Sanat eserlerinde, belli aralıklarla ln artworks, small elements which aretekrarlanan, ana hatlarıyla sabit özelliklere repeated regularly and have constantsahip küçük unsurlara "motif" denir. Bumakalede insanların kullandıkları ilkaletlerden biri olan ve insanlık tarihi kadareski bir geçmişi bulunan değirmenin birmotif olarak edebiyatımızdaki görünüşüüzerinde kısaca durulacak, Sabahattin Ali'nindeğirmeniyle, Fransız edebiyatının önemlisanatkârlarından biri olan AlphonseDaudet'nin değirmeni karşılaştırılacaktır.Bilindiği gibi insanoğlunun günlükyaşantısını kolaylaştıran değirmenleatasözleri, deyimler meydanaşiirler yazılmıştır. Edebiyatımızındöneminde yazılmış şiirlerdegetirilmiş,Klasikdeğirmenindaha çok öğütücü özelliği üzerinde durulur.Değirmenin bu özelliği dünyanın geçiciliğineve insanın içindeki durumuna işaretler taşır.Hayâli, Nabi başta olmak üzere diğer Klasikşairlerimizde de bu motifin ağırlıklı olarakyer aldığı görülmektedir. Özellikle TanzimatDöneminde değirmen motifine, Ziya Paşa'nınTerri--i Bent'inde rastlamaktayız. Burada daZiya Paşa'nın Klasik şiir estetiğine bağlıolarak değirmene geleneksel şiirimizdekianlamını yüklediğini görürüz. Daha sonraReşat Nuri Güntekin'in, Değirmen adlıromanında, değirmenin işleyen düzenindiplomatik çarkını mecazi olarak işaretettiğini görmekteyiz. Batı edebiyatında daCervantes'in Don Kişot adlı eserindenbaşlayarak değirmen bir sembol olarak yeralmaya başlar. Özellikle Fransız yazarAlphonse Daudet'in DeğirmenimdenMektup/ar adlı eseri dikkat çekici bir eserdir.Bu eserde değirmen sığınılan bir mekân v hayata açılan bir pencere, bir bakıma yazarınyazılarını yazdığı bir fildişi kulesidirSabahattin Ali'nin değirmeninden AlphonsDaudet'ye giden yolda karşılaşacağımıdeğirmenler, insanın içinde olgunlaştığmekânlar olmakla birlikte, bizzat hayatın kendisini de ifade etmektedir