MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ

Albayrak, Ahmet; Kurt, Emine

MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ

Ahmet ALBAYRAK, (Uludağ Ün. Glahiyat Fak. Din Psikolojisi AD Öğretim Üyesi (Doç. Dr.))

Emine KURT (Din Psikolojisi Bilim Uzmanı)

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ

15 0

Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: Din Psikolojisi Sayfa Aralığı: 41 - 81 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ

Öz:

Bu araştırmanın amacı, meme kanseri kadın hastalarda ağrı ve mastektominin neden olduğu uzuv kaybına bağlı depresyon ile yaşam kalitesi ve dindarlık arasındaki ilişkileri belirlemektir. Araştırmanın örneklemini, Bursa Ali Osman Sönmez Onkoloji Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Polikliniği"nden seçilen 360 meme kanseri kadın hasta oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçme araçları; Beck Depresyon Envanteri, EORTC QLQ C-30 Yaşam Kalitesi Ölçeği, Ok-Dini Tutum Ölçeği ve Sayısal Ağrı Skalası"ndan oluşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre; dini tutum ile ağrı algısı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Dini tutum ve dini tutumun tüm alt boyutlarındaki puan ortalaması; olumlu beden algısına sahip hastalarda, olumsuz beden algısına sahip hastalardan anlamlı olarak daha yüksektir. Dini tutum ile depresyon arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Dini tutum (toplam) ile yaşam kalitesinin Genel İyilik Hali boyutu arasında pozitif yönde; dini tutumun davranış alt boyutu ile yaşam kalitesinin Fonksiyonel Durum ve Genel İyilik Hali boyutları arasında da pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji

RELATIONSHIP BETWEEN DEPRESSION LEVELS DUE TO PAIN AND LOSS OF LIMB (MASTECTOMY) AND QUALITY OF LIFE AND RELIGIOSITY IN PATIENTS WITH BREAST CANCER

Öz:

The aim of this research is to determine the relationships between depression due to pain, and loss of limbs due to mastectomy and quality of life, and religiousness of women with breast cancer. Sample of the study consisted of 360 women with breast cancer selected from Ali Osman Sönmez OncologyHospital, Radiation Oncology Clinic. The measures used in the study includedthe Beck Depression Inventory (BDI), European Organization for Researchand Treatment of Cancer Quality of Life Questionnaire (EORTC QLQ C-30),the OK-Religious Attitude Scale (RA), and the Numeric Rating Scale (NRS) forpain.According to results ; no significant correlations were found between a religiousattitude (RA) and the pain perception. Mean scores of the RA and subscales ofRA of patients with a positive body perception were higher than that ofpatients with a negative body perception.There was a significant negative correlation between the religious attitude (RA)and depression. A significant positive correlation was found between the RA(total) and a global health scale of quality of life. In addition, a significantpositive correlation was found only between behavior subscale of (RA) and afunctional and the global health scales of quality of life.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aaronson N. - Ahmedzai S. - Bergman B. , "For The European Organization For Research And Treatment Of Cancer Study Group On Quality Of Life. The European Organization For Research And Treatment Of Cancer Qlq-C30: A Quality Of Life Instrument For Use Gn Gnternational Clinical Trials Gn Oncology", J Natl Cancer Inst, Vol. LXXXV, N. 5, 1993.
Alacacıoğlu Ahmet, Kanser Hastası ve Hasta Yakınlarının Depresyon, Umutsuzluk ve Kaygı Düzeylerinin Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, (YayımlanmamıG Uzmanlık Tezi), Gzmir 2007.
Arda geyda, Kanser Hastalarında YaGamda Anlamın Gncelenmesi, Gstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (YayımlanmamıG Yüksek Lisans Tezi), Gstanbul 2011.
Ayten Ali ve diğerleri, "Dini BaGa Çıkma, gükür ve Hayat Memnuniyeti GliGkisi", Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C. XII, S. 2, Samsun 2012.
Babgi Amani A, "Pain Coping Behaviors of Saudi Patients Suffering from Advanced Cancer : A Revisited Experience", Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, Vol. XI (MECC Supplement), 2010
Balcı Fatma, Psikolojik ve Öznel Gyi Olma Hali ile Dini Gnançlar Arasındaki GliGki Üzerine Bir Gnceleme, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (YayımlanmamıG Yüksek Lisans Tezi), Bursa 2011.
Beser Nalan G. - Öz Fatma, "Kemoterapi Alan Lenfomalı Hastaların Anksiyete-Depresyon Düzeyleri ve YaGam Kalitesi", Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, C. VII, S. 1, Sivas 2003.
Black J. M. - Jacobs E. Matasarrin, Medical-Surgical Nursing, 4th Edition, London, WB Saunders Co., 1993.
Ceylan Veysi, Meme Kanseri Olan Hastalarda Tanı Sonrası Psikososyal Sorunlar, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, (YayımlanmamıG Uzmanlık Tezi), Diyarbakır 2009.
EkGi Halil, BaGa Çıkma, Dini BaGa Çıkma ve Ruh Sağlığı Arasındaki GliGki Üzerine Bir AraGtırma: Eğitim, Glahiyat ve Mühendislik Fakültesi Öğrencilerinin KarGılaGtırılması, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (YayımlanmamıG Doktora Tezi), Bursa 2001.
Eti-Aslan Fatma, "Ağrı Değerlendirme Yöntemleri", Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, C. VI, S. 1, Sivas 2002. Ferreira-Valente Maria Alexandra et al., "Validity of Four Pain Intensity Rating Scales", Pain, Vol. CLII, 2011.
Ferrell B. R. et al., "Quality of Life in Breast Cancer: Part II. Psychological and Spiritüel Well-Being", Cancer Nursing, Vol. XXI, No. 1, 1998.
Fredette S. L., "Breast Cancer Survivors: Concerns and Coping", Cancer Nursing, Vol. XVIII, No. 1, 1995. Galanter M., "Charismatic Religious Sects and Psychiatryan Overview", Am J Psychiatry, Vol. CXXXIX, 1982.
Gartner J., "Religious Commitment Mental Health and Prosocial Behavior: A Review of the Emprical Literature", Religion and the Clinical Practice of Psychology, ed. E. P. Shafranske, American Psychological Association, Washington 1996.
Gibson L. M. - C. S., "Integrative Review of Spirituality in African American Breast Cancer Survivors", ABNF Journal, Vol. XVII, No. 2, 2006, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed, (28.12.2014).
Güven Hülya, Depresyon ve Dindarlık GliGkisi, (YayımlanmamıG Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gstanbul 2008.
Güzelant A. et al., "The European Organization for Research and Treatment of Cancer C-30: An Examination into the Cultural Validity and Reliability of Turkish Version of the EORTC QLQC30", Eur J Cancer Care, Vol. XIII (2), 2004.
Haghighi Fatemeh, "Correlation Between Religious Coping and Depression in Cancer Patients", Psychiatria Danubina, Vol. XXV, No. 3, Zagrep 2013.
Hawker Gillian A. et al., "Measures of Adult Pain", Arthritis Care & Research, Vol. LXIII, No. S-11, 2011.
Hayta Akif, "Anneden Allah"a: Bağlanma Teorisi ve Gslam"da Allah Tasavvuru", Değerler Eğitimi Dergisi, C. IV, S. 12, Gstanbul 2006. Hisli Nesrin, "Beck Depresyon Envanterinin Geçerliliği Üzerine Bir ÇalıGma", Psikoloji Dergisi, C. 6, S. 22, Ankara 1989.
Hisli gahin Nesrin, "Beck Depresyon Envanterinin Üniversite Öğrencileri için Geçerliği, Güvenirliği", Psikoloji Dergisi, C. 7, S. 23, Ankara 1989.
Horozcu Ümit, "Tecrübi AraGtırmalar IGığında Dindarlık ve Maneviyat ile Ruhsal ve Bedensel Sağlık Arasındaki GliGki", Milel ve Nihal, C. VII, S. 1, Gstanbul 2010.
Hökelekli Hayati, Din Psikolojisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2010.
KağıtçıbaGı Çiğdem, Yeni İnsan ve İnsanlar, Evrim Yayınevi, Gstanbul 1999. Kalaycı geref, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın, Ankara 2010.
Kımter Nurten, Benlik Saygısı ve Dindarlık GliGkisi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (YayımlanmıG Doktora Tezi), Bursa 2008; Kriter Yay., 2012.
Kirkpatrick L. A. - Shaver P., "An Attachment-Theoretical Approach to Romantic Love and Religious Belief", Personality and Social Psychology Bulletin, Vol. III, 1992.
Koç Mustafa, Ergenlik Döneminde Dua ve Gbadet Psikolojisinin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (YayımlanmamıG Yüksek Lisans Tezi), Bursa 2002.
Koenig H. G. - George L. K.. - Titus P., "Religion, Spirituality, and Health in Medically III Hospitalized Older Adults", Journal of the American Geriatrics Society, Vol. LII, No. 4, 2004.
Koenig H. G. et al., "Religious Coping and Depression Among Elderly, Hospitalized Medically Ill Men", Am J Psychiatry, Vol. CXLIX, 1992.
Köylü Mustafa, "Ruh ve Beden Sağlığı ile Din GliGkisi Üzerine Yapılan AraGtırmaların Bir Değerlendirmesi", Ondokuz Mayıs Üniversitesi Glahiyat Fakültesi Dergisi, S. 28, Samsun 2010.
Levine Ellen G., "The Benefits of Prayer on Mood and Well-Being of Breast Cancer Survivors", Support Care Cancer, Vol. XVII, No. 3, HillerØd 2009.
Lucchetti G. et. al., "Religiousness Affects Mental Health, Pain, and Quality of Life in Older People in an Outpatient Rehabilitation Setting", Journal of Rehabilitation Medicine, Vol. XLIII, No. 4, 2011.
Morgan P. D. - Johansson F. G. - Mock V., "Spiritual Well-Being, Religious Coping, and the Quality of Life African-American Breast Cancer Treatment: A Pilot Study", ABNF Journal, Vol. XVII, No. 2, 2006.
Musick M. A. et al., "Religious Activity and Depression Among Community-Dwelling Elderly Persons with Cancer: The Moderating Effect of Race", The Journal of Gerentology, Vol. LIII, No. 4, Philadelphia 1998.
Nelson C. J. et al., "Spirituality, Religion and Depression in the Terminally Ill", Psychomatics, Vol. XLIII, No. 3, 2002.
O"Connor M. et. al., "Realationships Between Quality of Life, Spiritual Well-Being, and Psychological Adjustment Styles for People Living with Leukaemia: An Exploratory Study", Mental Health, Religion and Culture, Vol. X, 2007.
Ok Üzeyir, "Dini tutum Ölçeği: Ölçek GeliGtirme ve Geçerlik ÇalıGması", Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, C. VIII, S. 2, Sakarya 2011.
Olson M. M. et al., "Religious Coping and Mental Health Outcomes: An Exploratory Study of Socioeconomically Disadvantaged Patients", Explore (NY), Vol. VIII, 2012.
Onay Ahmet, Dindarlık, Etkileşim ve Değişim, Dem Yayınları, Gstanbul 2004.
Özkan Asiye, "Kanser Hastalarında Ağrı Değerlendirmesi", XIII. TPOG Ulusal Pediatrik Kanser Kongresi, HemGire Programı, Gzmir 18-22 Mayıs 2004.
Özkan Sedat, "Meme Kanserli Hastaya Psikolojik YaklaGım, YaGam Kalitesi", Meme Kanseri, ed. Erkan Topuz, Gstanbul Üniversitesi, Onkoloji Enstitüsü Yayınları, Gstanbul 1997.
Pagé M. Gabrielle et al., "Validation of the Numerical Rating Scale for Pain Intensity and Unpleasantness in Pediatric Acute Postoperative Pain: Sensitive to Cahnge Over Time", The Journal of Pain, Vol. XIII, No. 4 (April), Seattle 2012.
Pargament Kenneth I., "Tanrım Bana Yardım Et: Din Psikolojisi Açısından BaGa Çıkmanın Teorik Çatısına Doğru", çev. Ahmet Albayrak, Tabula Rasa-Felsefe Teoloji, Y. III, S. 9, Isparta 2003.
Ramirez S. P. et al.,"The Relationship Between Religious Coping, Psychological Distress and Quality of Life in Hemodialysis Patients", J Psychosom Res, Vol. LXXII, 2012.
SavaGır Gskender - Hisli gahin Nesrin, Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara 1997.
Sherman Allen C. - Simonton Stephanie, "Religious Involvement Among Cancer Patients", Faith and Health, ed. Thomas G. Plante - Allen C. Sherman, The Guilford Press, New York 2001.
Stewart W. C. et al., "Review of Clinical Medicine and Religious Practice", Journal of Religion and Health, Vol. 52, No. 1, NY 2013.
gengül Fatma, Dindarlık ve Ruh Sağlığı GliGkisi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (YayımlanmamıG Yüksek Lisans Tezi), Gstanbul 2007.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire BaGkanlığı, 2009 Kanser Gnsidansları, GLOBOCAN 2012, http://www.kanser.gov.tr/daire-faaliyetleri/kanseristatistikleri.html, (07.04.2014).
Tarhan Nevzat, İnanç Psikolojisi, TimaG Yayınları, Gstanbul 2009. Tulunay M. - Tulunay F.C., "Ağrı Değerlendirilmesi ve Ağrı Ölçümleri", Ağrı, ed. S. Erdine, Alemdar Ofset, Gstanbul 2000.
Yapıcı Asım - Zengin Salih, "Glahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyleriyle Psiko-Sosyal Uyumları Arasındaki Yapıcı Asım, Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Karahan Kitabevi, Adana 2007.
Yılmaz Eren, Kronik Ağrılı Hastalarda YaGam Kalitesi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, (YayımlanmamıG Yüksek Lisans Tezi), Gstanbul 2006.
Yoğurtçu Fatma, YetiGkinlerde Dindarlık ve Ruh Sağlığı, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (YayımlanmamıG Yüksek Lisans Tezi), Sakarya 2009.

APA	Albayrak A, Kurt E (2016). MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. , 41 - 81.
Chicago	Albayrak Ahmet,Kurt Emine MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. (2016): 41 - 81.
MLA	Albayrak Ahmet,Kurt Emine MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. , 2016, ss.41 - 81.
AMA	Albayrak A,Kurt E MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. . 2016; 41 - 81.
Vancouver	Albayrak A,Kurt E MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. . 2016; 41 - 81.
IEEE	Albayrak A,Kurt E "MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ." , ss.41 - 81, 2016.
ISNAD	Albayrak, Ahmet - Kurt, Emine. "MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ". (2016), 41-81.

APA	Albayrak A, Kurt E (2016). MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0(Din Psikolojisi), 41 - 81.
Chicago	Albayrak Ahmet,Kurt Emine MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 0, no.Din Psikolojisi (2016): 41 - 81.
MLA	Albayrak Ahmet,Kurt Emine MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.0, no.Din Psikolojisi, 2016, ss.41 - 81.
AMA	Albayrak A,Kurt E MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2016; 0(Din Psikolojisi): 41 - 81.
Vancouver	Albayrak A,Kurt E MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2016; 0(Din Psikolojisi): 41 - 81.
IEEE	Albayrak A,Kurt E "MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ." DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0, ss.41 - 81, 2016.
ISNAD	Albayrak, Ahmet - Kurt, Emine. "MEME KANSERLİ HASTALARDA AĞRI VE UZUV KAYBINA (MASTEKTOMİ) BAĞLI DEPRESYON DÜZEYLERİNİN YAŞAM KALİTESİ VE DİNDARLIK İLE İLİŞKİSİ". DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ Din Psikolojisi (2016), 41-81.