Yıl: 2017 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 548 - 573 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz:
Spor endüstrisi dünyada büyük bir hızla büyümeye devam etmektedir. Bu endüstri içerisinde lisanslı ürünler önemli bir yer tutmaktadır. Tüketiciler bu lisanslı ürünleri kimi zaman kendi için kimi zaman da çevresindeki insanlara hediye etmek için satın alıp kullanmakta, bu sayede spor kulüpleri lisanslı ürün satışından milyarlarca dolarlık gelir elde etmektedir. Bu çalışma, kullanımlar ve doyumlar perspektifinden hareket ederek, Konya Selçuk Üniversitesi'nde eğitim-öğretimlerine devam eden üniversite öğrencilerinin destekledikleri takımın lisanslı ürünlerini kullanma motivasyon düzeylerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Üniversitenin Alâeddin Keykubat Kampüsü'nde yer alan bölümlerden (sosyal, fen ve sağlık) tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 412 katılımcı üzerinde yapılan araştırmada, üniversite öğrencilerinin lisanslı ürün kullanımında etkili olan beş motivasyon tespit edilmiştir. Bu motivasyonlar önem sırasına göre; "takıma destek, takımla özdeşleşme, kullanım hazzı, sosyal cazibe ve alışveriş hazzı"dır
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

USAGE MOTIVATIONS OF LICENSED FAN PRODUCTS: A RESEARCH ON UNIVERSITY STUDENTS

Öz:
Sport industry has been continuing to grow rapidly in the world. Licenced products have an important place in this industry. Consumers buy and use these licenced products for not only themselves but also to give as a gift to people around them and in this way, sport clubs generate an income of billions. This study aims to determine the motivation levels of using the licensed products of the team supported by university students who continue their education in Konya Selçuk University, from the perspective of usage and satisfaction. In the study which is performed between 412 participants that are chosen by using random sampling in the Campus of Alaeddin Keykubat (social, physical and health sciences departments) five effective motivations are determined which are effective on students’ usage of licenced product. According to the importance order, these motivations are “support for the team, team identification, usage pleasure, social attraction and shopping pleasure”
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALPYAGIL, Serkan (2014). Avrupa’da Sportif Gelir Lideri Kulüpler İle Türkiye Süper Ligi Şampiyonu Kulüplerinin Ağ Ortamında Pazarlama Faaliyetlerinin Karşılaştırılması, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • ARGAN, Metin (2001). Spor Pazarlamasında Sponsorluk ve Futbol Branşında Sponsorluk Yapan Kuruluşlara İlişkin Bir Araştırma, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir.
  • ARGAN, Metin (2004). “Lisanslı Ürün Satın Alma Davranışı: Fenerium Mağazasından Alışveriş Yapan Kişiler Üzerine Bir Araştırma”, 8.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi ve 10. ICHPER(International Committee Health Physical Education and Recreation) Avrupa Kongresi, 17-20 Kasım 2004, Antalya.
  • ARGAN, Metin ve KATIRCI Hakan (2002). Spor Pazarlaması, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • ARGAN, Metin; VELİOĞLU, N. Meltem; ARGAN, T. Mehpare (2004). “Sporda Lisanslı Takım Ürünü: Eskişehir’deki Lise Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”, 8.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi ve 10. ICHPER(International Committee Health Physical Education and Recreation) Avrupa Kongresi, 17-20 Kasım 2004, Antalya.
  • AŞÇI, Alper (2009). “Futbolcularda Kuvvet Performansının Değerlendirilmesi”, 3.Ulusal Futbol ve Bilim Kongresi Bildiri Kitabı, 27-28/9-11 Ocak 2009, Ankara: Bilimsel Araştırmalar Basın Yayın ve Tanıtım.
  • AYCAN, Ali; POLAT, Ercan; UÇAN, Yılmaz (2009). “Takım Özdeşleşme Düzeyi İle Profesyonel Futbol Müsabakalarına Seyirci Olarak Katılım Kararını Etkileyen Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Spormetre Dergisi, 7 (4), s.169-174.
  • AYHAN, Bünyamin ve ÇAVUŞ Selahattin (2014). “İzleyici Araştırmalarında Değişim: Kullanımlar ve Doyumlardan Bağımlılığa”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 8 (2), s.32-60.
  • AYTAÇ, K. Yusuf (2009). Taraftarların Spor Kulüplerindeki Lisanslı Ürün Pazarlama Faaliyetlerine İlişkin Satın Alma Tutumlarının İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara.
  • AYTAÇ, K. Yusuf ve YENEL İ. Fatih (2012). “Taraftarların Spor Kulüplerindeki Lisanslı Ürün Pazarlama Faaliyetlerine İlişkin Tutulan Takım Değişkenine Göre Satın Alma Tutumlarının İncelenmesi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, s.11-31.
  • BAKER, Robert and ESHERICK Craig (2013). Fundamentals of Sport Management, Champaign: Human Kinetics.
  • CHEN, Chen-Yueh; LİN, Yi-Hsiu; CHANG, Wen-Mei (2013). “Impulsive Purchasing Behavior for Professional Sports Team-Licensed Merchandise-From the Perspective of Group Effects”, Sport Marketing Quarterly, 22, p.83-91.
  • ÇİFTYILDIZ, S. Saim (2015). “Takımların Lisanslı Ürünleri Bağlamında, Takımla Özdeşleşme, Duygusal Marka Bağlılığı ve Satın Alma Niyeti Olguları Arasındaki ilişkileri İncelemeye Yönelik Bir Uygulama”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (53), s.232-241.
  • DEMİREL, Mehmet; KARAHAN, G. Bengü; ÜNLÜ, Hüseyin (2007). “Farklı Üniversitelerdeki Spor Taraftarlarının Takımları İle Özdeşleşme Düzeyleri”, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1 (2), s.76-86.
  • ERDOĞAN, İrfan ve ALEMDAR Korkmaz (2005). Öteki Kuram: Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi (2. Baskı), Ankara: ERK Yayınları.
  • GARZAN, Göknur (2009). Spor Pazarlaması Açısından Futbol Kulüplerine Taraftar Olma Nedenleri ve Bir Uygulama, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • GAU, Li-Shıue; JAMES, D. Jeffrey; KIM, Jong-Chae (2009). “Effects of Team Identification on Motives, Behavior Outcomes, and Perceived Service Quality”, Asian Journal of Management and Humanity Sciences, 4 (2-3), s.76-90.
  • GÜLLÜ, Mehmet ve GÜÇLÜ Mehmet (2006). “Ortaöğretim Öğrencilerinin Taraftarı Oldukları Spor Takımları İle Özdeşleşmelerinin İncelenmesi” 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı, 686-689/3-5 Kasım 2006, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • GÜNAY, Nejla ve TİRYAKİ Şefik (2003). “Spor Taraftar Özdeşleşme Ölçeğinin (Stöö) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 14 (1), s.14-26.
  • IŞIK, Metin (2012). Kitle İletişim Teorilerine Giriş (4.Baskı), Konya: Eğitim Yayınevi.
  • İNAN, Tuğbay (2007). Türkiye’deki Futbol Kulüplerinin Gişe Gelirlerini Araştırmaya Yönelik Uygulamaların İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
  • KANG, Seok (2015). “The Mobile Phone and Professional Sports: Fans’ Use of Mobile Content for Loyalty, Identification, and Fandom”, International Journal of Sport Communication, 8 (4), s.452-476.
  • KIRDAR, Yalçın (2006), Kurumsallaşan Spor Kulüplerinde Pazarlama İletişimi Faaliyetlerinin Spor Pazarlaması Sürecinde Kurum İmajı Üzerine Etkisi; Fenerbahçe Spor Kulübünde Bir Uygulama Örneği, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
  • KOÇAK, Abdullah (2001), Televizyon İzleyici Davranışları Televizyon İzleyicilerinin Tercihleri ve Doyumları Üzerine Teorik ve Uygulamalı Bir Çalışma, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
  • KWON, H. Hyungil and ARMSTRONG L. Ketra (2002). Factors Influencing Impulse Buying of Sport Team Licensed Merchandise, Sport Marketing Quarterly, 11 (3), s.151-163.
  • KWON, Youngbum and KWAK H. Dae (2014). “Revisiting the Team Identification-ValuePurchase Relationship in the Team- Licensed Merchandise Consumption Context: A Multidimensional Consumer Value Approach”, Sport Marketing Quarterly, 23, s.100- 114.
  • LEE, Donghun and TRAİL T. Galen (2012). “Confirmatory Analysis of the Athletic TeamMerchandise Model”, Measurement in Physical Education and Exercise Science, 16,s.101-118. LULL, James (2001). Medya İletişim Kültür, Çev. Nazife Güngör, Ankara: Vadi YayınlarI.
  • MCQUAİL, Denis and WİNDAHL Sven (2005). İletişim Modelleri (2.Baskı), Çev. Konca Yumlu, Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
  • MUMAY, Can (2013). Fenerium'un halka arzı seneye kaldı, ilk hedef 100 milyon TL ciro, http://www.aksam.com.tr/ekonomi/feneriumun-halka-arzi-seneye-kaldi-ilk-hedef-100- milyon-tl ciro/haber-180297, Erişim Tarihi: 08.12.2015.
  • MUTLU, Erol (2012). İletişim Sözlüğü (6.Baskı), Ankara: Sofos Yayınları.
  • NEĞİŞ, Hasan (2008), Futbol Ekonomisi Prensipleri ve Başarı Örnekleri, https://www.academia.edu/6723970/FUTBOL_EKONOM%C4%B0S%C4%B0_PRE NS%C4%B0PLER%C4%B0_VE_BA%C5%9EARI_%C3%96RNEKLER%C4%B0, Erişim Tarihi: 07.12.2016.
  • ORÇUN, Çağatay ve DEMİRTAŞ M. Can (2015). “Gelişen Futbol Ekonomisinde Taraftarların Kulüp Değerlerine Olan Bakış Açıları: Bucaspor Örneği”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (1), s.113-126.
  • ÖZÇETİN, Burak (2010). “Kullanımlar ve Doyumlar’dan İzler kitle Sosyolojisine: Türkiye’deİzler kitle Çalışmaları”, İletişim: Araştırmaları Dergisi, 8 (2), s.9-37.
  • ÖZMADEN, Murat (2005). “Futbol Seyircilerine Göre Rakip Seyirci Davranışlarının Seyirci Saldırganlığına Etkileri”, Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (2), s.663- 674.
  • ÖZTÜRK, Hüseyin (2016). “Licensed Merchandise Buying Behavior of Sports Fan (Gaziantep Sport Store Sample)”, Turkish Journal of Sport and Exercise, 18 (1), s.50-56.
  • PARKHOUSE, L. Bonnie (2001). The Management of Sport: Its Foundation and Application(3. Edition), Boston: McGraw-Hill.
  • RUBIN, M. Alan (2009). Uses and Gratifications: An Evolving Perspective of Media Effects,(Edited by), Robin L. Nabi and Mary Beth Oliver. The SAGE Handbook of Media Processes and Effects, California: SAGE Publications, s.147-159.
  • RUGGIERO, E. Thomas (2000). “Uses and Gratifications Theory in The 21st Century”, Mass Communication&Society, 3 (1), s.3-37.
  • SERARSLAN, M. Zahit (2009). Futbol Pazarlaması, İstanbul: TFF FGM Futbol Eğitim Yayınları.
  • SEVERİN, J. Werner and TANKARD W. James. (1994). İletişim Kuramları: Kökenleri, Yöntemleri ve Kitle İletişim Araçlarında Kullanımları, Çev. Ali Atıf Bir ve N. Serdar Sever, Eskişehir: Kibele Sanat Merkezi.
  • SHANK, D. Matthew (2002). Sports Marketing: A Strategic Perspective (2. Edition), New Jersey: Prentice Hall.
  • SHANK, D. Matthew and LYBERGER R. Mark (2015). Sport Marketing: A Strategic Perspective ( 5. Edition), London: Routledge Publishing House.
  • SMITH, Aaron (2008). Introduction to Sport Marketing, Oxford: Elsevier ButterworthHeinemann.
  • Takvim Gazetesi (22 Temmuz 2015), 1 Haftada 2 Yıllık Parasını Çıkardı, http://www.takvim.com.tr/spor/2015/07/22/1-haftada-2-yillik-parasini-cikardi, Erişim Tarihi: 07.12.2015.
  • TDK (Türk Dil Kurumu), (Eylül 2006). “Taraftar”, http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5666de67a 4ab37.04689792, Erişim Tarihi: 08.12.2015.
  • TORLAK, Ömer; ÖZKARA, B. Yalın; DOĞAN, Volkan (2014). “Taraftarların Takımlarla Özdeşleşme Düzeylerinin, Takımların Lisanslı Ürünlerine Yönelik Kalite Algısı ve Satın Alma Niyetine Etkisi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 14 (1), s.73-81.
  • TRAIL, T. Galen and JAMES D. Jeffrey (2001). The Motivation Scale for Sport Consuption: Assesments of The Scale's Psychometric Properties, Journal of Sport Behavior, 24 (1),s.108-127.
  • UZUN, Ruhdan (2013). İzleyici Merkezli Yaklaşımlar, Editör: Erkan Yüksel, İletişim Kuramları, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları, s.84-105.
  • ÜLGEN, Hayri ve MİRZE S. Kadir (2004). İşletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul: LiteratürYayıncılık.
  • WANN, L. Daniel and WIGGINS S. Matthew (1999), “Preliminary Investigation of The Confidence of Sport Spectators: Importance of Time, Difficulty of the Game, and Team Identification”, Perceptual and Motor Skills, 89, s.305-310.
APA Ayhan B, AKTAŞ H, Çelik F (2017). LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 548 - 573.
Chicago Ayhan Bünyamin,AKTAŞ HASRET,Çelik Fatih LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. (2017): 548 - 573.
MLA Ayhan Bünyamin,AKTAŞ HASRET,Çelik Fatih LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 2017, ss.548 - 573.
AMA Ayhan B,AKTAŞ H,Çelik F LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2017; 548 - 573.
Vancouver Ayhan B,AKTAŞ H,Çelik F LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2017; 548 - 573.
IEEE Ayhan B,AKTAŞ H,Çelik F "LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." , ss.548 - 573, 2017.
ISNAD Ayhan, Bünyamin vd. "LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". (2017), 548-573.
APA Ayhan B, AKTAŞ H, Çelik F (2017). LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 548 - 573.
Chicago Ayhan Bünyamin,AKTAŞ HASRET,Çelik Fatih LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 5, no.2 (2017): 548 - 573.
MLA Ayhan Bünyamin,AKTAŞ HASRET,Çelik Fatih LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, vol.5, no.2, 2017, ss.548 - 573.
AMA Ayhan B,AKTAŞ H,Çelik F LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017; 5(2): 548 - 573.
Vancouver Ayhan B,AKTAŞ H,Çelik F LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017; 5(2): 548 - 573.
IEEE Ayhan B,AKTAŞ H,Çelik F "LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5, ss.548 - 573, 2017.
ISNAD Ayhan, Bünyamin vd. "LİSANSLI TARAFTAR ÜRÜNLERİNİN KULLANIM MOTİVASYONLARI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 5/2 (2017), 548-573.