muhammed b. Feramuz, Mir'aıı'i'l--Usıîl, İstanbul, 1966.
- Musahhah Fetvalar DİB, DİYK 2012.
- Müslim, Ebu'l--Huseyn Müslim b. Haccac, Sahihu Müslim, Beyrut, 2012.
- Okur, Kaşif Hamdi, "İslam Hukuku Alanında Yenileşme Manifestolarından Bir Kesit: Hakikat-i İslam ve Usul--i İçtihad" İHAD, 2004, S. 3, s.35--54.
- Pala, Ali İhsan, İslam Hukukunda İhtiyat İlkesi, Ankara, 2009, s. 187--190.
- Pezdevi, Fahru'l--İslam, Usulü'l-Pezdevî (Kenzu'l-Vusıîl ila Marifeıi 'l-Usıîl thrc. Kasım b. Kutlu Boğa, thk. Said Bektaş, Beyrut, 2014.
- Ragib el--İsfehanî, Ebu'l--Kasım, el--Mufredaıjî Garibi 'l--Kur'an, thk. M, Seyyid Ceylani, Beyrut, trs.
- Sadreddin Efendi, "Hukuku Aile ve Usulu' Muhakemat--i Şer'iyye Kararnameleri Hakkın-- da" Sebilürreşad, İstanbul 1334, C. XV, S. 382, s. 321--323.
- Sava Paşa, İslam Hukuku Nazariyatı Hakkında Bir Etüt, Çev. Baha Arıkan, İstanbul, trs.
- Semara, Muhammed, Ahkamu ve Asaru'z--Zevciyye Şerhun Mukarinı'ı'n Li Kanuni 'l-- Ahvali'ş--Şahsiyye, Umman, 2002.
- Senhurî, Abdurrezzak Ahmed, Mesadiru'l--Hakfi'l--Fıkhi 'l--İslamî, Beyrut, 1998. Sirmen, Lale, Turk Özel Hukukunda Şart, Ankara, 1992.
- Şâtıbî, Ebu İshak İbrahim, el--Muvafakatfi Usıîli'l-Ahkâm, Daru'l--Fikr, trs. Şâüî, Muhammed b. İdris, el-Ümm, Beyrut, 1993.
- Şelebî, Muhammed Mustafa, Ahkamu'l--Usratı' Jî'l--İslam Dıraseten Mukareneten bey-- ne fıkhi 'l-- Mezahibi's-Siinnı'yye ve'l--Mezhabi'l--Caferiyye ve'l--Kanun, Beyrut, 1977.
- Şeltüt, Mahmud, el--Fetâvâ, Beyrut, 1991.
- Şeltüt, Mahmud Says, Ali, Mukarenetii'l-Mezahib, Kahire, trs.
- Şevkanî, Muhammed b. Ali, Neylı'i'l-Evtar Şerhu Miintaka 'l--Ahbar, Beyrut, 1998.
- Şirbinî, Muhammd b. el--Hatîb, Muni'l-Muhtac, Beyrut, 1998.
- Taftazanî, Sâduddin, et- Telvih ale 't--Tavzîh, İstanbul, 1310.
- Tirmizî, Ebu İsa Muhammed, el--Camiu's-Sahih, Beyrut, 2012.
- Yezdî,A11ame Abdullah, Şerhu Tehzîb maa'l-- Haşiye Tuhfe Şahcihanî, Karachi, 2011.
- Zerka, Ahmed, Şerhu'l--Kavaidi 'l--Fıkhı'yye, Dımeşk, 1996.
- Zerka, Mustafa, Akdü'l--Bey', Dımeşk, 1999.
- Fetâvâ, Dımaşk, 2004.
| APA | KOÇAK Z (2015). ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. , 335 - 368. |
| Chicago | KOÇAK Zeki ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. (2015): 335 - 368. |
| MLA | KOÇAK Zeki ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. , 2015, ss.335 - 368. |
| AMA | KOÇAK Z ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. . 2015; 335 - 368. |
| Vancouver | KOÇAK Z ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. . 2015; 335 - 368. |
| IEEE | KOÇAK Z "ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA." , ss.335 - 368, 2015. |
| ISNAD | KOÇAK, Zeki. "ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA". (2015), 335-368. |
| APA | KOÇAK Z (2015). ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0(64), 335 - 368. |
| Chicago | KOÇAK Zeki ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. EKEV AKADEMİ DERGİSİ 0, no.64 (2015): 335 - 368. |
| MLA | KOÇAK Zeki ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, vol.0, no.64, 2015, ss.335 - 368. |
| AMA | KOÇAK Z ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2015; 0(64): 335 - 368. |
| Vancouver | KOÇAK Z ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2015; 0(64): 335 - 368. |
| IEEE | KOÇAK Z "ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA." EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0, ss.335 - 368, 2015. |
| ISNAD | KOÇAK, Zeki. "ŞART NAZARİYESİ AÇISINDAN İSLAM AİLE HUKUKUNDA EVLENME VE BOŞANMA". EKEV AKADEMİ DERGİSİ 64 (2015), 335-368. |
