A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition

Baysal, Sıddık

A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition

Sıddık BAYSAL (AÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tefsir Ana Bilim Dalı Doktora Öğrencisi,)

DİNİ ARAŞTIRMALAR

1 0

Yıl: 2015 Cilt: 18 Sayı: 47 Sayfa Aralığı: 221 - 242 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition

Öz:

Bu makalede tefsirin müdevven bir ilim mi yoksa diğer İslamî ilimlerin toplamından zuhur eden tikel bir marifet mi olduğu meselesi, betimleyicilik hususiyetinin yüksek olmasından ötürü tefsir ilminin tanımları üzerinden ele alınmıştır. Tarihte olduğu gibi günümüzde de bu tartışmanın odağında tefsirin eczâ--i ulümu yani ilimlerin temel unsurlarını taşıyıp taşımadığı meselesi yatmaktadır. Eczâ-i ulüm, ilimlerin mevzusu, mesâili ve mebâdîidir. Tefsirin bir ilim olduğunu savunanlar, onun bu unsurların tamamını taşıdığını iddia ederlerken karşıt fikri benimseyenler bu kıstası kısmen karşı- ladığını, dolayısıyla müdevven bir ilim değil de tikel bir marifet olarak kabul edilmesi gerektiğini öne sürmektedirler. Tarihte ve günümüzde söz konusu tartışma bu çerçevede sürdürüldüğü için bu çalışmada da konu aynı bağlamda işlenmiştir. Araştırmanın neticesinde tefsirin söz konusu kıstasların tamamını karşıladığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu itibarla tefsir marifet türünden tikel bir bilgi birikimi değildir; bilakis müdevven bir ilimdir.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

TANIMLARI ÜZERİNDEN TEFSİR İLMİNİN MAHİYETİNE İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Öz:

Commentary the verses of holy Quran was debatable issue in terms of its scientific identity since long time ago. Some scientists have claimed that the science of commentary the verses of Quran is not science because it does not go under certain grand and comprehensive topic. In addition, these issues go under the title of the maj or topic and the principles identify their origins. They see it as forgiving science which benefits from the rules of high science or they are pieces of information which emerge from other sciences. However, this opinion is not accepted in general. Actually, the idea that assumes commentary the verses of Quran is an entire and separate science has got high percentage of agreement. Yet, the actual situation shows us who has knowledge on the other Islamic sciences, history, linguistics, rhetoric and the other positive human sciences because it possesses the legal conversation in the holy Quran and has the power and efficiency in commentary all the verses of holy Quran according to their specialty. It paves the way to using the holy Quran as though it is the position of confirmation for all the ideas whether they were relied upon the holy Quran or not. Therefore, clarifying this issue (whether it is science or not) must be done in order to avoid the actual and negative issue. Showing the characteristics of this science and its efficiency in this respect will prevent the rest of the sciences from entering the field of commentary.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Kaynaklar
Albayrak, Halis (1998). Tefsir Usülü, Şule yay, İstanbul.
............. (2011) “Tefsir İlminin Sınırlarına Dair”, Tefsir Nasıl Bir İlimdir, İstan— bul Ensar yay.
Atay, Hüseyin (1983). Osmanlılarda Yüksek Din Eğitimi—Medrese Programları- İeazetnameler, Islahat Hareketleri, İstanbul, Enderun.
........... (1980). “fBazı İslam Düşünür ve Filozoflarına Göre İlimlerin Sayımı ve Tasnifi”, Islam Ilimleri Dergisi, sa. 4.
Baktır, Mustafa, “Kaide”, DİA, TDV yay.
Bolay, S. Hayri (2013). Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü, Ankara, Nobel yay.
Câbirî, Muhammed Abid (2001). Arap—İslam Kültürünün Akıl Yapısı, ter. Komisyon, Kitabevi yay., Istanbul
Demirci, Muhsin (2012). Tefsirde Metodolojik Sorunlar, İstanbul, MÜİF yay.
............... (2014). Tefsir Terimleri Sözlüğü, İstanbul, MÜİFV yay.
Ebu Hayyan el-Endülüsi (1993). Tefsiru Bahri ’l-Mahit, (tah. Komisyon), Beyrut, Dâru’l—Kutubi’l—llmiyye.
Ebu’l-Berekât en—Nesefî (1998). Medârikü ’t-Terızîl ve Hakâiku ’t-Te ’vîl, (tah. Yu— suf Ali el-BedîVî), Şam, Dâru’l-Kelimi’t-Tayyib.
Ebu Zehra, Muhammed, (1990). İslam Hukuku Metodolojisi, ter. Abdulkadir Şe— ner, Ankara, Fecr yay.
Eren, Cüneyt (2013). Tefsir Okumalarına Giriş Küllî Kaideler, İstanbul, Ensar yay.
el—Gazâlî, Ebu Hamid (2002), Felsefenin Temel İlkeleri, ter. Cemaleddin Erdem— ci, Ankara, Vadi yay.
............... (1974). İhyâü Ulümi’d—Dîn, (ter. Ahmed Serdaroğlu), İstanbul, Bedir yay.
el—Fârâbî, Ebu Nasr Muhammed bin Muhammed bin Tarhan (1931). İhsâa’- Ulüm, (thk. Osman Muhammed Emin), Kahire, Mektebu’l-Hencî.
Gündüzöz, Soner (2005) “Arapçada Kültür-Dil İlişkisi: Arapçanın Yapılanması ve Algılanmasında Etkili Oğeler” Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 0. V, sa. 2.
el—Harezmî, Ebu Abdullah Muhammed bin Ahmed bin Yusuf (1923). Mefâtilıu ’lUlâm, Kahire, ldaretu’t-Tıbâaati’l—Muniriyye.
İbn Aşur, Muhammed Tahir (1984). et-Tahrîr ve’t-Teııvîr, Tunus, Dâru’t— Tünisiyye.
İbn Haldun el—Hadramî, Ebu Zeyd Abdurrahman bin Muhammed (2005). Mukaddime, (tah. Abdusselam Şeddâdî), Beytu’l-Funün ve’l—Ulüm ve’l-Adâb, Dâru’l— Beydâ.
İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali bin Ahmed bin Saîd (1369). Merâtibu’l-Ulüm, (terc. Ihsan Abbas, Muhammed Ali Hahsari), Meşhed.
İbn Manzür (tsz.). Lisâna’l—Arab, (tah. Komisyon), Kahire, Dâru’l—Meârif.
el—lsfehânî, Râgıp (2011)., Mukaddimeta Câmii’t-Tefsîr Tefsire Giriş, (ter. Celalettin Divlekçi), lstanbul, Rağbet yay.
............... (1986). el-Müfredâtfî Garîbi’l-Kür’an, İstanbul, Kahraman yay.
İbn Sina, Ebu Ali el—Hüseyin ibn Abdullah ibn Hasan ibn Ali (1992). Kitâbü’rı- Necât, (tah. Abdurrahman Umeyre), Beyrut, Dâru’l-Cîl.
el-Kâüyecî, Muhyiddin Ebu Abdullah Muhammed bin Süleyman (1989).
Kitâbü ’t-Teysîr fî Kavâidi llmi’t-Tefsîr, (ter. Ismail Cerrahoğlu), Ankara, AUIF yay.
Kara, İsmail (2001), Bir Felsefe Dili Kurmak, İstanbul, Dergâh yay.
el-Kâsımî, Cemâleddin (1990). Tefsir İlminin Temel Meseleleri, (ter. Sezai Özel), İstanbul, İz yay. Kâtip Çelebi, Mustafa ibn Abdullah Hacı Halife (1941), Keşfu ’zZunıîn an Esâme’l-Kutub ve ’l—Funun, Matbaa el-Behiyye.
Kavak, Fadime (2012). “Arap Dilinde Ezdâd Olgusu”, ÜİFD, C. XXI, sa. 2.
Köksal, A. Cüneyd (2008), Fıkıh Usulünün Mahiyeti ve Gayesi, İstanbul, İSAM yay.
Kutlu, Sönmez (2009). “Mâturîdî Akılcılığı ve Günümüz Sorunlarını Çözmeye Katkısı”, e-makâlât, Mezhep Araştırmaları, 11/ 1, Bahar.
.............. (2005). “İslam Bilimlerinde Yöntem”, İslam Bilimlerinde Yöntem, An— kara, Ankuzem yay.
Kutluer, İlhan, “ilim”, DİA, TDV yay., C. XXII.
el-Mâturîdî es—Semerkandî, Muhammed b. Muhammed b. Mahmud (2005).
Te ’vîlatu Ehli’s-Sünne, Beyrut, Dâru’l—Kutubi’l-İlmiyye.
Molla Fenârî, Semsüddin Muhammed b. Hamza (1325). Aynu ’l—Ayân: Tefsîru Surati’l—Fâtiha, Dersaadet, Rıfat Bey Matbaası.
Öner, Necati (1986). Klasik Mantık, Ankara, AÜİF yay.
Öztürk, Mustafa (2011). Kur’an, Tefsir ve Usül Üzerine, Ankara, Ankara Okulu yay.
............. (2013). Tefsirin Halleri, Ankara, Ankara Okulu yay.
Paçacı Mehmet (2008). Çağdaş Dönemde Kur’an ’a ve Tefsire Ne Oldu ?, İstanbul, Klasik yay.
er—Râzî, Kutbeddin (1288). Şerhu ’s—Şemsiyye, Mahmut Bey Matbaası, ls— tanbul
es—Sebt, Hâlid bin Osman (ths.), Kavâidu ’l—Kur’an, Dâru İbn Affân.
Serinsu, Ahmet Nedim (2008). Kur’an ve Bağlam, İstanbul, Şule yay.
es—Suyütî, Celaleddin Aburrahman (1996). el-ltkân jî Ulumi ’l-Kur’an, (tah. Mustafa Dîb el—Boğa), Şam, Dâru 1bn Kesîr.
............... (1975) el—İktirâh fî Usuli İlmi ’n—Nahv, (nşr. Ahmet Suphi Fu— rat), Istanbul.
et—Tehânevî, Muhammed Ali (ths.). Keşşâfu Istılâhâtı ’l—Funun ve ’l—Ulüm, (tah. Komisyon), Mektebetu Lübnan en—Nâşirün.
ez—Zehebî, Muhammed Hüseyin (tsz.). et—Tefsîru ve’l—Mufessirun, Kahire, Mektebetu Vehbe.
ez—Zerkânî, Muhammed Abdülazim (1995). Menâhilu’l—İrfân fî Ulümi’l— Kur’an, (tah. Fevvaz Ahmed Zümerli), Beyrut, Dâıu’l—Kutubi’l— Arabî.
ez—Zerkeşi, Bedreddin Muhammed İbn Abdullah (tsz.), el-Burhân fî Ulümi’l—Kur’an, (tah. Muhammed Ebu’l—Fadl İbrahim), Mekke, Dâru’t— Turas.

APA	Baysal S (2015). A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. , 221 - 242.
Chicago	Baysal Sıddık A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. (2015): 221 - 242.
MLA	Baysal Sıddık A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. , 2015, ss.221 - 242.
AMA	Baysal S A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. . 2015; 221 - 242.
Vancouver	Baysal S A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. . 2015; 221 - 242.
IEEE	Baysal S "A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition." , ss.221 - 242, 2015.
ISNAD	Baysal, Sıddık. "A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition". (2015), 221-242.

APA	Baysal S (2015). A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. DİNİ ARAŞTIRMALAR, 18(47), 221 - 242.
Chicago	Baysal Sıddık A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. DİNİ ARAŞTIRMALAR 18, no.47 (2015): 221 - 242.
MLA	Baysal Sıddık A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. DİNİ ARAŞTIRMALAR, vol.18, no.47, 2015, ss.221 - 242.
AMA	Baysal S A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. DİNİ ARAŞTIRMALAR. 2015; 18(47): 221 - 242.
Vancouver	Baysal S A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition. DİNİ ARAŞTIRMALAR. 2015; 18(47): 221 - 242.
IEEE	Baysal S "A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition." DİNİ ARAŞTIRMALAR, 18, ss.221 - 242, 2015.
ISNAD	Baysal, Sıddık. "A Debate on the Commentary Matter of Being Science or Not in the Frame of its Definition". DİNİ ARAŞTIRMALAR 18/47 (2015), 221-242.