Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları

Kaya, Hasan; Ornek, Ender; CAN, Günay; Onat, Altan; Çiçek, Gökhan; GÜMRÜKCÜOĞLU, Hasan Ali; MURAT, Sani Namık; AYHAN, Erkan; DOĞAN, YÜKSEL

Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları

Hasan KAYA, (Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, İstanbul;)

Hasan Ali GÜMRÜKCÜOĞLU, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Van;)

Yüksel DOĞAN, (?Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul)

Erkan AYHAN, (?Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, İstanbul;)

Gökhan ÇİÇEK, (?Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, İstanbul;)

Ender ÖRNEK, (Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, İstanbul;?)

Altan ONAT, (?*İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, istanbul;)

Günay CAN, (İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, istanbul;)

Sani Namık MURAT (Etlik ihtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, Ankara;)

Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi

5 2

Yıl: 2011 Cilt: 39 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 263 - 268 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları

Öz:

Amaç: TEKHARF Çalışması takiplerinde kaydedilen birikimli tüm nedenli ve kardiyovasküler ölümlerin ve insidan koroner kalp hastalığının (KKH) coğrafi bölgelere göre değerlendirilmesi ve 2010 kohortu taramasına ilişkin ölüm ve koroner mortalite verilerinin sunulması amaçlandı.Çalışma planı: Taramada izlenen örneklem sayısı 1406 kişi idi. Ölüm konusunda birinci derece akraba ve/veya sağlık ocağı personelinden bilgi alındı; yaşayanlarda bilgi edinmekten başka, fizik muayene ve 12-derivasyonlu EKG kaydı yapıldı.Bulgular: Örneklemden 686 kişi muayene edildi, 577 kişi hakkında bilgi edinildi ve 32 katılımcının (14 kadın, 18 erkek; ort. yaş 72.3±15.6) öldüğü belirlendi. Toplam takip süresi 2520 kişi-yılı idi. Ölümlerin 19'u koroner (n=16) ve serebrovasküler (n=3) kökene bağlandı. Koroner kalp hastalığı kökenli ölümler 45-74 yaş kesiminde tüm kohortun 20 yıllık takibinde erkeklerde bin kişi-yılında 7.4, kadınlarda 4.1 düzeyinde bulundu; 2000 yılından önceki dönemle karşılaştırıldığında, sonraki dönemde koroner mortalitede ancak sınırlı bir gerileme kaydedildi. Toplam 433 ölüm ve 506 insidan KKH'yi kapsayan yaş-ayarlı Cox regresyon analizinde, ortalama 7.3 yıllık izlemde bölgeler arasında ölüm oranları benzer bulundu; ancak, insidan KKH riski, Karadeniz ile Marmara bölgesi erkekleriyle Güneydoğu Anadolu kadınlarında anlamlı biçimde yüksek bulundu. Türkiye'de halen yılda 480 bin yeni KKH geliştiği tahmin edildi.Sonuç: Ülkemizde yüksek olan genel ölüm oranı coğrafi bölgeler arasında anlamlılığa ulaşmayan yaş-ayarlı farklılıklar göstermektedir; buna karşın, yaş-ayarlı KKH insidansı Karadeniz ile Marmara bölgelerinde yüksektir

Anahtar Kelime:

Konular: Kalp ve Kalp Damar Sistemi

Regional distribution of all-cause mortality and coronary disease incidence in Turkey: findings of Turkish Adult Risk Factor survey 2010

Öz:

Objectives: We analyzed the distribution of cumulative allcause and cardiovascular mortality and incident coronary heart disease (CHD) across the seven geographic regions of Turkey and presented overall and coronary mortality findings of the 2010 survey of the Turkish Adult Risk Factor Study.Study design: A total of 1406 participants were surveyed. Information on the mode of death was obtained from firstdegree relatives and/or health personnel of local heath offices. Information on survivors was obtained from history, physical examination, and 12-lead electrocardiography.Results: Of the surveyed participants, 686 were examined; information on health status was obtained in 577 subjects, and 32 participants (14 women, 18 men; mean age 72.3±15.6 years) were ascertained to have died. The total duration of follow-up was 2,520 person-years. Nineteen deaths were of coronary (n=16) or cerebrovascular (n=3) origin. Cumulative 20-year assessment of the entire cohort for the age bracket of 45-74 years disclosed a high coronary mortality rate, being 7.4 and 4.1 per 1000 person-years in men and women, respectively, and representing a limited decline after year 2000. Ageadjusted Cox regression analysis comprising 433 deaths and 506 incident CHD cases over a 7.3-year follow-up showed similar mortality rates across the regions, and a significantly high CHD incidence in males of the Black Sea and Marmara regions and in females of the Southeast Anatolia. Currently, 480,000 incident CHD cases are estimated yearly in Turkey.Conclusion: The high age-adjusted overall mortality in Turkey shows nonsignificant differences across geographic regions, whereas the age-adjusted CHD incidence is high in the Black Sea and Marmara regions

Anahtar Kelime:

Konular: Kalp ve Kalp Damar Sistemi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Türkiye Kalp Raporu 2000: Türkiye’de kalp sağlığı ve kardiyoloji alanında günümüzdeki durum, sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin rapor. Türk Kardiyoloji Derneği. İstanbul: Yenilik Basımevi; 2000.
2. Onat A, Uğur M, Tuncer M, Ayhan E, Kaya Z, Küçükdurmaz Z ve ark. TEKHARF taramasında ölüm yaşı: 56,700 kişi-yıllık izlemede dönemsel eğilim ve bölgesel dağılım. Türk Kardiyol Dern Arş 2009;37:155-60.
3. Onat A. TEKHARF taramalarının yöntemi ve kohortları. In: Onat A, editör. Türk halkının kusurlu kalp sağlığı: Sırrına ışık, tıbba önemli katkı. İstanbul: Korteks İletişim; 2009. s. 8-18.
4. Kesteloot H, Sans S, Kromhout D. Dynamics of cardiovascular and all-cause mortality in Western and Eastern Europe between 1970 and 2000. Eur Heart J 2006;27:107-13.
5. Müller-Nordhorn J, Binting S, Roll S, Willich SN. An update on regional variation in cardiovascular mortality within Europe. Eur Heart J 2008;29:1316-26.
6. Onat A, Hergenç G. Low-grade inflammation, and dysfunction of high-density lipoprotein and its apolipoproteins as a major driver of cardiometabolic risk. Metabolism 2011;60:499-512.
7. Onat A, Uğur M, Ciçek G, Ayhan E, Doğan Y, Kaya H ve ark. TEKHARF 2009 taraması: Kırsal kesim ve kentlerde benzer kardiyovasküler ölüm riski. Türk Kardiyol Dern Arş 2010;38:159-63.
8. Onat A, Karabulut A, Esen AM, Uyarel H, Özhan H, Albayrak S ve ark. TEKHARF Çalışması 2005 taraması- na ilişkin mortalite ve koroner olay analizi. Türk Kardiyol Dern Arş 2006;34:149-53.
9. Onat A, Uzunlar B, Hergenç G, Yazıcı M, Uyarel H, Toprak S ve ark. Coğrafi bölgelerimizde risk değişkenlerinin ve global koroner riskin dağılımı. Türk Kardiyol Dern Arş 2003;31:323-30.

APA	Kaya H, GÜMRÜKCÜOĞLU H, DOĞAN Y, AYHAN E, Çiçek G, Ornek E, Onat A, CAN G, MURAT S (2011). Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. , 263 - 268.
Chicago	Kaya Hasan,GÜMRÜKCÜOĞLU Hasan Ali,DOĞAN YÜKSEL,AYHAN Erkan,Çiçek Gökhan,Ornek Ender,Onat Altan,CAN Günay,MURAT Sani Namık Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. (2011): 263 - 268.
MLA	Kaya Hasan,GÜMRÜKCÜOĞLU Hasan Ali,DOĞAN YÜKSEL,AYHAN Erkan,Çiçek Gökhan,Ornek Ender,Onat Altan,CAN Günay,MURAT Sani Namık Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. , 2011, ss.263 - 268.
AMA	Kaya H,GÜMRÜKCÜOĞLU H,DOĞAN Y,AYHAN E,Çiçek G,Ornek E,Onat A,CAN G,MURAT S Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. . 2011; 263 - 268.
Vancouver	Kaya H,GÜMRÜKCÜOĞLU H,DOĞAN Y,AYHAN E,Çiçek G,Ornek E,Onat A,CAN G,MURAT S Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. . 2011; 263 - 268.
IEEE	Kaya H,GÜMRÜKCÜOĞLU H,DOĞAN Y,AYHAN E,Çiçek G,Ornek E,Onat A,CAN G,MURAT S "Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları." , ss.263 - 268, 2011.
ISNAD	Kaya, Hasan vd. "Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları". (2011), 263-268.

APA	Kaya H, GÜMRÜKCÜOĞLU H, DOĞAN Y, AYHAN E, Çiçek G, Ornek E, Onat A, CAN G, MURAT S (2011). Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 39(4), 263 - 268.
Chicago	Kaya Hasan,GÜMRÜKCÜOĞLU Hasan Ali,DOĞAN YÜKSEL,AYHAN Erkan,Çiçek Gökhan,Ornek Ender,Onat Altan,CAN Günay,MURAT Sani Namık Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 39, no.4 (2011): 263 - 268.
MLA	Kaya Hasan,GÜMRÜKCÜOĞLU Hasan Ali,DOĞAN YÜKSEL,AYHAN Erkan,Çiçek Gökhan,Ornek Ender,Onat Altan,CAN Günay,MURAT Sani Namık Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, vol.39, no.4, 2011, ss.263 - 268.
AMA	Kaya H,GÜMRÜKCÜOĞLU H,DOĞAN Y,AYHAN E,Çiçek G,Ornek E,Onat A,CAN G,MURAT S Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2011; 39(4): 263 - 268.
Vancouver	Kaya H,GÜMRÜKCÜOĞLU H,DOĞAN Y,AYHAN E,Çiçek G,Ornek E,Onat A,CAN G,MURAT S Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2011; 39(4): 263 - 268.
IEEE	Kaya H,GÜMRÜKCÜOĞLU H,DOĞAN Y,AYHAN E,Çiçek G,Ornek E,Onat A,CAN G,MURAT S "Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları." Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 39, ss.263 - 268, 2011.
ISNAD	Kaya, Hasan vd. "Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları". Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 39/4 (2011), 263-268.