TY  - JOUR
TI  - İSLÂM AİLE HUKUKUNDA BOŞANMALARI ÖNLEYİCİ BİR TEDBİR OLARAK TAHKÎM MÜESSESESİNE HUKUKİ İŞLERLİK KAZANDIRILMASI
AB  - İslâm hukukunda boşanma hakkının kullanılması ile ilgili; talâk (tek taraflı irade beyanı ile boşanma), hul/muhâlea (anlaşarak karşılıklı rıza ile boşanma) ve tefrîk (yargı yoluyla boşanma) olmak üzere üç temel yöntem/metod vardır. Eşlerden her birinin bu üç yöntemden birini kullanma hakkı olmakla birlikte, "talâk" hakkı öncelikle erkeğe/kocaya, "hul/muhâlea" ve "tefrik" hakkı ise öncelikle kadına verilmiştir. Bununla birlikte tarihi süreçte evliliğin sona ermesinde, erkeğin/kocanın, -kadının rızasına ve mahkemeye başvurmaksızın- tek taraflı irade beyanı ile kullanmış olduğu "talâk" yöntemi belirleyici olmuştur. Ancak uygulamada erkeğin/kocanın talâk yetkisini, -İslâm hukukunda yer alan kurallara aykırı olarak- bilinçsizce kullanması, boşanma oranlarının artmasına ve anlaşmalı sahte hülle evliliği gibi gayr-i ahlaki bazı olayların yaşanmasına sebep olmuştur. Diğer taraftan klasik İslâm hukuku doktrininde, kocanın boşama (talâk) yetkisini kötüye kullanmasını önlemeye yönelik dinî ve ekonomik bazı tedbirlere yer verilmiştir. Ancak günümüzde aile ve toplum yapısının değişmesi, dinî ve ahlakî kuralların yaptırımını yitirmesi vs. gibi nedenlerle bu tedbirlerin kocanın talâk (boşama) yetkisini istismar etmesini önleme veya boşanma sürecinin İslâm'ın/Kur'an ve Sünnet'in öngörmüş olduğu kurallara uygun olarak icra edilme hususunda yeterli olmadığı görülmektedir. Bundan dolayıdır ki günümüzde, kocanın "talâk" yetkisini Kur'an ve sünnetin öngörmüş olduğu kurallara uygun olarak kullanmasını sağlayacak hukukî bir denetim mekanizmasına ihtiyaç vardır. Bu çerçevede hukukî bir denetim mekanizması olarak, 1917 tarihli Osmanlı Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin "Aile Meclisi" (md. 130) diye isimlendirdiği tahkîm müessesesine boşanma sürecinde işlerlik kazandırılması önem arz etmektedir. Bu makalede, Kur'an'ın Müslümanlara emrettiği (Nisa, 4/35) tahkîm müessesesinin/aile meclisinin resmi olarak yürürlüğe girmesi ve boşanma sürecinde toplumun ve devletin denetimi sağlanarak boşanmaların hukukî bir prosedür çerçevesinde yapılmasının gerekliliği üzerinde durulmuştur.
AU  - Yılmaz, İbrahim
PY  - 2017
JO  - Turkish Studies (Elektronik)
VL  - 12
IS  - 10
SN  - 1308-2140
SP  - 329
EP  - 360
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/269907
ER  -