Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid
Yıl: 2016 Cilt: 20 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 175 - 205 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid
Öz: Osmanlı tekke mutfağının, Osmanlı tekke yapılanmasında merkezi bir öneme sahip olduğu görülmektedir. Anadolu tekke mutfağı fethedilen toprakların bir yurt hâline gelebilmesinde de önemli bir rol üstlenmiştir. Âyende ve revendeye güvenli bir sığınak olan tekkeler, günün her saati açık mutfaklarından ikram edilen mis gibi "Baba Çorbası" ile Anadolu'da huzurun ve dinginliğin yaşatıldığı yerler olmuştur. Bu makale Osmanlı tekke mutfak kültürünü 1240-1250 (18251835) yılları arasında İstanbul'da kaleme alınmış bir imâret kaydı ekseninde ele almaktadır. Mecmuâ-i Fevâid adlı bu eser, Sultan II. Mahmuddevrine ve Hüdâyî Tekkesi Vakfı'na aittir. Mecmuâ-i Fevâid'de imârethâne vediğer kurumlarda çalışan görevliler ve muhasebe kayıtlarının yanındaimârette kullanılan mutfak eşyaları ve yemek tarifleri de yer almaktadır. Sözkonusu eser o dönemde Hüdâyî Vakfı imâretinde pişirilen yemekler hakkındadetaylı bilgi vermektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
The Ottoman Dervish Lodge Cuisine and Majm??a al-faw??id
Öz: The dervish lodge cuisine in the Ottoman lodge structuring has a central importance. The lodge cuisine helped Anatolia turn into a homeland. Travelers took shelter in the lodges in Anatolia. So, these buildings were a safe haven for those who travel. Lodge's kitchens were always open. These kitchens offered a delightful "Sheikh Baba's Soup" anytime and these kitchens gave peace and serenity to Anatolia. This article analyzes the Ottoman lodge food culture in the context of a manuscript which belongs to an imaret. This manuscript called Majm??a al-faw??id was written in ekseninde ele almaktadır. Mecmuâ-i Fevâid adlı bu eser, Sultan II. Mahmud devrine ve Hüdâyî Tekkesi Vakfı'na aittir. Mecmuâ-i Fevâid'de imârethâne ve diğer kurumlarda çalışan görevliler ve muhasebe imârette kullanılan mutfak eşyaları ve yemek tarifleri de yer almaktadır. Söz konusu eser o dönemde Hüdâyî Vakfı imâretinde pişirilen yemekler hakkında detaylı bilgi vermektedir. kayıtlarının yanında between 1240-1250 in Istanbul. This work belongs to the period of Sultan Mahmud II and the Hud?y? Lodge Foundation. Institution Employees and accounting records were disclosed in this manuscript in which the names of kitchenware are mentioned and recipes are found. This work gives detailed information about foods that are cooked in the Hud?y? Lodge Foundation's imaret kitchen.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anonim. Mecmuâ-i fevâid. İstanbul: Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Muallim Cevdet Yazmaları, MC_Yz_K.000224/ 080.
- Algar, Ayla Esen. "Bektaşîlik'te Yemeğin Yeri". İkinci Milletlerarası Yemek Kongresi içinde, edt. Feyzi Halıcı, 20-24. Ankara: Kültür ve Turizm Vakfı Yayınları, 1988.
- Ali Eşref Dede. Yemek Risâlesi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları,1992.
- Atalay, Besim. Bektaşilik Edebiyatı. İstanbul: Matbaa-i Âmire, 1340.
- Berki, Ali Himmet. Vakfa Dair Yazılan Eserlerle Vakfiye ve Benzeri Vesikalarda Geçen Istılah ve Tabirler. Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, 1966.
- Clayer, Nathalie. "Bir Cerrahi Menâkıbnâmesine Göre 18. ve 19. Yüzyıllarda Bir İstanbul Tekkesinde Yaşam". Soframız Nur Hanemiz Mamur içinde, yay. Suraiya
- Faroqhi ve Christoph K. Neumann, 249-265. İstanbul: Kitap Yayıncılık, 2006.
- Duran, Hamiye. Hacı Bektaş Velî Velâyetnâmesi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2007.
- Eflâkî, Ahmed. Âriflerin Menkıbeleri. çev. Tahsin Yazıcı. 2 cilt. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1986.
- Halıcı, Feyzi. "Edirne Mevlevihanesi Şeyhi Ali Eşref Dede Efendinin Yemek Risalesi". İkinci Milletlerarası Yemek Kongresi içinde, 164-166. Konya: Kültür ve Turizm Vakfı Yayınları, 1988.
- Halıcı, Nevin. Konya Mutfağı. Konya: Selçuklu Belediyesi Kültür Yayınları, 2014.
- Halıcı, Nevin. Mevlevi Mutfağı. İstanbul: Metro Yayıncılık, 2007.
- Halıcı, Nevin. Türk Mutfağı. İstanbul: Oğlak Yayıncılık, 2009.
- Haskan, Mehmet Nermi. Yüzyıllar Boyunca Üsküdar. İstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları, 2001.
- Kanar, Mehmet. Arap Harfli Alfabetik Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. İstanbul: Say Yayınları, 2012.
- Kuşadavî, İbrâhim Halvetî. Mektûbât. İstanbul: Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî Yazmalar Bölümü, 1173.
- Mehmed Kâmil. Melceü't-Tabbâhîn- Aşçıların Sığınağı. haz. Günay Kut ve Turgut Kut. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2015.
- Nablûsî, Abdülgani b. İsmail. er-Risâletü'l-Murâdiyye fî âdâbi't-tarîkati'nNakşibendiyye-Şerhu risâleti âdâbi't-tarikati'n-Nakşibendiyye. çev. Şeyh
- Tâcuddîn b. Zekeriyyâ el-Usmânî. İstanbul: Süleymaniye Kütüphanesi, Bağdatlı Vehbi Bölümü, 297-7, 002045.
- Sakaoğlu, Necdet. "Eski Mutfak Kültürümüzün Kaynakları". Soframız Nur Hanemiz Mamur içinde, yay. Suraiya Faroqhi ve Christoph K. Neumann, 33-45. İstanbul: Kitap Yayınları, 2006.
- Singer, Amy. "Yoksullar ve Muhtaçlar". İyilik Yap Denize At içinde, çev. Ali Özdamar, 198-237. İstanbul: Kitap Yayınları, 2008.
- Şerif Ahmed b. Ali. Âdâb-ı Tarikat-ı Nakşibendiyye-i Hâlidiyye Tercümesi. İstanbul: Süleymaniye Kütüphanesi İzmirli İ. Hakkı Bölümü, 001248.
- Temren, Belkıs. Bektaşiliğin Eğitsel ve Kültürel Boyutu. Ankara: Kültür Bakanlığı Milli Kütüphane Basımevi, 1994.
- Yılmaz, Hasan Kamil. Azîz Mahmûd Hüdâyî. İstanbul: Erkam Yayınları, 1999.
| APA | Gündüzöz G (2016). Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. , 175 - 205. |
| Chicago | Gündüzöz Güldane Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. (2016): 175 - 205. |
| MLA | Gündüzöz Güldane Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. , 2016, ss.175 - 205. |
| AMA | Gündüzöz G Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. . 2016; 175 - 205. |
| Vancouver | Gündüzöz G Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. . 2016; 175 - 205. |
| IEEE | Gündüzöz G "Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid." , ss.175 - 205, 2016. |
| ISNAD | Gündüzöz, Güldane. "Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid". (2016), 175-205. |
| APA | Gündüzöz G (2016). Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 20(2), 175 - 205. |
| Chicago | Gündüzöz Güldane Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 20, no.2 (2016): 175 - 205. |
| MLA | Gündüzöz Güldane Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, vol.20, no.2, 2016, ss.175 - 205. |
| AMA | Gündüzöz G Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2016; 20(2): 175 - 205. |
| Vancouver | Gündüzöz G Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2016; 20(2): 175 - 205. |
| IEEE | Gündüzöz G "Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid." Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 20, ss.175 - 205, 2016. |
| ISNAD | Gündüzöz, Güldane. "Osmanlı Tekke Mutfak Kültürü ve Mecmuâ-i Fevâid". Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 20/2 (2016), 175-205. |
