İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ

Ahmet EKŞİ (Yrd. Doç. Dr., Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi,)
İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
63 0
Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 85 - 118 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ

Öz:
Doğacak çocuğun cinsiyeti, aşılanma (döllenme) sırasında kesinleşmekte ve bu da yumurtaya giren sperm hücresinin taşıdığı cinsiyet kromozomunun çeşidine göre olmaktadır. Bu durum anne babanın doğacak çocuklarının cinsiyetini tıbbi yardımla seçebilmelerini de mümkün kılmaktadır. Tıp ilminin bu konuda üzerinde çalıştığı ve önemli ölçüde başarı sağladığı başlıca yöntemler ise "sperm ayrımı" ile "Preimplantasyon Genetik Tanı" yöntemleridir İslam dini, insan ve toplum için yararlı olabilecek her türlü çalışmayı teşvik eder. Fakat bunların hukuki, ahlaki ve manevi değerler açısından problem oluşturacak ve insanlık için tehlike arz edecek noktalara getirilmesine izin vermez. Bu açıdan bakıldığında doğacak çocukların cinsiyetinin belirlenmesi, cinsiyet ayrımcılığına ve cinsiyetlerin dağılımı konusunda var olan dengenin bozulmasına yol açabileceğinden, herhangi bir zorunluluk olmadıkça yapılması caiz görülmemiştir. Cinsiyet seçimine yönelik müdahaleler ancak tedavisi cinsiyet tercihine bağlı olduğu kesin olarak tespit edilmiş olan kalıtsal bir hastalığı önlemek gibi zaruri bir durumda hukuka uygun kabul edilebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

Prenatal Gender Selection of Islamic Law

Öz:
Prenatal Gender Selection of Islamic Law Future child's sex is determined during vaccination (fertilization) the spermatozoid into the egg carries and this is according to the type of sex chromosome. This situation arising from the children's parents also enables you to choose the sex of medical assistance. Medical science is working on this issue and provide a significant achievement of the main methods of “sperm separation” and “Preimplantation Genetic Diagnosis” methods. In the Islam, people and encourages all types of studies that may be useful for the society. But it's legal, moral and spiritual values can create problems in terms of danger to humanity and to endorse the introduction of points. From this perspective, arising from the determination of the sex of children, gender discrimination and gender could lead to deterioration of the balance that exists on the distribution, unless there is a necessity to any violation of the law. Interventions for the treatment of choice, but depending on gender, gender preference is an inherited disease which has been determined with certainty as to prevent lawful a situation can be considered essential
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adli, Halil, el-Mevsuatü’l—Kanuniyye fi Mihneti’t-Tıbbiyye, Daru’n— ahdati’l—Arabiyye, Kahire, 1989.
  • Akıncı, Şahin, Türk özel Hukukunda İnsan Kaynaklı Biyolojik Madde (Organ—Doku) Nakli Kavramı ve Bundan Doğan Hukuki Sonuçlar, Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım, Ankara, 1996.
  • Alüsî, Ebü's—Senâ Şehabeddin Mahmud b. Abdullah b. Mahmud, Ruhü'l—Meani fî Tefsiri 'l-Kur'âni 'l-Azim ve's—Seb’i'l—Mesani, 16 ciltte 30 Cilt, Dâru İhyai't—Türasi'l—Arabi, Beyrut, t.y.
  • Apak, Memnune, ”Genetik Hastalıklar ve Prenatal Tanı ile İlgili Etik Sorunlar”, Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku—Tarihi Dergisi, yıl: 1994, cilt: 2, sayı: 3, s. 127-130.
  • Aydın, Öykü Didem, “Cinsiyeti Önceden belirlemenin Ahlaki ve Hukuki Boyutları", Ankara Barosu Dergisi, 1982 2, 5. 85-121.
  • Aynî, Ebu Muhammed Bedreddin Mahmud b. Ahmed b.Musa el— Hanefi, Umdetü'l-Kari Şerhi Sahihi'l—Bulıari, I—XV, (thk.: Abdullah Mahmud Muhammed Ömer), Darü’l—Kütübi’l—İlırıiyye, Beyrut, 2001.
  • Bâr, Muhammed Ali, Kur'an-ı Kerim ve Modern Tıbba Göre İnsanın Yaratılışı, (çev.: Abdülvehhab Öztürk), Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2010.
  • Bardakoğlu, Ali, ”Cinsi Hayat", İlmihâl, I-II, Divantaş, İstanbul, 1999, 11, 123-142.
  • Bayraktar, Köksal, Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai Sorumluluğu, (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul, 1972.
  • Bâz, Abbas Ahmed Muhammed, ”İhtiyaru Cinsi’l—Mevludi ve Tahdidihi kable Tahallukihi ve viladetihi beyne’t—Tıbbi ve’l—Fıkh”, Dirasatun Fıkhiyyefî Kazâya Tıbbiyye Muasıra, I-II, Dârü'n—Nefâis, Amman, 2001, s. 847-884.
  • Bilmen, Ömer Nasuhi (ö. 1971), Hukuki İslamiyye ve Istalahatı Fıkhıyye Kamusu, I-VIII, Bilmen Basım ve Yayınevi, İstanbul, t.y.
  • Cin, M. Onursal, Tıp Etiği ve Cezai Sorumluluk, Selçuk üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya, 2004.
  • Demiray, Ebru ve Yılmaz, Özlem, ”Helicobacter Pylorı’de Antibi— yotik Direnci Ve Direncin Saptanmasında Kullanılan Moleküler Yöntem— ler", Mikrobiyoloji Dergisi, yıl: 2005, sayı: 39, s. 399-408.
  • Erdemir, Ayşegül Demirhan, “Genetik Danişmana Gerek Duyulan Genetik Hastalıklar ve Tıbbi Elikteki Yeri", Türkiye Klinikleri Tip Etiği— Hükükü—Turihi Dergisi, yıl: 1998, cilt: 6, sayı: 2, s. 73—82.
  • Gamidi, Abdullah b. Salim, Mesuliyyetü’t—Tııbibi'l—Miheniyye Dimse Ta’siliyye Mükarene Beyne’s—Şeriııti’l-İslâmiyye ve’l-Kuoanini’l—Müasım, Dârü'l—Endelüs el—Hadra, Cidde, 2000.
  • Gazalî, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed b. Muhammed, el— Müstasfu min İlmi ’l—Usul, I-II, el—Matbaatu’l—Emîriyye, Kahire, 1324. ----------------- İhyııü Ulümi’d—Din, Darü’l—Fikr, I-V, Beyrut, 1989.
  • Gölpınar, Selmin ve Arda, Berna, “Tıbbi Etik Açısından Doğum Öncesinde Cinsiyet Belirlenmesi", Türkiye Klinikleri Tip Etiği—Hükük-Tıırihi Dergisi, Yıl: 1995, Cilt: 3, Sayı: 2, s. 85—89.
  • Hakeri, Hakan, Tip Hükükü, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2012.
  • Hamidullah, Muhammed, ”İslamî İlimlerde İsrailiyyat Yahut Gayri İslamî Menşeli Rivayetler", Atutürk Universitesi İslami İlimler Fakültesi Der— gisi, (çev.: İbrahim Canan), yıl: 1977, sayı: 2, s. 294-319.
  • İbn Hacer el—Askalani, Ebü'l—Fazl Şehabeddin Ahmed, Fethü'l—Bııri bi—Şerhi Sahihi 'l-Bühari, I-XIII, (thk.: Muhammed Fuad Abdülbaki, Muh— yiddin Hatîb), Dârü’l—Marife, Beyrut, t.y.
  • İbn Kayyim el—Cevziyye, Ebu Abdullah Şemseddin Muhammed (ö. 751/1350), Zâdü’l-Meâd fî Hedyi Huyri'l-İbad, I-V, (thk. Şuayb el-Arnaut, Abdülkadir Arnaut), Müessesetü'r—Risâle, Beyrut, 1981.
  • İbn Kesir, Ebü'l—Fida İmadüddin İsmail b. Ömer, Tefsirü’l-Kür’ımi’lAzim, I-XV, (thk. Mustafa Seyyid Muhammed, Muhammed Seyyid Reşad vd.), Müessestü Kurtuba, Kahire, 2000.
  • ----------------- el—Bidâye oe’n-Nihaye, I—XXI, (thk.: Abdullah b. Ab— dülmuhsin et—Türki), Daru Hicr, Cize, 1997—1999.
  • İbn Manzür, Ebu’l—Fadl Muhammed ibn Mükerrem, Lisanü’l-Amb, I-VI, Darü’l-Meârif, Kahire, t.y.
  • İsfahanî, Râgıb, el—Müfredat jî Garibi’l-Kur’an, Kahraman Yayınevi, İstanbul 1986.
  • Kahraman, Semra, Güncel Dinî Meseleler İstişare Toplantısı—II, 16—18 Kasım, 2007, Kızılcahamam—Ankara, (Yayına hzl. Mehmet Bulut), Ankara, 2009.
  • Karaman, Hayreddin; Çağrıcı, Mustafa; Dönmez, İbrahim Kafi; Gümüş, Sadrettin, Kur’an Yolu: Türkçe Meal ve Tefsir, I—V, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2003—2004.
  • Karaman, Hayrettin, Güncel Dinî Meseleler İstişare Toplantısı—II, 16- 18 Kasım, 2007, Kızılcahamam—Ankara, (Yayına hzl. Mehmet Bulut), An— kara, 2009.
  • ----------------- Hayatımızdaki İslam, İz yayıncılık, İstanbul, 2002.
  • Kasapoğlu, Abdurrahmen, ”Kur'an’a Göre Çocuklar Arasında Cin— siyet Ayrımcılığı", Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 2005, sayı: 10—1, s. 75—96.
  • Kaya, Mahmut, İslam Kaynaklarına Göre Aristoteles ve Felsefesi, Ekin Yayınları, İstanbul, 1983.
  • Kitâb—ı Mukaddes, Kitabı Mukaddes Şirketi, İstanbul, 1997.
  • Kocatürk, Utkan, Tıp Terimleri Sözlüğü, Nobel Tıp Kitabevi, İstan— bul, 2006.
  • Konuk, F. Zehra, ”Biyoetik ve Hukuk Yönünden Gen Bilimi", Sağlık Hukuku Makaleleri, (haz.: İstanbul Barosu yayın Kurulu), İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, 2012, s. 55—77.
  • Köknel, Özcan, Kimliğini Arayan Gençliğimiz, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul, 2001.
  • Kurtübî, Ebu Abdillah Muhammed ibnAhmed, el—Câmiu li— Ahkâmi'l—Kur’ân, I—XXIV, (thk. Abudullah b. Abdilmuhsin et—Türkî), Mües— sesetü'r—Risâle, Beyrrut, 2006.
  • Mecelle—i Ahkâmi Adliyye, (haz. Ali Himmet Berki), Hikmet Yayınları, İstanbul, 1982.
  • Metin, Sevtap, Biyo—Tıp Etiği ve Hukuk, Oniki Levha Yayınları, İs— tanbul, 2010.
  • Meymân, Nâsır Abdullah, ”İhtiyâru Cinsi’l—Cenîn mine’l— Manzüru’ş—Şer’î”, Mecelletu Mecmai'l—Fıkhi’l-İslâmî, yıl: 1427/2006, cilt: 19, sayı: 22, s. 39-88).
  • Milliyet Guzetesi, 05.12.1994.
  • Nesefi, Ebü'l—Berekat Hafızüddin Abdullah b. Ahmed b. Mahmüd, Tefsirü’n- Nesefi: Medârikü't—Tenzîl ve Hakaikü't—Te'vîl, I-III, (thk.: İbrâhim Muhammed Ramazan), Dârü’l— Kalem, Beyrut, 1989.
  • Razi, Ebü Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddin, 16 ciltte 32 cilt, et-Tefsirü'l—Kebir: Mefatihü’l—Gayb, Dârü’l—Kütübi'l—İlmiyye, Beyrut, 1990.
  • Serahsî, Ebu Bekr Muhammed b. Ahmed b. Ebî Sehl (ö. 483/1090), Usulü’s—Semhsi, I-II, (thk. Ebu’l Vefa el—Afğani), Darü’l—Kütübi'l—İlmiyye, Beyrut, 1993.
  • Sibaî, Züheyr Ahmed ve Bâr, Muhammed Ali, et-Tııbib: Edebuhu ve Fikhuhu, Darü'l—Kalem, Dımaşk, 1993 1413.
  • Şinkiti, Ahmed Mezid Çekni, Ahkamü’l—Cimheti’t-Tibbiyyeti ve'lAsıırü’l—Müterettibetü Aleyha, Mektebetü's—Saade, Cidde, 1994.
  • Şübeyr, Muhammed Osman, ”Mevkıfü'l—İslam mine’l—Emr’adi'l— Verâsiyyeti", Dirıısatun Fıkhiyye fî Kuzâyâ Tıbbiyye Muusırıı, I-II, Dârü'n— Nefâis, Amman, 2001s. 331—347.
  • Taberi, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir, Câmiü'l—Beyân an Te’vili Ayi ’l-Kur’an, I-XXVI, (thk. Abdullah b. Abdülmuhsin et—Türki), Darü Hicr, Cize, 2001.
  • Taneli, Fatma, “Flow Sitometri Tekniği ve Klinik Laboratuvarlarda Kullanımı”, Türk Klinik Biyokimya Dergisi, yıl: 2007, cilt: 5, sayı: 2, s. 75—82.
  • Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik (ÜYTE), Mart 2010 tarihli Resmi Gazete, Sayı: 27513.
  • Üstün, Çağatay, “Tıpta Yeni Bir Cağ: İnsan Genetik Şifresinin Hari— tası İlan Edildi", Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku—Tarihi Dergisi, yıl: 2000, Cilt: 8, sayı: 2, s. 105—110.
  • William Mac Donald, Kutsııl Kitap Yorumu (Eski Antluşma Serisi), IV, Yeni Yaşam Yayınları, İstanbul, 2004
  • Yaman, Ahmet, “İslam Hukuku Açısından Genetik Kopyalama", Diyımet Aylık Dergi, Aralık, 2000, s. 65—69.
  • Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, I—X, (Sade— leştirenler: İsmail Karaçam vd.), Azim Dağıtım, İstanbul, t.y. Zevkliler, Aydın, ”Tedavi Amaçlı Müdahalelerle Kişilik Hakkina Saldırının Sonuçları", DÜHFD, 1983/ I, 5. 1—37.
  • Councıl of Europe European Treaties ETS No: 164 Conventıon for The Protectıon of Human Rıghts and Dıgnity of The Human Belng Wıth Regard to The Applıcatıon of Bıology and Medıcıne: Conventıon on Human Rıghts and Bıomedıcıne”, http:/huwa].bioethicsunddisııbility.0rg/council.htm (erişim: 06.11.2012)
  • http://www.diyanet. gov. tr/ tu rkish/dy/KurulDetuy.ııspx ?]D=1 62 (eri— şim: 03.11.2012)
  • http://biyoinformutik.wordpress.com/2 00 /02 /21 /pcr-polimemze-chuinreuction—nedir/ (erişim: 06.12.2012)
  • http://www.jinekolojivegebelz'k.com/2008/07/bebez'n-cz'nsiyetini-semekmmkn-m.html (erişim 15.09.2012).
  • ”Kararu'l—Mecmai’l—Fıkhi’l—İslamî bi Rabıtati’l—Alemi’l—lslami bi Şe’ni Mevdu': İhtiyaru Cinsi’l—Cenîn", http://wwwfiqhacudemy.org.sa (erişim: 06.12.2012)
  • Musleh, Halit b. Abdullah, ”Ru'yetün şeriyyetün fî tahdidi cinsil cenin”, www.ulmosleh.com. (erişim. 25.11.2012).
  • ”The Universal Declaration on The Human Genome And Human Rights", http://unesdoc.unesco.org/imuges/0012/001229/ 122990e0.pdf, (erişim. 06.11.2012).
  • Wilkinson, Stephen, “Sexism, Sex Selection And Family Balancing" http://polZ85.blog.gustavus.edu/files/Z009/08/Wilkz'n50n-Sexism-Sex-Selectionand—Family-Buluncing.pdf, (erişim: 27.11.2012).
APA EKŞİ A (2013). İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. , 85 - 118.
Chicago EKŞİ AHMET İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. (2013): 85 - 118.
MLA EKŞİ AHMET İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. , 2013, ss.85 - 118.
AMA EKŞİ A İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. . 2013; 85 - 118.
Vancouver EKŞİ A İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. . 2013; 85 - 118.
IEEE EKŞİ A "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ." , ss.85 - 118, 2013.
ISNAD EKŞİ, AHMET. "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ". (2013), 85-118.
APA EKŞİ A (2013). İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(28), 85 - 118.
Chicago EKŞİ AHMET İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0, no.28 (2013): 85 - 118.
MLA EKŞİ AHMET İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.0, no.28, 2013, ss.85 - 118.
AMA EKŞİ A İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2013; 0(28): 85 - 118.
Vancouver EKŞİ A İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2013; 0(28): 85 - 118.
IEEE EKŞİ A "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ." İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0, ss.85 - 118, 2013.
ISNAD EKŞİ, AHMET. "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN DOĞUM ÖNCESİ CİNSİYET SEÇİMİ". İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28 (2013), 85-118.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 3:57

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları