DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI

GÜNDÜZ, Yüksel; GÖKER, SÜLEYMAN DAVUT

DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI

Süleyman Davut GÖKER, (Yrd. Doç. Dr.; Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Seyitler Kampüsü. Artvin)

Yüksel GÜNDÜZ (Yrd. Doç. Dr.; Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Kurupelit Kampüsü. Samsun)

Milli Eğitim

18 2

Yıl: 2017 Cilt: 46 Sayı: 213 Sayfa Aralığı: 177 - 196 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI

Öz:

Öğretmen saygınlık statüsünün belirlenmesi, hem hükümetlere hem de eğitimcilere, eğitimsel çıktıların geliştirilmesinde değerli içgörüler sunmaktadır. Bir toplumda öğretmenlerin saygınlık statüsü, öğretmenlerin kazançlarının diğer meslekler ile karşılaştırılması, ebeveynlerin çocuklarının öğretmen olmalarını isteme düzeyleri, öğrencilerin ve ebeveynlerin öğretmenlere duydukları saygı, toplumun eğitim sistemlerine güvenme derecesi gibi değişkenler ile belirlenmektedir. Literatür tarama niteliğinde yapılan bu çalışmanın amacı, birinci olarak, 'dünya öğretmen saygınlık statüsü endeksi' dikkate alınarak dünya ölçeğinde öğretmen statülerini karşılaştırmak, ikinci olarak, OECD ülkeleri ve gelişmiş bazı ülkeler ile Türkiye'deki öğretmenlerin özlük haklarını karşılaştırarak öğretmenlerin statüsüne ilişkin durum tespiti yapmak ve farkındalık yaratarak bu bağlamda yapılan tartışmalara katkıda bulunmaktır. Türkiye'de algısal düzlemde kutsal görülen öğretmenlik mesleğinin saygınlığı ile özlük durumları arasındaki negatif ilişki üzerinde durulmuş, gelişmiş bazı Avrupa ülkeleri ve OECD ülkelerindeki öğretmenlerin statüsü ile birlikte özlük hakları, meslekte yükselme, maaş durumları, sendika üyelikleri, denetlenmeleri (performanslarının ölçülmesi) ve emeklilik durumları ele alınmış ve statü ve özlük haklarına ilişkin bulgular Türkiye'deki bulgularla karşılaştırılmıştır

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

TEACHER STATUS AND THEIR EMPLOYEE PERSONAL RIGHTS ACROSS THE WORLD

Öz:

An evaluation of teacher status is likely to provide useful insights for both educationalists and governments to improve educational outcomes and a global comparison may provide evaluation that will aid educational reforms in different countries. In defining teacher status in a society, such dimensions as comparisons of earnings of teachers, whether parents would encourage their children to be teachers, to what extent students and parents respect teachers, whether teachers unions have too much power are taken into consideration. Roles which political, cultural and economic factors and social standing play in the position of teachers in each country and how these might impact on education are also important. As compared to other professions, teacher status is generally lower. The main aim of this study is to explore similarities and differences between teacher status across the world and their employee personal rights in some developed countries and Turkey, create awareness on the issue and to contribute to discussions regarding teacher status and employee personal rights

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

BURSALIOĞLU, Ziya. (1987). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranışlar, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, Ankara.
CAN, Ertug. (2015). Qualitative Obstacles in Turkish Education System and Suggestions. Kam la Raj 2015 Anthropologist, 20 (1,2) 289-296.
CEDEFOP. (2012). Crisis Pushes Young People Towards Involuntary Part-Time Jobs. www.cedefop. europa.eu/EN/articles/19357.aspx (Erişim Tarihi: 10.07.2013).
DUNTEMAN, George. (1989). Principal Component Analysis, Sage University, US, Paper 69. ERDEN, Münire. (2009). Eğitim Bilimlerine Giriş, Arkadaş Yayınevi, Ankara.
ERDOĞAN, İrfan. (1998). Çağdaş Eğitim Sistemleri, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
EACEA/Eurydice. (2013). Key Data on Teachers and School Leaders in Europe.
Available at: http://eacea.ec.europa.eu/ education/eurydice/ documents/key_data_ series/ 151EN.pdf (Erişim Tarihi: 2014, 4 Nisan).
EURYDICE Eurybase. (2007/08). Directorate-General for Education and Culture – Eurybase The Information Database on Education Systems in Europe - The Education System in France. European Commission
EURYDİCE Eurybase. (2008/09a). Türk Eğitim Sisteminin Örgütlenmesi. European Commission
EURYDICE Eurybase. (2008/09b). The Information Database on Education Systems in Europe – The Education System in Austria. European Commission.
EURYDICE Eurybase. (2008/09c). Organisation Of The Education System In The Flemish Community of Belgium. BE nl European Commission.
EURYDICE Eurybase. (2008/09d). Organization of the Education System in Denmark. European Commission.
EURYDICE Eurybase. (2008/09e). Organization of the Education System in the Netherlands. European Commission.
EURYDICE Eurybase. (2008/09f). Organisation Of The Education System In The United Kingdom – England, Wales and Northern Ireland. European Commission.
EVERTON Tim, TURNER Penny, HARGREAVES Lina & PELL, Tony. (2007). “Public perceptions of the teaching profession.” Research Papers in Education, 22(3), 247-265.
GİBSON, Robert & MİTCHELL, Marianne. H. (1990). Introduction To Counsling And Guidance, MacMillan Pub. Comp, New York.
GÜLCAN, Murat Gürkan. (2005). AB ve Eğitim Süreci. AB Ülkeleri Eğitim Sistemleri ve Politikaları, Yapısal Uyum Modeli, Anı Yayıncılık, Ankara.
GÜNDÜZ, Yüksel ve CAN, Ertuğ. (2011). Öğretmenlerin eğitim sistemi ve Uygulamalarına iliş- kin güncel sorunları algılama düzeylerinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(4): 745-774.
HACIOĞLU, Fatma ve ALKAN, Cevat. (1997). Öğretmenlik Uygulamaları. Alkım Yayınları, Ankara.
JACKSON, Edward. (1991). A Users Guide to Principal Components, John Wiley and Sons, New York.
JUDGE, Harry. (1988) “Cross-National Perceptions of Teachers.” Comparative Education Review, 32(2), 143-158.
KAVCAR, Cahit. (1999). Nitelikli Öğretmen Sorunu. 21. Yüzyılın Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi Ulusal Sempozyumu, Tekışık Yayıncılık, Ankara.
MUT (MALTA UNİON OF TEACHERS). (2008). Pay And Conditions Salaries (Monthly) In Europe As On January 2008 In Euros. http://www.mut.org.mt/conditions.htm (ErişimTarihi:10.04.2014).
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (MEB). (2006). Ülkelerin Öğretmen Yetiştirme Sistemleri, Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi, Ankara.
OECD. (2005). Teachers Matter: Attracting, Developing and Retaining Effective Teachers, OECD
Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264018044-en (Erişim Tarihi: 2012, 6 Aralık).
OECD. (2008). Mental Health in OECD Countries, OECD Policy Brief, www.oecd.org/ els/health-systems/41686440.pdf (Erişim Tarihi: 2012, 15 Aralık).
OECD. (2008). Handbook on Constructing Composite Indicators: Methodology and User Guide, Paris. OECD (2009), Economic Surveys: Slovenia, OECD Publishing. http://dx.doi. org/10.1787/eco_surveys-svn-2009-en (Erişim Tarihi: 2014, 8 Nisan).
OECD. (2010). How Good is Part-Time Work?, in Employment Outlook 2010: Moving Beyond the Jobs Crisis, OECD Publishing (www.oecd.org/ els/emp/48806797.pdf). (Erişim Tarihi: 2012, 6 Aralık).
OECD. (2012). Education at a Glance 2012: OECD Indicators, OECD Publishing. http://dx.doi. org/10.1787/eag-2012-en(Erişim Tarihi: 2013, 16 Nisan).
OECD. (2013). Education at a Glance 2013: OECD Indicators, OECD Publishing. http://dx.doi. org/10.1787/eag-2013-en (Erişim Tarihi: 2013, 6 Aralık).
OECD. Analytical Database, January (2013). Tertiary Education for the Knowledge Society: Volume 1 and Volume 2 (2008) http://dx.doi.org/ 10.1787/ 9789264046535-en (Erişim Tarihi: 2014, 18 Nisan).
PISA (2009) Results: Students On Line: Digital Technologies and Performance (Volume VI) (2011)
http://dx.doi.org/10.1787/9789264112995-en (Erişim Tarihi: 2012, 6 Aralık). PISA (2009) Results: What Makes a School Successful?: Resources, Policies and Practices (Volume IV) (2010) http://dx.doi.org/10.1787/9789264091559-en (Erişim Tarihi: 2014, 10 Nisan).
PISA (2009) Results: Learning Trends: Changes in Student Performance Since 2000 (Volume V) (2010) http://dx.doi.org/10.1787/9789264091580-en (Erişim Tarihi: 2014, 10 Nisan).
QUINTINI, Glenda., MARTIN, John & MARTIN, Sebastian. (2007), The Changing Nature of the School-to-Work Transition Process in OECD Countries, IZA Discussion Paper No. 2582.
RESMİ GAZETE. (1973) 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, Yayımlandığı Tarih: 24/6/1973 Sayı : 14574.
SANTIAGO, Paul. (2004), The Labour Market for Teachers, in G. Johnes and J. Johnes (eds), International Handbook on the Economics of Education, Edward Elgar, Cheltenham.
SPARROW, Nick. (2009). “Developing Reliable Online Polls.” International Journal of Market Research, vol. 48(6).
TEZCAN, Mahmut. (1994). Eğitim Sosyolojisi, Zirve Ofset, Ankara.
TÜRKOĞLU, Adil. (1998). Karşılaştırmalı Eğitim. Dünya Ülkelerinden Örnekler, Baki Kitabevi, Adana.
VARKEY GEMS FOUNDATION. (2013). Teacher Status Index. London.
VERHOEVENA Jef, AELTERMANB Antonia, ROTSB Isabel & BUVENSA Ina. (2006). “Public Perceptions Of Teachers’ Status in Flanders.” Teachers and Teaching: Theory And Practice, 12 (4), 479–500.

APA	GÖKER S, GÜNDÜZ Y (2017). DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. , 177 - 196.
Chicago	GÖKER SÜLEYMAN DAVUT,GÜNDÜZ Yüksel DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. (2017): 177 - 196.
MLA	GÖKER SÜLEYMAN DAVUT,GÜNDÜZ Yüksel DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. , 2017, ss.177 - 196.
AMA	GÖKER S,GÜNDÜZ Y DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. . 2017; 177 - 196.
Vancouver	GÖKER S,GÜNDÜZ Y DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. . 2017; 177 - 196.
IEEE	GÖKER S,GÜNDÜZ Y "DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI." , ss.177 - 196, 2017.
ISNAD	GÖKER, SÜLEYMAN DAVUT - GÜNDÜZ, Yüksel. "DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI". (2017), 177-196.

APA	GÖKER S, GÜNDÜZ Y (2017). DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. Milli Eğitim, 46(213), 177 - 196.
Chicago	GÖKER SÜLEYMAN DAVUT,GÜNDÜZ Yüksel DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. Milli Eğitim 46, no.213 (2017): 177 - 196.
MLA	GÖKER SÜLEYMAN DAVUT,GÜNDÜZ Yüksel DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. Milli Eğitim, vol.46, no.213, 2017, ss.177 - 196.
AMA	GÖKER S,GÜNDÜZ Y DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. Milli Eğitim. 2017; 46(213): 177 - 196.
Vancouver	GÖKER S,GÜNDÜZ Y DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI. Milli Eğitim. 2017; 46(213): 177 - 196.
IEEE	GÖKER S,GÜNDÜZ Y "DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI." Milli Eğitim, 46, ss.177 - 196, 2017.
ISNAD	GÖKER, SÜLEYMAN DAVUT - GÜNDÜZ, Yüksel. "DÜNYA ÖLÇEĞİNDE ÖĞRETMENLERİN SAYGINLIK STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI". Milli Eğitim 46/213 (2017), 177-196.