İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI
Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 66 Sayfa Aralığı: 21 - 49 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI
Öz: "İlim" ve "Hal" kelimesinden müteşekkil ilmihâl kelimesi, ilk dönemlerden itibaren kullanılmakla birlikte, daha sonraları, kişinin içinde bulunduğu zamanda ve durumda sahip olması gereken dînî bilgilerin yer aldığı eserler için kullanılır olmuştur. Dînî bilginin elde edilmesinde yaygın kullanım alanına sahip olan ilmihâl hakkında yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır. İlmihâl sözcüğünün kaynaklarda ilk olarak ne zaman kullanıldığını tesbit etmek, tarihî sürecini ve geçirdiği evreleri net bir şeklide ortaya koymak bugünkü mevcut bilgilerden hareketle zordur. Bu amaçla makalede ilmihâl kavramı kelime ve telif türü olarak ele alındıktan sonra ilmihâlin oluşum, gelişim ve dönüşüm aşamalarından bahsetmek suretiyle tarihsel sürece değinilecektir. Makalede ayrıca fıkhî açıdan önem arz eden bazı ilmihâl örnekleri, içerdiği konular çerçevesinde ele alınacaktır
Anahtar Kelime: The Historical Process of the Catechism Literature
Öz: Although Ilmihâl, that consists of words 'ilim' (wisdom) and 'hal' (state) has been used as frome arly periods, later included compositions written in the field of Canon Law that describes spiritual information which individuals should posses in their state, moment and time. There are very few works on "ilmihâl" (catechism) that are widely in use. It is particularly difficult with today’s information to determine when and how they developed. It is impossible to determine whent he Word catechism was first used. This work has been written with aim of bringingin to light the past histories of catechism
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Altıntaş, Hayrani, Erzurumlu İbrahim Hakkı, MEB Yayınları, Istanbul, 1997.
- Arpağuş, Hatice K, "Bir Telif Türü Olarak İlmihâl "Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fak. Dergisi, Istanbul, 2002, S. 22—1, s. 25—56.
- Attar, Fahrettin, "Fetva ", DİA, 1995, C. XII, s. 486—496.
- Aynacı, Mediha, Osmanlı Kuruluş Dönemi Türkçe İlmihâl Eserleri Çerçevesinde İlmihâl— lerin Fıkhî Yönden Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul 2009, s. 1— 184.
- Bardakoğlu, Ali, “Hanejî Mezhebi” DİA, 1997, C. XVI, s. 1—21.
- Bilgin, Azmi, Nazmu’l—Hilajîyat Tercümesi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1996.
- Bilmen, Ömer Nasuhi, Büyük İslâm İlmihâli, Bilmen Yay., İstanbul 1986.
- Binark, Ismet—Sefercioğlu, Nejat, Erzurumlu İbrahim Hakkı Bibliyografyası, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara, 1977.
- Birinci, Ali, Birgivi Risâlesi: İlk Dînî Kitap Niçin ve Nasıl Basıldı?, T.Yurdu, C. XVI, S. 112.
- Bozkurt, Ramazan, Cumhuriyet Dönemi İlmihâl Çalışmaları ve Problemleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler En— stitüsü, Konya, 2006, s. 1-221.
- BursalıMehmed Tâhir, OsmanlıMüellifleri, Istanbul 1333. Cici, Recep, Osmanlı Dönemi İslâm Hukuku Çalışmaları, Bursa 2001.
- Çağrıcı, Mustafa, “İbrahim Hakkı Erzurıîmî”, DİA, Istanbul 2000, C. XXI, s. 305—3 11.
- Çelebi, Kâtib, Keşfü'z—zunün (Nşr. Şerafeddin Yaltkaya- Kilisli Muallim Rıfat), Beyrut 1990.
- Diclehan, Şâkir, Çeşitli Yönleriyle Erzurumlu İbrahim Hakkı, Istanbul 1980.
- Döndüren, Hamdi, Delilleriyle Ticaret ve İktisat İlmihâli, Istanbul 1993.
- Erdoğan, Mehmet, ıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2005.
- Güman, Osman, XIX. y.y. Nimet-i İslâm Çerçevesinde İlmihâl ıkhı, Marmara Üniv. So— syal Bil. Enst, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), Bursa, 2000.
- Ibn Manzur, Lisânü’l-arabi ’l—muhît, “Hal” mad., C. I, Beyrut, Daru’l—Ilmiyye.
- Isfehâni, Râğıp, Müfredâı, “Ilim” mad., thk: Safvan Adnan Dâvüdî, Dâru’ş—Şâmiyye, 1992.
- Kara, İsmail, Mızraklı İlmihâl, İstanbul 2001.
- Karaman, Hayrettin ve Arkadaşları, İlmihâl, I-II, Türkiye Diyanet Vakfı İSAM, İstanbul 1999, C. I, S. IX—XX.
- İslâmın Işığında Günün Meseleleri, Marifet Yay., İstanbul, 1982, III, s. 134.
- Kaya, Eyüp Said, “Muhtasar”, DİA, İstanbul, 2006, C. XXXI, S. 61-62 Kelpetin, Hatice, “İlmihâl”, DİA, İstanbul, 2000, C. XXII, s. 139—141.
- Kemikli, Bilal, "Sun'ullah Ğaybî", DİA, İstanbul, 2009, C. XXXVII, S. 532-533.
- “Popüler Dinî Kültüre Dâir Bir Manzüme ve Üç Şâir”, İslâmî Araştırmalar, Ankara, 2001, S. 3-4, s. 492—500.
- Kılavuz, A. Saim, "Akaid", DİA, 1989, C. II, s. 212—216.
- Kırkıl, Harun, "Türk Edebiyatında Manzum İlmihal ve Fıkıh Kitapları ile Son Devre Ait Manzum Bir İlmihal: Manastırlı Mehmet Rıfat Bey ve Manzum İlmihali ", İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2006, S. 7, s.433—476.
- Meyan, Faruk, BirgivîVasiyeınâmesi(Kadızâde Şerhi) İstanbul 1977.
- Özel, Ahmet, Fıkıh, DİA, 1996, C. XIII, S. 14-22.
- Revnakoğlu, C. Server, Erzurumlu İbrahim Hakkı ve Mârifetnâmesi, İstanbul 1961.
- Sami, Şemseddin, Kâmıîs-ı ürkî, İstanbul 1317.
- Serkis, Mu'cemümaıbuâıi'l-Arabiyye, I, Kahire 1930.
- Şeybânî, Muhammed Hasan, Kitâbü’l-Kesb, Mektebetü’l—matbüâti’l—İslâmiyye, Halep, 1997.
- Tekin, Şinasi, Mehemmed bin Bâli'nin Eski Anadolu Türkçesine Aktardığı Güzide Adlı Eserin Harezm Türkçesindeki Aslı, Journal of TurkishStudies, TB Arşt., 1991, C.XV, s.414-415.
- Üstünova, Kerime, Kutbeddînİznikî Mukaddime, Bursa, 2003.
- Yörükan, Yusuf Ziya, İslâm İlm—i Hâli, AÜİFD, Ankara, 1952, C. I, S. 1, s. 5—21.
- Zernücî, Ta ’limu’l-müteallim, thk. Mustafa Aşur, Kahire, 1986.
| APA | MEMDUHOĞLU A (2016). İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. , 21 - 49. |
| Chicago | MEMDUHOĞLU ADNAN İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. (2016): 21 - 49. |
| MLA | MEMDUHOĞLU ADNAN İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. , 2016, ss.21 - 49. |
| AMA | MEMDUHOĞLU A İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. . 2016; 21 - 49. |
| Vancouver | MEMDUHOĞLU A İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. . 2016; 21 - 49. |
| IEEE | MEMDUHOĞLU A "İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI." , ss.21 - 49, 2016. |
| ISNAD | MEMDUHOĞLU, ADNAN. "İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI". (2016), 21-49. |
| APA | MEMDUHOĞLU A (2016). İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0(66), 21 - 49. |
| Chicago | MEMDUHOĞLU ADNAN İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. EKEV AKADEMİ DERGİSİ 0, no.66 (2016): 21 - 49. |
| MLA | MEMDUHOĞLU ADNAN İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, vol.0, no.66, 2016, ss.21 - 49. |
| AMA | MEMDUHOĞLU A İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2016; 0(66): 21 - 49. |
| Vancouver | MEMDUHOĞLU A İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2016; 0(66): 21 - 49. |
| IEEE | MEMDUHOĞLU A "İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI." EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0, ss.21 - 49, 2016. |
| ISNAD | MEMDUHOĞLU, ADNAN. "İLMİHÂL EDEBİYATININ TARİHİ SERENCÂMI". EKEV AKADEMİ DERGİSİ 66 (2016), 21-49. |
