SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ

ABLAK, Selman; Palaz, Tevfik; çepni, osman

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ

Osman ÇEPNİ, (** Yrd. Doç. Dr., Karabük Üniversitesi, El-mek: ocepni@karabuk.edu.tr)

Tevfik PALAZ, (** Doktorant, Milli Eğitim Bakanlığı, El-mek: tevfikpalaz@gmail.com)

Selman ABLAK (*** Arş. Gör. Doktorant, Gazi Üniversitesi, El-mek: selman@gazi.edu.tr)

Turkish Studies (Elektronik)

18 1

Yıl: 2015 Cilt: 10 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 431 - 446 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ

Öz:

Bu araştırmada, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrenim gören sosyal bilgiler öğretmenliği anabilim dalı öğrencileri oluşturmaktadır. okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenlerce incelendiği çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Mevcut durumun betimlemesine yönelik olarak gerçekleştirilen bu çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Korkmaz ve Yeşil (2011) tarafından geliştirilen "Medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma sonuçları sosyal bilgiler öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeylerinin yüksek olduğunu; medya okuryazarlığına ilişkin algılarının cinsiyet, sınıf düzeyi ve ailenin aylık geliri durumu değişkenlerine göre anlamlı bir biçimde farklılaşmazken günlük gazete takip etme durumu değişkenine göre anlamlı bir biçimde farklılaştığını göstermektedir. Araştırma bulguları ilgili alan yazınla ilişkili bir biçimde tartışılmış ve bir dizi öneride bulunulmuştur

Anahtar Kelime:

EXAMINING PROSPECTIVE SOCIAL SCIENCES TEACHERS’ LEVEL OF MEDIA AND TELEVISION LITERACY ACCORDING TO DIFFERENT VARIABLES

Öz:

The purpose of this study is to determine prospective social sciences teachers' level of media and television literacy according to various variables. Sample of the study will consist of prospective social sciences teachers studying in departments of social sciences in various universities in 2013-2014 education year. This study focusing on determine prospective social sciences teachers' level of media and television literacy according to various variables conducted survey model. Aiming at determining the current situation, this study employed qualitative research design. There are currently no findings of the study as we are now in the process of gathering data. This study will use the "Level of media and television literacy scale" developed by Korkmaz and Yeşil (2011) to gather data. Results of the study revealed that the level of prospective social studies teachers' media and television literacy was high and that their perceptions of media literacy did not differ significantly according to gender, classroom level, and monthly income level of family while their perceptions differed significantly according to following newspaper on a daily base. Findings of the study were discussed in line with the related literature and some suggestions were presented

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AKSAÇLIOĞLU, A. G. ve YILMAZ, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28.
ALTUN, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlıklar. Ankara: Anı Yayıncılık.
ALTUN, A. (2008a). Türkiye’de medya okuryazarlığı. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 16, 30-34.
ALTUN, A. (2008b). Medya okuryazarlığı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 103, 27-34.
ALTUN, A. ve ÇAKMAK, E. (2013). İlköğretim hayat bilgisi dersi öğretim programında medya okuryazarlığı eğitimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 237-254.
ALTUN, A. (2010). Medya okuryazarlığının sosyal bilgiler programlarıyla ilişkilendirilmesi ve öğretimi (Yayımlanmış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
AUFDERHEID, P. (1997). Media literacy: From a report of the national leadership conference on media literacy. In, R. Kubey (Ed.), Media literacy in the information age (79-88). New Brunswick, NJ: Transcation
BAŞARAN, M. (2005). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgi okuryazarlıklarının değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 163-177.
BURKHARDT, G., MONSOUR, M., VALDEZ, G., GUNN, C., DAWSON, M., LEMKE, C., COUGHLIN, E., THADANI, V., & MARTIN, C. (2003). Literacy in the digital age. [Online] 5 Mart 2014 tarihinde http://pict.sdsu.edu/engauge21st.pdf adresinden erişim sağlanmıştır.
DEVECI, H. ve ÇENGELCI, T. (2008). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarından medya okuryazarlığına bakış. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 25-43.
ELMA, C., KESTEN, A., DICLE, A. N., MERCAN, E., ÇINKIR, Ş. ve PALAVAN, Ö. (2009). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin medya ve medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutumları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 93‐113.
ERDOĞAN, İ. (2015). Eğitim bilimleri ve milli eğitime dair. Ankara: Nobel.
ERTEK, Z. Ö. (2013). Sınıf öğretmenlerin medya okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
GÜVEN, İ. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı düzeylerinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 787- 800, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6395, Ankara-Turkey.
İNAN, T. (2010). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri ve medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
KAHYAOĞLU M. ve KENANOĞLU, R. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin medya okuryazarlığı ile çevre konularıyla ilgili kitap okumaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 833-843, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6072, Ankara-Turkey.
KALAN, G. Ö. (2010). Medya okuryazarlığı ve okul öncesi çocuk: Ebeveynlerin medya okuryazarlığı bilinci üzerine bir araştırma. İletişim Fakültesi Dergisi, 39, 59-73.
KARADUMAN, S. ve KARADUMAN, M. (2004). Bilgi toplumunun oluşmasında televizyon haberlerinin yeri ve önemine ilişkin eleştirel bir bakış. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25-26 Kasım.
KARAMAN, M. K. ve KARATAŞ, A. (2009). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri. İlköğretim Online, 8(3), 798-808.
KARAMAN, M. K. (2010). Öğretmen adaylarının tv ve internet teknolojilerini kullanma amaç ve beklentilerinin medya okuryazarlığı bağlamında değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 51-62.
KARASAR, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi (9. Basım). Ankara: Nobel.
KARATAŞ, A. (2008). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
KARTAL, O. Y. (2007). Ortaöğretim 10. sınıf öğrencilerinin televizyon dizilerindeki mesajları algılamalarında medya okuryazarlığının etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
KINCAL, R.Y. ve KARTAL, O. Y. (2009). Medya okuryazarlığı eğitimi. Milli Eğitim Dergisi, 181, 318-333.
KORKMAZ, Ö. ve YEŞİL, R. (2011). Medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri ölçeği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 110-126.
KÖSEBALAN, N. D. ve TAŞKÖPRÜLÜ, Ş. S. (2008). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin medya okuryazarlığı kavramı bağlamında medyayı kullanmaya yönelik tutumlarının belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 32, 81-96.
MERTER, F. (2009). Cumhuriyet-Dicle-İnönü üniversitesi eğitim fakültesi ilköğretim bölümü öğrencilerinin öğrenme stilleri ve öğrenme stillerini farklılaştıran sosyo-ekonomik faktörler. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 78-96.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI [MEB] (2008). İlköğretim 4-8. sınıf öğretim programlarının öğrenme-öğretme süreçlerinde gazete kupürlerinden yararlanma. http://www.egirimyayincilari.org/pdf/1062.pdf adresinden 3.7.2015 tarihinde erişim sağlanmıştır.
STACK, M., & KELLY, D. M. (2006). Popular media, education, and resistance. Canadian Journal of Education, 29(1), 5-26.
POTTER, W. J. (2005). Media Literacy (3rd Edition). Thousand Oaks, CA: Sage.
POLAT, C. (2005). Üniversitelerde kütüphane merkezli bilgi okuryazarlığı programlarının geliştirilmesi: Hacettepe Üniversitesi örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
SOM ve KURT (2012). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri . Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1), 104- 119.
STANTON, T. (1998). The ınternationalization of television in china: The evolution of ideology, society, and media since the Reform. Junhao Hong, Westport, CT: Praeger.
ŞAHİN, Ç. ve TÜZEL, S. (2011). Medya dünyasının gerçek dünyayı yansıtma düzeyinin öğretmen adaylarının görüşleri doğrultusunda belirlenmesi, Eğitim ve Bilim, 36(159), 127-140.
TALİM ve TERBİYE KURULU (TTKB) (2013). Millî eğitim bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanlar ile mezun oldukları yükseköğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin çizelge. http://ttkb.meb.gov.tr/dosyalar/80sayili/80_ciz elge.pdf adresinden 3.7.2015 tarihinde erişim sağlanmıştır.
YEŞİL, R. ve KORKMAZ, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının TV bağımlılıkları, okuryazarlık düzeyleri ve eğitselliğine ilişkin düşünceleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 55-72.
YEŞİL, R. ve KORKMAZ, Ö. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin medya okuryazarlığı ile çevre konularıyla ilgili kitap okumaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Langages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/2 Winter 2011, p. 833-843, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6072, Ankara-Turkey.

APA	çepni o, Palaz T, ABLAK S (2015). SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. , 431 - 446.
Chicago	çepni osman,Palaz Tevfik,ABLAK Selman SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. (2015): 431 - 446.
MLA	çepni osman,Palaz Tevfik,ABLAK Selman SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. , 2015, ss.431 - 446.
AMA	çepni o,Palaz T,ABLAK S SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. . 2015; 431 - 446.
Vancouver	çepni o,Palaz T,ABLAK S SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. . 2015; 431 - 446.
IEEE	çepni o,Palaz T,ABLAK S "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ." , ss.431 - 446, 2015.
ISNAD	çepni, osman vd. "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ". (2015), 431-446.

APA	çepni o, Palaz T, ABLAK S (2015). SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. Turkish Studies (Elektronik), 10(11), 431 - 446.
Chicago	çepni osman,Palaz Tevfik,ABLAK Selman SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. Turkish Studies (Elektronik) 10, no.11 (2015): 431 - 446.
MLA	çepni osman,Palaz Tevfik,ABLAK Selman SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.10, no.11, 2015, ss.431 - 446.
AMA	çepni o,Palaz T,ABLAK S SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(11): 431 - 446.
Vancouver	çepni o,Palaz T,ABLAK S SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ. Turkish Studies (Elektronik). 2015; 10(11): 431 - 446.
IEEE	çepni o,Palaz T,ABLAK S "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ." Turkish Studies (Elektronik), 10, ss.431 - 446, 2015.
ISNAD	çepni, osman vd. "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ MEDYA VE TELEVİZYON OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ". Turkish Studies (Elektronik) 10/11 (2015), 431-446.