Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

GÜNDOGAN, ASLI; KOÇAK, SEVAL

Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Aslı GÜNDOĞAN, (Dr., Uşak Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü,)

Seval KOÇAK (Dr., Uşak Üniversitesi)

Sakarya University Journal of Education

9 1

Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 639 - 657 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz:

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının okul iklimi algıları ile akademik özyeterlik inançları arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Karma yöntem kullanılarak yapılan araştır-manın nicel bölümünün katılımcılarını 552; nitel bölümünü ise 12 öğretmen adayı oluşturmuştur. Öğretmen adaylarının okul iklimi algıları "Üniversite Öğrencilerine Yönelik Okul İklimi Ölçeği", akademik özyeterlikleri "Akademik Özyeterlik Ölçeği" ile ölçülmüş; odak grup görüşmeleri için yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuştur. Verilerin analizinde betimsel istatistiklerin yanında çoklu korelasyon (Pearson Korelasyon Katsayısı) ve hiyerarşik regresyon tekniklerinden yararlanılmıştır. Nitel veriler betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının okul iklimi algıları ile akademik özyeterlikleri arasında anlamlı ilişkilerin olduğu tespit edilmiş; okul ikliminin özellikle "iletişim" boyutunun öğretmen adaylarının özyeterlik inançlarında önemli bir rol oynadığı genel sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

The Relationship Between the School Climate Perceptions and Academic Self-Efficacy Beliefs of Prospective Teachers

Öz:

The aim of this study is to investigate the relationship between the school climate perceptions and academic self-efficacy beliefs of prospective teachers. The participants for the quantitative part of this study, which employed a mixed-method design, comprised 55 prospective teachers, while the qualitative part included 12. The school climate perceptions of the prospective teachers were measured using the School Climate Scale for University Students, and their academic self-efficacies were measured using the Academic Self-Efficacy Scale; a semi-structured interview form was created for the focus group interviews. Multiple correlation (Pearson Correlation Coefficient) and hierarchical regression techniques, as well as descriptive statistics were used to analyze the data. The qualitative data was analyzed using descriptive analysis. The study found a significant relationship between school climate perceptions and academic self-efficacy beliefs of prospective teachers, with the general conclusion that particularly the "communication" dimension of the school climate played an important role in the self-efficacy beliefs of prospective teachers.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acarbay, F. Y. (2006). Kapsamlı okul iklimini değerlendirme ölçeği'nin (öğrenci formu) Türkçe dilsel eşdeğerlik güvenirlik ve geçerlik çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Açıkgöz, Ü. K. (2003). Öğretmen adaylarının sınıf atmosferine ilişkin algıları. HÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 1-7.
Akbaba Altun, S. ve Memişoğlu, S. P. (2011). Çoklu veri kaynağına dayalı değerlendirmenin okul iklimine etkisi. İlköğretim Online, 10(2), 743-756.
Akbay, S. E. ve Gizir, C. A. (2010). Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinde akademik erteleme davranışı: Akademik güdülenme, akademik öz-yeterlik ve akademik yükleme stillerinin rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 60-78.
Alemdağ, C., Öncü, E. ve Yılmaz, A. K. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz yeterlikleri. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-35.
Argyris C. 1957. Personality and organization. New York: Harper
Aydın, F. (2011). Özel okullardaki okul ikliminin öğretmen ve öğrenci algılarına göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Bahçetepe, Ü. (2013). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin akademik başarıları ile algıladıkları okul iklimi arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bandura, A. (1997a). Self-efficacy: The exercise of control. Newyork: W. H. Freeman and Company.
Bandura, A. (1997b). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. A. Bandura (Ed.). Self-efficacy in changing societies içinde (s. 21-48). Cambridge: Cambridge University Press.
Baykara Pehlivan, K. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim-Online, 4(2), 17-23.
Bergren, d. A. (2014). The impact of school climate on student achievement in the middle schools of the commonwealth of virginia: A quantitative analysis of existing data. Master Thesis, The Faculty of The Graduate School of Education and Human Development of The George Washington University, Virginia, USA.
Bilgin, A. ve Kartal, H. (2009). Öğretmen ve Öğrenci Gözüyle Zorbalık ve Okul İklimi. Euroasian Jounal of Educational Research, 36. [http://www.ejer.com.tr/tr/?git=22&kategori=69&makale=644 Erişim tarihi: 22.07.2017].
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cheng, Y. P. ve Chiou, B. W. (2010). Achievement, attributions, self efficacy and goal settings by accounting undergraduates. Psychological Reports, 106(1), 54-64.
Cherubini, L. (2008). Teacher-candidates perceptions of school climate: A mixed methods investigation. Journal of Teaching and Learning, 5(2), 39-54.
Cohen J., Pickeral T., ve McCloskey M. (2009). Assessing School Climate. Educational Leadership, [ http://eder619.wikispaces.com/file/view/Cohen-Assessing+School+Climate.pdf Erişim Tarihi: 22.07.2017]
Cohen, J., Mccabe, E. M., Michelli, N. M. Ve Pickeral, T. (2009). School Climate: Research, Policy, Practice, and Teacher Education. Teachers College Record, 111(1), 180-213.
Creemers, B., ve Reezigt, G.J. (1999). The role of school and classroom climate in elementary school learning environments. H.J. Freiberg (ed) School Climate: Measuring, Improving and Sustaining Healthy Learning Environments içinde, Falmer Press, London.
Creswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research (2.ed.). New Jersey: Pearson Education.
Creswell, J.W. ve Plano Clark, V.L. (2007). Designing and conducting mixed methods research. United States of America: Sage Publications.
Çalık, T., Kurt, T. ve Çalık, C. (2011). Güvenli Okulun Oluşturulmasında Okul İklimi: Kavramsal Bir Çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73-84.
Çuhadar, C., Gündüz, Ş. ve Tanyeri, T. (2013). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin ders çalışma yaklaşımları ve akademik öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 251-259.
Eggen, P. ve Kauchak, D. (2010). Educational psychology: Windows of classrooms. New Jersey: PrinticeHall, Inc.
Ehrhart, M. G., Schneider, B. ve Macey, W. H. (2014). Organizational Climate and Culture: An introduction to theory, research and practice. Newyork: Routledge.
Ekici, G. (2012). Akademik öz-yeterlik ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 174-185.
Ellis, T. I. (1988). School Climate. Research Roundup, 4(2), 1-6.
Ertekin, Y. (1978). Örgüt iklimi. Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
Eryenen, G. (2008). Öğretmen adaylarının hedef yönelimleri, akademik ve öğretmenlik özyeterlikleri arasındaki ilişkiler ile bu değişkenlerin akademik başarının yordanmasındaki rolü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Fan, W., Williams, C. M., ve Corkin, D. M. (2011). A multilevel analysis of student perceptions of school climate: The effect of social and academic risk factors. Psychology in the Schools, 48(6), 632-642.
Gonder, P. O. ve Hymes, D. (1994). İmproving school climate and culture. (AASA Critical Issues Report No. 27) Arlington, VA: American Association of School Administrators.
Gürbüzoğlu-Yalmancı, S. ve Aydın, S. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının akademik öz yeterlik algılarının incelenmesi. Kafkas Üniversitesi, e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 21-27.
Halpin, A. W. (1966). Theory and research in administration. London: The Macmilan Company.
Halpin, A. W., ve Croft, D. B. (1963). The organizational climate of schools. Chicago: University of Chicago.
Haynes, N. M., Emmons, C., ve Ben-Avie, M. (1997). School climate as a factor in student adjustment and achievement. Journal of Educatıonal And Psychologıcal Consultatıon, 8(3), 321-329.
Hoy, W. K. ve Miskel, G.C. (2010). Educational administration theory, research and practice. (7th ed.).
New York: Random House. Çeviri Editörü: Selahattin Turan. (2010). Eğitim Yönetimi: Teori, Araştırma ve Uygulama. Ankara: Nobel Yayınevi.
İhtiyaroğlu, N., ve Demirbolat, A. O. (2016). Analysis of relationships between school climate, teacher effectiveness and students' school commitment. International Online Journal of Educational Sciences, 8(4), 255-270.
Jones, M., Yonezawa, S., Mehan, H., ve McClure, L. (2008). School climate and student achievement. [https://education.ucdavis.edu/sites/main/files/Yonezawa_Paper_WEB.pdf Erişim Tarihi: 22.07.2017].
Kaplan, L. S. ve Geoffroy, K. E. (1990). Enhancing the school climate: New opportunities for the counselor. The School Counselor, 38, 7-12.
Klomegah, R. (2007). Predictors of academic performance of university students: An application of the goal efficacy model. College Student Journal, 41(2), 407-415.
Kotaman, H. (2008). Özyeterlik inancı ve öğrenme performansının geliştirilmesine ilişkin yazın taraması. Ankara Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 111-133.
Küçükoğlu, A., ve Köse, E. (2010). Yükseköğretim düzeyinde sınıf atmosferinin öğrenci başarısına etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 175-188.
Lewin K, Lippitt R, White R. K. (1939). Patterns of aggressive behavior in experimentally created "social climates." The Journal of Social Psychology, 10, 271-99.
Linnenbrink, E. A., ve Pintrich, P. R. (2001). Multiple goals, multiple contexts: The dynamic interplay between personal goals and contextual goal stresses. S. Volet ve S. Jarvela (Ed.), Motivation in learning contexts: Theoretical advances and methodological implications (251-269) içinde. Amsterdam: Elsevier.
Macneil, A., Prater, D., ve Busch, S. (2009). The Effects Of School Culture And Climate On Student Achievement. Int. J. Leadership In Education, 12(1), 73-84.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. London: Sage.
Mitchell, M. M., Bradshaw, C. P., ve Leaf, P. J. (2010). Student and teacher perceptions of school climate: A multilevel exploration of patterns of discrepancy. Journal of School Health, 80(6), 271-279.
Ogunmakin, A. O., ve Akomolafe, M. J. (2013). Academic self-efficacy, locus of control and academic performance of secondary school students in Ondo State, Nigeria. Mediterranean Journal of Social Sciences, 4(11), 570-576.
Oğuz, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz yeterlik inançları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(2), 15-28.
Özdemir, M. ve Kalaycı, H. (2013). Okul bağlılığı ve metaforik okul algısı üzerine bir inceleme: Çankırı ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2125-2137.
Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E. ve Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 213-224.
Öztürk, E. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan okul yöneticilerinin vizyoner liderlik özelliklerine sahip olmaları ve okul iklimi arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Pajares, F. (2003). Self-efficacy beliefs, motivation, and achievement in writing: A review of the literatüre. Reading & Writing Quarterly, 19, 139-158.
Palavan, Ö., ve Açar, D. (2015). Aday Sınıf Öğretmenlerinin Akademik Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 14-27.
Paredes, V., ve Frazer, L. (1992). School climate in AISD. Austin Independent School District, Texax. Report No: AISD-91-38.
Solberg, V. S., O'Brien, K., Villareal, P., Kennel, R. ve Davis, B. (1993). Self-Efficacy and Hispanic college students: Validation of the college self-efficacy instrument. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 15(1), 80-95.
Şahin, H., Ogelman, H. G. ve Ekici, G. (2011). Okul öncesi öğretmen adaylarının akademik öz yeterlik düzeylerine etki eden faktörlerin incelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 389, 13-22.
Şenel, T. ve Buluç, B. (2016). İlkokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişki. TÜBAV Bilim, 9(4), 1-12.
Şişman, M. (2014). Örgütler ve kültürler. Ankara: Pegem Akademi.
Tabancalı, E. ve Çelik, K. (2013). Öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlikleri ile öğretmen özyeterlilikleri arasındaki ilişki. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1167-1184.
Terzi, A. R. (2015). Üniversite öğrencilerine yönelik okul iklimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 111-117.
Tunca, N. ve Alkın-Şahin, S. (2014). Öğretmen adaylarının bilişötesi (üst biliş) öğrenme stratejileri ile akademik öz yeterlik inançları arasındaki ilişki. Anadolu Journal of Educational Science International, 4(1), 47-56.
Welsh, W. N. (2000). The effects of school climate on school disorder. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 567, 88-107.
Yalnız, A. (2014). Akademik özyeterlik: Olumlu-olumsuz duygulanımın yordayıcı rolü. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 95-101.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2013). Örgütsel iklim ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 1-11.
Yılmaz, M., Gürçay, D. ve Ekici, G. (2007). Akademik Özyeterlik Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253-259.
Zajacova, A., Lynch, M. S. ve Espenshade, J. T. (2005). Self-efficacy, stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46(6), 677-706.

APA	GÜNDOGAN A, KOÇAK S (2017). Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. , 639 - 657.
Chicago	GÜNDOGAN ASLI,KOÇAK SEVAL Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (2017): 639 - 657.
MLA	GÜNDOGAN ASLI,KOÇAK SEVAL Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. , 2017, ss.639 - 657.
AMA	GÜNDOGAN A,KOÇAK S Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. . 2017; 639 - 657.
Vancouver	GÜNDOGAN A,KOÇAK S Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. . 2017; 639 - 657.
IEEE	GÜNDOGAN A,KOÇAK S "Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." , ss.639 - 657, 2017.
ISNAD	GÜNDOGAN, ASLI - KOÇAK, SEVAL. "Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi". (2017), 639-657.

APA	GÜNDOGAN A, KOÇAK S (2017). Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 639 - 657.
Chicago	GÜNDOGAN ASLI,KOÇAK SEVAL Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education 7, no.3 (2017): 639 - 657.
MLA	GÜNDOGAN ASLI,KOÇAK SEVAL Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education, vol.7, no.3, 2017, ss.639 - 657.
AMA	GÜNDOGAN A,KOÇAK S Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education. 2017; 7(3): 639 - 657.
Vancouver	GÜNDOGAN A,KOÇAK S Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education. 2017; 7(3): 639 - 657.
IEEE	GÜNDOGAN A,KOÇAK S "Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." Sakarya University Journal of Education, 7, ss.639 - 657, 2017.
ISNAD	GÜNDOGAN, ASLI - KOÇAK, SEVAL. "Öğretmen Adaylarının Okul İklimi Algıları ile Akademik Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi". Sakarya University Journal of Education 7/3 (2017), 639-657.