İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması

Gökhan DEMİR, (Dr., Yıldız Teknik Üniversitesi, iktisadi ve ildari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası ilişkiler Bölümü, Davutpaşa Kampüsü)
Dünya Ahtem ÖZTOGAY (** Doktora Oğrencisi, Bogaziçi Universitesi, Atatürk Enstitüsü, Bebek, 34342 lstanbul/Türkiye.)
Amme İdaresi Dergisi
17 0
Yıl: 2017 Cilt: 50 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 85 - 116 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması

Öz:
Bu çalışmada 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası istisnai bir niteliğe bürünen devletin polis aygıtını yeniden yapılandırması ele alınmaktadır. Nicos Poulantzas'ın olağan ve istisnai devlet biçimleri arasında yaptığı ayrıma başvurarak, istisnai devlet biçimlerinde sivil toplumun idaresi ve hegemonyanın yeniden tesisi açısından iç güvenlik aygıtının, polis teşkilatının ön plana çıktığı düşüncesinden hareket edilmektedir. Çalışma polis aygıtının tek başına toplumsal muhalefeti zor aracılığıyla disiplin altına alan bir baskı kurumu olarak görülmemesi gerektiğini ileri sürmektedir. Bu anlamda çalışma polisin sivil toplumun mikro gözeneklerine sızabilen, nüfuz etme kudretine sahip bir kurum olarak ele alınması gerektiğini savunmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler

The Exceptional Form of State and Police: Restructuring the Internal Security Apparatus in the 12 September Period

Öz:
This study discusses the reorganization of police apparatus after the 12 September 1980 coup d'état. Following Nicos Poulantzas' distinction between normal and exceptional forms of state, this work examines the role of internal security apparatus, police organization in administering civil society and in the re-establishment of hegemony. Police is not merely a coercive apparatus that suppresses political opposition by legitimate physical use of force. In that sense, this study suggests that the police is an institution having the capacity to penetrate the entire body of civil society.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Agamben, G. (2001), Kutsal İnsan: Egemen İktidar ve Çıplak Hayat, (Çev. İsmail Türkmen), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Agamben, G.(2008), Olağanüstü Hal, (Çev. K. Atakay), Varlık Yayınları, İstanbul.
  • Berksoy, B. G. (2007a). The Policing of Social Discontent and the Construction of the Social Body: Mapping the Expansion and Militarization of the Police Organization in Turkey in the post--1980 Period, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
  • Berksoy, B. G.(2007b), "Neo--liberalizm ve Toplumsalm Yeniden Kurgulanması: 1980 Sonrası Batı'da ve Türkiye'de Polis Teşkilatları ve Geçirdikleri Yapısal Dönüşüm", Toplum ve Bilim, No. 109, s. 35-65.
  • Berksoy, B. G. (2009), "Devlet Stratejilerinin Bir Tezahüıü Olarak Polis Alt--Kültürü", Toplum ve Bilim, No. 114, 5. 98--130.
  • Bittner, E. (1980), The Functions ofthe Police in Modern Society, MA: Oelgeschlager, Gunn Hain, Publishers, Cambridge.
  • Bora, T.l (2007), Medeniyet Kaybı: Milliyetçilik ve Faşizm Üzerine Yazılar, Birikim Yayınları, İstanbul.
  • Boukalas, C. (2014), "No Exceptions: Authoritarian Statism. Agamben, Poulantzas and Homeland Security", Critical Studies on Terrorism, Vol. 7, No. 1, s. 112--130.
  • Bölügiray, N. (2001), Sokaktaki Asker, Tekin Yayınevi, İstanbul.
  • Bölügiray, N.(2002), Sokaktaki Askerin Dönüşü (12 Eylül Yönetimi Dönemi), Tekin Yayınevi, İstanbul.
  • Buci--Glucksmann, C. (1980), Gramsci and the State, Lawrence Wishart, Londra. Cumhuriyet, 20.02.1982; 13.09.1983.
  • Cowling, M. (2012), Marksizm ve Kriminoloji Teorisi, (Çev. Dafne Yeşilsu), Notabene Yayınları, Ankara.
  • Çelik, S. (2008), Osmanlı 'dan Günümüze Devlet ve Asker: Askeri Bürokrasinin Anayasal Sistem Içindeki Yeri, Salyangoz Yayınları, Istanbul.
  • Çevik Kuvvet Yönetmeliği (Resmi Gazete, 30.12.1982, no: 17914)
  • http://WWW.resmigazete.gov.tr/arsiv/l 7914.pdf, 12.06.2015
  • Danışma Meclisi Tutanak Dergisi, B: 40, O: 2, 21.01.1982.
  • Danışma Meclisi Tutanak Dergisi, B: 117, O: 1, 07.07.1982.
  • Danışma Meclisi Tutanak Dergisi, B: 148, O: 1,18.08.1983.
  • Danışma Meclisi Tutanak Dergisi, B: 175, O: 2, 11.10.1983.
  • Dardot, P. ve Laval, C. (2012), Dünyanın Yeni_Aklı: Neoliberal Toplum Üzerine Deneme, (Çev. I. Ergüden), Istanbul Bilgi Universitesi Yayınları, İstanbul.
  • Diken, B.ve Laustsen, C. B. (2005), The Culture ofException: Sociology Facing the Camp, Londra--New York, Routledge.
  • DPT (1979), Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979--1983), T.C Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayın No: 1664, Ankara.
  • Ercan, F. (2004), "Sermaye Birikiminin Çelişkili Sürekliliği: Türkiye'nin Küresel Kapitalizmle Bütünleşme Sürecine Eleştirel Bir Bakış", Balkan, N. ve Savran, S.
  • (Ed.), Neoliberalizmin ahribatı, Metis Yayınları, Istanbul, s. 9--43.
  • Ergut, F. (2009), "Polis Çalışmaları İçin Kavramsal Bir Çerçeve", Levy, Noemi-- Nadir Özbek-- Alexandre Toumarkine (Ed.), Jandarma ve Polis: Fransız ve Osmanlı arihçiliğine Çapraz Bakışlar, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, s. 38-63.
  • Emsley, C. (2014), The English Police: Political and Social History, Routledge, NeW York.
  • Forgacs, D. (Ed.) (2000), The Gramsci Reader, NYU Press, New York.
  • Foucault, M.l (2006), Hapishanenin Doğuşu, (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay), İmge Yayınları, Ankara.
  • Foucault, M. (2013),.Güvenlik, oprak, Nüfus: College de 'France Dersleri 1977--1978, (Çev. F.Taylan), Istanbul Bilgi Universitesi Yaymları, İstanbul.
  • Gemalmaz, M. S.(1996), "12 Eylül Rejimi", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 14, İletişim Yayınları, Istanbul, s. 974--998.
  • Gramsci, A. (1971), Selections From Prison Notebooks, International Publishers, New York.
  • Gülek, Y. Z., vd., (Ed.) (1983), Cumhuriyet 'in 60. Yılında: iirk Polisi, Türk Polis Teşkilatmı Güçlendirme Vakfı, Ankara.
  • Hall, S., Critcher, C., Jefferson, T., Clarke, J. ve Roberts, B. (1978), Policing The Crisis: Mugging, the State, and Law and Order, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
  • Harvey, D. (2005), BriefHistory ofNeoliberalism, Oxford University Press, New York.
  • Huysmans, .(2008), "The Jargon of Exception On Schmitt, Agamben and the Absence of Political Society", International Political Sociology, Vol. 2, No. 2, s. 165-183.
  • Jessop, B. (1982), The Capitalist State: Marxist Theories and Methods, Martin Robertson, Oxford.
  • Jessop, B. (1985), Nicos Poulantzas: Marxist Theory and Political Strategy, Macmillan, Londra.
  • essop, B. (1990), State Theory: Putting the Capitalist State in Its Place, Polity Press, Cambridge.
  • essop, B.(1991), "On The Originality, Legacy, and Actuality of Nicos Poulantzas", Studies in Political Economy, Vol. 34, No. 1, s. 75--107.
  • essop, Bob (2008), State Power: Strategic--Relational Approach, Polity Press, Cambridge.
  • Jessop, B. (2011), "Poulantzas's State, Power, Socialism as Modern Classic", Gallas, Alexander, Lars Bretthauer- John Kannankulam- Ingo Stützle (Ed.), Reading Poulantzas, Merlin Press, Londra, s. 41--55.
  • Johnson, A. (2014), "Foucault: Critical Theory of the Police in Neoliberal Age", Theoria, Vol. 61, No. 141, s. 5--29.
  • Kalyvas, A. (2002), "The Stateless Theory: Poulantzas's Challenge to Postmodernism", Aronowitz, Stanley-- Peter Braatsis (Ed.), Paradigm Lost: State Theory Reconsidered, University of Minnesota Press, Minneapolis, s. 105--142.
  • Laclau, E. (2007), "Bare Life or Social Indeterminacy?", Calarco, Matthew ve Steven DeCaroli (Ed.), Giorgio Agamben: Sovereignty and Life, Stanford University Press, Stanford, s. 11-22.
  • Larner, W. (2000), "Neo--liberalism: Policy, Ideology, Govemmentality", Studies in Political Economy No. 63, s. 5-26.
  • Mann, M.(1993), The Sources ofSocial Power Vol. 2: The Rise of Classes and Nation States, 760--1914, Cambridge University, New York.
  • Milli Güvenlik Konseyi Genel Sekreterliği (1981), 12 Eylül: Öncesi ve Sonrası, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
  • Milli Güvenlik Konseyi Tutanak Dergisi, B: 112, O: 1, 11.08.1982.
  • Milliyet, 16.12.1981; 20.02.1982; 19.03.1982; 10.04.1982.
  • Nebiler, H. (1996), "1980 Sonrası Polis", Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 14, İletişim Yayınları, İstanbul, s. 1074--1076.
  • Neocleous, M. (1996), Administering Civil Society: Towards Theory ofState Power, Macmillan, Londra.
  • Neocleous, M. (2000), The Fabrication ofSocial Order: Critical Theory ofPolice Power, Pluto Press, Londra.
  • Neocleous, M.(2014), War Power, Police Power, Edinburgh University Press, Edinburgh.
  • Newburn, T. ve Reiner, R. (2012), "The Policing and the Police", Maguire, Mike, Rod Morgann-- Robert Reiner (Ed.), The Oxford Handbook of Criminology, Oxford University Press, Oxford, s. 806--837.
  • Neziroğlu, İ. ve Tuncer, Y. (Yay. Haz.) (2013), Hükümetler--Programları ve Genel Kurul Görüşmeleri Cilt (12 Kasım 1979--9 Kasım 1989), TBMM Başkanlığı Yayınları, Ankara.
  • Öner, S.(2003), Halkın Polisi: Pol--Der Anıları, İletişim Yaymları, İstanbul.
  • Öngen, T.(2003), 6Yeni Liberal' Dönüşüm Projesi ve Türkiye Örneği", Köse, A. H.,
  • F. Şenses-- E. Yeldan (Ed.), Iktisat Uzerine Yazılar 1, Küresel Düzen: Birikim, Devlet ve Sınıflar, Iletişim Yaymları, Istanbul, s. 161--189.
  • Özkazanç, A.(2007), "Refah Devletinden Yeni Sağa: Siyasi İktidar Tarzında Dönüşümler", Siyaset Sosyolojisi Yazıları, Dipnot Yaymları, Ankara, s. 15--56.
  • Parla, T. (2007), Türkiye 'de Anayasalar, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • "Polis Soıunu ve Pol--Der Olayı" (1978), Birikim, No. 46--47, s. 96--100.
  • Poulantzas, N. (1973), Political Power and Social Classes, New Left Books, Londra.
  • Poulantzas, N. (1976) Crisis ofthe Dictatorships: Portugal, Greece, Spain, Verso, Londra.
  • Poulantzas, N. (2000), State, Power, Socialism, Verso, Londra.
  • Poulantzas, N. (2004), Faşizm ve Diktatörlük, (Çev. A. İnsel), İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Poulantzas, N. (2008a), "Preliminaries to the Study of Hegemony in the State", Martin, James (Ed.), The Poulantzas Reader: Marxism, Law and the State, Verso, Londra, s. 74-1 19.
  • Poulantzas, N. (2008b), "The Political Crisis and the Crisis ofthe State", Martin, James (Ed.), The Poulantzas Reader: Marxism, Law and the State, Verso, Londra, s. 294-- 322.
  • Prozorov, S. (2005), "X/Xs: Toward General Theory of the Exception", Alternatives, Vol. 30, No. 1, s. 81--112.
  • Reiner, R.(1978), "Polis, Sınıf ve Siyasa", (Çev. C. Yücel), Birikim No. 46--47, s. 101- 10.
  • Reiner, R. (2000), The Politics ofthe Police, Oxford University Press, Oxford.
  • Sablowski, T.(2011), "Crisis and Statehood in the Work of Nicos Poulantzas", Gallas, Alexander, Lars Bretthauer-- John Kannankulam- Ingo Stützle (Ed.), Reading Poulantzas, Merlin Press, Londra, s. 231--245.
  • Schmitt, C.(2002), Siyasi İlahiyat: Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Böliim, (Çev. Emre Zeybekoğlu), Dost Yayınları, Ankara.
  • Sıkıyönetim Kanunu (Resmi Gazete, 15.05.1971, no: 13837) http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1 .5. 1402.pdf, 05.07.2015
  • Sosyalizmye Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi (1988), "12 Eylül Diktatörlüğü", Cilt 7, Iletişim Yaymları, Istanbul, s. 2388-2416.
  • Üskül, Z.(2014), Bildirileriyle 12 Mart 1971 Dönemi Sıkıyönetimi, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Üskül, Z. (2016), Bildiriyle 1974--1980 Dönemi Sıkıyönetimleri, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
APA Demir G, ÖZTOGAY D (2017). İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. , 85 - 116.
Chicago Demir Gökhan,ÖZTOGAY Dünya Ahtem İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. (2017): 85 - 116.
MLA Demir Gökhan,ÖZTOGAY Dünya Ahtem İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. , 2017, ss.85 - 116.
AMA Demir G,ÖZTOGAY D İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. . 2017; 85 - 116.
Vancouver Demir G,ÖZTOGAY D İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. . 2017; 85 - 116.
IEEE Demir G,ÖZTOGAY D "İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması." , ss.85 - 116, 2017.
ISNAD Demir, Gökhan - ÖZTOGAY, Dünya Ahtem. "İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması". (2017), 85-116.
APA Demir G, ÖZTOGAY D (2017). İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. Amme İdaresi Dergisi, 50(1), 85 - 116.
Chicago Demir Gökhan,ÖZTOGAY Dünya Ahtem İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. Amme İdaresi Dergisi 50, no.1 (2017): 85 - 116.
MLA Demir Gökhan,ÖZTOGAY Dünya Ahtem İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. Amme İdaresi Dergisi, vol.50, no.1, 2017, ss.85 - 116.
AMA Demir G,ÖZTOGAY D İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. Amme İdaresi Dergisi. 2017; 50(1): 85 - 116.
Vancouver Demir G,ÖZTOGAY D İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması. Amme İdaresi Dergisi. 2017; 50(1): 85 - 116.
IEEE Demir G,ÖZTOGAY D "İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması." Amme İdaresi Dergisi, 50, ss.85 - 116, 2017.
ISNAD Demir, Gökhan - ÖZTOGAY, Dünya Ahtem. "İstisnai Devlet Biçimi ve Polis: 12 Eylül Döneminde Iç Güvenlik Aygıtının Yeniden Yapılandırılması". Amme İdaresi Dergisi 50/1 (2017), 85-116.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 3:49

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları