KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ

EMRE, YUSUF; YAPICI, Asım

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ

YUSUF EMRE, (Arş. Gör., Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi,)

Asım YAPICI (Prof. Dr., Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi,)

DİNİ ARAŞTIRMALAR

8 0

Yıl: 2015 Cilt: 18 Sayı: 47 Sayfa Aralığı: 9 - 35 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ

Öz:

Bu çalışmada, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) vatandaşlarının dindarlık göıüntüleri, sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmanın verilerini toplamak üzere hazırlanan anket formunda cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, kö- ken, ikamet gibi sosyo-demografik değişkenler ve "Bir yaratıcının varlığına inanma", "Allah'ın varlığını hissetme", "namaz kılma", "oruç tutma" ve "dua etme" sıklığını tespit etmeye yönelik dinî değişkenler kullanılmıştır. Tarama modelinde yürütülen çalışma, basit rastlantısal yöntemle seçilen 194'ü erkek, 207'si kadın toplam 401 kişiden oluşmaktadır. Verilerin analizinde t--testi, tek yönlü varyans analizi ve Pearson korelasyon teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, kökene (Türkiye Göçmeni ve Yerli Kıbrıslı) göre dinî değişkenlerin tamamında Türkiye Göçmenleri lehinde anlamlı farklılıkların olduğu anlaşılmıştır. Katılımcıların dindarlık görüntülerinin cinsiyete, ikamete ve eğitim düzeyine göre anlamlı farklılaştığı, yaşa göre ise anlamlı bir fark bulunmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

TÜRKİYE GÖÇMENİ VE YERLİ KIBRISLILARDA DİNDARLIK:

Öz:

In this study, religiousness images of the citizens of Turkish Republic of Northern Cyprus are examined With respect to socio—demographic variables. The form used to collect survey data employed various socio-demographic variables such as sex, age, level of education, origin (native of Cyprus or immigrant from Turkey) and residence, and such religious variables aiming to determine “the belief in the existence of A 79 :: Creator” and frequency of ”feeling God’s existence performing prayer (salah)”, “fasting”, “pray”. Executed in the form of survey, the study consisted of 401 persons selected by simple random sampling method, which included 194 male and 207 female subjects. T—test, one-way ANOVA and Pearson’s correlation techniques are used to analyze the data. The findings obtained in the study showed that, regarding the origin (native or immigrant), there are significant differences in all of the religious variables in favor of immigrants from Turkey. It was also found that religiousness images of the study subjects were different significantly with respect to sex, place of residence and level of education while there were no significant differences by age.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akdoğan, A. (2002). Geleneksel toplumdan modern topluma geçişte dinî hayat. Istanbul: Rağbet Yayınları.
Akdoğan, A. (2004). Sosyal değişme ve din. İstanbul: Rağbet Yayınları.
Akşit, B., Şentürk, R., Küçükural, Ö. ve Cengiz, K. (2012). Türkiye’de dindarlık: Sosyal gerilimler ekseninde inanç ve yaşam biçimleri. lstanbul: Iletişim yayınları.
Allport, G. W. ve Ross, J. M. (1967). Personal religious orientation and prejudice. Journal of Personality and Social Psychology 5, 432-443.
Allport, G. W. (2004). Birey ve dinî (Çev. B. Sambur). Ankara: Elis Yayınları.
Allport, G. W. (1968). The Person in Psychology: Selected Essays, Beacon Press: Boston.
Argyle, M. ve Beit-Hallahmi, B. (l975). The social psychology of religion. Lon— don ve Boston: Routledge ve Kegan Paul.
Arslan, M. (2004). Türk popüler dindarlığı. İstanbul: DEM Yayınları. ASIM YAPICI, YUSUF EMRE 33
Aydın, A. R. (1995). Dinî inkârın psiko-sosyal nedenleri. Yayımlanmamış dokto— ra tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Ayten, A. (2010). Psikoloji ve Din: Psikologların Din ve Tanrı Görüşleri. Istanbul: İz Yayıncılık.
Batson, C., D., Schoenrade, P. ve Ventis, L. W. (1993). Religion and the Individual. Oxford Univ. Press. Inc.
Bayyiğit, M. (1989). Üniversite gençliğinin dini inanç, tutum ve davranışları üzerine bir araştırma. Basılmamış doktora tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Beit-Hallahmi, B. ve Argyle, M. (1997). The psychology of religious behavoir, belief and experience. London ve New York: Routledge.
Beit-Hallahmi, B. (1989). Prolegomena to the psychological study of religion. London ve Toronto: Associated University Presses.
Cirhinlioğlu, F. G. (2010). Din psikolojisi. Ankara: Nobel yayınları.
Çelik, C. (2002), Şehirleşme ve Din. Konya: Çizgi Kitabevi. DİB (2014). Türkiye ’de dini hayat araştırması. Ankara: DİB Yayınları.
Doğan, Ş. (2010). Dinî tutumların oluşmasına etki eden sosyo—kültürel faktörler. Toplum Bilimleri (8), 107-126.
Durkheim, E. (1968). Les formes e’le’mentaires de la vie religieuse. Paris: PUF. Fırat, E. (1977). Üniversite öğrencilerinde Allah inancı ve din duygusu. Basılma— mış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi, Ankara.
Fromm, E. (1993). Psikanaliz ve Din (Çev. A. Arıtan).lstanbul: Arıtan Yayınları.
Giddens, A. (1993). Sosyoloji: Eleştirel bir giriş (Çev. R. Esengün, I. Öğretir). lstanbul: Ihtar Yayıncılık.
Glock, C. Y. (1982). Birleşik Devlerler’de dinsel bir uyanış var mı? (Çev. E. Sinanoğlu). R. Boudon ve P. Lazarsfeld, Toplum Bilimleri Sözlüğü içinde (ss. 51—71). Ankara: Unesco Milli Komisyonu.
Glock, C. Y. (1998). Dindarlığın boyutları üzerine (Çev., M. E. Köktaş). Y. Ak— tay, M. E. Köktaş (Der.) Din Sosyolojisi içinde (ss. 252—274). Ankara: Vadi Ya— yınları.
Günay, Ü. (1986). Modern sanayi toplumlarında din l. Erciyes Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 3, 41-88.
Günay, U. (1987). Modern sanayi toplumlarında din II. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4, 29—58
Günay, U. (1998). Din sosyolojisi. İstanbul: İnsan Yayınları.
Günay, U. (1999). Erzurum ve çevre köylerinde dinî hayat. İstanbul: Dergâh Ya— yınları.
Hayta. A. (2002). İbadetler ve ruh sağlığı. H. Hökelekli (Ed.), Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi içinde (ss. 117-152). Ankara: Ankara Okulu Yayınları. 34 TÜRKİYE GÖÇMENİ VE YERLİ KIBRISLILARDA DİNDARLIK: KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ
Hökelekli, H. (1986). Ergenlik çağı davranışlarına din eğitiminin etkisi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1, 35—51.
Hülür, H. ve Kalender, A. (2003). Sosyo-politik tutumlar ve din: Konya araştırması. Konya: Çizgi Yayınları.
James, W. (1931). L’expe’rience religieuse: Essai de psychologie descriptive (Traduit par F. Abazit). Paris: Félix Alcan. Kağıtçıbaşı, Ç. (1972). Sosyal değişmenin psikolojik boyutları: İzmir lise öğrencileri üzerinde bir inceleme. Ankara: Sosyal Bilimler Derneği Yayınları.
Karaca, F. (2000). Ölüm psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları.
Kaya, M. (1998). Din eğitiminde iletişim ve dinî tutum. Samsun: Etüt Yayınları.
Kayıklık, H. (2003). Orta yaş ve yaşlılıkta dinsel eğilimler. Adana: Baki Kitabevi.
Kayıklık, H. (2006). Bireysel Dindarlığın Boyutları ve İnanç—Davranış Etkileşi— mi. lslami Araştırmalar Dergisi 19 (3), 491-499.
Kimter, N. (2002). Dinî inanç ibadet ve duanın umutsuzlukla ilişkisi üzerine. H. Hökelekli (Ed.), Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi içinde (SS. 183-208). Anka— ra: Ankara Okulu Yayınları.
Kirman, M. A. (2005). Din ve sekülerleşme: Üniversite gençliği üzerinde sosyolojik bir araştırma. Adana: Karahan Yayınları.
Köktaş, E. (1993). Türkiye ’de dinî hayat: İzmir örneği. İstanbul: İşaret Yayınları. Kula, N. (2001). Kimlik ve din: Ergenler üzerine bir araştırma. İstanbul: Ayışığı Kitapları
Kula, N. (2005). Bedensel engellilik ve dinî başa çıkma. İstanbul: DEM Yayınları. Mehmedoğlu, A. U. (2004). Kişilik ve din. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
Mehmedoğlu, A. U. (2006). Gençlik, değerler ve din. Y. Mehmedoğlu, A. U.
Mehmedoğlu (Ed.), Küreselleşme, Ahlak ve Değerler içinde (ss. 251—319). lstan— bul: Litera yayıncılık.
Miller, A. S. ve Hoffmann, J. P. (1995) Risk and Religion: An Explanation of Gender Differences in Religiosity. Journal for the Scientific Study ofReligion 34 (1), 63-75.
Onay, A. (2001). Dindarlık ölçme çalışmaları: Dindarlık ölçümünde üç farklı yaklaşım ve ölçmenin esasları 14 (3-4), 439-449.
Onay, A. (2004). Dindarlık, etkileşim ve değişim. İstanbul: DEM Yayınları.
Sherkat, D. E. ve Ellison, C. G. (2004) Din sosyolojisinde son gelişmeler ve gün— demdeki tartışmalar (Çev. İ. Çapcıoğlu). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi XLV (1), 225—262.
Stark, R. ve Glock, C. Y. (1969). Dimensions of religious commitment. ln: R. Robertson (Ed.), Sociology of Religion (pp. 253-261). NeW York: Penguin.
Sullins, D. P. (2006). Gender and Religion: Deconstructing Universality, Cons— tructing Complexity. American Journal of Sociology 112, 838—880. ASIM YAPICI, YUSUF EMRE 35
Taplamacıoğlu, M. (1962). Yaşlara göre dinî hayatın şiddet ve kesafeti üzerine bir anket denemesi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10, 141-151.
Uysal, V. (1994). Psiko-sosyal açıdan oruç. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Ya— yınları.
Uysal, V. (1995). Dinî hayat ve şahsî özellikler: Bir alan araştırması. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi II, 165-180.
Uysal, V. (2006). Türkiye’de dindarlık ve kadın. İstanbul: DEM Yayınları.
Voltan-Acar, N., Yıldırım, I. ve Ergene, T. (1996). Bireylerin dindarlık düzeyle— rinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim akültesi Dergisi 12, 45-56.
Wach, J. (1995). Din sosyolojisi (Çev. Ü. Günay). İstanbul: Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
Weber, M. (1964). The sociology of religion. Boston: Beacon Pres.
Weber, M. (1997). Protestan ahlakı ve kapitalizmin ruhu (Çev. Z. Gürata). An— kara: Ayraç Yayınları.
Wulff, D., M. (1997). Psychology of religion: Classic and contemporary views. New York: John Wiley ve Sons, Inc.
Yaparel, R. (1987). irmi-kırk yaş arası kişilerde dinî hayat ile psiko-sosyal uyum arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üni— versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Yapıcı, A. ve Zengin, Z. S. (2003a). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları üzerine psikolojik bir araştırma: Çukurova Üniversitesi Ilahiyat Fa— kültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi (4), 173—206.
Yapıcı, A. ve Zengin, Z. S. (2003b). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin dinîn et— kisini hissetme düzeyleriyle psiko-sosyal uyumları arasındaki ilişki, Çukurova Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi (2), 65-127.
Yapıcı, A. (2002). Dinî yaşayışın farklı görüntüleri ve dogmatik dindarlık. Çukurova Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi. (2), 75-117.
Yapıcı, A. (2003). Fiziksel ve sosyal hadiselere sebep atfetmede dinîn rolü. Çukurova Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi (1), 126—165.
Yapıcı, A. (2004). Din-kimlik ve ön yargı: Biz ve onlar. Adana: Karahan Kitabevi.
Yapıcı, A. (2006). Yeni bir dindarlık ölçeği ve üniversiteli gençlerin dinîn etkisini hissetme düzeyi. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1), 65-1 15.
Yapıcı, A. (2007). Ruh sağlığı ve din: psiko-sosyal uyum ve dindarlık. Adana: Karahan Kitabevi.
Yapıcı, A. (2012). Türk toplumunda cinsiyete göre dindarlık farklılaşması: Bir meta-analiz denemesi. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 17 (2),.1—34.
Yıldız, M. (2006). Ölüm kaygısı ve dindarlık. İzmir: İzmir Ilahiyat Vakfı Yayınları.

APA	EMRE Y, YAPICI A (2015). KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. , 9 - 35.
Chicago	EMRE YUSUF,YAPICI Asım KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. (2015): 9 - 35.
MLA	EMRE YUSUF,YAPICI Asım KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. , 2015, ss.9 - 35.
AMA	EMRE Y,YAPICI A KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. . 2015; 9 - 35.
Vancouver	EMRE Y,YAPICI A KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. . 2015; 9 - 35.
IEEE	EMRE Y,YAPICI A "KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ." , ss.9 - 35, 2015.
ISNAD	EMRE, YUSUF - YAPICI, Asım. "KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ". (2015), 9-35.

APA	EMRE Y, YAPICI A (2015). KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. DİNİ ARAŞTIRMALAR, 18(47), 9 - 35.
Chicago	EMRE YUSUF,YAPICI Asım KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. DİNİ ARAŞTIRMALAR 18, no.47 (2015): 9 - 35.
MLA	EMRE YUSUF,YAPICI Asım KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. DİNİ ARAŞTIRMALAR, vol.18, no.47, 2015, ss.9 - 35.
AMA	EMRE Y,YAPICI A KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. DİNİ ARAŞTIRMALAR. 2015; 18(47): 9 - 35.
Vancouver	EMRE Y,YAPICI A KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ. DİNİ ARAŞTIRMALAR. 2015; 18(47): 9 - 35.
IEEE	EMRE Y,YAPICI A "KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ." DİNİ ARAŞTIRMALAR, 18, ss.9 - 35, 2015.
ISNAD	EMRE, YUSUF - YAPICI, Asım. "KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ÖRNEĞİ". DİNİ ARAŞTIRMALAR 18/47 (2015), 9-35.